Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, Jul 31, 2020
Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üslupta... more Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üsluptan kopuşu beraberinde getirmiş, bu durum dramaturgi, oyun yazarlığı ve reji yaklaşımlarını etkilemiştir. Batı tiyatrosunun gelişimine paralel olarak Türk oyun yazarları da iki binli yıllardan itibaren değişen anlatı estetiği içinde yeni kurgular ortaya koymuş, özünde dramatik olmayan figür, ışık, müzik, dil gibi unsurları bir yaratım öğesi olarak kullanmışlardır. Dramatik olanı yapı bozuma uğratan bu yazma biçimleri yeni bir tiyatro estetiğinin doğmasını sağlamıştır. Teknoloji/performans/müzik gibi farklı disiplinleri bir arada kullanarak metinler üreten, çalışmalarını 'yeni metin-yeni tiyatro' formülü ile teorize eden Yeşim Özsoy söz konusu yeni tiyatro estetiği içinde yer alan bir yazar olarak özellikle dikkati çekmektedir. Bu çalışmada Özsoy'un oyun yazarlığının öne çıkan farklılıklarına, dramatik yapı ve sahnelemeye yönelik tasarladığı yeni biçim denemelerine ışık tutmak amacıyla "Aksak İstanbul Hikâyeleri" ve "Son Dünya" adlı oyun metinleri ele alınmıştır. Çalışmanın kapsamı doğrultusunda öncelikle postdramatik tiyatro üzerine genel bir çerçeve çizilmiş; oyun metinleri "metin çözümlemeleri", "zamanmekân tasarımı", "dil ve anlatı ilişkisi" ve "sahnelemeye yönelik somut çözümler" olmak üzere dört temel başlık altında incelenmiştir. Yazarın metinlerinde gözlemlenen yeni oyun yazma biçimlerine ilişkin arayışlar ve disiplinlerarası metin üretme çabası tiyatro estetiğine katkı sağladığı için Türk Tiyatrosu adına önem arz etmektedir.
International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, 2020
YENİ TİYATRO VE YENİ OYUN YAZMA BİÇİMLERİ: YEŞİM ÖZSOY VE
OYUN YAZARLIĞI
Özlem ERBEN*
Özet
Çağda... more YENİ TİYATRO VE YENİ OYUN YAZMA BİÇİMLERİ: YEŞİM ÖZSOY VE OYUN YAZARLIĞI Özlem ERBEN* Özet Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üsluptan kopuşu beraberinde getirmiş, bu durum dramaturgi, oyun yazarlığı ve reji yaklaşımlarını etkilemiştir. Batı tiyatrosunun gelişimine paralel olarak Türk oyun yazarları da iki binli yıllardan itibaren değişen anlatı estetiği içinde yeni kurgular ortaya koymuş, özünde dramatik olmayan figür, ışık, müzik, dil gibi unsurları bir yaratım öğesi olarak kullanmışlardır. Dramatik olanı yapı bozuma uğratan bu yazma biçimleri yeni bir tiyatro estetiğinin doğmasını sağlamıştır. Teknoloji/performans/müzik gibi farklı disiplinleri bir arada kullanarak metinler üreten, çalışmalarını ‘yeni metin-yeni tiyatro’ formülü ile teorize eden Yeşim Özsoy söz konusu yeni tiyatro estetiği içinde yer alan bir yazar olarak özellikle dikkati çekmektedir. Bu çalışmada Özsoy’un oyun yazarlığının öne çıkan farklılıklarına, dramatik yapı ve sahnelemeye yönelik tasarladığı yeni biçim denemelerine ışık tutmak amacıyla “Aksak İstanbul Hikâyeleri” ve “Son Dünya” adlı oyun metinleri ele alınmıştır. Çalışmanın kapsamı doğrultusunda öncelikle postdramatik tiyatro üzerine genel bir çerçeve çizilmiş; oyun metinleri “metin çözümlemeleri”, “zamanmekân tasarımı”, “dil ve anlatı ilişkisi” ve “sahnelemeye yönelik somut çözümler” olmak üzere dört temel başlık altında incelenmiştir. Yazarın metinlerinde gözlemlenen yeni oyun yazma biçimlerine ilişkin arayışlar ve disiplinlerarası metin üretme çabası tiyatro estetiğine katkı sağladığı için Türk Tiyatrosu adına önem arz etmektedir. Anahtar Kelimeler: Yeşim Özsoy, Yazar Tiyatrosu, Yeni Metin, Yeni Tiyatro, Postdramatik
Internationel Journal Of Interdisciplinary and Intercultural Art, 2019
MODERN BİREYİN ODALARDAKİ YALNIZLIĞINI AŞMA ÇABASI: FRANZ
KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM RORMANI VE ALT KAT S... more MODERN BİREYİN ODALARDAKİ YALNIZLIĞINI AŞMA ÇABASI: FRANZ KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM RORMANI VE ALT KAT SANAT’IN DÖNÜŞÜM OYUNU Özlem ERBEN* Özet Modernizmle birlikte değişime uğrayan gerçek ve birey algısı edebiyatın olduğu kadar tiyatro anlatısının da estetiğini değiştirmiştir. Dramatik olanın inşasında bireyin anlatı içindeki konumunu belirleyen ve disiplinlerarası etkileşime olanak veren mekân yapılanmaları ortaya çıkmıştır. Bu yapılanmalar arasında, modern edebiyatın ve modern tiyatronun anlatı evreninde karşılaştığımız odalar özellikle dikkat çekmektedir. Bu çalışmada öncelikle modernizmin birey algısı ve modern bireyin yalnızlığı genel bir çerçevede ortaya konacaktır. Sonrasında yalnızlaşma ve yabancılaşmanın bir sonucu olarak bireyin özgürleşmek/ sığınmak/huzur bulmak adına kaçtığı “Oda” kavramı modernist bir yazar olan Franz Kafka’nın yaratı sınırları içinde ele alınacaktır. Roman anlatısı ve Alt Kat Sanatın Dönüşüm Oyunu prodüksiyon bağlamında karşılaştırılacak; öyküdeki Oda ile tiyatro oyunundaki Oda mekân-birey ilişkisi ve anlam boyutuyla irdelenecektir. Bununla birlikte bir temsil mekânı olarak Oda’nın seyirci ile kurduğu ilişki, bu ilişkiden doğan deneyim çalışmanın kapsamı içinde değerlendirilecektir. Anahtar Kelimler: Dönüşüm, Franz Kafka, Alt Kat Sanat, Oda, Modernizm
Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, Jul 31, 2020
Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üslupta... more Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üsluptan kopuşu beraberinde getirmiş, bu durum dramaturgi, oyun yazarlığı ve reji yaklaşımlarını etkilemiştir. Batı tiyatrosunun gelişimine paralel olarak Türk oyun yazarları da iki binli yıllardan itibaren değişen anlatı estetiği içinde yeni kurgular ortaya koymuş, özünde dramatik olmayan figür, ışık, müzik, dil gibi unsurları bir yaratım öğesi olarak kullanmışlardır. Dramatik olanı yapı bozuma uğratan bu yazma biçimleri yeni bir tiyatro estetiğinin doğmasını sağlamıştır. Teknoloji/performans/müzik gibi farklı disiplinleri bir arada kullanarak metinler üreten, çalışmalarını 'yeni metin-yeni tiyatro' formülü ile teorize eden Yeşim Özsoy söz konusu yeni tiyatro estetiği içinde yer alan bir yazar olarak özellikle dikkati çekmektedir. Bu çalışmada Özsoy'un oyun yazarlığının öne çıkan farklılıklarına, dramatik yapı ve sahnelemeye yönelik tasarladığı yeni biçim denemelerine ışık tutmak amacıyla "Aksak İstanbul Hikâyeleri" ve "Son Dünya" adlı oyun metinleri ele alınmıştır. Çalışmanın kapsamı doğrultusunda öncelikle postdramatik tiyatro üzerine genel bir çerçeve çizilmiş; oyun metinleri "metin çözümlemeleri", "zamanmekân tasarımı", "dil ve anlatı ilişkisi" ve "sahnelemeye yönelik somut çözümler" olmak üzere dört temel başlık altında incelenmiştir. Yazarın metinlerinde gözlemlenen yeni oyun yazma biçimlerine ilişkin arayışlar ve disiplinlerarası metin üretme çabası tiyatro estetiğine katkı sağladığı için Türk Tiyatrosu adına önem arz etmektedir.
International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, 2020
YENİ TİYATRO VE YENİ OYUN YAZMA BİÇİMLERİ: YEŞİM ÖZSOY VE
OYUN YAZARLIĞI
Özlem ERBEN*
Özet
Çağda... more YENİ TİYATRO VE YENİ OYUN YAZMA BİÇİMLERİ: YEŞİM ÖZSOY VE OYUN YAZARLIĞI Özlem ERBEN* Özet Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üsluptan kopuşu beraberinde getirmiş, bu durum dramaturgi, oyun yazarlığı ve reji yaklaşımlarını etkilemiştir. Batı tiyatrosunun gelişimine paralel olarak Türk oyun yazarları da iki binli yıllardan itibaren değişen anlatı estetiği içinde yeni kurgular ortaya koymuş, özünde dramatik olmayan figür, ışık, müzik, dil gibi unsurları bir yaratım öğesi olarak kullanmışlardır. Dramatik olanı yapı bozuma uğratan bu yazma biçimleri yeni bir tiyatro estetiğinin doğmasını sağlamıştır. Teknoloji/performans/müzik gibi farklı disiplinleri bir arada kullanarak metinler üreten, çalışmalarını ‘yeni metin-yeni tiyatro’ formülü ile teorize eden Yeşim Özsoy söz konusu yeni tiyatro estetiği içinde yer alan bir yazar olarak özellikle dikkati çekmektedir. Bu çalışmada Özsoy’un oyun yazarlığının öne çıkan farklılıklarına, dramatik yapı ve sahnelemeye yönelik tasarladığı yeni biçim denemelerine ışık tutmak amacıyla “Aksak İstanbul Hikâyeleri” ve “Son Dünya” adlı oyun metinleri ele alınmıştır. Çalışmanın kapsamı doğrultusunda öncelikle postdramatik tiyatro üzerine genel bir çerçeve çizilmiş; oyun metinleri “metin çözümlemeleri”, “zamanmekân tasarımı”, “dil ve anlatı ilişkisi” ve “sahnelemeye yönelik somut çözümler” olmak üzere dört temel başlık altında incelenmiştir. Yazarın metinlerinde gözlemlenen yeni oyun yazma biçimlerine ilişkin arayışlar ve disiplinlerarası metin üretme çabası tiyatro estetiğine katkı sağladığı için Türk Tiyatrosu adına önem arz etmektedir. Anahtar Kelimeler: Yeşim Özsoy, Yazar Tiyatrosu, Yeni Metin, Yeni Tiyatro, Postdramatik
Internationel Journal Of Interdisciplinary and Intercultural Art, 2019
MODERN BİREYİN ODALARDAKİ YALNIZLIĞINI AŞMA ÇABASI: FRANZ
KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM RORMANI VE ALT KAT S... more MODERN BİREYİN ODALARDAKİ YALNIZLIĞINI AŞMA ÇABASI: FRANZ KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM RORMANI VE ALT KAT SANAT’IN DÖNÜŞÜM OYUNU Özlem ERBEN* Özet Modernizmle birlikte değişime uğrayan gerçek ve birey algısı edebiyatın olduğu kadar tiyatro anlatısının da estetiğini değiştirmiştir. Dramatik olanın inşasında bireyin anlatı içindeki konumunu belirleyen ve disiplinlerarası etkileşime olanak veren mekân yapılanmaları ortaya çıkmıştır. Bu yapılanmalar arasında, modern edebiyatın ve modern tiyatronun anlatı evreninde karşılaştığımız odalar özellikle dikkat çekmektedir. Bu çalışmada öncelikle modernizmin birey algısı ve modern bireyin yalnızlığı genel bir çerçevede ortaya konacaktır. Sonrasında yalnızlaşma ve yabancılaşmanın bir sonucu olarak bireyin özgürleşmek/ sığınmak/huzur bulmak adına kaçtığı “Oda” kavramı modernist bir yazar olan Franz Kafka’nın yaratı sınırları içinde ele alınacaktır. Roman anlatısı ve Alt Kat Sanatın Dönüşüm Oyunu prodüksiyon bağlamında karşılaştırılacak; öyküdeki Oda ile tiyatro oyunundaki Oda mekân-birey ilişkisi ve anlam boyutuyla irdelenecektir. Bununla birlikte bir temsil mekânı olarak Oda’nın seyirci ile kurduğu ilişki, bu ilişkiden doğan deneyim çalışmanın kapsamı içinde değerlendirilecektir. Anahtar Kelimler: Dönüşüm, Franz Kafka, Alt Kat Sanat, Oda, Modernizm
Uploads
Papers by özlem erben
OYUN YAZARLIĞI
Özlem ERBEN*
Özet
Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üsluptan
kopuşu beraberinde getirmiş, bu durum dramaturgi, oyun yazarlığı ve reji yaklaşımlarını etkilemiştir.
Batı tiyatrosunun gelişimine paralel olarak Türk oyun yazarları da iki binli yıllardan itibaren değişen
anlatı estetiği içinde yeni kurgular ortaya koymuş, özünde dramatik olmayan figür, ışık, müzik, dil
gibi unsurları bir yaratım öğesi olarak kullanmışlardır. Dramatik olanı yapı bozuma uğratan bu yazma
biçimleri yeni bir tiyatro estetiğinin doğmasını sağlamıştır. Teknoloji/performans/müzik gibi farklı
disiplinleri bir arada kullanarak metinler üreten, çalışmalarını ‘yeni metin-yeni tiyatro’ formülü ile
teorize eden Yeşim Özsoy söz konusu yeni tiyatro estetiği içinde yer alan bir yazar olarak özellikle
dikkati çekmektedir.
Bu çalışmada Özsoy’un oyun yazarlığının öne çıkan farklılıklarına, dramatik yapı ve sahnelemeye
yönelik tasarladığı yeni biçim denemelerine ışık tutmak amacıyla “Aksak İstanbul Hikâyeleri” ve
“Son Dünya” adlı oyun metinleri ele alınmıştır. Çalışmanın kapsamı doğrultusunda öncelikle postdramatik tiyatro üzerine genel bir çerçeve çizilmiş; oyun metinleri “metin çözümlemeleri”, “zamanmekân tasarımı”, “dil ve anlatı ilişkisi” ve “sahnelemeye yönelik somut çözümler” olmak üzere dört
temel başlık altında incelenmiştir. Yazarın metinlerinde gözlemlenen yeni oyun yazma biçimlerine
ilişkin arayışlar ve disiplinlerarası metin üretme çabası tiyatro estetiğine katkı sağladığı için Türk
Tiyatrosu adına önem arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yeşim Özsoy, Yazar Tiyatrosu, Yeni Metin, Yeni Tiyatro, Postdramatik
KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM RORMANI VE ALT KAT SANAT’IN DÖNÜŞÜM
OYUNU
Özlem ERBEN*
Özet
Modernizmle birlikte değişime uğrayan gerçek ve birey algısı edebiyatın olduğu kadar tiyatro
anlatısının da estetiğini değiştirmiştir. Dramatik olanın inşasında bireyin anlatı içindeki konumunu
belirleyen ve disiplinlerarası etkileşime olanak veren mekân yapılanmaları ortaya çıkmıştır. Bu
yapılanmalar arasında, modern edebiyatın ve modern tiyatronun anlatı evreninde karşılaştığımız
odalar özellikle dikkat çekmektedir.
Bu çalışmada öncelikle modernizmin birey algısı ve modern bireyin yalnızlığı genel bir çerçevede
ortaya konacaktır. Sonrasında yalnızlaşma ve yabancılaşmanın bir sonucu olarak bireyin özgürleşmek/
sığınmak/huzur bulmak adına kaçtığı “Oda” kavramı modernist bir yazar olan Franz Kafka’nın yaratı
sınırları içinde ele alınacaktır. Roman anlatısı ve Alt Kat Sanatın Dönüşüm Oyunu prodüksiyon
bağlamında karşılaştırılacak; öyküdeki Oda ile tiyatro oyunundaki Oda mekân-birey ilişkisi ve anlam
boyutuyla irdelenecektir. Bununla birlikte bir temsil mekânı olarak Oda’nın seyirci ile kurduğu ilişki,
bu ilişkiden doğan deneyim çalışmanın kapsamı içinde değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimler: Dönüşüm, Franz Kafka, Alt Kat Sanat, Oda, Modernizm
OYUN YAZARLIĞI
Özlem ERBEN*
Özet
Çağdaş tiyatroda yönetmenin doğuşu ve post-dramatik yapının ortaya çıkışı klasik dramatik üsluptan
kopuşu beraberinde getirmiş, bu durum dramaturgi, oyun yazarlığı ve reji yaklaşımlarını etkilemiştir.
Batı tiyatrosunun gelişimine paralel olarak Türk oyun yazarları da iki binli yıllardan itibaren değişen
anlatı estetiği içinde yeni kurgular ortaya koymuş, özünde dramatik olmayan figür, ışık, müzik, dil
gibi unsurları bir yaratım öğesi olarak kullanmışlardır. Dramatik olanı yapı bozuma uğratan bu yazma
biçimleri yeni bir tiyatro estetiğinin doğmasını sağlamıştır. Teknoloji/performans/müzik gibi farklı
disiplinleri bir arada kullanarak metinler üreten, çalışmalarını ‘yeni metin-yeni tiyatro’ formülü ile
teorize eden Yeşim Özsoy söz konusu yeni tiyatro estetiği içinde yer alan bir yazar olarak özellikle
dikkati çekmektedir.
Bu çalışmada Özsoy’un oyun yazarlığının öne çıkan farklılıklarına, dramatik yapı ve sahnelemeye
yönelik tasarladığı yeni biçim denemelerine ışık tutmak amacıyla “Aksak İstanbul Hikâyeleri” ve
“Son Dünya” adlı oyun metinleri ele alınmıştır. Çalışmanın kapsamı doğrultusunda öncelikle postdramatik tiyatro üzerine genel bir çerçeve çizilmiş; oyun metinleri “metin çözümlemeleri”, “zamanmekân tasarımı”, “dil ve anlatı ilişkisi” ve “sahnelemeye yönelik somut çözümler” olmak üzere dört
temel başlık altında incelenmiştir. Yazarın metinlerinde gözlemlenen yeni oyun yazma biçimlerine
ilişkin arayışlar ve disiplinlerarası metin üretme çabası tiyatro estetiğine katkı sağladığı için Türk
Tiyatrosu adına önem arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yeşim Özsoy, Yazar Tiyatrosu, Yeni Metin, Yeni Tiyatro, Postdramatik
KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM RORMANI VE ALT KAT SANAT’IN DÖNÜŞÜM
OYUNU
Özlem ERBEN*
Özet
Modernizmle birlikte değişime uğrayan gerçek ve birey algısı edebiyatın olduğu kadar tiyatro
anlatısının da estetiğini değiştirmiştir. Dramatik olanın inşasında bireyin anlatı içindeki konumunu
belirleyen ve disiplinlerarası etkileşime olanak veren mekân yapılanmaları ortaya çıkmıştır. Bu
yapılanmalar arasında, modern edebiyatın ve modern tiyatronun anlatı evreninde karşılaştığımız
odalar özellikle dikkat çekmektedir.
Bu çalışmada öncelikle modernizmin birey algısı ve modern bireyin yalnızlığı genel bir çerçevede
ortaya konacaktır. Sonrasında yalnızlaşma ve yabancılaşmanın bir sonucu olarak bireyin özgürleşmek/
sığınmak/huzur bulmak adına kaçtığı “Oda” kavramı modernist bir yazar olan Franz Kafka’nın yaratı
sınırları içinde ele alınacaktır. Roman anlatısı ve Alt Kat Sanatın Dönüşüm Oyunu prodüksiyon
bağlamında karşılaştırılacak; öyküdeki Oda ile tiyatro oyunundaki Oda mekân-birey ilişkisi ve anlam
boyutuyla irdelenecektir. Bununla birlikte bir temsil mekânı olarak Oda’nın seyirci ile kurduğu ilişki,
bu ilişkiden doğan deneyim çalışmanın kapsamı içinde değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimler: Dönüşüm, Franz Kafka, Alt Kat Sanat, Oda, Modernizm