Papers by Nikola Samardzic
Issues in ethnology and anthropology, Jun 19, 2018
Apstrakt: Uopšte nije lako kada treba da se ponudi naučno objašnjenje za to kako i zašto su prvac... more Apstrakt: Uopšte nije lako kada treba da se ponudi naučno objašnjenje za to kako i zašto su prvaci džeza počeli da gube svoju publiku, a možda i još važnije kako i zašto je džez publika gubila svoje umetničke majstore. Naravno, u antropologiji se mogu pronaći razlozi za posrtanje i nestanak inovativnosti i kreativnosti, duboko ukorenjenih u suštinski novim muzičkim pravcima. Već poznati argument počiva u pretpostavci da je rok invazija preplavila tržište koje je prethodno pripadalo džezu, a da je džez izgubio komercijalnu atraktivnost, pošto je rok produkcija daleko prevazišla džez izdanje. Međutim, džez je uspešno odgovorio pokretom fuzije, rekordnom prodajom i ogromnom popularnošću. Nova džez publika, koja se pojavila krajem šezdesetih godina, ignorisala je neke od kritika usmerenih na obeshrabrivanje fuzije i slične eksperimente, odbacivši svako koketiranje sa popularnom muzikom, iako je džez, u svojim korenima i tokom celokupne svoje prve polovine postojanja, bio prvenstveno muzika za ples i zabavu, dominantno zasnovan na čvrstom, predvidljivom, stilskom manirizmu. Možda odgovore treba tražiti u promenama u produkcijskom formatiranju, sadržaju i potrošnji, ukoliko su digitalizacija i jednostavan pristup sadržajima zaista obeshrabrili istovremeno i umetnike i publiku. Inflacija u produkciji nije mogla da prikrije to da novi talenti i koncepti nisu uzbudljiviji i upečatljiviji od onih iz vremena kada je džez smatran živim, zahvaljujući dinamici dubokog, inspirativnog, uzbudljivog izraza i stalne promene. Međutim, bilo bi korisno takođe ispitati i uticaj državnog protekcionizma i akademizma na pad inspiracije i moći individualnog izražavanja. Ključne reči: džez, tržište, prodaja, inovacija, popularna muzika * Rad je rezultat istraživanja na projektu Modernizacija Zapadnog Balkana (ev. br. 177009) koji finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. 1 Rad je predstavlјen u okviru naučne konferencije "Antropologija muzike", održane na Filozofskom fakultetu u Beogradu 23.03.2018. godine.
Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), Dec 22, 2019
Konstantinopolj-Istanbul zauzima važno mesto u istoriji pandemija kuge. Njegova lokacija na istor... more Konstantinopolj-Istanbul zauzima važno mesto u istoriji pandemija kuge. Njegova lokacija na istorijskoj mapi pandemija stoji u vezi sa njegovom geografskom pozicijom i složenim sanitarnim uslovima. Istanbul je jedan od najvećih evropskih gradova, koji delimično leži i na azijskoj obali, dok ga sa Afrikom vežu snažne ekonomske veze. Međutim, epidemije kuge koje su sredinom XVIII veka izbijale u Osmanskom carstvu nisu dovoljno istražene. Stav vlasti i društva prema epidemijama i bolesti je generalno bio takav da ih je smatrao Božijom kaznom, koju je potrebno mirno i trpeljivo izdržati. Shodno tome, lekari u Osmanskom carstvu nisu posmatrali kugu ko medicinski fenomen, tako da nisu ostavili dovoljno zapisa o njoj. U ovom radu se služimo izvorima evropske provenijencije, pre svega pismima doktora Mordaha Mekenzija (1712-1797), koji je u prepisci sa svojim kolegama u Londonu izneo zapažanja u vezi sa kugom u Istanbulu 1848-1762. U tim pismima se nalaze vredne informacije o njegovoj lekarskoj praksi, kao i uvid u manifestacije i lečenje kuge u Istanbulu sredinom XVIII veka.
Issues in ethnology and anthropology, Jul 31, 2018
Apstrakt: Uopšte nije lako kada treba da se ponudi naučno objašnjenje za to kako i zašto su prvac... more Apstrakt: Uopšte nije lako kada treba da se ponudi naučno objašnjenje za to kako i zašto su prvaci džeza počeli da gube svoju publiku, a možda i još važnije kako i zašto je džez publika gubila svoje umetničke majstore. Naravno, u antropologiji se mogu pronaći razlozi za posrtanje i nestanak inovativnosti i kreativnosti, duboko ukorenjenih u suštinski novim muzičkim pravcima. Već poznati argument počiva u pretpostavci da je rok invazija preplavila tržište koje je prethodno pripadalo džezu, a da je džez izgubio komercijalnu atraktivnost, pošto je rok produkcija daleko prevazišla džez izdanje. Međutim, džez je uspešno odgovorio pokretom fuzije, rekordnom prodajom i ogromnom popularnošću. Nova džez publika, koja se pojavila krajem šezdesetih godina, ignorisala je neke od kritika usmerenih na obeshrabrivanje fuzije i slične eksperimente, odbacivši svako koketiranje sa popularnom muzikom, iako je džez, u svojim korenima i tokom celokupne svoje prve polovine postojanja, bio prvenstveno muzika za ples i zabavu, dominantno zasnovan na čvrstom, predvidljivom, stilskom manirizmu. Možda odgovore treba tražiti u promenama u produkcijskom formatiranju, sadržaju i potrošnji, ukoliko su digitalizacija i jednostavan pristup sadržajima zaista obeshrabrili istovremeno i umetnike i publiku. Inflacija u produkciji nije mogla da prikrije to da novi talenti i koncepti nisu uzbudljiviji i upečatljiviji od onih iz vremena kada je džez smatran živim, zahvaljujući dinamici dubokog, inspirativnog, uzbudljivog izraza i stalne promene. Međutim, bilo bi korisno takođe ispitati i uticaj državnog protekcionizma i akademizma na pad inspiracije i moći individualnog izražavanja. Ključne reči: džez, tržište, prodaja, inovacija, popularna muzika * Rad je rezultat istraživanja na projektu Modernizacija Zapadnog Balkana (ev. br. 177009) koji finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. 1 Rad je predstavlјen u okviru naučne konferencije "Antropologija muzike", održane na Filozofskom fakultetu u Beogradu 23.03.2018. godine.
Apstrakt: U srpskom predrevolucionarnom društvu, jedna od posebnosti procesa nacionalne emancipac... more Apstrakt: U srpskom predrevolucionarnom društvu, jedna od posebnosti procesa nacionalne emancipacije bila je unutrašnja borba između tradicionalne hijerarhije i novih ustanova narodne samouprave. Važna dihotomija bila je i u neprilagodljivosti usmene narodne kulture, koja se ostvarila potom u Srpskoj revoluciji, s prosvetiteljskim diskursom podunavskog građanstva i klera, otuđenim od nepismenog seljačkog, zatim i ustaničkog društva. Nacionalna mitologija formirala se u ideologiziranju prošlosti u nacionalnim epovima, često sa zajedničkim temama i ličnostima koje su susedne nacije delile, ili u pokušajima racionalizacije u istoriografi ji. U hrvatskom ili srpskom slučaju nacije su, isprva, nedvosmisleno bile ideološke konstrukcije. Pozivale su se na južnoslovensko poreklo, kulturno jedinstvo, ili ulogu u borbi protiv Turaka. Istoriografi ja srpskog baroka prati se tek od, u svemu izuzetne, pojave grofa Đorđa Brankovića. Karakterologija njegovih ideja i poruka delimično pripada poslednjoj deceniji XVI veka, obeleženoj ideološkom fantastikom obnovljenih sanjarenja o krstaškom poduhvatu koji će okončati osmansku vladavinu i osloboditi hrišćanske narode i hrišćanske svetinje. Branković je takođe prerano pozivao na opšti oslobodilački pokret čiji je ilirizam najavljivao, vek ranije, nacionalni karakter Srpske revolucije, čiji se modernitet zasnivao i na ekonomskoj moći, sasvim skorašnjoj, političkog i vojnog liderstva, i na uvažavanju ideoloških, nekad i istoricističkih poruka srpskih prosvetitelja, čiji su koreni duboko u srpskom baroku. Gotovo sličnom putanjom je Vuk Stef. Karadžić, sa osloncem na Dositeja Obradovića koji je u pripadao i prethodnoj prosvetiteljskojepohi, iskoračio u kulturu evropskog romantizma.
Purdue University Press eBooks, Aug 12, 2011
... immediate past especially. Purdue University Press has succeeded in wholly comprehending the ... more ... immediate past especially. Purdue University Press has succeeded in wholly comprehending the full scope of his enterprise. Our thanks to Zrinka Blaević. We also owe a tremendous debt of gratitude to Karl Roider. A personal ...
Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), Jan 21, 2023
At the beginning of the twenty-first century, and in a broadest historical and economic context, ... more At the beginning of the twenty-first century, and in a broadest historical and economic context, the essence of globalization was the integration of China in the world market. China, however, did not become a free, democratic state, on the contrary, its totalitarian order did not ensure predictable decisions in relations with Western partners, in the pandemic, in the economy, above all in global supply chains. China's authoritarian bureaucracy, not accountable to independent institutions, has become irresponsible in global relations. Care and responsibility towards public health have become new factors of democratic standards and global order.
Konstantinopolj – Istanbul zauzima važno mesto u istoriji pandemija kuge. Njegova lokacija na ist... more Konstantinopolj – Istanbul zauzima važno mesto u istoriji pandemija kuge. Njegova lokacija na istorijskoj mapi pandemija stoji u vezi sa njegovom geografskom pozicijom i složenim sanitarnim uslovima. Istanbul je jedan od najvećih evropskih gradova, koji delimično leži i na azijskoj obali, dok ga sa Afrikom vežu snažne ekonomske veze. Međutim, epidemije kuge koje su sredinom XVIII veka izbijale u Osmanskom carstvu nisu dovoljno istražene. Stav vlasti i društva prema epidemijama i bolesti je generalno bio takav da ih je smatrao Božijom kaznom, koju je potrebno mirno i trpeljivo izdržati. Shodno tome, lekari u Osmanskom carstvu nisu posmatrali kugu ko medicinski fenomen, tako da nisu ostavili dovoljno zapisa o njoj. U ovom radu se služimo izvorima evropske provenijencije, pre svega pismima doktora Mordaha Mekenzija (1712–1797), koji je u prepisci sa svojim kolegama u Londonu izneo zapažanja u vezi sa kugom u Istanbulu 1848-1762. U tim pismima se nalaze vredne informacije o njegovoj lek...
U ovom se zborniku objavljuju tekstovi koje su prijatelji, suradnici i nekadašnji studenti profes... more U ovom se zborniku objavljuju tekstovi koje su prijatelji, suradnici i nekadašnji studenti profesora Drage Roksandića iz cijeloga svijeta napisali kako bi obilježili njegov sedamdeseti rođendan i odlazak u mirovinu s Odsjeka za povijest Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu. Tkogod da je susreo profesora Dragu Roksandića između 1990., kada je na Odsjeku za povijest izabran za docenta, i 2018. godine, kada je otišao u mirovinu, vjerojatno je primijetio njegov značajan utjecaj na studente svih razina, od preddiplomskih do doktorskih. Profesor je snažno inspirirao i utjecao na bliske suradnike svih generacija. Ovdje je riječ o pravom Festschriftu, „pisanoj proslavi“, koja prema dobrim običajima akademske zajednice izlazi u čast jednog njezina uvaženog člana. Prilozi u zborniku obuhvaćaju različite epohalne horizonte – neki detaljno istražuju pojedine segmente određenog perioda, neki se usmjeravaju na lokalne fenomene ili pristupaju istraživačkim problemima mikrohistorijski. Neki ...
Zbornik Hrvati i Srbi u Habsburskoj Monarhiji u 18. stoljecu: interkulturni aspekti ‘prosvijecene... more Zbornik Hrvati i Srbi u Habsburskoj Monarhiji u 18. stoljecu: interkulturni aspekti ‘prosvijecene’ modernizacije sadržava autorske clanke koji su nastali na temelju pojedinacnih priopcenja i rasprave na istoimenom kolokviju. Iako su od održavanja skupa protekle skoro tri godine te iako je vecina clanaka napisana prije dvije godine, sadržaj ovog zbornika je istraživacki aktualan pa i provokativan u intelektualnom i kulturnom smislu. Njime je markiran dio puta koji bi trebalo prijeci prije dolaska na zajednicki dogovoreni cilj skupine zagrebackih i beogradskih povjesnicara razlicitih specijalnosti, a to je Leksikon hrvatskog i srpskog prosvjetiteljstva. U pozivnom pismu koje su u proljece 2011. godine potpisali (tada) doc. dr. sc. Zrinka Blaževic, prof. dr. sc. Nikola Samardžic i urednik ovog izdanja pored ostalog je stajalo: «Polazeci od uvjerenja da hrvatsko-srpske interferencije treba istraživati u sirem regionalnom okviru i dugoj povijesnoj perspektivi, ovaj bilateralni program nastoji propitati drustvene, politicke, ekonomske i kulturne promjene izazvane procesom “prosvijecene modernizacije” u okviru Habsburske Monarhije tijekom 18. stoljeca. Pritom je naglasak na interkulturnim, komparativnim i translacijskim aspektima toga procesa. Unutar istog obzorja zamisljeni su priprema i objavljivanje Leksikona hrvatskog i srpskog prosvjetiteljstva sa ciljem da se na tragu intelektualnohistorijske tradicije njemacke Begriffsgeschichte pruži pregled temeljnih koncepata drustvenog, politickog, ekonomskog i kulturnog jezika «prosvijecene modernizacije» u Habsburskoj Monarhiji u 18. stoljecu s težistem na hrvatskoj i srpskoj bastini.»
New Sound, 2016
Jazz originated and evolved in a free market economy and complex mutual relations with unregulate... more Jazz originated and evolved in a free market economy and complex mutual relations with unregulated social conjuncture. Coping with social challenges during the Progressive era (1890-1920) contributed to the partial emancipation of marginalized groups; however jazz, in its first decades, remained directed to the general need for mass entertainment (the "jazz era" in the 1920s). The artistic development of jazz was therefore temporarily delayed during the economic crisis, Great Depression and the new recession of the late 1930s (1929-1938). The first movement in jazz that could be considered to be an art for art's sake, while renouncing any populist elements, appeared in 1939 Coleman Hawkins' Body and Soul recording. Market and social conditions for the emergence of the avant-garde began to mature only during the years after 1945, within a new business cycle in the US economy. The prosperous and conformist decade of the 1950s stabilized the middle class and directed ...
Issues in Ethnology and Anthropology, 2018
Uopšte nije lako kada treba da se ponudi naučno objašnjenje za to kako i zašto su prvaci džeza po... more Uopšte nije lako kada treba da se ponudi naučno objašnjenje za to kako i zašto su prvaci džeza počeli da gube svoju publiku, a možda i još važnije kako i zašto je džez publika gubila svoje umetničke majstore. Naravno, u antropologiji se mogu pronaći razlozi za posrtanje i nestanak inovativnosti i kreativnosti, duboko ukorenjenih u suštinski novim muzičkim pravcima. Već poznati argument počiva u pretpostavci da je rok invazija preplavila tržište koje je prethodno pripadalo džezu, a da je džez izgubio komercijalnu atraktivnost, pošto je rok produkcija daleko prevazišla džez izdanje. Međutim, džez je uspešno odgovorio pokretom fuzije, rekordnom prodajom i ogromnom popularnošću. Nova džez publika, koja se pojavila krajem šezdesetih godina, ignorisala je neke od kritika usmerenih na obeshrabrivanje fuzije i slične eksperimente, odbacivši svako koketiranje sa popularnom muzikom, iako je džez, u svojim korenima i tokom celokupne svoje prve polovine postojanja, bio prvenstveno muzika za p...
Acta historiae medicinae, stomatologiae, pharmaciae, medicinae veterinariae, 2013
Acta historiae medicinae, stomatologiae, pharmaciae, medicinae veterinariae, 2013
Acta historiae medicinae, stomatologiae, pharmaciae, medicinae veterinariae, 2014
Following the general urbicide policy from the last decade of the 20 th century, urban and social... more Following the general urbicide policy from the last decade of the 20 th century, urban and social degradation of Belgrade is revealing new tendencies and features during the actual 2000s: institutional incompetence and corruption, collapse of health care system and public health generally, media criminalization of doctors, professors of medicine and medical staff , obliteration of cultural institutions, pressures on small and medium business initiatives as strongholds of labor and capitalist ethics, public promotion of unhealthy lifestyle, public and institutional tolerance (even support) of extremism directed against minority groups. Belgrade is facing complex challenges of the urban, suburban and rural mentalities that still pervade in the city core. Th e issue of healthy living and taking care of public spaces can be directly linked to all of the important challenges of the transition to the actual state of political and economic autarchy. Statistically, Serbia is predominantly urban. Th e percentage of urban population increased from 52.3% in 1999 to 58% in 2003. Recent urbanization, however, has been sporadic. Serbia is currently the oldest European society, with the smallest demographic development potentials, and still among the poorest and least developed European countries. GDP per capita in 2013 was 2.8 times lower than the EU average. Th e violent Yugoslav disintegration has slowed the economic and social development of each republic individually.
Povijesni prilozi, 2017
Rad istražuje doprinos britanskoga diplomata Roberta Suttona u sazivanju Kongresa u Požarevcu koj... more Rad istražuje doprinos britanskoga diplomata Roberta Suttona u sazivanju Kongresa u Požarevcu kojim je završen Drugi morejski rat (1714.-1718.). Istraživanje je zasnovano na neobjavljenoj arhivskoj građi iz Nacionalnoga arhiva u Londonu (The National Achives at Kew Gardens, London), od koje najveći dio čine izvješća Roberta Suttona. Radi utvrđivanja njihove objektivnosti u razmatranje su uzeta historiografska djela (iz iste epohe) kao i suvremena istraživanja.
Religious Practices and Everyday Life in the Long Fifteenth Century (1350–1570), 2021
Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research), Feb 9, 2023
... immediate past especially. Purdue University Press has succeeded in wholly comprehending the ... more ... immediate past especially. Purdue University Press has succeeded in wholly comprehending the full scope of his enterprise. Our thanks to Zrinka Blaević. We also owe a tremendous debt of gratitude to Karl Roider. A personal ...
Populism in Central-Eastern Europe and South-Eastern Europe has been framed through theoretical i... more Populism in Central-Eastern Europe and South-Eastern Europe has been framed through theoretical ideas and expectations based on West European experience. However, the region's experience of populist politics has diverged from that of Western Europe in important ways. In older West European democracies, the most typical vehicle for populism are, for the moment, new or previously marginal illiberal challenger parties which confront an essentially liberal, non-populist mainstream. In Central-Eastern Europe and South-Eastern Europe, it is the "mainstream" which is or has become populist. Therefore, it is important to elaborate which of these universal indicators of populism can be applied to the countries of Central and Eastern Europe and Western Balkans, and what kind of particularities will crystallize as a consequence of the socialist background. The main aim of the conference is to gather scholars that are researching different aspects and manifestations of populism in...
Uploads
Papers by Nikola Samardzic