Papers by Andrzej Legocki
NAUKA, 2013
3 stycznia 2013 roku zmarła w Paryżu jedna z najwybitniejszych współczesnych uczonych francuskich... more 3 stycznia 2013 roku zmarła w Paryżu jedna z najwybitniejszych współczesnych uczonych francuskich Marianna Grunberg-Manago. W latach 50. i 60. ubiegłego wieku położyła ona ogromne zasługi w ukształtowaniu się koncepcji i metodologii badawczych biologii molekularnej. Później, poprzez swoje zaawansowane badania mechanizmów przekazywania informacji genetycznej, wniosła znaczący wkład w dynamiczny rozwój tej dziedziny nauki, która zadecydowała o dzisiejszym obliczu i znaczeniu nauk przyrodniczych. Profesor Grunberg-Manago była wielkim przyjacielem Polski, wielokrotnie odwiedzała różne ośrodki i placówki naukowe naszego kraju, chętnie uczestnicząc w konferencjach i sympozjach naukowych organizowanych przez środowiska biochemiczne Warszawy, Krakowa, Poznania czy Gdańska. W roku 1997 została wybrana na członka zagranicznego Polskiej Akademii Nauk. Marianna Grunberg-Manago urodziła się 6 stycznia 1921 roku w St. Petersburgu w rodzinie pedagogów artystycznych związanych z ideami filozoficznymi głoszonymi przez XVIII-wiecznego filozofa szwajcarskiego Johanna Pestalozziego wyznającego zasadę, że "uczyć się trzeba głową, rękoma i sercem". Marianna, która w swej długiej działalności naukowej przywiązywała wielką wagę do propagowania nowoczesnych metod nauczania, często mówiła o ustawicznym wspieraniu działalności edukacyjnej każdego szczebla najnowszymi zdobyczami nauk empirycznych. Rodzinne związki z Rosją w jej domu wyrażały się bliskim dla wielu z nas poczuciem jedności cywilizacyjnej Europy. Tu czytało się Balzaka i Tołstoja, słuchało Ravela i Musorgskiego i rozmawiało w kilku językach europejskich, przy czym gdy do stołu zasiadała matka Marianny, sprawiało się starszej pani przyjemność przechodzeniem w dyskusji o Sołżenicynie na rosyjski. To mieszkanie Marianny -naprzeciw Panteonu -było miejscem trwania emigracyjnej inteligencji rosyjskiej, bliskiej marzeniom o wolności Rosji i dalekiej od myśli, że realizuje ją komunizm. Od połowy lat 60. ubiegłego wieku przez kilka dekad dużą popularnością w środowiskach biochemików cieszyły się szkoły letnie biologii molekularnej i komórkowej. Profesor Grunberg-Manago często uczestniczyła w tych kursach i warsztatach w charakterze wykładowcy. Szkoły te, organizowane przez Federację Europejskich
NAUKA, 2008
Miejsce człowieka we współczesnym świecie. Od początku pojawienia się w nauce kierunków empiryczn... more Miejsce człowieka we współczesnym świecie. Od początku pojawienia się w nauce kierunków empirycznych, doktryny filozoficzne były nieodłącznymi elementami teorii naukowych. Uogólniająca myśl filozoficzna jest obecna we wszystkich wielkich koncepcjach przyrodniczych. Dzieje się tak, ponieważ filozofia w nauce jest czymś więcej niż jedynie interpretacją zdobyczy nauk przyrodniczych. W naukach o życiu teorie filozoficzne współistnieją z rozwijającymi się nurtami badawczymi, choć zdarza się, że uogólnienia pojawiają się dopiero po szczegółowych odkryciach naukowych. W każdej jednak sytuacji te dwa obszary poznawcze -myśl filozoficzna i nauki empiryczne, choć często blisko z sobą powiązane, posługują się jasno zaznaczonymi i odrębnymi metodologiami. Dynamiczny rozwój nauk empirycznych z całą wyrazistością ukazał aktualność pytania o racjonalność przyrody, która w różnych systemach filozoficznych była rozmaicie rozumiana: od Kartezjańskiego racjonalizmu metodologicznego, poprzez matematyczną racjonalność Newtona, do Kantowskiego postrzegania przyrody poprzez logikę ludzkiego poznania. Do dziś jednak nierozstrzygnięta wydaje się kwestia, czy rozwój nauki zachodzi zgodnie z prawami logiki, wyznaczonej przez właściwości samej przyrody oraz możliwości poznawcze umysłu ludzkiego, który tę przyrodę opisuje. Filozofia przyrody, zbudowana jest na fundamentalnych odkryciach nauk przyrodniczych, które wywarły zasadniczy wpływ na współczesne postrzeganie miejsca człowieka w świecie. Rozumienie świata jest pochodną wiedzy o nim, choć zarówno jego stworzenie, nasze w nim trwanie, jak i cała złożoność architektury życia stanowią nadal wielką i nieodgadnioną tajemnicę. W ewolucji istot żywych oprócz determinantów genetycznych, wynikających z zapisu kodu genetycznego przekazywanego z pokolenia na pokolenie, ogromną rolę odegrały determinanty niegenetyczne; warunki środowiska, a w przypadku człowieka zdolność do tworzenia kultury. Człowiek jest jedynym gatunkiem w przyrodzie zdolnym do tworzenia nieprzemijających wartości kulturowych. Te zaś nie są dziedziczone, lecz przekazywane w procesie edukacji. Antropolodzy są od dawna przekonani, że ta właśnie unikalna cecha wywarła przemożny wpływ na koleje ewolucji Homo sapiens.
Wyróżniającą tendencją w rozwoju nowoczesnych kierunków nauk przyrodniczych jest postępująca od p... more Wyróżniającą tendencją w rozwoju nowoczesnych kierunków nauk przyrodniczych jest postępująca od połowy iat sześćdziesiątych i stale intensyfikująca się współpraca między narodowa i wymiana naukowa. Sprawiły to przełomowe odkrycia jakich dokonano w tym okre sie, które wyjaśniły budowę materiału genetycznego, ukazując jedność mechanizmów dziedzi czenia i organizacji struktur komórkowych oraz szlaków metabolicznych. Duże znaczenie miał tu niezwykły postęp i upowszechnienie nowych metod, a także technik badawczych. Stało się jas ne, że bez wyjaśnienia podstawowych kwestii oraz odniesienia ich do różnorodnych naturalnych systemów biologicznych diugofalovyy postęp w takich dziedzinach praktycznych jak: medycyna, rolnictwo, technologia żywności, a nawet ochrona zasadniczych zasobów naturalnych nie będzie możiiwy. Rychło też pojawiły się inicjatywy międzynarodowe, które -niezależnie od indywidualnych kontaktów między środowiskami haukowyijii -ustanowiły sieć powiązań instytucjonalnych przy wykorzystaniu funduszy międzynarodowych. Większość zainicjowanych w owym czasie progra mów współpracy wpisana została na stałe w międzynarodowe życie naukowe i funkcjonuje do dziś. Naieżą do nich programy takich organizacji jak: Międzynarodowa Unia Biochemiczna (lUB), Federacja Europejskich Towarzystw Biochemicznych (FEBS), Europejska Organizacja Biologii Molekularnej (EMBO), Międzynarodowa Agencja Atomowa (lAA), światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Międzynarodowa Organizacja Wyżywienia (FAO), a także agendy naukowoszkoieniowe Organizacji Paktu Północnego Atlantyku (NATO). Najmłodszą organizacją o zasięgu światowym, która^ ma na celu koordynację i pro pagowanie wybranych kierunków biologii molekularnej, jest Światowa Sieć Biologii Molekularnej i Komórkowej (MCBN) powołana w 1990 r. przez sekretarza generalnego UNESCO. Ponadre gionalny charakter Sieci wytyczają przyjęte założenia programowe, a także jej ogólnoświatowy zasięg. Celem Sieci -najogólniej rzecz ujmując -jest utrwalanie i rozwój potencjału intelektu alnego ludzkości w zakresie szerzenia specjalistycznej edukacji i ochrony człowieka przed za grożeniami cywilizacyjnymi. Zamierza się to osiągnąć poprzez: -wymianę informacji naukowo-technicznej oraz zawansowanych technologii, które mogą odegrać ważną rolę w rozwoju medycyny i rolnictwa w krajach mniej rozwiniętych, a także w tych regionach świata, które przechodzą obecnie przemiany strukturalne; -promocję i wsparcie programów lokalnych i regionalnych oraz połączenie przepływu infor macji i wymiany osobowej z udziałem najbardziej zaawansowanych ośrodków dla zahamowania niekorzystnej migracji naukowców i specjalistów; -pomoc w wykorzystaniu zasobów naturalnych i ożywienie potencjału regionalnego po przez upowszechnianie nowoczesnych technik badawczych i metod pomiarowych w diagnosty ce, terapii i produkcji; -powołanie do życia ośrodków naukowych i szkoleniowych {centers of excellence) dla pro pagowania szeroko pojmowanej współpracy Wschód-Zachód i Północ-Południe. Artykuł ten będzie również opublikowany w "Nauce Polskiej". BIOTECHNOLOGIA 2 (17) '92
The emergence of life on Earth and its almost infinite diversity, reflected by a myriad of living... more The emergence of life on Earth and its almost infinite diversity, reflected by a myriad of living organisms, are among the dilemmas that have forever fascinated scientists and philosophers. Today, we are still not able to determine what exactly initiated the chain of events leading to the rise of life – the mechanism of replication of initial structures or perhaps the occurrence of first metabolic reactions. Further approximations of these issues shall probably constitute an overwhelming driving force for future development of life sciences.
Journal of Biological Chemistry, 1970
Polyphenylalanine synthesis in a wheat germ system requires GTP, polyuridylic acid, and two solub... more Polyphenylalanine synthesis in a wheat germ system requires GTP, polyuridylic acid, and two soluble aminoacyl transfer factors. Procedures are described for the complete resolution and partial purification of each of the aminoacyl transfer factors. One of the factors catalyzes a GTP and polyuridylic acid-dependent binding of phenylalanyl transfer RNA to ribosomes while the second factor facilitates the formation of peptidyl puromycin from nonenzymatically bound phenylalanyl-tRNA. Both of the factors catalyze a ribosomedependent hydrolysis of GTP.
Polish identity is strongly attached to the nation’s history, Christianity and Polish culture. Ma... more Polish identity is strongly attached to the nation’s history, Christianity and Polish culture. Many of the aestetic values and symbols were born in the 19th century when the patriotic ethos came to be accepted among Polish communities, leading to the cultural and educational endeavors.
Frontiers in Immunology, 2018
Oral vaccination with edible vaccines is one of the most promising approaches in modern vaccinolo... more Oral vaccination with edible vaccines is one of the most promising approaches in modern vaccinology. Edible vaccines are an alternative to conventional vaccines, which are typically delivered by injection. Here, freeze-dried transgenic lettuce expressing the cysteine proteinase of the trematode Fasciola hepatica (CPFhW) was used to orally vaccinate cattle and sheep against fasciolosis, which is the most important trematode disease due to the parasite's global distribution, wide spectrum of host species and significant economic losses of farmers. In the study, goals such as reducing the intensity of infection, liver damage and F. hepatica fecundity were achieved. Moreover, we demonstrated that the host sex influenced the outcome of infection following vaccination, with female calves and male lambs showing better protection than their counterparts. Since differences occurred following vaccination and infection, different immunization strategies should be considered for different sexes and host species when developing new control methods. The results of the present study highlight the potential of oral vaccination with plant-made and plant-delivered vaccines for F. hepatica infection control.
PLoS neglected tropical diseases, 2017
Cysteine proteinases of Fasciola hepatica are important candidates for vaccine antigens because o... more Cysteine proteinases of Fasciola hepatica are important candidates for vaccine antigens because of their role in fluke biology and host-parasite relationships. In our previous experiments, we found that a recombinant cysteine proteinase cloned from adult F. hepatica (CPFhW) can protect rats against liver fluke infections when it is administered intramuscularly or intranasally in the form of cDNA. We also observed considerable protection upon challenge following mucosal vaccination with inclusion bodies containing recombinant CPFhW produced in Escherichia coli. In this study, we explore oral vaccination, which may be the desired method of delivery and is potentially capable of preventing infections at the site of helminth entry. To provide antigen encapsulation and to protect the vaccine antigen from degradation in the intestinal tract, transgenic plant-based systems are used. In the present study, we aimed to evaluate the protective ability of mucosal vaccinations of 12-week-old rat...
Nitrogen fixation: global perspectives. Proceedings of the 13th International Congress on Nitrogen Fixation, Hamilton, Ontario, Canada, 2-7 July 2001, 2002
Molecular and General Genetics MGG, 2000
The proximal parts of the promoters of the genes for symbiotic-type hemoglobins are generally con... more The proximal parts of the promoters of the genes for symbiotic-type hemoglobins are generally conserved, but the promoter of the lbI gene of lupine (LulbI) shows some unusual structural features. It lacks typical organ-speci®c elements characteristic of all the leghemoglobin gene promoters described thus far. We have analysed its functional activity in transgenic Lotus corniculatus. A fusion construct between the lbI promoter and the GUS reporter gene was expressed mainly in the central zone of the root nodule, but the product was also detected in the non-nodule root zone and in roots in tissue culture. In roots of transgenic tobacco, the activity of the promoter was only 24% lower than in Lotus nodules. LulbI promoter activity was also detected in tobacco leaves. Lupine hemoglobin I has a higher sequence identity to symbiotic-type hemoglobins and thus it groups within the ``Class II'' hemoglobins.
Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Nucleic Acids and Protein Synthesis, 1977
The formation of N-acetyl-leucyl-puromycin in a "fragment.reaction" catalyzed by 80 S ribosomes f... more The formation of N-acetyl-leucyl-puromycin in a "fragment.reaction" catalyzed by 80 S ribosomes from wheat germ was characterized. The reaction product was identified by high-voltage electrophoresis. The fragment reaction is inhibited by sparsomycin, blasticidin S, gougerotin and to a lesser degree by amicetin and tetracycline. Formation of an acLeu-pentanucleotide-ribosomes complex was strongly stimulated by sparsomycin.
Molecular and Structural Archaeology: Cosmetic and Therapeutic Chemicals, 2003
The course of human civilization has been significantly affected by three factors: natural disast... more The course of human civilization has been significantly affected by three factors: natural disasters, regional and global conflicts and infectious diseases. Each of the major occurrences formed a define selection pressure on human population, and its effect was related to duration and range of the event. Structural genomics of bacteria responsible for infectious diseases can now approach the question which
Trends in Plant Science, 1996
European Journal of Biochemistry, 1980
Uploads
Papers by Andrzej Legocki