Papers by Sahil Murtuzayev
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti, 2020
Dünya iqtisadiyyatının qloballaşması və iqtisadi-ticari münasibətlərin daha da dərinləşməsi lokal... more Dünya iqtisadiyyatının qloballaşması və iqtisadi-ticari münasibətlərin daha da dərinləşməsi lokal səviyyələrdə baş verən
daralma və ya böhranların qlobal miqyas alması problemini ortaya çıxarmaqdadır. Xüsusi ilə sənaye inqlabından sonra
ABŞ-da baş vermiş Böyük Depressiya böhranı və 2008-ci il yenədə ABŞ-da baş vermiş qlobal maliyyə böhranı öz nəticələri
və dağıdıcılığı ilə bütün dünya miqyasında iz qoymuşdur. Böhranların baş verməsi ilk öncə kiçik miqyasda ölkə
iqtisadiyyyatı həcmində olmasına baxmayaraq onun beynəlxalqlaşması və nəticələrinin geniş auditoriyaya yayılması
onunla mübarizədə makro güclərlə yanaşı beynalxlaq təşkilatlarında geniş və koordinasiyalı fəaliyyətini zərurir edir.
Xüsusilə böhranlardan sonra mövcud makroiqtisadi siyasətlərin dəyişməsi və iqtisadi subyekt kimi dövlətin
funksianallığının daha da artması növbəti böhranlar zamanı daha adekvat addım atmağa, keçmiş təcrübədən daha çox nəticə
çıxarmağa məcbur edir. Həmçinin böhran zamanı aparılmış iqtisadi siyasət məşğulluq, maliyyə-bank sektorunun
dayanıqlığı və dağılmış konyukturanın tənmizlənməsi üçün həll paketlərinin hazırlanması, böhranlı situasiyalara
əvvəlcədən hazırlaşmanı hökümətlərin ən öncü siyasi məsələrinə çevirmişdir. Dünya miqyasında iqtisadi göstəricilərdə baş
verən gerilmələr 2020-ci il ilə bağlı pessimist daralmalar haqqında fikirləri aktivləşdirmiş və Covid-19 pandemiyasının
qloballaşması ilə daha da sürətləndirmişdir. Aparılan tədqiqatlar böhranın nəticələrinin müsbət ssenaridə belə əvvəlki
böhranlardan daha ağır olduğunu və daha da pisləşəyəcəyinə işarə etməkdədir. Ancaq xüsusən 2008-ci il qlobal maliyyə
böhranın nəticələrindən dərs çıxardılaraq bankların likvidliklərinin daha da artırılması üçün tətbiq edilən məcburi addımlar
gözlənilən böhranın maliyyə sektorundan uzaqlaşmasını və daha çox real sektorun daralmasına yol açacağına səbəb olacağı
gözlənilir.
Açar sözlər: Qlobal iqtisadi böhranlar, Böyük Depressiya, Qlobal Maliyyə böhranı, 2020-ci il Böhranı
Amerika Birleşik Devletleri ekonomisindeki başarısız konut kredileri ve teminatlı borç
kredileri... more Amerika Birleşik Devletleri ekonomisindeki başarısız konut kredileri ve teminatlı borç
kredilerinin yol açtığı küresel mali kriz, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülke ekonomilerini
ciddi şekilde etkiledi. Ülkeden ülkeye değişen bu etkinin büyüklüğü ve hükümetin verdiği zararı
önlemek için yaptığı kurtarma paketleri milyarlarca dolara mal oldu. Özellikle, Amerika Birleşik
Devletleri ve Avrupa'da birçok gelişmiş bankanın çöküşü, uluslararası finans piyasalarına güçlü
entegrasyon ve küreselleşmiş finansal ilişkiler krizi şiddetlendirdi. Bu nedenle, krizin nedenlerini
derinlemesine incelemek, ekonomiye verilen zararı ve etkilerini en aza indirmenin yollarını
belirlemek özellikle önemlidir. Küresel kriz sırasında Azerbaycan ekonomisi de ağır darbe aldı ve
araştırmalar, bazı makroekonomik göstergelerde önemli değişiklikler olduğunu, ancak başarılı
makroekonomik politikalar, merkez bankasının çevik adımları ve rezervleri sayesinde bu kayıpların
en aza indirildiğini gösteriyor. Krizin yoğunlaştığı 2009 yılında Azerbaycan'da hemen hemen tüm
ekonomik göstergelerde düşüş oldu, ancak enflasyon oranı tam tersine iyileşti. Özellikle
Azerbaycan ekonomisinin petrole olan bağımlılığı, petrol fiyatlarındaki ve ihracattaki dalgalanmalar
ülkenin dış gelirini düşürdü, ancak yine de pozitif dengeyi korumayı başardı. Küresel finans ve
hisse senedi piyasalarına erişimin zayıf olması, yabancı yatırımcılara karşı büyük yükümlülüklerin
olmaması, ihracat ağırlıklı petrol ve petrol ürünlerine yönelik sürekli talep, dünya piyasasında petrol
fiyatlarının yüksek olduğu dönemlerde devlet petrol fonunda önemli miktarda fon birikmesi ve
hükümetin bu fonları finanse etmesi kriz zamanlarında ekonomiyi istikrara kavuşturmak için
kullanılması krizin etkilerini azaltmıştır. Ayrıca ülkede uygulanan büyük yabancı destekli yatırım
projeleri kriz öncesinde tamamlandı. Yatırıma yönelik mali kaynakların yurt içi kapasiteyi artırması
nedeniyle dış çevresel değişkenlerin etkisi en aza indirilmiştir. Azerbaycan, krizden sonra işsizlik,
enflasyon, ekonomik büyüme, yatırım gibi güncel makroekonomik göstergelerde başarılı gelişme
dinamiklerini sürdürmüş, makroekonomik kalkınma ve istikrarı sağlamayı başarmıştır.
Ġqtisadi sistemin vacib halqalarından olan banklar müxtəlif mikro və makro iqtisadi səbəblərdən b... more Ġqtisadi sistemin vacib halqalarından olan banklar müxtəlif mikro və makro iqtisadi səbəblərdən böhranlarla qarĢılaĢırlar. Böhranlı bankların sağlamlaĢdırılması və onların yenidən iqtisadi fəaliyyətə qazandırılması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bankların stabilliyinin bərpası üçün edilən müdaxilələrlikvid dəstək, sərmayə dəstəyi, bankların birləĢməsi və ya satınalınması, onların sinifləndirilməsi və digər addımların effektivliyi mövcud konyuktura, ölkənin və regionun xarakterik xüsusiyyətləri və böhranların dərəcəsindən asılı olaraq tətbiq edilməkdədir. Tədqiqatlar göstərmiĢdir ki edilmiĢ müdaxilələr düzgün forma və zamanda edildikdə böhranlı Ģəraiti aradan qaldırmaq mümkün olmuĢ və gələcəkdə baĢ verə biləcək böyük zərərlərin qarĢısı alınmıĢdır.
The Caucasus-Economic and Social Analysis Journal of Southern Caucasus
The article is about the current structure and features of Azerbaijani banking. The article follo... more The article is about the current structure and features of Azerbaijani banking. The article follows the global financial crisis that began in 2008. Restructuring of Azerbaijan's banking sector has been investigated. The Central Bank prevents the crisis in order to ensure financial stability. The important reforms that have been analyzed and are effective in solving global financial problems and the implementation of a policy aimed at modernization in the banking sector have been recommended. Systemic risk is an important issue for banks in the banking sector. The section refers to the threat of bankruptcy and liquidity problems, in other words, the possibility of a systemic banking crisis. Systemic banking crises have led to significant real economic and financial costs. Although the real consequences of the banking crisis are that economic costs are usually measured in terms of production losses, the cost of transferring government funding to financially troubled banks is relat...
Books by Sahil Murtuzayev
Bakı, “Pergament” N.E., 2020, 166 səh., 2020
İqtisadi fikrin inkişaf tarixi və əsas iqtisadi anlayışlar, Əsas iqtisadi problemlər və iqtisadi ... more İqtisadi fikrin inkişaf tarixi və əsas iqtisadi anlayışlar, Əsas iqtisadi problemlər və iqtisadi sistemlər,Tələb və tələb elastikliyi,Təklif və təklif elastikliyi, Bazar və bazarda qiymətin yaranması, Dövlətin qiymətlərə müdaxiləsi, İstehlakçı tarazlığı.İstehsal və istehsalçı tarazlığı və Firma tarazlığı kimi mikroiqtisadi məsələrə toxunulur.
Uploads
Papers by Sahil Murtuzayev
daralma və ya böhranların qlobal miqyas alması problemini ortaya çıxarmaqdadır. Xüsusi ilə sənaye inqlabından sonra
ABŞ-da baş vermiş Böyük Depressiya böhranı və 2008-ci il yenədə ABŞ-da baş vermiş qlobal maliyyə böhranı öz nəticələri
və dağıdıcılığı ilə bütün dünya miqyasında iz qoymuşdur. Böhranların baş verməsi ilk öncə kiçik miqyasda ölkə
iqtisadiyyyatı həcmində olmasına baxmayaraq onun beynəlxalqlaşması və nəticələrinin geniş auditoriyaya yayılması
onunla mübarizədə makro güclərlə yanaşı beynalxlaq təşkilatlarında geniş və koordinasiyalı fəaliyyətini zərurir edir.
Xüsusilə böhranlardan sonra mövcud makroiqtisadi siyasətlərin dəyişməsi və iqtisadi subyekt kimi dövlətin
funksianallığının daha da artması növbəti böhranlar zamanı daha adekvat addım atmağa, keçmiş təcrübədən daha çox nəticə
çıxarmağa məcbur edir. Həmçinin böhran zamanı aparılmış iqtisadi siyasət məşğulluq, maliyyə-bank sektorunun
dayanıqlığı və dağılmış konyukturanın tənmizlənməsi üçün həll paketlərinin hazırlanması, böhranlı situasiyalara
əvvəlcədən hazırlaşmanı hökümətlərin ən öncü siyasi məsələrinə çevirmişdir. Dünya miqyasında iqtisadi göstəricilərdə baş
verən gerilmələr 2020-ci il ilə bağlı pessimist daralmalar haqqında fikirləri aktivləşdirmiş və Covid-19 pandemiyasının
qloballaşması ilə daha da sürətləndirmişdir. Aparılan tədqiqatlar böhranın nəticələrinin müsbət ssenaridə belə əvvəlki
böhranlardan daha ağır olduğunu və daha da pisləşəyəcəyinə işarə etməkdədir. Ancaq xüsusən 2008-ci il qlobal maliyyə
böhranın nəticələrindən dərs çıxardılaraq bankların likvidliklərinin daha da artırılması üçün tətbiq edilən məcburi addımlar
gözlənilən böhranın maliyyə sektorundan uzaqlaşmasını və daha çox real sektorun daralmasına yol açacağına səbəb olacağı
gözlənilir.
Açar sözlər: Qlobal iqtisadi böhranlar, Böyük Depressiya, Qlobal Maliyyə böhranı, 2020-ci il Böhranı
kredilerinin yol açtığı küresel mali kriz, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülke ekonomilerini
ciddi şekilde etkiledi. Ülkeden ülkeye değişen bu etkinin büyüklüğü ve hükümetin verdiği zararı
önlemek için yaptığı kurtarma paketleri milyarlarca dolara mal oldu. Özellikle, Amerika Birleşik
Devletleri ve Avrupa'da birçok gelişmiş bankanın çöküşü, uluslararası finans piyasalarına güçlü
entegrasyon ve küreselleşmiş finansal ilişkiler krizi şiddetlendirdi. Bu nedenle, krizin nedenlerini
derinlemesine incelemek, ekonomiye verilen zararı ve etkilerini en aza indirmenin yollarını
belirlemek özellikle önemlidir. Küresel kriz sırasında Azerbaycan ekonomisi de ağır darbe aldı ve
araştırmalar, bazı makroekonomik göstergelerde önemli değişiklikler olduğunu, ancak başarılı
makroekonomik politikalar, merkez bankasının çevik adımları ve rezervleri sayesinde bu kayıpların
en aza indirildiğini gösteriyor. Krizin yoğunlaştığı 2009 yılında Azerbaycan'da hemen hemen tüm
ekonomik göstergelerde düşüş oldu, ancak enflasyon oranı tam tersine iyileşti. Özellikle
Azerbaycan ekonomisinin petrole olan bağımlılığı, petrol fiyatlarındaki ve ihracattaki dalgalanmalar
ülkenin dış gelirini düşürdü, ancak yine de pozitif dengeyi korumayı başardı. Küresel finans ve
hisse senedi piyasalarına erişimin zayıf olması, yabancı yatırımcılara karşı büyük yükümlülüklerin
olmaması, ihracat ağırlıklı petrol ve petrol ürünlerine yönelik sürekli talep, dünya piyasasında petrol
fiyatlarının yüksek olduğu dönemlerde devlet petrol fonunda önemli miktarda fon birikmesi ve
hükümetin bu fonları finanse etmesi kriz zamanlarında ekonomiyi istikrara kavuşturmak için
kullanılması krizin etkilerini azaltmıştır. Ayrıca ülkede uygulanan büyük yabancı destekli yatırım
projeleri kriz öncesinde tamamlandı. Yatırıma yönelik mali kaynakların yurt içi kapasiteyi artırması
nedeniyle dış çevresel değişkenlerin etkisi en aza indirilmiştir. Azerbaycan, krizden sonra işsizlik,
enflasyon, ekonomik büyüme, yatırım gibi güncel makroekonomik göstergelerde başarılı gelişme
dinamiklerini sürdürmüş, makroekonomik kalkınma ve istikrarı sağlamayı başarmıştır.
Books by Sahil Murtuzayev
daralma və ya böhranların qlobal miqyas alması problemini ortaya çıxarmaqdadır. Xüsusi ilə sənaye inqlabından sonra
ABŞ-da baş vermiş Böyük Depressiya böhranı və 2008-ci il yenədə ABŞ-da baş vermiş qlobal maliyyə böhranı öz nəticələri
və dağıdıcılığı ilə bütün dünya miqyasında iz qoymuşdur. Böhranların baş verməsi ilk öncə kiçik miqyasda ölkə
iqtisadiyyyatı həcmində olmasına baxmayaraq onun beynəlxalqlaşması və nəticələrinin geniş auditoriyaya yayılması
onunla mübarizədə makro güclərlə yanaşı beynalxlaq təşkilatlarında geniş və koordinasiyalı fəaliyyətini zərurir edir.
Xüsusilə böhranlardan sonra mövcud makroiqtisadi siyasətlərin dəyişməsi və iqtisadi subyekt kimi dövlətin
funksianallığının daha da artması növbəti böhranlar zamanı daha adekvat addım atmağa, keçmiş təcrübədən daha çox nəticə
çıxarmağa məcbur edir. Həmçinin böhran zamanı aparılmış iqtisadi siyasət məşğulluq, maliyyə-bank sektorunun
dayanıqlığı və dağılmış konyukturanın tənmizlənməsi üçün həll paketlərinin hazırlanması, böhranlı situasiyalara
əvvəlcədən hazırlaşmanı hökümətlərin ən öncü siyasi məsələrinə çevirmişdir. Dünya miqyasında iqtisadi göstəricilərdə baş
verən gerilmələr 2020-ci il ilə bağlı pessimist daralmalar haqqında fikirləri aktivləşdirmiş və Covid-19 pandemiyasının
qloballaşması ilə daha da sürətləndirmişdir. Aparılan tədqiqatlar böhranın nəticələrinin müsbət ssenaridə belə əvvəlki
böhranlardan daha ağır olduğunu və daha da pisləşəyəcəyinə işarə etməkdədir. Ancaq xüsusən 2008-ci il qlobal maliyyə
böhranın nəticələrindən dərs çıxardılaraq bankların likvidliklərinin daha da artırılması üçün tətbiq edilən məcburi addımlar
gözlənilən böhranın maliyyə sektorundan uzaqlaşmasını və daha çox real sektorun daralmasına yol açacağına səbəb olacağı
gözlənilir.
Açar sözlər: Qlobal iqtisadi böhranlar, Böyük Depressiya, Qlobal Maliyyə böhranı, 2020-ci il Böhranı
kredilerinin yol açtığı küresel mali kriz, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülke ekonomilerini
ciddi şekilde etkiledi. Ülkeden ülkeye değişen bu etkinin büyüklüğü ve hükümetin verdiği zararı
önlemek için yaptığı kurtarma paketleri milyarlarca dolara mal oldu. Özellikle, Amerika Birleşik
Devletleri ve Avrupa'da birçok gelişmiş bankanın çöküşü, uluslararası finans piyasalarına güçlü
entegrasyon ve küreselleşmiş finansal ilişkiler krizi şiddetlendirdi. Bu nedenle, krizin nedenlerini
derinlemesine incelemek, ekonomiye verilen zararı ve etkilerini en aza indirmenin yollarını
belirlemek özellikle önemlidir. Küresel kriz sırasında Azerbaycan ekonomisi de ağır darbe aldı ve
araştırmalar, bazı makroekonomik göstergelerde önemli değişiklikler olduğunu, ancak başarılı
makroekonomik politikalar, merkez bankasının çevik adımları ve rezervleri sayesinde bu kayıpların
en aza indirildiğini gösteriyor. Krizin yoğunlaştığı 2009 yılında Azerbaycan'da hemen hemen tüm
ekonomik göstergelerde düşüş oldu, ancak enflasyon oranı tam tersine iyileşti. Özellikle
Azerbaycan ekonomisinin petrole olan bağımlılığı, petrol fiyatlarındaki ve ihracattaki dalgalanmalar
ülkenin dış gelirini düşürdü, ancak yine de pozitif dengeyi korumayı başardı. Küresel finans ve
hisse senedi piyasalarına erişimin zayıf olması, yabancı yatırımcılara karşı büyük yükümlülüklerin
olmaması, ihracat ağırlıklı petrol ve petrol ürünlerine yönelik sürekli talep, dünya piyasasında petrol
fiyatlarının yüksek olduğu dönemlerde devlet petrol fonunda önemli miktarda fon birikmesi ve
hükümetin bu fonları finanse etmesi kriz zamanlarında ekonomiyi istikrara kavuşturmak için
kullanılması krizin etkilerini azaltmıştır. Ayrıca ülkede uygulanan büyük yabancı destekli yatırım
projeleri kriz öncesinde tamamlandı. Yatırıma yönelik mali kaynakların yurt içi kapasiteyi artırması
nedeniyle dış çevresel değişkenlerin etkisi en aza indirilmiştir. Azerbaycan, krizden sonra işsizlik,
enflasyon, ekonomik büyüme, yatırım gibi güncel makroekonomik göstergelerde başarılı gelişme
dinamiklerini sürdürmüş, makroekonomik kalkınma ve istikrarı sağlamayı başarmıştır.