Азурит

Азурит (фр. l’azur — лазурь, көк тас) — карбонаттар класына жататын минерал. Химиялық формуласы Cu(CO₃) ₂[OH]₂. Сингониясы моноклинді. Кристалдық құрылымы — координаттық. Кристалдары жапырақша, қысқа призма пішіндес. Агрегаттары түйіршікті, қабыршақты. Түсі көк, шыныдай жылтыр. Қаттылығы 3,5-4, меншікті салмағы 3,7-3,9 г/см³. Мыс кен орындарының тотыққан белдемінде түзіледі. Азуриттің серіктестері — таза мыс, малахит, куприт. Ерте замандардан Жезқазған өңірінде әшекей тас ретінде өндірілген. Азурит мыс кентасы ретінде, сондай-ақ көк бояу, көк дәрі (тотияйын) жасауға қолданылады. Азурит — мыс минералдарының бір түрі. Әдемі көкшіл түсіне орай, азурит әшекей бұйымдар жасауға қолданылады.

Azurite
Негізі
Санаты	Минерал
Химиялық формуласы	Cu3(CO3)2(OH)2
Strunz classification	05.BA.05
Crystal symmetry	Monoclinic 2/m
Unit cell	a = 5.01 Å, b = 5.85 Å, c = 10.35 Å; β = 92.43°; Z=2
Ерекшеліктері
Молярлық массасы	344.67 g/mol
Түсі	Azure-blue, Berlin blue, very dark to pale blue; pale blue in transmitted light
Кристал пішіні	Massive, prismatic, stalactitic, tabular
Сингониясы	Monoclinic Prismatic
Twinning	Rare, twin planes {101}, {102} or {001}
Үгітіндісі	Perfect on {011}, fair on {100}, poor on {110}
Агреттары	Conchoidal
Беріктігі	brittle
Моль шкаласы бойынша минерал қаттылығы	3.5 to 4
Streak	Light Blue
Diaphaneity	Transparent to translucent
Үлес салмағы	3.773 (measured), 3.78 (calculated)
Оптикалық сипаты	Biaxial (+)
Refractive index	nα = 1.730 nβ = 1.758 nγ = 1.838
Birefringence	δ = 0.108
Pleochroism	Visible shades of blue
2V angle	Measured: 68°, calculated: 64°
Dispersion	relatively weak
Дереккөздер

Бурра кен орнынан шыққан азурит, Аустралия оңтүстігі

Сингониясы моноклиндік, призма формасында. Кристалдық бейнесі, тағы басқа түрлері де, жаратылысы да малахитқа ұқсас. Оптикалық оңқай; 2u = 68°, Ng=1 , 8 3 8 , Nm = 1,758, Np = 1,730.

• Жаратылысы. Азурит көбінесе малахиті бар парагенезисте кездеседі.

Азурит мыстың оттекті қосылыстарымен бірге металлургияда қорытылады. Ол көк бояу алу үшін химия өнеркәсібінде қолданылады. Кендері малахитпен бірге кездеседі.