Skoða frumkóða fyrir 14. maí

{{dagatal|maí}}

'''14. maí''' er 134. [[Sólarhringur|dagur]] [[ár]]sins (135. á [[hlaupár]]i) samkvæmt [[gregoríska tímatalið|gregoríska tímatalinu]]. 231 dagur er eftir af árinu. Dagurinn er [[Fánadagar á Íslandi|fánadagur]] á Íslandi vegna afmælis [[Forseti Íslands|forseta Íslands]].

== Atburðir ==
* [[1027]] - [[Hinrik 1. Frakkakonungur]] var krýndur meðkonungur föður síns í [[Reims]]. Hann fékk þó lítil sem engin völd.
* [[1264]] - [[Orrustan um Lewes]]: [[Simon de Montfort]] vann sigur á her [[Hinrik 3. Englandskonungur|Hinriks 3. konungs]].
* [[1608]] - [[Mótmælendasambandið]] var stofnað í [[Auhausen]] í [[Þýskaland]]i.
* [[1610]] - [[Hinrik 4. Frakkakonungur]] var myrtur í París af kaþólska öfgamanninum [[Jean-François Ravaillac]].
* [[1643]] - [[Loðvík 14.]] tók við völdum í [[Frakkland]]i fjögurra ára gamall.
* [[1769]] - [[Karl 3. Spánarkonungur]] sendi [[trúboð]]a til [[Kalifornía|Kaliforníu]] og var það upphaf landnáms hvítra manna þar.
* [[1796]] - [[Edward Jenner]] [[bólusetning|bólusetti]] átta ára dreng, James Phipps, við [[kúabóla|kúabólu]] og var það fyrsta bólusetningin.
* [[1842]] - Fyrsta tölublað tímaritsins ''[[Illustrated London News]]'' kom út.
* [[1912]] - [[Friðrik 8.]] Danakonungur fannst látinn í [[Hamborg]]. Það var ekki fyrr en daginn eftir að menn áttuðu sig á því hver þetta væri. [[Kristján 10.]], sonur hans, tók við krúnunni.
* [[1919]] - Átta klukkustunda vinnudagur var lögfestur í [[Danmörk]]u.
* [[1922]] - Fimm skip fórust og með þeim 44 sjómenn í norðan ofsaveðri, sem gekk yfir norðan- og austanvert landið.
* [[1935]] - [[Gamla Litlabeltisbrúin]] í Danmörku var opnuð.
* [[1948]] - [[David Ben-Gurion]], forsætisráðherra lýsti yfir stofnun [[Ísrael]]sríkis.
* [[1955]] - [[Varsjárbandalagið]] var stofnað í [[Varsjá]] í [[Pólland]]i. Stofnríki voru: [[Sovétríkin]], [[Pólland]], [[Austur-Þýskaland]], [[Tékkóslóvakía]], [[Ungverjaland]], [[Rúmenía]], [[Búlgaría]] og [[Albanía]]. Tilgangur þess var að vera mótvægi við [[Atlantshafsbandalagið]] ([[NATO]]).
* [[1959]] - [[Pétur Ottesen]], sem verið hafði [[þingmaður]] lengur en nokkur annar, eða í 43 ár, hætti þingmennsku.
* [[1965]] - [[Fokker Friendship]]-flugvél [[Flugfélag Íslands|Flugfélags Íslands]], sú fyrsta sinnar tegundar, kom til landsins, en slíkar vélar voru síðan notaðar í innanlandsflugi í áratugi.
* [[1970]] - [[Ulrike Meinhof]] hjálpaði [[Andreas Baader]] að flýja með því að setja upp viðtal í bókasafni vegna meints bókasamnings.
* [[1973]] - Fyrsta geimstöð Bandaríkjanna, ''[[Skylab]]'', var sett í loftið.
* [[1986]] - [[Mikhaíl Gorbatsjev]] kom fram í sjónvarpi og lýsti kjarnorkuslysinu við Tsjernóbýl í fyrsta sinn.
* [[1986]] - Söngleikurinn ''[[Chess]]'' eftir Benny Andersson and Björn Ulvaeus, var frumsýndur á West End í London.
* [[1987]] - [[Sitiveni Rabuka]] leiddi herforingjauppreisn á Fídjieyjum.
* [[1988]] - 27 létust þegar ölvaður ökumaður ók á rútu á [[Þjóðvegur 71 (Bandaríkjunum)|þjóðvegi 71]] í Kentucky í Bandaríkjunum.
* [[1989]] - [[Mikhaíl Gorbatsjev]] fór í opinbera heimsókn til [[Kína]]. 
* [[1995]] - [[Dalai Lama]] lýsti því yfir að [[Gedhun Choekyi Nyima]] væri 11. endurfæðing [[Panchen Lama]].
* [[1995]] - [[Team New Zealand]] vann [[Ameríkubikarinn]] í [[San Diego]] með 5-0 sigri á heimaliðinu, [[Stars and Stripes]].
* [[1998]] - Síðasti [[Seinfeld]]-þátturinn var sendur út.
<onlyinclude>
* [[2002]] - Netþjónn Apple, [[Xserve]], var settur á markað.
* [[2002]] - [[Golfklúbbur Álftaness]] var stofnaður.
* [[2003]] - [[Ólafur Ragnar Grímsson]], forseti Íslands, gekk að eiga [[Dorrit Moussaieff]].
* [[2003]] - Fjöldagröf með líkamsleifum 3000 manna var uppgötvuð í [[Hilla]], 90 km frá Bagdad.
* [[2004]] - [[Friðrik krónprins]] Dana gekk að eiga [[Mary Elizabeth Donaldson]] frá Ástralíu.
* [[2008]] - 20 létust í sprengjutilræði við jarðarför í [[Abu Minasir]] í Írak.
* [[2011]] - Dúettinn [[Ell & Nikki]] sigraði [[Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2011]] fyrir [[Aserbaísjan]] með laginu „Running Scared“.
* [[2013]] - 51 lést og 140 særðust þegar bílsprengja sprakk í tyrkneska bænum [[Reyhanlı]].
* [[2016]] - [[Jamala]] sigraði [[Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2016]] fyrir Úkraínu.
* [[2017]] - [[Emmanuel Macron]] tók við embætti forseta Frakklands.
* [[2018]] - 60 Palestínumenn voru skotnir til bana í [[mótmæli á Gasa gegn bandaríska sendiráðinu í Jerúsalem|mótmælum á Gasa gegn því að Bandaríkjamenn opnuðu sendiráð í Jerúsalem]].
</onlyinclude>

== Fædd ==
* [[1414]] - [[Frans 1. hertogi af Bretagne|Frans 1.]], hertogi af Bretagne (d. [[1450]]).
* [[1553]] - [[Margrét af Valois]], Frakklandsdrottning, kona Hinriks 4. (d. [[1615]]).
* [[1710]] - [[Adólf Friðrik Svíakonungur]] (d. [[1771]]).
* [[1727]] - [[Thomas Gainsborough]], enskur listmálari (d. [[1788]]).
* [[1761]] - [[Samuel Dexter]], bandarískur stjórnmálamaður (d. [[1816]]).
* [[1906]] - [[Hastings Banda]], fyrrum forseti Malaví (d. [[1997]]).
* [[1943]] - [[Ólafur Ragnar Grímsson]], 5. forseti Íslands.
* [[1944]] - [[George Lucas]], bandarískur kvikmyndaleikstjóri.
* [[1946]] - [[Sigríður Anna Þórðardóttir]], íslenskur stjórnmálamaður.
* [[1952]] - [[David Byrne]], skosk-amerískur tónlistarmaður.
* [[1953]] - [[Norodom Sihamoni]], konungur Kambódíu.
* [[1962]] - [[C.C. Deville]], bandarískur tónlistarmaður (Poison).
* [[1964]] - [[Néstor Gorosito]], argentínskur knattspyrnumaður.
* [[1965]] - [[Eoin Colfer]], írskur rithöfundur.
* [[1967]] - [[Rondey Robinson]], bandarískur körfuknattleiksmaður.
* [[1969]] - [[Cate Blanchett]], áströlsk leikkona.
* [[1970]] - [[Kenichi Shimokawa]], japanskur knattspyrnumaður.
* [[1971]] - [[Oséas Reis dos Santos]], brasilískur knattspyrnumaður.
* [[1984]] - [[Mark Zuckerberg]], bandarískur frumkvöðull.
* [[1987]] - [[Ari Freyr Skúlason]], íslenskur knattspyrnumaður.

== Dáin ==
* [[649]] - [[Theodór 1.]] páfi.
* [[964]] - [[Jóhannes 12.]] páfi.
* [[1470]] - [[Karl Knútsson Bonde]], konungur Svíþjóðar (f. [[1409]]).
* [[1610]] - [[Hinrik 4.]] konungur Frakklands (f. [[1553]]).
* [[1643]] - [[Loðvík 13.]] konungur Frakklands (f. [[1601]]).
* [[1649]] - [[Friedrich Spanheim]], hollenskur guðfræðingur (f. [[1600]]).
* [[1667]] - [[Georges de Scudéry]], franskur rithöfundur (f. [[1601]]).
* [[1678]] - [[Anna Maria van Schurman]], hollenskt skáld (f. [[1607]]).
* [[1761]] - [[Thomas Simpson]], breskur stærðfræðingur (f. [[1710]]).
* [[1856]] - [[Jón Snorrason]], bæjarfulltrúi í Reykjavík (f. [[1787]]).
* [[1912]] - [[Friðrik 8.]] Danakonungur (f. [[1843]]).
* [[1912]] - [[August Strindberg]], sænskt leikskáld (f. [[1849]]).
* [[1931]] - [[Viktor Dyk]], tékkneskt skáld (f. [[1877]]).
* [[1940]] - [[Emma Goldman]], bandarískur stjórnleysingi (f. [[1869]]).
* [[1952]] - [[Þorbjörg Sigurðardóttir Bergmann]], íslensk hannyrðakona (f. [[1876]]).
* [[1987]] - [[Rita Hayworth]], bandarísk leikkona (f. [[1918]]).
* [[1991]] - [[Jiang Qing]], kínverskur stjórnmálamaður (f. [[1914]]).
* [[1998]] - [[Frank Sinatra]], bandarískur söngvari og kvikmyndaleikari (f. [[1915]]).
* [[2000]] - [[Obuchi Keizo]], fyrrum forsætisráðherra Japans (f. [[1937]]).
* [[2004]] - [[Jesús Gil]], spænskur stjórnmálamaður og forseti [[Atlético Madrid]] (f. [[1933]]).
* [[2023]] - [[Garðar Cortes]], íslenskur óperusöngvari (f. [[1940]]).

{{Mánuðirnir}}

[[Flokkur:Maí]]