Sok
|
Tutón nastawk z temu rostlina je po hesle na druhi nastawk podobny. Druhe hesło sok ma temu techniski woznam. Dalše warianty su na stronomaj sok a čóčka listowane. |
|---|
| |
| Sok (Lens culinaris) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eurosidy I | |
| rjad: | (Fabales) |
| swójba: | Łušćinowcy (Fabaceae) |
| podswójba: | Mjetelojte kwěty (Faboideae) |
| ród: | Sok[1][2] (Lens) |
| družina: | Sok[1][2] |
| wědomostne mjeno | |
| Lens culinaris | |
| Medik. | |
Sok[1][2] (Lens culinaris) je rostlina ze swójby łušćinowcow. Druhe serbske mjena su čok[3], čóčka[1][4], čóčk[1][4], sóčk[1] a sočk[2]. Wón je stara kulturna rostlina z orienta.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Sok je jednolětna rostlina, kotraž docpěje wysokosć wot 30 hač do 50 cm.
Łopjena su w porach pjerite a so zwjetša w zawiječkach kónča.
Małke, namódry běłe kćenja steja po jednym hač po třoch w kićach w rozporach.
Płody a symjenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Płone symjenja sedźa zwjetša po jednym hač po dwěmaj we łušćinach. Wone su tačelojte, zelenojće-brune hač čorne abo čerwjenojte a přinjesu na bělkowinach a wuhlowych hydratach bohatu zeleninu.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće w suchim a ćopłym klimje.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je jako kulturnu rostlinu w Europje wot młodokamjentneje doby dopokazana.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Symjenja so zwjetša njebělene warjene jědźa.
Ze symjenjow so tež muka zhotowja, kotraž móže jako přidawk při chlěbpječenju słužić.
Zelo a słoma stej na bělkowinach bohatu skótnu žratwu.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]W starych kulturach w Mezopotamiskej, Egyptowskej, Persiskej a Israelu bě ludowy cyrobowy srědk.
Wot bronzoweje doby su znate kulturne formy z wjetšimi symjenjemi.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 W internetowym słowniku: Linse
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Jurij Kral: Serbsko-němski słownik, ISBN 3-7420-0313-5, strona 539
- ↑ Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje serbskeje rěče, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2003, ISBN 3-7420-0313-5, str. 40.
- ↑ 4,0 4,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 70.
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Jugendlexikon Biologie, 1988, ISBN 3-323-00043-9, strona 208 (němsce)
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3411-12023-1, stronje 144-145 (němsce)
- Ullstein Lexikon der Pflanzenwelt, 1973, ISBN 3-550-16019-4, strona 268 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
 |
Tutón zapisk wo botanice je hišće jara krótki. Móžeš pomhać jón dale wutwarjeć. Za to stłóč horjeka na Wobdźěłać.
Jeli maja w druhej rěči hižo wobšěrniši zapisk wo samsnej temje, móžeš tutón tež přełožić. |
Jeli ma zapisk wjace hač jedyn njedostatk, wužij prošu předłohu |