Aramejsko pismo
Povijest alfabeta |
---|
srednje brončano doba 19. – 15. st. pr. Kr.
|
meroitičko 3. st. pr. Kr. |
Genealogija |
Aramejsko pismo najvažniji je ogranak sjevernosemitskog pisma. Potječe od drevnoga feničkog pisma (linearno pismo iz 12. stoljeća pr. Kr.) iz kojeg se razvilo grčko pismo, a potom i druga pisma (ćirilično, koptsko i latinično pismo). Od 8. stoljeća pr. Kr. proširilo se s aramejskim jezikom po Mezopotamiji, Siriji i Palestini. Iz aramejskog pisma razvilo se u 2. stoljeću pr. Kr. kvadratno hebrejsko pismo, kojim se Židovi služe i danas, te druga pisma semitskih jezika (nabatejsko, palmirsko).[1]
Slova
urediIme slova |
Aramejsko pismo u | IPA | Ekvivalentno slovo u | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
sirskom | aramejskom iz Ahemenidskog Perzijskog Carstva | hebrejskom | feničkom | arapskom | brāhmī | nabatejskom | kharošthī | aramejskom kvadratnom | ||||
Slika | Tekst | Slika | Tekst | |||||||||
Ālap | ܐ | 𐡀 | /ʔ/; /aː/, /eː/ | א | 𐤀 | ا | 𑀅 | 𐨀 | ||||
Bēth | ܒ | 𐡁 | /b/, /β/ | ב | 𐤁 | ب | 𑀩 | 𐨦 | ||||
Gāmal | ܓ | 𐡂 | /ɡ/, /ɣ/ | ג | 𐤂 | ج | 𑀕 | 𐨒 | ||||
Dālath | ܕ | 𐡃 | /d/, /ð/ | ד | 𐤃 | د ذ | 𑀥 | 𐨢 | ||||
Hē | ܗ | 𐡄 | /ɦ/ | ה | 𐤄 | ه | 𑀳 | 𐨱 | ||||
Waw | ܘ | 𐡅 | /w/; /oː/, /uː/ | ו | 𐤅 | و | 𑀯 | 𐨬 | ||||
Zain | ܙ | 𐡆 | /z/ | ז | 𐤆 | ز | 𑀚 | 𐨗 | ||||
Ḥēth | ܚ | 𐡇 | /ʜ/ /χ/ | ח | 𐤇 | ح خ | 𑀖 | 𐨓 | ||||
Ṭēth | ܛ | 𐡈 | /tˤ/ | ט | 𐤈 | ط ظ | 𑀣 | 𐨠 | ||||
Yodh | ܝ | 𐡉 | /j/; /iː/, /eː/ | י | 𐤉 | ي | 𑀬 | 𐨩 | ||||
Kāp | ܟ | 𐡊 | /k/, /x/ | כ ך | 𐤊 | ك | 𑀓 | 𐨐 | ||||
Lāmadh | ܠ | 𐡋 | /l/ | ל | 𐤋 | ل | 𑀮 | 𐨫 | ||||
Mem | ܡ | 𐡌 | /m/ | מ ם | 𐤌 | م | 𑀫 | 𐨨 | ||||
Nun | ܢ | 𐡍 | /n/ | נ ן | 𐤍 | ن | 𑀦 | 𐨣 | ||||
Semkath | ܣ | 𐡎 | /s/ | ס | 𐤎 | س | 𑀰 | 𐨭 | ||||
ʿĒ | ܥ | 𐡏 | /ʢ/ /ʁ/ | ע | 𐤏 | ع غ | 𑀏 | 𐨀𐨅 | ||||
Pē | ܦ | 𐡐 | /p/, /ɸ/ | פ ף | 𐤐 | ف | 𑀧 | 𐨤 | ||||
Ṣādhē | ܨ | , | 𐡑 | /sˤ/ | צ ץ | 𐤑 | ص ض | 𑀲 | 𐨯 | |||
Qop | ܩ | 𐡒 | /qˤ/ | ק | 𐤒 | ق | 𑀔 | 𐨑 | ||||
Rēsh | ܪ | 𐡓 | /r/ | ר | 𐤓 | ر | 𑀭 | 𐨪 | ||||
Shin | ܫ | 𐡔 | /ʃ/ | ש | 𐤔 | ش | 𑀱 | 𐨮 | ||||
Taw | ܬ | 𐡕 | /t/, /θ/ | ת | 𐤕 | ت ث | 𑀢 | 𐨟 |
Izvori
uredi- ↑ Aramejci, Hrvatska enciklopedija, pristupljeno 14. srpnja 2020.