Uxío de Savoia
Príncipe Uxío Francisco de Savoia (en francés: Eugène de Savoie, en alemán: Prinz Eugen von Savoyen, en húngaro: Savoyai Jenő), nado en París o 18 de outubro de 1663 e finado en Viena o 21 de abril de 1736, foi un dos máis brillantes xenerais que serviu a Austria durante as guerras onde foron expulsados os turcos otománs dos territorios austríacos, húngaros e serbios a finais do século XVII.
Familia e mocidade
[editar | editar a fonte]Uxío era o quinto fillo do Príncipe Uxío Mauricio de Savoia-Carignano, conde de Soissons, xeneral e gobernador de Lois XIV, e de Olympia Mancini, así como sobriño segundo do cardeal Mazarino. Con todo, rumoreábase que Olympia quedara realmente embarazada do rei francés.[1] Criouse na Corte de Lois XIV e na súa mocidade formou parte do círculo do abade de Choisy. Estaba destinado á carreira eclesiástica, pois sendo neno xa posuía dúas abadías en 1678. No entanto, inclinábase máis pola carreira militar e solicitou o mando dun batallón, que lle foi denegado por Lois XIV, alegando que era enxoito e de curta estatura, mais probablemente tamén porque a súa nai vivía dende había tres anos no desterro acusada de envelenar o seu esposo.
Calquera sexa a razón, Uxío escapou da corte francesa, e serviu voluntariamente no exército austríaco como oficial en 1683. Mantivo un odio permanente con Lois XIV, e pasou o resto da súa vida opóndose á ambición francesa sobre Europa.
Uxío como oficial do Sacro Imperio Romano Xermánico
[editar | editar a fonte]Expulsión dos turcos de Viena
[editar | editar a fonte]Desairado nas súas pretensións, ofreceu os seus servizos ao Emperador do Sacro Imperio Romano Xermánico Leopoldo I de Habsburgo. En xullo de 1683 tivo noticia de que o seu irmán, o coronel Luís Xulio de Savoia, caera en Petronell loitando contra os tártaros de Crimea. Coa esperanza de obter o rexemento de dragóns que mandaba o seu irmán, dirixiuse a Passau (Baviera) para entrevistarse co emperador Leopoldo I, quen o nomeou oficial. O emperador xermánico non lle concedeu o mando solicitado, polo que o novo tenente coronel se alistou nas tropas que foron socorrer Viena, a cal se atopaba nese momento asediada polos turcos (1683). Así, Uxío tomou parte na batalla de Kahlenberg xunto ao seu primo Luís Guillermo de Baden, alcumado Luís "o Turco".
As batallas resultaron vitoriosas para o Sacro Imperio, e os turcos víronse forzados a fuxir cara ao leste, refuxiándose nos territorios húngaros e abandonando os austríacos.
Ocupación dos territorios húngaros e expulsión dos turcos
[editar | editar a fonte]De inmediato, ante o enfraquecemento turco otomán, o emperador xermánico Leopoldo I viu a oportunidade perfecta para recuperar os territorios húngaros que se achaban en mans turcas dende 1526. Así, enviou os seus exércitos comandados por Uxío de Savoia e en 1686 lograron ocupar a cidade de Buda, capital do reino húngaro. Sucedéronse despois unha serie de batallas ao longo do territorio húngaro, incluíndo a toma de Belgrado en 1688.
Xa en 1683 fora nomeado coronel do seu propio rexemento de dragóns e a partir de entón foi ascendendo na escala militar ata chegar a xeneral de cabalaría en 1690 e mariscal de campo en 1693.
En 1696 mandaba o exército imperial no norte de Italia e un ano despois dirixiu a contraofensiva en Hungría contra os turcos. A súa fama de estratego adquiriuna coa vitoria decisiva que conseguiu na batalla de Zenta (1697), ao aniquilar o groso do exército otomán cando cruzaba un río. Acto seguido conquistou Saraxevo, mandando incendiar a cidade. O sultán turco viuse obrigado a asinar a paz de Carlowitz en 1699 e, como consecuencia desta campaña, a parte de Hungría ocupada polos turcos, Transilvania e Eslavonia pasaron ao dominio austríaco. Con isto consumouse a expulsión dos turcos do territorio húngaro e as súas dependencias, e desta forma, estes pasaron na súa totalidade a mans do emperador xermánico, quen se fixo coroar rei de Hungría.
Guerra de Sucesión Española
[editar | editar a fonte]Durante a Guerra de Sucesión Española, o príncipe Uxío foi comandante das tropas do Emperador no norte de Italia, onde se libraron as batallas de Carpi en 1701, Cremona e Luzzara en 1702. Xunto co xefe inglés da alianza antifrancesa, o duque de Marlborough, lográronse brillantes vitorias na batalla de Blenheim (ou de Höchstädt) (1704), Ramillies (1706, só Marlborough), Turín (1706, só o príncipe Uxío), Oudenarde (1708) e Malplaquet (1709).
Fixo unha viaxe a Inglaterra para asegurar a alianza entre Alemaña e Inglaterra, mais non logrou o seu propósito.
Terminada a guerra polo Tratado de Rastatt en 1714, foi gobernador dos Países Baixos austríacos, ata que rota a paz cos turcos, marchou contra eles vencendo a un exército de 150000 otománs na batalla de Petrovaradin (1716).
Últimos anos
[editar | editar a fonte]En 1703 mandou construír en Viena o Stadtpalais segundo planos de Johann Bernhard Fischer von Erlach. En 1726 comprou o palacio Hof, en Marchfeld, e encargoulle ao seu arquitecto favorito, Johann Lukas von Hildebrandt, o Belvedere, un palacio barroco no terceiro distrito de Viena que se edificou en dúas etapas, a primeira en 1714 e a segunda a partir de 1721. A construción deste palacio prolongouse ata 1723.
A súa notable colección de libros está aloxada no fastuoso salón da Biblioteca Nacional de Austria. Estivo relacionado cos filósofos da súa época, como Leibniz, Montesquieu e Voltaire. Uxío era moi popular entre os seus soldados, pois adoitaba marchar á fronte deles nas batallas, onde resultou ferido trece veces. Tamén era apreciado pola súa servidume polo seu comportamento social (por exemplo, daba traballo aos xardineiros mesmo no inverno).
A pesar da súa evidente sede de gloria nas guerras, os nomeamentos políticos e as construcións, Uxío nunca contraeu matrimonio, conservando así, segundo moitos, a súa propensión ao ideal de vida relixiosa.
Unha das novas posesións austríacas despois da Guerra de Sucesión Española foron os chamados Países Baixos austríacos. Eugenio foi nomeado gobernador desta área, e máis tarde chegou a ser rexente dos estados austríacos en Italia. Tan só dous anos despois do final da guerra contra Francia, Uxío conduciu os exércitos austríacos durante a Guerra Austro-Turca (1716-1718). Grazas á vitoria de Peterwardein Hungría foi liberada dos turcos e a fortaleza de Belgrado foi conquistada por Uxío o 22 de agosto de 1717, invadíndoas cunha inesperada ponte sobre o dique. Esta vitoria foi eternalizada na tradicional canción "Prinz Eugen, der edle Ritter" ("Príncipe Uxío, o nobre cabaleiro") e conmemorouse coa fundación da cervexería Timişoreana. A Batalla de Belgrado conduciu ao Tratado de Passarowitz Este engadiu temporalmente o norte de Serbia e Bosnia na ribeira do río Save para a coroa austríaca, rematando entón cos turcos e terminou finalmente coas ameazas turcas a Viena. En 1734 interveu na Guerra de Sucesión de Polonia, aínda que por pouco tempo, pois era xa demasiado ancián para as duras ocupacións da guerra.
Uxío morreu de pneumonía en Viena en 1736, mentres durmía, despois dunha noite xogando ás cartas coa súa vella amiga, a condesa de Batthyany. Unha lenda afirma que un león do zoolóxico do seu palacio morreu esa mesma noite. Está enterrado na capela de honra da catedral de Santo Estevo de Viena.
Legado
[editar | editar a fonte]Á súa morte, Uxío era un dos homes máis ricos de Europa. Ao non contraer nunca matrimonio nin recoñecer fillos, a súa fortuna pasou á súa sobriña, a princesa Vitoria de Savoia-Carignano, a quen el nunca coñecera.[2] Ela vendeu a súa extensa biblioteca ao emperador austríaco, e formou o núcleo do que é hoxe en día a Biblioteca Nacional austríaca.
As mariñas de guerra de Inglaterra, Austria, Italia e Alemaña nomearon varios navíos na súa honra, sendo así a única persoa que deu nome a buques de guerra de catro escuadras diferentes: na primeira guerra mundial o monitor británico HMS Prince Eugene, o acoirazado Austro-Húngaro Prinz Eugen, o cruceiro lixeiro italiano Eugenio di Savoia e o cruceiro pesado alemán Prinz Eugen da segunda guerra mundial. Tamén levaba o seu nome a 7.ª División de Montaña SS Prinz Eugen; e igualmente o 33-Panzer-Regiment, pertencente á 9.ª División Panzer, foi redesignado con devandito nome.
Galería de imaxes
[editar | editar a fonte]-
Monumento ao príncipe Uxío na Praza dos Heroes (Heldenplatz) de Viena
-
Uxío de Savoia-Carignano
-
Uxío de Savoia nunha escultura como o "Príncipe do Sol"
-
Tumba de Uxío na catedral de Santo Estevo de Viena
Notas
[editar | editar a fonte]Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Uxío de Savoia |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Arneth, Alfred. (1858–64). Prinz Eugen von Savoyen. 3 Volumes. Vienna OCLC 180451821
- Braubach, Max. (1963–65). Prinz Eugen von Savoyen. 5 Volumes. Vienna OCLC 697500
- Henderson, Nicholas (1966). Prince Eugen of Savoy. Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-1-84212-597-7 OCLC 50018284
- Ingrao, Charles; Samardžić, Nikola; Pešalj, Jovan, eds. (2011). The Peace of Passarowitz, 1718. West Lafayette: Purdue University Press.
- Johansson, Warren & Percy, William A. Outing: Shattering the Conspiracy of Silence Harrington Park Press, 1994, p. 63.[1] ISBN 1-56023-041-X
- McKay, Derek (1977). Prince Eugene of Savoy. Thames and Hudson Ltd. ISBN 978-0-500-87007-5 OCLC 3716509
- McKay, Derek & Scott, H. M (1984). The Rise of the Great Powers: 1648–1815. Longman. ISBN 978-0-582-48554-9 OCLC 8194784
- Setton, Kenneth M. (1991). Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century. American Philosophical Society. ISBN 978-0-87169-192-7 OCLC 24198465