Radio Futura
| Radio Futura | |
|---|---|
 Enrique Sierra a comezos dos anos 1980. | |
| Orixe | Madrid, España  |
| Período | 1980 – 1992 |
| Xénero(s) | Rock, Pop, Rock latino |
| Selo(s) discográfico(s) | Ariola-Sony Music, EMI |
| Membros | Santiago Auserón Luis Auserón Enrique Sierra |
| Na rede | |
         | |
Radio Futura é un grupo musical de rock español.
Os inicios
[editar | editar a fonte]En 1979 Herminio Molero, pintor e músico coñecido polos seus experimentos con sintetizadores, convocou no seu local a diversas persoas para formar un novo grupo de rock. Entre eles estaban os irmáns Luís e Santiago Auserón, que naqueles días escribían na revista Disco Express coa sinatura de Corazones Automáticos e que serían baixo e voz, respectivamente, da nova banda. Outros compoñentes serían Enrique Sierra, guitarra do mítico grupo Kaka de Luxe; Javier Pérez Groso, como encargado da percusión electrónica, e o propio Molero nos sintetizadores e como compositor. Esta foi a primeira formación de Radio Futura, cuxo nome deriva do dunha emisora de radio libre italiana.
A música de Herminio Molero consistía principalmente nunha fusión entre música electrónica e música tradicional española, Enrique Sierra achegaba o seu punto punk e os irmáns Auserón aplicaban a teoría musical. Entre todos querían proporcionarlle ao rock un aire popular e para todos e darlle un novo enfoque á música.
Tras meses de ensaios e algunhas actuacións en directo, publicaron o seu primeiro álbum en 1980: Música moderna, grazas aos contactos de Herminio Molero na industria musical. Este primeiro disco supuxo un estalido nos medios e tivo un éxito inesperado fose dos ambientes especializados, froito quizais do intento da compañía discográfica por convertelo nun grupo xuvenil para fans: a compañía creu iso de «namorado da moda xuvenil» sen ser consciente da súa carga irónica. Radio Futura balanceábase entre concertos nos que actuaban como abreconcertos de Elvis Costello e outros nos que ían da man de cantantes comerciais dos que nunca máis se soubo. Foi memorable o concerto que deron a principio dos 80 na praza maior de Madrid xunto a Mario Tenia e Los Solitarios, e Los Secretos.
É nese momento cando xurdiron as primeiras rifas entre os distintos membros do grupo, cando o éxito obrígaos a unha profesionalización e a unha definición de estilos e actitudes; todo iso leva á separación de Herminio (o cal só concibía a música como un medio de comunicación, facendo que se desprendese un son forzado) e Javier, e á maior prominencia de Carlos Velázquez (cuxo nomee artístico era Solrac, o seu nome dito ao revés), membro do grupo xa durante a gravación de Música moderna pero vetado pola compañía ao non «dar a imaxe» que esta pretendía impoñer: ese é o motivo polo non aparece na foto de portada.
Cuarteto
[editar | editar a fonte]É a partir deste momento, 1981, cando nace o grupo que marcou pegada no rock en castelán: os irmáns Auserón e Enrique Sierra, xunto a Solrac, superaron a imaxe de grupo monicreque dos intereses comerciais da industria discográfica e, usando a combinación básica de voz, guitarra, baixo e batería, comezaron a compoñer e ensaiar novos temas que sentarían as bases do que anos máis tarde sería chamado «rock latino». A finais dese ano o grupo conta xa con varias maquetas que son continuamente pinchadas na radio e tocadas pola banda nas súas cada vez máis frecuentes concertos. Tamén nesta época gravan o single "La estatua del jardín botánico/Rompeolas", cuxa psicodélica cara A quedou, segundo eles, un pouco máis redonda que o resto das cancións da época. O single foi producido por Jaime Stinus e supuxo un relanzamento para Radio Futura, pois pouco despois saíu á venda outro que contiña os temas "Dance uste" (no que pretendían volverse a presentar como unha humilde banda de baile) e o instrumental Os teus Pasos. Con todo isto, a banda conseguiu desenvolver unha nova fusión, denominada «funky-punk» e empezaron a encher as salas dos concertos, xa non só de Madrid senón tamén do resto de España.
O ano 1983 foi un ano de concertos por toda España, polo que o grupo viuse obrigado a levar unha vida de estrada, o que inspiraría moitas das súas próximas cancións. Nese tempo Radio Futura ten xa un enorme prestixio a nivel popular; manexan un repertorio non gravado en ningún álbum, pero escoitado pola radio, polo que todo o mundo coñece os seus temas e tararea as letras nos seus concertos. No outono deste ano Radio Futura chega a un acordo coa casa discográfica Ariola para editar o seu segundo álbum, A lei do deserto, A lei do mar, que saíu a principios de 1984 e foi un éxito total, pasando largamente as previsións de vendas.
Neste primeiro disco «serio» atopámonos coa «terrible» "Tormenta de arena", a cortante "Hadaly", "Escuela de calor", realizada a partir de retazos soltos de textos sobre a cidade en xeral e convertido seguramente no seu tema máis coñecido, a versión instrumental desta última, a orixinal "Historia de play-Back", a divertida e con aires de película do oeste "La ley", a onírica "En Portugal", o eléctrica "Oscuro affaire", a bela "La secta del mar", os aires latinos de "Un africano por la Gran Vía", a case descoñecida "El nadador" e a sublime "Semilla Negra", tamén un dos seus máis famosos temas.
Da lei do deserto, a lei do mar extraéronse como singles as cancións "Escuela de calor", "Historia de play-back", "En Portugal", "El Nadador", "Semilla Negra" e a instrumental desta última, non contida no álbum.
A principal característica deste álbum é que se trata dun álbum conceptual con dous partes: a primeira, «A lei do deserto», contén sons secos e duros, mentres que a segunda, «A lei do mar», consta de sons deliciosamente acuosos.
Como A lei do deserto, a lei do mar fora un álbum con nada menos que tres longos anos de preparación, o grupo suscitábase agora a realización dun disco con maior rapidez; así que se encerraron nunha casa no Escorial para realizar a maqueta do novo traballo, con oito temas dos que se extraeron seis, e máis tarde viaxaron a Londres para completar a gravación definitiva, con dez temas que ata chegar alí non tocaran aínda todos xuntos. O resultado foi Dun país en chamas, un disco bonito aínda que barroco por estar cargado de innovacións tecnolóxicas (aínda que en calquera caso realizado co feeling das viaxes, quedando como un disco de estrada), publicado en 1985 e que quizais sexa o álbum máis arriscado que fixo xamais un grupo español.
En De un país en chamas atopamos o punk de "No tocarte", a case discotequera "La ciudad interior", a experimental caricatura de "El bobo Simón", os aires asiáticos en "En alas de la mentira", os africanos en "El viento de África", o rock suburbial de "En el Chino", o existencialismo de "Las líneas de la mano", o pretendido retrato de temores "Cayeron los dos", a ética en "Un vaso de agua (al enemigo)" e a pre-latina "La vida en la frontera".
Deste «segundo» álbum publicáronse independentemente como singles os temas "No tocarte", "La ciudad interior", "El bobo Simón" nas súas versións «de tarde» e «de madrugada», "En alas de la mentira", "El viento de África", "Las lineas de la mano", "Cayeron los dos" e "Un vaso de auga (al enemigo)".
Por outra banda, suscítanse remesturar o tema "Semilla Negra", publicado anteriormente, polo que chaman a Raimundo Amador para introducir unha guitarra flamenca. Co single obteñen non só un grande éxito en España senón tamén un éxito internacional. Para rematar, o batería Solrac Velázquez decide abandonar o grupo por desavinzas co resto dos membros da banda, xa que eles queren evolucionar cara a ritmos latinos, mentres que el quere quedar no rock.
Quinteto
[editar | editar a fonte]Radio Futura ten como propósito para o ano 1987 buscar novos estilos, así que deciden buscar a un batería que se complemente máis co baixo e a un teclista que produza novas texturas nas cancións. É así como únense ao grupo o batería Carlos Torero, un especialista en estilos rumberos, e Pedro Navarrete, un teclista de conservatorio decidido a pasarse ao rock.
A principios dese ano publícase o impresionante single "37 grados", que chega como adianto do próximo traballo do grupo.
A finais de 1986 o grupo viaxa a Nova York (onde, segundo din, viviron unha experiencia inesquecible á hora de compoñer) para facer o oposto ao que fixeron en Londres: gravar un disco coa mínima tecnoloxía posible e sempre con sons naturais e clásicos. Contrataron a Daniel Ponce, percusionista cubano e, como sección de vento, aos Uptown Horns. A banda trae así a España un traballo sólido e depurado: A canción de Juan Can, publicado en 1987 e que se vendeu bastante ben, aínda que non acabou de convencer á crítica.
Este álbum, considerado actualmente como o mellor de Radio Futura, é recordado como o primeiro traballo de rock latino, que iniciou a senda pola que se encamiñaron xa practicamente todos os grupos españois actuais, ademais do disco co que o grupo séntese máis satisfeito.
A canción de Juan Can comeza cun tema curto (de dous minutos e medio), cunha música relativamente alegre, quizais cun estilo semellante ao dos anos vinte. Tras esta rápida introdución, tomámonos un descanso con "El hombre de papel". E, ao acabar esta, comeza sen previo aviso e de súpeto a impresionante "La cara o la cruz", nomeada pola prensa mellor canción dese ano: cinco minutos e medio de puro rock con certos toques latinos. Ao seguir escoitándoo, un tómase outro descanso coa escura "Lluvia del porvenir", pero a continuación vén unha das grandes de Radio Futura: "La negra flor", outros cinco minutos e medio de genialidad. Tras desvanecerse esta entre instrumentos de vento comeza a trepidante "37 grados", unha das mellores cancións do rock español: frases apenas sen sentido encadenadas magicamente cun ritmo incrible. Entón vén a beleza inmortal de "Annabel Le", cuxa letra é unha tradución do último poema de Edgar Allan Poe a cargo de Santiago Auserón, e, tras ela, "Luna de Agosto", con referencias constantes ao viño. O último descanso antes do gran final é "La mala hora", coa cal un afundirse na miseria antes de cantar ao amencer cos últimos cinco minutos e medio de "El canto del gallo", outra das máis grandes do grupo.
Deste álbum extraéronse como singles as cancións "En un baile de perros", "A cara o cruz", "Lluvia del porvenir", "La negra flor", "37 Grados", "Annabel Lee", "La mala hora" e "El Canto del Gallo".
É entón, precisamente no mellor momento do grupo, cando as cousas complícanse: Enrique Sierra enferma do rin e é ingresado no hospital e o grupo vese obrigado a contratar a un novo guitarrista, Javier Monforte, para substituílo.
Sexteto
[editar | editar a fonte]En 1988 Enrique Sierra quedou recuperado, pero o grupo decidiu conservar a Javier Monforte como guitarrista, de modo que o grupo quedou constituído por seis membros, e a metade de tempada Carlos Torero é substituído por Óscar Quesada. Radio Futura leva querendo desde 1981 gravar en directo, pero a compañía pídelles un novo disco de estudo. No peor momento do grupo, aparece nas tendas un novo tema que lles vai a relanzar: "Paseo coa negra flor". Este é un tema en clave de rap que se deriva de "A Negra Flor" e que se suscita como unha homenaxe á cidade de Barcelona, en especial á coñecida Rambla. Durante víraa de 1988 grávanse distintos concertos para reunir o material do próximo disco en directo, pero serían os dous últimos concertos de víraa no Area de Valencia o 28 e o 29 de outubro os que ao final se editarían, como un disco dobre con só once temas (unha manobra para encarecer o produto, xa que cabían perfectamente nun só disco). Co título de Escueladecalor, saíu ao mercado a principios de 1989. Acusaronlle de retocar o disco demasiado no estudo, co que transmitían certa frialdad que en realidade non transmitían nos seus concertos, aínda que realmente vendeuse moi ben.
Deste álbum en directo só se aproveitaron para singles témalos "Escuela de calor" e "En el Chino".
Últimos traballos
[editar | editar a fonte]En 1989 o grupo deu unha serie de viras por toda España para celebrar o seu décimo aniversario. Enrique Sierra volveu a enfermar, e foi substituído por Ollie Halsall (guitarrista da «escuela de Canterbury», falecido en 1992). Entre novembro e xaneiro de 1990, o grupo volve ao estudo para a gravación dun novo álbum.
Este novo disco de estudo chámase Veneno na Pel e é gravado por unha nova formación: Enrique de novo, Ollie Halsall, Antonio Vázquez na batería, Santiago e Luís. Trátase do «álbum "acústico" de Radio Futura», no que se propuxeron gravar cun son limpo e claro ou, como eles mesmos o definiron, «para escoitar nun seiscentos».
Neste álbum podemos atopar o divertidísimo tema que lle dá título; "Si me dejas só", con certo aire country; "Alén" e "Radar", as únicas cancións do disco nas que sobresaen as guitarras eléctricas, e "Corazón de tiza", a máis famosa xunto coa que dá título ao álbum e que trata sobre un amor infantil ambientado nun barrio pobre de Zaragoza, ademais da versión instrumental do tema principal.
De Veneno na pel sacáronse singles coas cancións "Veneno en la piel", "Condena del amor", "Si me dejas solo", "Imagen pública", "Radar", "El amigo desconocido", "Corazón de tiza" e un tema non incluído no álbum co título de "La ronda del colgado".
Víraa promocional deste álbum será a máis elaborada, debido a que o grupo conta xa con moitos máis medios, e o 30 de setembro de 1990 Radio Futura sobe por última vez ao escenario en Rózalas, en Madrid. Foron 439 concertos en once anos.
A banda, ao estar suxeita a compromisos coa casa discográfica, debe permanecer unida, malia as intencións de Santiago Auserón de colaborar con Kiko Veneno. En 1992 publícase "Tierra para bailar", álbum no que realizan novas versións de temas antigos, xunto cun tema novo, "El puente azul", e unha versión dun tema de Caetano Veloso, "Tierra".
Con este disco ponse fin ao contrato que Radio Futura tiña con Ariola e, xa que logo, tamén é o fin da propia banda. A finais dese ano ponse á venda unha caixa con todos os álbums do grupo en CD, xunto cun disco extra titulado Rarezas, que contén gravacións de concertos e das primeiras sesións e algúns temas inéditos.
En 1998 publicouse un novo traballo titulado "Memoria del porvenir" no que se incluían versións dos temas máis clásicos da banda. En 2003 saíu á venda, co nome de "Caja de canciones", unha caixa con seis dos álbums do grupo en edición mini-LP, con algunhas modificacións en dúas dos traballos (en Escuela de calor substituíronse "Semilla Negra" por "Annabel Le", e "Tierra para Bailar" reestruturouse, engadindo as versións de "Escuela de Calor" e "La estatua del jardín botánico" realizadas para Memoria del Porvenir, substituíndo a versión de "Paseo con la negra flor" pola dese mesmo álbum e suprimindo a remestura de "Dance usted"), cun libreto coas letras das cancións e os datos de cada disco.
En 2004 foi editada unha recompilación chamada "Lo mejor de Radio Futura: Paisajes eléctricas" (1982-1992) con dous discos de música e un DVD, con todos os videoclips e as actuacións en TVE, ademais da discografía oficial e o cómic que Max realizou para a canción "El canto del gallo". Nese mesmo ano apareceu o disco "Arde la calle". Un Tributo a Radio Futura, con vinte temas da banda interpretados por artistas actuais.
Non parece haber posibilidades de que o mítico grupo dos oitenta se volva a reunir, con todo en 2005 os irmáns Auserón reúnense para editar un traballo denominado "Las Malas Lenguas", onde dan un toque latino e en castelán a temas do rock dos anos 60 e 70.
Discografía
[editar | editar a fonte]Álbums
[editar | editar a fonte]- Música moderna (Emi-Hispavox, 1980)
- La ley del desierto, la ley del mar (RCA, 1984)
- De un país en llamas (RCA, 1985)
- La Canción de Juan Perro (RCA, 1987)
- Escueladecalor. El directo de Radio Futura (RCA, 1989)
- Veneno en la piel (RCA, 1990)
- Tierra para bailar (RCA, 1991)
- Memoria del porvenir (1998)
Recompilacións
[editar | editar a fonte]- Caja de canciones (inclúe todos os seus elepés con RCA máis un disco de temas inéditos) (RCA, 2003)
- Lo Mejor de Radio Futura: Paisajes Eléctricos (1982-1992) (2004)
Discos de homenaxe
[editar | editar a fonte]- Arde la Calle. Un Tributo a Radio Futura (2004)
