Tez (Doktora) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998Thesis (Ph.D.) -- İ... more Tez (Doktora) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998Thesis (Ph.D.) -- İstanbul Technical University, Institute of Social Sciences, 1998Hazırladığımız Türkiye'de el ile (tezenesiz) bağlama çalma geleneği ve çalış teknikleri adlı çalışma başlıca altı bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın amacı, kapsamı ve kullanılan yöntemlerin anlatıldığı giriş bölümünden sonra, konu hakkında genel bilgilerin verildiği ikinci bölümde, bağlamanın Anadolu Öncesi ve Anadolu'daki tarihi gelişimi, el ile çalma geleneği ve tekniğinin kaynağı, ayrıca kopuz olarak bilindiği dönemlerden günümüze kadar bağlamada meydana gelen önemli değişimler ve gelişimler ayrıntılı olarak ifade edilmiştir. Üçüncü bölümde ise; Anadolu'da el ile bağlama çalma tekniğinin ifadesinde kullanılan terimler derinlemesine incelenmekte ve bu teknikte kullanılan çeşitli sazların morfolojik yapıları, düzenleri anlatılmakta, el ile çalma geleneğinde görülen ezgi türleri incelenmekte ve ayrıca el ile çalma tekniğinde varolan geleneksel çokseslilik anlatılarak, konu notalı örneklerle açıklığa kavuşturulmaktadır. El ile bağlama çalma tekniklerinden başta sağ el teknikleri olmak üzere, iki ele ait kullanıma yönelik incelemeler ve el ile bağlama çalma tekniğinin gelenekten yetişmiş önemli ustaları hakkında verilen bilgiler dördüncü bölümde yer almaktadır. Beşinci bölümde el ile bağlama çalma tekniğinde meydana gelen değişim ve gelişimler ifade edilmiş, bu tekniğin şehirlere taşınması ve sonrasında bu konuda yapılan çalışmalar ile, geliştirdiğimiz yeni vuruş şekilleri ve notasyon tekniği anlatılmıştır. Sonuç bölümünde, bağlama icrasının "el ile" ve "mızraplı (tezeneli)" olmak üzere iki teknikten oluştuğu ancak, el ile çalma tekniğinin esas olduğu, bu tarz çalmanın bağlamanın gerçek kapasitesini, zenginliğini, ifade gücünü ortaya koyduğu ve bu tekniğin bağlamayı uluslararası platforma taşıyacak nitelikte olduğu görüşüne varılmıştır.Our prepared study named "Türkiye'de El ile (tesenesiz) Bağlama Çalma Geleneği ve Çalış Teknikleri" are mainly composed of six sections. After the introduction part where is explained the purpose, the cover and the used methods, in the second part that is given general information, historical development of Bağlama in and pre-Anatolia, the source of tradition and technique of playing by hand, the important development and alterations happened to Bağlama since the periods that is known as Kopuz until now are explained in detail. During archaeological excavations in Anatolia, similar instruments to Bağlama had been foımd in the ancient art of Greeks, embosses of Hfttite and Sümer in the periods of BC. But, in spite of ali our effbrts, we couldn't get any information on it and could just only do some visual evaluations about these remains. The reason for this is the existing written information can only be found in the Chinese sources and starting after about AÇ l* century. This is the reason why we determined that Bağlama is originated from Asian oriented Kopuz and moved to Anatolia. Kopuz is a common term for Asian and European cultures. it is also knovvn that Kopuz is in the culture of Shamanism that the kind of belief effected by Asian and Anatolian traditions and custom before islam. it is an oİd tradition playing stringed instruments by bow. We have already determined that many Saz and Bağlama prototypes had been played by bow ör hand. it took a lot of time for the development of Kopuz, which is the father of many instruments with ör without string including Bağlama. Many instruments that belong to Asian and Anatolian culture generated from Kopuz have common characteristics such as morphological form, playing technique ete. String components and specifications are very important for Saz. During our research we determined that the first material used in stringed instruments is horsehair. After a long while usage of horsehair, intestine has been used. Silk strings had also been installed where available. The final material used in stringed instruments is metal string. But, horsehair is very valuable for ali periods of time. Metal string brought many changes to the instruments in the ways of playing techniques and sound. Among some of them are having bigger sizes, using wooden body, and starting to play instruments by plectrum besides hand. ix After 17* century, Kopuz word was replaced by "Bağlama" in Anatolia. But it is stili alive in some particular regions of Anatolia. in Anatolia, "Saz" ör Bağlama" is the term used after Kopuz. The idea of using plectrum had been developed since 14* century after being started to use metal string in and around of Ottoman Palace. This idea had been developed for increasing the volume of instrument that was heard with trouble in crowded gatherings and it was settled after 17* century. Transfer had first started in the Anatolian cities affected by Ottoman Palace Culture and went with the village people. Transfer was diffîcult for Anatolian villages who were very much tradition…
Turk Kulturu Ve Haci Bektas Veli-arastirma Dergisi, 2012
Abdallar, kendilerine has ifadeleri icerisinde yarattiklari zengin kultur mirasi ile Anadolu Muzi... more Abdallar, kendilerine has ifadeleri icerisinde yarattiklari zengin kultur mirasi ile Anadolu Muzik Medeniyetinin en onemli topluluklarindan biridir. Ozel ve ayirt edici yasam bicimleri; toplumsal iliskileri, inanc sistemleri, adet ve gelenekleri, manevi evrenleri icerisinde yarattiklari deger ve gorusler ozgun sanatlarinin ana kaynagidir. Neset Ertas, uretimleri, saz - ses teknigi ve muzige kazandirdigi boyut ile boylesi buyuk bir sanat toplulugun piridir. Ulu Abdallar soyundan Muharrem Ertas’in ozan ogludur Neset Ertas. Hak ve halk âsikligi yolunda bir Bektasi ozan olarak, Garip mahlasi ile saf ve temiz bir Turkce icerisinde havalandirdigi turkulerinde hep sevgi, saygi, kardeslik, birlik, beraberlik, hosgoru, akil, bilgi ve bilime saygi gibi kavramlari isleyerek daima Hak’tan aldigini sanat yoluyla halka iletmistir. Ulkemiz muzik kulturunun en seckin ornekleri arasinda yer almis birbirinden degerli eserleri onun gorkemli sanatinin birer yansimalaridir. Bu makale, sanatin ve muzik b...
Turk Kulturu Ve Hacı Bektas Veli Arastırma Dergisi, 2012
On a verbal level, an elegy can be regarded as the narrative form of the death process. Elegies t... more On a verbal level, an elegy can be regarded as the narrative form of the death process. Elegies transmit the news of death, depict manner of death and convey the guidelines for re-ordering the lives of those left behind and dissolving the ambiguity following death. They describe the emotional responses to death such as pain, sorrow, anger and despair. However, the structure of an elegy cannot be limited to its verbal layout as the elegy is a performative poetic form. In the performances of elegies, the tears, meanings, tremors, accompanying the tune, and the responses of people to the transformative capacity of nature materialise through human voice and gestures, and they are transferred onto a cultural level. In order to interpret the characteristics of this poetic form, the melody of an elegy, the physical acts of its performer and the audience should be evaluated together. In this study, the elegy is addressed as a performative poetic form and the characteristics of Anatolian Turkmen elegies are discussed. Following a structuralist approach, elegies are analysed on thematic, melodic and dramatic levels. As a conclusion, it is established that Turkmen elegies follow some consistent and continuous patterns. The function of the findings in the organisation of Anatolian Turkmenian society is discussed. The elegies are types of rites-of-passage poems which guide the mourning communities from turmoil to order; therefore, elegies mostly deal with matters of life preceding and following death, rather than the death itself.
Özet Abdallar, kendilerine has ifadeleri içerisinde yarattıkları zengin kültür mirası ile Anadolu... more Özet Abdallar, kendilerine has ifadeleri içerisinde yarattıkları zengin kültür mirası ile Anadolu Müzik Medeniyetinin en önemli topluluklarından biridir. Özel ve ayırt edici yaşam biçimleri; toplumsal ilişkileri, inanç sistemleri, adet ve gelenekleri, manevi evrenleri içerisinde yarattıkları değer ve görüşler özgün sanatlarının ana kaynağıdır. Neşet Ertaş, üretimleri, saz-ses tekniği ve müziğe kazandırdığı boyut ile böylesi büyük bir sanat topluluğun piridir. Ulu Abdallar soyundan Muharrem Ertaş'ın ozan oğludur Neşet Ertaş. Hak ve halk âşıklığı yolunda bir Bektaşî ozan olarak, Garip mahlası ile saf ve temiz bir Türkçe içerisinde havalandırdığı türkülerinde hep sevgi, saygı, kardeşlik, birlik, beraberlik, hoşgörü, akıl, bilgi ve bilime saygı gibi kavramları işleyerek daima Hak'tan aldığını sanat yoluyla halka iletmiştir. Ülkemiz müzik kültürünün en seçkin örnekleri arasında yer almış birbirinden değerli eserleri onun görkemli sanatının birer yansımalarıdır. Bu makale, sanatın...
Parmak vurma (two-hand tapping) technique consists of the fingers of both hands hammering and pul... more Parmak vurma (two-hand tapping) technique consists of the fingers of both hands hammering and pulling the frets on the neck to produce sounds. Traditionally, parmak vurma technique was frequently used by Yörük-Turkmen communities of Teke region 2 's to play their boğaz havası pieces on the üçtelli (three-stringed), a small saz. The main tuning system of parmak vurma technique is the bağlama düzeni. The traditional musical characteristics of parmak vurma technique can be understood to look melodic structure of boğaz havası songs. In fact, Boğaz havası is a vocal music and it often consists of melodic leaps. Parmak vurma technique is consistent to play these melodic leaps on üçtelli. Over time, the technique gained recognition as local artists migrated to cities. Especially bağlama masters who have wider audiences outside the region got interested in this technique and transferred the parmak vurma technique to large-size sazs. The performance level of the technique became very advanced through academic and musical studies, and its recognition reached national, even international levels. This study is needed to explain the origin of parmak vurma technique.
Özet Türk Halk Müziği Fonetik Notasyon Sistemi/THMFNS ulusal/uluslararası platformlardaki dilbili... more Özet Türk Halk Müziği Fonetik Notasyon Sistemi/THMFNS ulusal/uluslararası platformlardaki dilbilimsel/müzikbilimsel uygulamalara paralel bir uygulama başlatabilmek amacıyla ses bilgisi/şekil bilgisi/söz varlığı ölçütleri ekseninde yerel/evrensel ilintilerle birlikte Standart Türkiye Türkçesi/STT (bir toplulukta bölgeler üstü anlaşma aracı olarak tanınıp benimsenen, konuşulan lehçeler/ağızlar içerisinde yaygınlaşarak hâkim duruma geçen, dil türleri/kullanıldığı saha içerisinde en geniş işleve sahip olan yerel/sosyal tabakalara has izler taşımayan, ağızlar üstü/norm oluşturucu/varyasyon azaltıcı standart/prestij varyant/standart dil), Türk Dil Kurumu Çeviriyazı İşaretleri/TDKÇYİ (Anadolu diyalektolojisi üzerine yapılan kapsamlı derleme çalışmaları aracılığıyla derlenen yöresel ağız metinlerinin kuramsal/icrasal altyapısında ses bilgisi/şekil bilgisi/söz varlığı ölçütleri ekseninde varlığını sürdüren yöresel ağız özelliklerini transkript edebilmek amacıyla kullanılan transkripsiyon işa...
Tez (Doktora) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998Thesis (Ph.D.) -- İ... more Tez (Doktora) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998Thesis (Ph.D.) -- İstanbul Technical University, Institute of Social Sciences, 1998Hazırladığımız Türkiye'de el ile (tezenesiz) bağlama çalma geleneği ve çalış teknikleri adlı çalışma başlıca altı bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın amacı, kapsamı ve kullanılan yöntemlerin anlatıldığı giriş bölümünden sonra, konu hakkında genel bilgilerin verildiği ikinci bölümde, bağlamanın Anadolu Öncesi ve Anadolu'daki tarihi gelişimi, el ile çalma geleneği ve tekniğinin kaynağı, ayrıca kopuz olarak bilindiği dönemlerden günümüze kadar bağlamada meydana gelen önemli değişimler ve gelişimler ayrıntılı olarak ifade edilmiştir. Üçüncü bölümde ise; Anadolu'da el ile bağlama çalma tekniğinin ifadesinde kullanılan terimler derinlemesine incelenmekte ve bu teknikte kullanılan çeşitli sazların morfolojik yapıları, düzenleri anlatılmakta, el ile çalma geleneğinde görülen ezgi türleri incelenmekte ve ayrıca el ile çalma tekniğinde varolan geleneksel çokseslilik anlatılarak, konu notalı örneklerle açıklığa kavuşturulmaktadır. El ile bağlama çalma tekniklerinden başta sağ el teknikleri olmak üzere, iki ele ait kullanıma yönelik incelemeler ve el ile bağlama çalma tekniğinin gelenekten yetişmiş önemli ustaları hakkında verilen bilgiler dördüncü bölümde yer almaktadır. Beşinci bölümde el ile bağlama çalma tekniğinde meydana gelen değişim ve gelişimler ifade edilmiş, bu tekniğin şehirlere taşınması ve sonrasında bu konuda yapılan çalışmalar ile, geliştirdiğimiz yeni vuruş şekilleri ve notasyon tekniği anlatılmıştır. Sonuç bölümünde, bağlama icrasının "el ile" ve "mızraplı (tezeneli)" olmak üzere iki teknikten oluştuğu ancak, el ile çalma tekniğinin esas olduğu, bu tarz çalmanın bağlamanın gerçek kapasitesini, zenginliğini, ifade gücünü ortaya koyduğu ve bu tekniğin bağlamayı uluslararası platforma taşıyacak nitelikte olduğu görüşüne varılmıştır.Our prepared study named "Türkiye'de El ile (tesenesiz) Bağlama Çalma Geleneği ve Çalış Teknikleri" are mainly composed of six sections. After the introduction part where is explained the purpose, the cover and the used methods, in the second part that is given general information, historical development of Bağlama in and pre-Anatolia, the source of tradition and technique of playing by hand, the important development and alterations happened to Bağlama since the periods that is known as Kopuz until now are explained in detail. During archaeological excavations in Anatolia, similar instruments to Bağlama had been foımd in the ancient art of Greeks, embosses of Hfttite and Sümer in the periods of BC. But, in spite of ali our effbrts, we couldn't get any information on it and could just only do some visual evaluations about these remains. The reason for this is the existing written information can only be found in the Chinese sources and starting after about AÇ l* century. This is the reason why we determined that Bağlama is originated from Asian oriented Kopuz and moved to Anatolia. Kopuz is a common term for Asian and European cultures. it is also knovvn that Kopuz is in the culture of Shamanism that the kind of belief effected by Asian and Anatolian traditions and custom before islam. it is an oİd tradition playing stringed instruments by bow. We have already determined that many Saz and Bağlama prototypes had been played by bow ör hand. it took a lot of time for the development of Kopuz, which is the father of many instruments with ör without string including Bağlama. Many instruments that belong to Asian and Anatolian culture generated from Kopuz have common characteristics such as morphological form, playing technique ete. String components and specifications are very important for Saz. During our research we determined that the first material used in stringed instruments is horsehair. After a long while usage of horsehair, intestine has been used. Silk strings had also been installed where available. The final material used in stringed instruments is metal string. But, horsehair is very valuable for ali periods of time. Metal string brought many changes to the instruments in the ways of playing techniques and sound. Among some of them are having bigger sizes, using wooden body, and starting to play instruments by plectrum besides hand. ix After 17* century, Kopuz word was replaced by "Bağlama" in Anatolia. But it is stili alive in some particular regions of Anatolia. in Anatolia, "Saz" ör Bağlama" is the term used after Kopuz. The idea of using plectrum had been developed since 14* century after being started to use metal string in and around of Ottoman Palace. This idea had been developed for increasing the volume of instrument that was heard with trouble in crowded gatherings and it was settled after 17* century. Transfer had first started in the Anatolian cities affected by Ottoman Palace Culture and went with the village people. Transfer was diffîcult for Anatolian villages who were very much tradition…
Turk Kulturu Ve Haci Bektas Veli-arastirma Dergisi, 2012
Abdallar, kendilerine has ifadeleri icerisinde yarattiklari zengin kultur mirasi ile Anadolu Muzi... more Abdallar, kendilerine has ifadeleri icerisinde yarattiklari zengin kultur mirasi ile Anadolu Muzik Medeniyetinin en onemli topluluklarindan biridir. Ozel ve ayirt edici yasam bicimleri; toplumsal iliskileri, inanc sistemleri, adet ve gelenekleri, manevi evrenleri icerisinde yarattiklari deger ve gorusler ozgun sanatlarinin ana kaynagidir. Neset Ertas, uretimleri, saz - ses teknigi ve muzige kazandirdigi boyut ile boylesi buyuk bir sanat toplulugun piridir. Ulu Abdallar soyundan Muharrem Ertas’in ozan ogludur Neset Ertas. Hak ve halk âsikligi yolunda bir Bektasi ozan olarak, Garip mahlasi ile saf ve temiz bir Turkce icerisinde havalandirdigi turkulerinde hep sevgi, saygi, kardeslik, birlik, beraberlik, hosgoru, akil, bilgi ve bilime saygi gibi kavramlari isleyerek daima Hak’tan aldigini sanat yoluyla halka iletmistir. Ulkemiz muzik kulturunun en seckin ornekleri arasinda yer almis birbirinden degerli eserleri onun gorkemli sanatinin birer yansimalaridir. Bu makale, sanatin ve muzik b...
Turk Kulturu Ve Hacı Bektas Veli Arastırma Dergisi, 2012
On a verbal level, an elegy can be regarded as the narrative form of the death process. Elegies t... more On a verbal level, an elegy can be regarded as the narrative form of the death process. Elegies transmit the news of death, depict manner of death and convey the guidelines for re-ordering the lives of those left behind and dissolving the ambiguity following death. They describe the emotional responses to death such as pain, sorrow, anger and despair. However, the structure of an elegy cannot be limited to its verbal layout as the elegy is a performative poetic form. In the performances of elegies, the tears, meanings, tremors, accompanying the tune, and the responses of people to the transformative capacity of nature materialise through human voice and gestures, and they are transferred onto a cultural level. In order to interpret the characteristics of this poetic form, the melody of an elegy, the physical acts of its performer and the audience should be evaluated together. In this study, the elegy is addressed as a performative poetic form and the characteristics of Anatolian Turkmen elegies are discussed. Following a structuralist approach, elegies are analysed on thematic, melodic and dramatic levels. As a conclusion, it is established that Turkmen elegies follow some consistent and continuous patterns. The function of the findings in the organisation of Anatolian Turkmenian society is discussed. The elegies are types of rites-of-passage poems which guide the mourning communities from turmoil to order; therefore, elegies mostly deal with matters of life preceding and following death, rather than the death itself.
Özet Abdallar, kendilerine has ifadeleri içerisinde yarattıkları zengin kültür mirası ile Anadolu... more Özet Abdallar, kendilerine has ifadeleri içerisinde yarattıkları zengin kültür mirası ile Anadolu Müzik Medeniyetinin en önemli topluluklarından biridir. Özel ve ayırt edici yaşam biçimleri; toplumsal ilişkileri, inanç sistemleri, adet ve gelenekleri, manevi evrenleri içerisinde yarattıkları değer ve görüşler özgün sanatlarının ana kaynağıdır. Neşet Ertaş, üretimleri, saz-ses tekniği ve müziğe kazandırdığı boyut ile böylesi büyük bir sanat topluluğun piridir. Ulu Abdallar soyundan Muharrem Ertaş'ın ozan oğludur Neşet Ertaş. Hak ve halk âşıklığı yolunda bir Bektaşî ozan olarak, Garip mahlası ile saf ve temiz bir Türkçe içerisinde havalandırdığı türkülerinde hep sevgi, saygı, kardeşlik, birlik, beraberlik, hoşgörü, akıl, bilgi ve bilime saygı gibi kavramları işleyerek daima Hak'tan aldığını sanat yoluyla halka iletmiştir. Ülkemiz müzik kültürünün en seçkin örnekleri arasında yer almış birbirinden değerli eserleri onun görkemli sanatının birer yansımalarıdır. Bu makale, sanatın...
Parmak vurma (two-hand tapping) technique consists of the fingers of both hands hammering and pul... more Parmak vurma (two-hand tapping) technique consists of the fingers of both hands hammering and pulling the frets on the neck to produce sounds. Traditionally, parmak vurma technique was frequently used by Yörük-Turkmen communities of Teke region 2 's to play their boğaz havası pieces on the üçtelli (three-stringed), a small saz. The main tuning system of parmak vurma technique is the bağlama düzeni. The traditional musical characteristics of parmak vurma technique can be understood to look melodic structure of boğaz havası songs. In fact, Boğaz havası is a vocal music and it often consists of melodic leaps. Parmak vurma technique is consistent to play these melodic leaps on üçtelli. Over time, the technique gained recognition as local artists migrated to cities. Especially bağlama masters who have wider audiences outside the region got interested in this technique and transferred the parmak vurma technique to large-size sazs. The performance level of the technique became very advanced through academic and musical studies, and its recognition reached national, even international levels. This study is needed to explain the origin of parmak vurma technique.
Özet Türk Halk Müziği Fonetik Notasyon Sistemi/THMFNS ulusal/uluslararası platformlardaki dilbili... more Özet Türk Halk Müziği Fonetik Notasyon Sistemi/THMFNS ulusal/uluslararası platformlardaki dilbilimsel/müzikbilimsel uygulamalara paralel bir uygulama başlatabilmek amacıyla ses bilgisi/şekil bilgisi/söz varlığı ölçütleri ekseninde yerel/evrensel ilintilerle birlikte Standart Türkiye Türkçesi/STT (bir toplulukta bölgeler üstü anlaşma aracı olarak tanınıp benimsenen, konuşulan lehçeler/ağızlar içerisinde yaygınlaşarak hâkim duruma geçen, dil türleri/kullanıldığı saha içerisinde en geniş işleve sahip olan yerel/sosyal tabakalara has izler taşımayan, ağızlar üstü/norm oluşturucu/varyasyon azaltıcı standart/prestij varyant/standart dil), Türk Dil Kurumu Çeviriyazı İşaretleri/TDKÇYİ (Anadolu diyalektolojisi üzerine yapılan kapsamlı derleme çalışmaları aracılığıyla derlenen yöresel ağız metinlerinin kuramsal/icrasal altyapısında ses bilgisi/şekil bilgisi/söz varlığı ölçütleri ekseninde varlığını sürdüren yöresel ağız özelliklerini transkript edebilmek amacıyla kullanılan transkripsiyon işa...
Uploads
Papers by Erol Parlak