シレジア語
シレジア語（ślůnsko godka）は、ポーランド南西部からチェコ北東部にまたがる上シレジア（シュレージエン）地方で話される言語。西スラヴ語群のレヒト諸語に属し、ポーランド語に近いのでその方言とする見解もあるが、最近になり独立の言語とされることが多くなった。
| シレジア語 | |
|---|---|
| ślůnsko godka/ślōnskŏ gŏdka | |
| 話される国 | ポーランド、チェコ、ドイツ |
| 地域 | シレジア |
| 話者数 | 509,000人[1] |
| 言語系統 | |
| 表記体系 | ラテン文字 |
| 言語コード | |
| ISO 639-3 |
szl |
話者数は正確には不明であるが、20万人前後と思われる。ポーランドの国勢調査（2011年）によると、自称シレジア語話者が6万人、「シレジア人」が81万7千人という。チェコでは話者（多くの人はポーランド人と自称する）が10万人とされる。この地方はオーストリアおよびプロイセンに長く支配されたことから、スラヴ人のシレジア語は独自の発展を遂げた。しかし書記言語としては必ずしも確立していない。
ポーランドでは2003年にシレジア国立出版社が設立され、シレジア語およびシレジアに関する図書を刊行している。2007年、ISO 639と国際SILによりシレジア語が認められた。2007年にはポーランドの国会議員有志がシレジア語に地方言語の資格を与えるための新法を提案した。
文字
編集- ラテン文字を使用。
| A a /a/ |
B b /b/ |
C c /ts/ |
Ć ć /tɕ/ |
Č č /tʂ/ |
D d /d/ |
E e /e/ |
F f /f/ |
| G g /ɡ/ |
H h /x/ |
I i /i/ |
J j /j/ |
K k /k/ |
L l /l/ |
M m /m/ |
N n /n/ |
| Ń ń /ɲ/ |
O o /ɔ/ |
P p /p/ |
R r /r/ |
Ř ř /ʐ/ |
S s /s/ |
Ś ś /ɕ/ |
Š š /ʂ/ |
| T t /t/ |
U u /u/ |
Ů ů /o/ |
W w /v/ |
Y y /ɨ/ |
Z z /z/ |
Ź ź /ʑ/ |
Ž ž /ʐ/ |
方言
編集- Cieszyn Silesian (szl-cie)
- Lach (szl-lac)
- Gliwice Silesian (szl-gli)
- Sulkovian Silesian (szl-sul)
- Prudnik Silesian (szl-pru)
- Niemodlin Silesian (szl-nie)
- Opole Silesian (szl-opo)
- Kluczbork Silesian (szl-klu)
- Jabłonków Silesian (szl-jab)
参考文献目録
編集- Tomasz Kamusella. 2014.Ślōnsko godka / The Silesian Language. Zabrze: NOS, 196 pp. ISBN 9788360540220.[2]
- Tomasz Kamusella. 2014. Warszawa wie lepiej Ślązaków nie ma. O dyskryminacji i języku śląskim [Warsaw Knows Better – The Silesians Don’t Exist: On Discrimination and the Silesian Language]. Zabrze, Poland: NOS, 174 pp. ISBN 9788360540213.[3]
- Tomasz Kamusella. 2013. The Silesian Language in the Early 21st Century: A Speech Community on the Rollercoaster of Politics (pp 1-35). Die Welt der Slaven. Vol 58, No 1.
- Tomasz Kamusella. 2011. Silesian in the Nineteenth and Twentieth Centuries: A Language Caught in the Net of Conflicting Nationalisms, Politics, and Identities (pp 769-789). 2011. Nationalities Papers. No 5.
- Tomasz Kamusella. 2011. Language: Talking or Trading Blows in the Upper Silesian Industrial Basin? (pp 3-24). Multilingua. No 2. DOI 10.1515/mult.2011.002.
- Tomasz Kamusella. 2009. Échanges de paroles ou de coups en Haute-Silésie: la langue comme ‘lieu’ de contacts et de luttes interculturels [Exchange of Words or Blows in Upper Silesia: Language as a "Place" of Contacts and Intercultural Struggles] (pp 133-152). Cultures d'Europe centrale. No 8: Lieux communs de la multiculturalité urbaine en Europe centrale, ed by Delphine Bechtel and Xavier Galmiche. Paris: CIRCE.
- Tomasz Kamusella. 2007. Uwag kilka o dyskryminacji Ślązaków i Niemców górnośląskich w postkomunistycznej Polsce [A Few Remarks on the Discrimination of the Silesians and Upper Silesia’s Germans in Postcommunist Poland]. Zabrze, Poland: NOS, 28 pp. ISBN 978-83-60540-68-8.
- Tomasz Kamusella. 2006. Schlonzsko: Horní Slezsko, Oberschlesien, Górny Śląsk. Esej o regionie i jego mieszkańcach [Schlonzsko: Upper Silesia. An Essay on the Region and Its Inhabitants] (2nd, corrected and enlarged edition). Zabrze, Poland: NOS, 148 pp. ISBN 978-83-60540-51-0.[4]
- Tomasz Kamusella. 2009. Codzienność komunikacyjno-językowa na obszarze historycznego Górnego Śląska [The Everyday Language Use in Historical Upper Silesia] (pp 126-156). In: Robert Traba, ed. Akulturacja/asymilacja na pograniczach kulturowych Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX wieku [Acculturation/Assimilation in the Cultural Borderlands of East-Central Europe in the 19th and 20th Centuries] (vol 1: Stereotypy i pamięć [Stereotypes and memory]). Warsaw: Instytut Studiów Politycznych PAN and Niemiecki Instytut Historyczny.
- Tomasz Kamusella. 2009. Czy śląszczyzna jest językiem? Spojrzenie socjolingwistyczne [Is Silesian a Language? A Sociolinguistic View] (pp 27-35). In: Andrzej Roczniok, ed. Śląsko godka - jeszcze gwara czy jednak już język? / Ślōnsko godko – mundart jeszcze eli już jednak szpracha. Zabrze: NOŚ.
- Tomasz Kamusella. 2006. Schlonzska mowa. Język, Górny Śląsk i nacjonalizm (Vol II) [Silesia and Language: Language, Upper Silesia and Nationalism, a collection of articles on various social, political and historical aspects of language use in Upper Silesia]. Zabrze, Poland: NOS, 151 pp. ISBN 83-919589-2-2.
- Tomasz Kamusella. 2005. Schlonzska mowa. Język, Górny Śląsk i nacjonalizm (Vol I) [Silesia and Language: Language, Upper Silesia and Nationalism, a collection of articles on various social, political and historical aspects of language use in Upper Silesia]. Zabrze, Poland: NOS, 187 pp. ISBN 83-919589-2-2.[5]
- Tomasz Kamusella. 2004. The Szlonzokian Ethnolect in the Context of German and Polish Nationalisms (pp. 19-39). Studies in Ethnicity and Nationalism. No 1. London: Association for the Study of Ethnicity and Nationalism. DOI: 10.1111/j.1754-9469.2004.tb00056.x.
- Tomasz Kamusella. 2001. Schlonzsko: Horní Slezsko, Oberschlesien, Górny Śląsk. Esej o regionie i jego mieszkańcach [Schlonzsko: Upper Silesia. An Essay on the Region and Its Inhabitants]. Elbląg, Poland: Elbląska Oficyna Wydawnicza, 108 pp. ISBN 83-913452-2-X.[6]
- Tomasz Kamusella. 1999. Język a Śląsk Opolski w kontekście integracji europejskiej [Language and Opole Silesia in the Context of European Integration] (pp 12-19). Śląsk Opolski. No 3. Opole, Poland: Instytut Śląski.
- Tomasz Kamusella. 1998. Das oberschlesische Kreol: Sprache und Nationalismus in Oberschlesien im 19. und 20. Jahrhundert [The Upper Silesian Creole: Language and Nationalism in the 19th and 20th Centuries] (pp 142-161). In: Markus Krzoska und Peter Tokarski, eds. . Die Geschichte Polens und Deutschlands im 19. und 20. Jahrhundert. Ausgewählte Baiträge. Osnabrück, Germany: fibre.
- Tomasz Kamusella. 1998. Kreol górnośląski [The Upper Silesian Creole] (pp 73-84). Kultura i Społeczeństwo. No 1. Warsaw, Poland: Komitet Socjologii ISP PAN.
- Andrzej Roczniok and Tomasz Kamusella. 2011. Sztandaryzacyjo ślōnski godki / Standaryzacja języka śląskiego [The Standardization of the Silesian Language] (pp 288-294). In: I V Abisigomian, ed. Lingvokul’turnoe prostranstvo sovremennoi Evropy cherez prizmu malykh i bolshikh iazykov. K 70-letiiu professora Aleksandra Dimitrievicha Dulichenko (Ser: Slavica Tartuensis, Vol 9). Tartu: Tartu University.
脚注
編集- ^ Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników - Central Statistical Office of Poland
- ^ * Kamusella, Tomasz Dominik and Nomachi, Motoki (2014). “The long shadow of borders: the cases of Kashubian and Silesian in Poland”. Eurasia Border Review 5 (2): 35-60. ISSN 1884-9466.
- Review: Mark Brüggemann. 2013.Ślōnsko godka. The Silesian language, https://www.pol-int.org/pl/publikationen/l-nsko-godka-silesian-language#r405.
- Review: Michael Moser (uk). 2013. Zeitschrift für Slawistik (pp 118–119). Vol 58, No 1. Potsdam: Universität Potsdam.
- ^
- Review: Michael Moser (uk). 2013. Zeitschrift für Slawistik (pp 118–119). Vol 58, No 1. Potsdam: Universität Potsdam.
- ^
- Review: Anon. 2010. The Sarmatian Review. Sept. (p 1530).
- Review: Svetlana Antova. 2007. Bulgarian Ethnology / Bulgarska etnologiia. No 4 (pp 120–121).
- ^
- Review: Kai Struve. 2006. Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung. No 4. Marburg, Germany: Herder-Institut (pp 611–613). http://www.herder-institut.de/rezensionen/2006_55_611_613.pdf
- Review: Kai Struve. 2007. Recenzyjo Instituta Herdera [Herder-Institute’s Review] (pp 26–27). Ślůnsko Nacyjo. No 5, Jul. Zabrze: NOŚ.
- Review: Jerzy Tomaszewski. 2007. Czy istnieje naród śląski? [Does the Silesian Nation Exist] (pp 280–283). Przegląd Historyczny. No 2. Warsaw: DiG and University of Warsaw.
- Review: Jerzy Tomaszewski. 2007. Czy istnieje naród śląski? [Does the Silesian Nation Exist] (pp 8–12). 2007. Ślůnsko Nacyjo. No 12, Dec. Zabrze: NOŚ.
- ^
- Review: Andreas R Hofmann. 2002. Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung. No 2. Marburg, Germany: Herder-Institut (p 311).
- Review: Anon. 2002. Esej o naszym regionie [An Essay on Our region] (p 4). Głos Ludu. Gazeta Polaków w Republice Czeskiej. No 69, June 11. Ostrava, Czech Republic: Vydavatelství OLZA.
- Review: Walter Żelazny eo:Walter Żelazny. 2003. Niech żyje śląski lud [Long Live the Silesian People] (pp 219–223). Sprawy Narodowościowe. No 22. Poznań, Poland: Zakład Badań Narodowościowych PAN.
関連項目
編集外部リンク
編集
 | この項目は、言語学に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（ウィキポータル 言語学）。 |
 | この項目は、中央ヨーロッパに関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト 中央ヨーロッパ / ポータル ヨーロッパ）。 |
 | この項目は、ポーランドに関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト 中央ヨーロッパ / ポータル ヨーロッパ）。 |