Ханибұш

Ханибұш
	; Ханибұш
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Өсімдіктер;
Бөлімі:	Гүлді өсімдіктер;
Табы:	Қос жарнақтылар;
(unranked)	Core eudicots;
Сабы:	Fabales;
Тұқымдасы:	Fabaceae;
Кіші тұқымдасы:	Faboideae;
Тегі:	Cyclopia;
Species
	C. genistoides; C. intermedia; C. sessiliflora; C. subternata

Ханибұш (африкаансша: Heuningbos, ағылшынша: Honeybush, ғылыми атауы Cyclopia spp.; Тегі: Fabaceae) - шай тәрізі қолданатын өсімдік. Бұл Оңтүстік Африканың тек солтүстік-батыстағы Батыс Кейп деген жеріндегі Лаңклоф деген шағын аймағында өседі де ройбұш сипаттарымен біраз үйлесімді.

Ханибұш атауы (ағылшынша: honey - бал, bush - бұта) шешектері бал тәрізді хош иісті болғаннан туған.

Табиғатта шамамен 23 түрі табылады, бірақ шаруашылықта негізінде 4 түрі пайдаланылады. Бұнда Cyclopia intermedia (африкаансша: berg tee - тау шайы), C. subternata (африкаансша: vlei tee - шалшық шайы), C. genistoides (африкаансша: kus tee - жағалық шай) және C. sessiliflora (африкаансша: Heidelberg tee - Һайделберг шайы, Оңтүстік Африкадағы таулы жердегі бір қаланың атындағы) деген түрлері бар.

Ханибұшты шайға пысықтаудын екі әдісі бар:

Дәстүрлі әдісте, бұта жапырақтары жиыналады, кесіледі және жаншылады (ылғи шүбіршектермен), сосың күнге сүрленуге қалдырылады.
Заманауи, өнеркәсіп әдісте, жапырақтар айналып және 70-80 градуске дейін қыздырлып тұрған күбішелерде 2-3 күні бойы сүрленеді. Үдеріс аяғында ауамен салқындатылады.

Біткеннен соң, жапырақтар електен өтізіледі де қолданба бойынша сұрыпталынады:

Жоғары сапалы (көбінесе жібі мен құлағы бар шай қалташаларында қолданылады)
Орта сапалы (көбінесе қалқымалы шай қалташаларында не қарапайым шай қайнатымында қолданылады)
Қатқылды (көбінесе қарапайым шай қайнатымында қолданылады)

Ханибұш жапырақтарында кофеин (< 0.01 %) жоқ деп ауани есептеледі және де таннин (0.45%) де аз болады. Ханибұш құрамындағы бар кейбір биологиялық белсенді заттар төменде тізімделінеді:

Тағы қараңыз

Ройбұш

Сыртқы сілтемелер

Honeybush by Subhuti Dharmananda, Ph.D., Director, Institute for Traditional Medicine, Portland, Oregon
Honeybush(қолжетпейтін сілтеме) by Liesl van der Walt, South African National Biodiversity Institute

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.