Jump to content

«Խոդա Աֆարինի կամուրջներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
 
Տող 30. Տող 30.
|Ժառանգության կարգավիճակ =
|Ժառանգության կարգավիճակ =
|Կորդինատներ =
|Կորդինատներ =
|Տեղանք=[[Քաշաթաղի շրջան]] և [[Խուդափերին շահրեստան]]}}
}}
'''Խոդա Աֆարինի''' կամ '''Քարավազի<ref name="Զոհրաբ">Զոհրաբ Ըռքոյան, [http://www.sarc.am/%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A6-%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D6%83%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6%E2%80%A4-%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BB%D5%A8-%D6%87-%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4/#.XPC7rxYzbIV Խուդափերինի կամ Քարավազի պատմական կամուրջը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190201183446/http://www.sarc.am/%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A6-%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D6%83%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6%E2%80%A4-%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BB%D5%A8-%D6%87-%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4/#.XPC7rxYzbIV |date=2019-02-01 }}</ref> կամուրջներ''', միջնադարյան կառույց [[Արաքս]] գետի վրա։ 1993-2020 թվականներին կապել են [[Արցախի Հանրապետություն]]ը [[Իրան]]ի հետ։ Դրանց թիվը երեքն է՝ մեկը մյուսից յոթ-ութ հարյուր մետր հեռավորությամբ։ Առաջինը ներկայիս կիսավեր կամուրջն է՝ կառուցված [[12-րդ դար]]ում (11 թռիչք), մյուսը կառուցված է [[13-րդ դար]]ում (15 թռիչք) և կանգուն է։ Իսկ երրորդը՝ երկաթյա (զինվորական) կամուրջ է<ref>Հայաստանի ազատագրված տարածքը և Արցախի հիմնախնդիրը։ Վերլուծական և փաստագրական նյութերի ընտրանի։ ISBN 999 41- 48- 19-2, Էջ 312 Գևորգ Յազըճյան. ուխտագնացություն դեպի Հայաստանի ազատագրված տարածքներ, Հայեր, վերադարձեք հայրենիք։</ref>։
'''Խոդա Աֆարինի''' կամ '''Քարավազի<ref name="Զոհրաբ">Զոհրաբ Ըռքոյան, [http://www.sarc.am/%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A6-%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D6%83%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6%E2%80%A4-%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BB%D5%A8-%D6%87-%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4/#.XPC7rxYzbIV Խուդափերինի կամ Քարավազի պատմական կամուրջը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190201183446/http://www.sarc.am/%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A6-%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D6%83%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6%E2%80%A4-%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BB%D5%A8-%D6%87-%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4/#.XPC7rxYzbIV |date=2019-02-01 }}</ref> կամուրջներ''', միջնադարյան կառույց [[Արաքս]] գետի վրա։ 1993-2020 թվականներին կապել են [[Արցախի Հանրապետություն]]ը [[Իրան]]ի հետ։ Դրանց թիվը երեքն է՝ մեկը մյուսից յոթ-ութ հարյուր մետր հեռավորությամբ։ Առաջինը ներկայիս կիսավեր կամուրջն է՝ կառուցված [[12-րդ դար]]ում (11 թռիչք), մյուսը կառուցված է [[13-րդ դար]]ում (15 թռիչք) և կանգուն է։ Իսկ երրորդը՝ երկաթյա (զինվորական) կամուրջ է<ref>Հայաստանի ազատագրված տարածքը և Արցախի հիմնախնդիրը։ Վերլուծական և փաստագրական նյութերի ընտրանի։ ISBN 999 41- 48- 19-2, Էջ 312 Գևորգ Յազըճյան. ուխտագնացություն դեպի Հայաստանի ազատագրված տարածքներ, Հայեր, վերադարձեք հայրենիք։</ref>։



Ընթացիկ տարբերակը 07:53, 10 Նոյեմբերի 2024-ի դրությամբ

Խոդա Աֆարին
پل خداآفرین‎
Լուսանկար իրանական կողմից. առջևում Արցախն է
ԵրկիրԱրցախ Արցախ և Իրան Իրան
ՏեղանքՔաշաթաղի շրջան և Խուդափերին շահրեստան
Տեսակstone arch bridge?
Թռիչքների քանակ11
Հատում էԱրաքս
Կառուցվել է12-րդ դար
Երկարություն130
Լայնություն6
Երթևեկելի մասի բարձրությունը ջրից12
Ժառանգության կարգավիճակՀամաշխարհային ժառանգության նախնական ցանկի օբյեկտ
Քարտեզ
Քարտեզ

Խոդա Աֆարինի կամ Քարավազի[1] կամուրջներ, միջնադարյան կառույց Արաքս գետի վրա։ 1993-2020 թվականներին կապել են Արցախի Հանրապետությունը Իրանի հետ։ Դրանց թիվը երեքն է՝ մեկը մյուսից յոթ-ութ հարյուր մետր հեռավորությամբ։ Առաջինը ներկայիս կիսավեր կամուրջն է՝ կառուցված 12-րդ դարում (11 թռիչք), մյուսը կառուցված է 13-րդ դարում (15 թռիչք) և կանգուն է։ Իսկ երրորդը՝ երկաթյա (զինվորական) կամուրջ է[2]։

Խոդա Աֆարինի կամուրջներից մեկի մասին առաջին գրավոր հիշատակումը պատկանում է իրանցի պատմաբան և աշխարհագրագետ Համդալահու Ղազվինիին։ Ըստ նրա «Խոդա Աֆարին» կամուրջը կառուցվել է Հիջրայի 15 թվականին կամ մեր թվարկության 636 թվականին արաբ հրամանատար Բաքր իբն Համդալլահի կողմից։ Հայտնի է, որ 643-644 թվականներին տեղի է ունենում արաբական զորքերի արշավանք դեպի Հայաստան։ Սակայն ժամանակակից պատմաբանները երկմտում են, որ արաբներն ընդունակ էին միաժամանակ պատերազմ վարել և կամուրջ կառուցել։ Ենթադրում են, որ ամենայն հավանականությամբ Ղազվինին ի նկատի ուներ արաբական զորքերի բնական ժայռերով ջրանցումը Արաքս գետով։ Այդ պատճառով 15-կամարանոց կամրջի կառուցումը վերագրվում է ավելի ուշ շրջանի՝ 13-րդ դարին։

15-րդ դարից սկսած՝ այս կամուրջները կապել էին Արցախի մելիքությունները Սեֆյան Իրանին[3]։ Կամուրջների մասին հիշատակում են Ստեփանոս Օրբելյանը (13-րդ դար), Ղևոնդ Ալիշանը և Մակար Բարխուդարյանը (19-րդ դար)[1]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Զոհրաբ Ըռքոյան, Խուդափերինի կամ Քարավազի պատմական կամուրջը Արխիվացված 2019-02-01 Wayback Machine
  2. Հայաստանի ազատագրված տարածքը և Արցախի հիմնախնդիրը։ Վերլուծական և փաստագրական նյութերի ընտրանի։ ISBN 999 41- 48- 19-2, Էջ 312 Գևորգ Յազըճյան. ուխտագնացություն դեպի Հայաստանի ազատագրված տարածքներ, Հայեր, վերադարձեք հայրենիք։
  3. Թաթուլ Հակոբյան, Աստծո ջրամբարը. Խոդա Աֆարին Արխիվացված 2020-10-19 Wayback Machine
Խոդա Աֆարինի կամուրջը
Խոդա Աֆարինի կամուրջը