Papers by Bernadeta Niesporek-Szamburska
Recenzja książki Agnieszki Rypel "Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego na przykładzie p... more Recenzja książki Agnieszki Rypel "Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego na przykładzie podręczników języka polskiego z lat 1918—2010"
The work concerns texts which help children express their negative emotions. At the beginning, th... more The work concerns texts which help children express their negative emotions. At the beginning, the author points out to writings in which the educational function is dominant. Then she proceeds to the collection of poems Jak przeklinać… (How to swear…) by Michał Rusinek — the guidance for children, wherein the author treats the linguistic expressing of anger in a quite unconventional way. As indicated in the analysis of the texts of the poems, they stimulate the young addressee and inspire them not so much to use swear words, but to play with words, and at the same time — in accordance with what psychologists indicate — they teach how to get rid of negative emotions
Zawiera rec. książki: Uczeń w świecie wartości / Małgorzata Karwatowska. - Lublin, 2010
The composition presents linguistic images of children aged from 7 to 12 about chosen pieces of t... more The composition presents linguistic images of children aged from 7 to 12 about chosen pieces of the surrounding world. The research has been carried out by means of the cognitive analysis, in which "semantic definitions of the word, which are to show [... ] the way in which the world is perceived by the language, must take into account a wide range of semantic ingredients" (Tokarski 1996: 99). The description of methodology and the material has been included in chapters first and second. Linguistic and cultural image of the world which has been reconstructed on the basis of authentic, creative texts of children relates to the four seasons of the year and cultural traditions (Santa Claus and Christmas). It shows how the children mould the observed phenomena (from their perspective) which is typical of them. The range of concepts chosen for the analysis is not random. It relates to those pieces of the imagined reality which are most willingly conceptualised by little creator...
VI Światowy Kongres Polonistów, Katowice, 22–25 czerwca 2016 r.The article author describes the d... more VI Światowy Kongres Polonistów, Katowice, 22–25 czerwca 2016 r.The article author describes the differences and similarities of the methods used in teaching the mother tongue and the inherited language. She aims at identifying the common points where the methods used by the two disciplines (mother tongue and inherited language teaching) meet, allowing for their integration to improve the efficiency of learning the inherited language.Publikacja finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2018 (0083/NPRH4/H2b/83/2016
Bernadeta Niesporek-Szamburska Jesieńjęzykowe obrazowanie w wierszowanych tekstach dzieci Przyrod... more Bernadeta Niesporek-Szamburska Jesieńjęzykowe obrazowanie w wierszowanych tekstach dzieci Przyroda i cztery pory roku stały się od czasów T. Lenartowicza i M. Konopnickiej tematem konwencjonalnym w literaturze dla dzieci. We dług J. Cieślikowskiego "Pory roku obok alegorycznych figur dorosłych miały figury dziecięce. Od dawna: malowane kalendarze, rozdziały elemen tarzy, książki z obrazkami miały swoje schematy ikoniczne, symbole i tek sty werbalne stosowane na każdą porę roku. Wiosną przylatywały bocia ny, kwitły kwiaty, »maj« rymował się z »raj«, a wiosna była »radosna«; latem były wakacje, jesieniąpieczenie ziemniaków, a zimą ślizgawka, śnieżki, lepienie bałwana"1. Te interpretacje przyrody dokonywane są na użytek dzieci, jednak z pozycji pamięci dorosłego. Materiał, jaki stanowi wierszowana twórczość dziecięca, daje nam możliwość sprawdzenia, jak kształtują się obrazy pór roku w postrzeganiu dziecięcym1 2. Tekst poetycki niesie z sobą określone trudności w analizie semantycznej. Dotyczą one ograniczenia się do zamkniętego zestawu poświadczeń tekstowych, jak i swoistego języka poetyckiego (np. niekonwencjonalnych połączeń)3. Ale w tekstach dzieci można też uchwycić pewną ogólniejszą tendencję w ro zumieniu znaczenia słowa, powtarzalność cech charakterystyczną dla ca
Recenzja książki: Między nauką o języku a rozwijaniem języka : koncepcje kształcenia językowego n... more Recenzja książki: Między nauką o języku a rozwijaniem języka : koncepcje kształcenia językowego na przełomie XX i XXI wieku - Marty Szymańskiej. - Kraków, 2016
Recenzja książki Danuty Krzyżyk "Synonimia pojęć prawdziwościowych - teoria i nauczanie"
The author ponders upon didacticism in the literatury texts for children. The paper starts with d... more The author ponders upon didacticism in the literatury texts for children. The paper starts with determining its role in the children’s fiction. The author analyses numerous popular works that constitute the description of savoir‑vivre, that is the art of living, among others: she analyses the message intention, communicative situation, the level of text organization and the level of language skills. Conclusions from the analysis allow to determine the contemporary form and the role of the didacticism in relation to the young reader and they also show the difference between former moralizing and modern didactic texts
Poznawanie przez uczniów systemu i mechanizmów działania języka jako narzędzia komunikacji społec... more Poznawanie przez uczniów systemu i mechanizmów działania języka jako narzędzia komunikacji społecznej, zwierciadła kultury i wyznacznika tożsamości narodowej stanowi podstawę jego świadomego i poprawnego używania w kontaktach międzyludzkich. Tymczasem nauczyciele i dydaktycy coraz częściej sygnalizują, że wciąż wzrasta grupa uczniów mających kłopoty z „werbalizowaniem swoich myśli, uczuć, spostrzeżeń, z posługiwaniem się językiem ogólnopolskim”. Fakty te wpłynęły na konieczność zarysowania programu zmierzającego do zweryfikowania opinii cząstkowych na temat świadomości językowej uczniów i do podjęcia ogólnopolskich prac zespołowych nad problemem wiedzy językowej w szkole oraz jej przełożeniem na umiejętności uczniów
Modern children’s poetry in its amusing stream (trend) leads to games with sound and semantic val... more Modern children’s poetry in its amusing stream (trend) leads to games with sound and semantic value. It also leads to humour, participates in making the reality surreal, casual playing with different object’s features and in the end it reveals the language’s features. The study defines different types of games conducted with recipient: appealing to onomatopoeic values of sounds and words arrangements, inspiring to play different games (tongue-twisters), playing with homonims and doing word puzzles. The article puts emphasize on the fact that different word games, although they demand special kind of sensibility for language and its melody and they also demand great sense of humour, really do not cross children’s receiving capabilities
The following paper considers how a child acquires language. It begins by defining the exterior e... more The following paper considers how a child acquires language. It begins by defining the exterior environments (family, school, friendship groups) where the processes of native language acquisition and learning take place. The theories of language acquisition that present the shift from a universal language model to a specific language model in the process of speech perception are described. Presenting the communicative approach (interaction perspective), the author identifies the complexity of social relationships encountered by a child in his/her family, friendship groups or at school. These social relationships, along with memory and cognitive skills, influence the speed of native language development. Three spheres of influence on a child language development, and four areas of language activity: reading, speaking, writing and listening, have been discussed, taking the educational context into consideration
Commercial as a omnipresent phenomenon has a big influence on an inexperienced recipient: small c... more Commercial as a omnipresent phenomenon has a big influence on an inexperienced recipient: small child, school kid, and the young. Authors are trying to explore which items from the commercial texts are present in young people’s language. The authors show different kinds of commercial signs in language. They are based on poll researches, observations held between young children and students and available materials analysis. Among the youngest children this influence is the most significant: children topical games (verbal also), children’s folklore (poems, jokes) and literal quotation used in communication with peers and adults appeal to commercials. The usage of vocabulary from the youngest polish language (‘super’, ‘extra’ and ‘mega’) are easily noticeable in students language. This kind of vocabulary is usually used by copy writers in order to reach the attention of a little bit older recipients. Older children - the target group- usually resigns from this vocabulary. Language is a...
Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego, 2021
Autorka w krytycznym omówieniu monografii Język ojczysty w edukacji szkolnej w Polsce, Czechach i... more Autorka w krytycznym omówieniu monografii Język ojczysty w edukacji szkolnej w Polsce, Czechach i na Słowacji przedstawia możliwości prowadzenia badań porównawczych w zakresie dydaktyk języków ojczystych. Do tej pory badacze tej subdyscypliny rzadko korzystali z osiągnięć językoznawców spoza granic własnego kraju. Sytuacja powoli się zmienia – czego dowodzi analizowana książka. Prezentowane w recenzowanym dziele badania dotyczą dydaktycznych aspektów nauczania/uczenia się języka na różnych poziomach. Wszystkie opracowania łączy funkcjonalne podejście do nauczania języka ojczystego. Autorka recenzji zwraca uwagę, że tak sprofilowane badania kształcenia językowego w jednym kraju mogą służyć podniesieniu wiedzy o edukacji językowej w krajach z nim sąsiadujących.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia, 2021
Uploads
Papers by Bernadeta Niesporek-Szamburska