Colla Bemelmans
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Nuts. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Colla Bemelmans (gebaoëre in Nut 1939) is 'ne Limburgstaoëlige dichter en sjriever. Hae woeënt in Nut en sjrif in 't Nuts. Nao zien sjtudie theologie in o.a. Bonn (Duutsjland), gaoëf hae part-time godsdeens en maatsjappielier aan 'n middelbaar sjoeël en daonaeve wèrkde hae op de boerderie. Hae is winnaer van de Veldeke-literatuurpries. Bemelmans zaot in de redaktie van 't Veldeke-Limburgtiedsjrif en waor ouch vuurzitter van de Veldekepries (tot 2006). Ónder zien eindredactie versjient in 2009 Platbook 3, uuëver sjerneermomente in 't laeve.
Werk
bewirk- De voele baer, (prènte)book veur kinger LiLiLireeks nr 5 (LiLiLi is de Limburgse Literair Lies). Teikeninge van Wim Simons.
- De kaorewolf, (prènte)book veur kinger, LiliLireeks nr 13. Teikeninge van Wim Simons.
- 'n Aomzeik haet ouch 'n laever, gedichte LiLiLi nr 20
- Uëver-laeve, Veldeke Literair-reeks deil 8, 1997 (dichbundel)
- * Nut(h)se kal is geine nötte kal, Nuts woeërdebook, gezèkdes, gedichte, verhaoële, vuur- en achtername, gehuchtename en mieë LiDiLi nr. 01, 2002 (LidiLi) is de Limburgse Diksjonaire lies)
- Wil Vesper, LiLiLi nr 53 (tonieël, gedichte en verhaoële), versjiëne op 5 juni 2006, mèt teikeninge en illustraties van de Limburgse kunstenaer Jo Havenith. Zien thema's gunt vuural truk op de maatsjappie (laeve, doeëd gaoën, 't leid, 't dörp, Awacs, dementie) en 't gelouf (kaesjmes, paosje, de biebel).
- 2008, Same mèt Jo Wierts (oet Nut), 't beukske / wandelgids (in 't Nederlands) "Gehuchtenwandelingen in Groot Nuth".
- 2010, 2-Talige Reflectie. In 't Nuts en 't Hollends mèt foto's van Katinka Bemelmans.
In 't Wuurdje van te vure vertèlt hae dat, "als men tweetalig is, men twee talen evengoed kan spreken, verstaan en schrijven. Ik heb Nederlands en Limburgs gekozen omdat ik die twee talen perfect kan spreken, verstaan en zelfs schrijven. Ik kan wel meer talen verstaan of spreken, maar niet perfect".
"Twieëtalig en ómdat v’r in ’t Limburgs aeveváöl wuurd of oetdrökkinge höbbe es in ’t Hollesj of Frans, kinne v’r ouch uëver alle óngerwerpe get fatsoendeliks zègke en zelfs get ónfatsoendeliks. En neet allein bie de sjlechter of op sjtraot, meh ouch op ’t gemeintehoes of in de kirk. Neet allein uëver vakwerkhuuskes en blujjende proemebömkes, meh aevegood uëver abortus, de doeëdsjtraof of filosofie. Vier hove ós neet vuur ’t Limburgs te sjame, ouch neet vuur ’t Hollesj, dat is jao ouch ’n taal".
- 2017, LiLiLi 79 Ouw leedjes vuur noe, Nuts, 't Hoeëg leedje en 50 psalmen 'n 'vertaling', mèt illustraties (sjilderieje) van Wim van Ratingen oet Nut.
Sjtäölke
bewirk"zeuk gein oplossing
vuur de puzzel van 't laeve,
allein verlossing
Es d'r achter de buim
achter de sjterre get is,
dan eis ich, dan bae ich,
dat 't 'ne verloskundige is"
oet: Oplossing?, Wil Vesper 2006
Weg oet Nut
D’r waor ins e maedje van zieëvetieën jaor dat opins oet ’t dörp verdwieëne waor. De jónge wiste ’t nog good: ze waor gister nog op de hangplek gewaes in häör sjtrak zjwart laere pak, de haore geverfd wie ’ne volièrevoeëgel, hóng vol mit iezer. Ze waor wie ummer nogal bleik van hoed, neet zoeë zier ómdat Nut gein sjtrand haet, meh ómdat ze ummer lang moewe droog en van die hoeëg gesjlaote truitjes van dat Minor_greun. Opsporing verzocht: "Verdrónke in de Pletsjbaek?" "Nei, doer speed." "Toch neet in Nut!" ’ne Ouwere miensj oet ’t dörp houw häör gezieën: bie de Maas, taege dat de aovend vool. Ze zoot nao vlinders te kieke die van Kaardebol nao Teunisblome vloge. Gei miensj oet Nut geluifde häöm; hae drónk zich al ins gaer ènne. En ’t pasde neet in ’t rampscenario, vóng de politie. De luuj van Nut geluifde dat ze in de scene zoot, ’n hennepplantage houw, ingetrokke bie ’ne fundamentalist, dinkelik verkracht en zelf oetgelokt. Me huurt zoeëväöl op d’n daag van huuj. De ouwe miensj woert oetgelache. In Nut geluift jao nieëmes dat e maedje van zieëvetieën aan ’t water nao blome en vlinders kiek.
