Orpesa
Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | España | ||||
Comunidade autónoma | Comunidade Valenciana | ||||
Provincia | Castelló | ||||
Comarca da Comunidade Valenciana | Plana Alta | ||||
Capital | Oropesa del Mar (en) | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 10.958 (2023) (415,08 hab./km²) | ||||
Xeografía | |||||
Superficie | 26,4 km² | ||||
Bañado por | Mar Mediterráneo | ||||
Altitude | 33 m | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Organización política | |||||
• Alcaldesa | María Jiménez Román (en) (2019–) | ||||
Identificador descritivo | |||||
Código postal | 12594 | ||||
Fuso horario | |||||
Código INE | 12085 | ||||
Código ARGOS de concellos | 12085 | ||||
Sitio web | oropesadelmar.es |
Orpesa (en castelán e tamén oficial: Oropesa del Mar) é un municipio da Comunidade Valenciana, situado na costa da provincia de Castelló, na comarca da Plana Alta. En 2019 tiña 9076 habitantes (INE).
Xeografía
[editar | editar a fonte]Situada xunto ao mar Mediterráneo conta cunhas excelentes praias e pequenas calas naturais. Polos carreiros próximos á Serra de Orpesa, pódese gozar do panorama dos campos de naranjos nun primeiro plano, enmarcados polo mar. Na serra atópanse paraxes naturais que contrastarán coa paisaxe mariña.
Igualmente no Monte do Bobalar, que cae sobre o mar e o porto deportivo, pode gozarse de lugares como El Mirador que en días despexados deixa entrever a silueta do Parque natural das Illas Columbretes no horizonte. É característica a vexetación autóctona destes arredores.
Accédese a esta localidade desde Castelló a través da N-340 e a AP-7 (saída 45). Tamén conta con acceso ferroviario (Renfe).
Barrios e pedanías
[editar | editar a fonte]No termo municipal de Orpesa intégranse tamén os seguintes núcleos de poboación:
- El Balcó.
- La Platja.
- Les Amplàries.
- Les Plagetes de Bellver.
- Marina d'Or.
Localidades limítrofes
[editar | editar a fonte]O termo municipal de Orpesa limita coas localidades de Cabanes e Benicàssim, as dous pertencentes á provincia de Castelló.
Historia
[editar | editar a fonte]Ao longo da súa historia, Orpesa coa súa situación estratéxica, foi foco de atracción de moitas culturas. Existen vestixios do paleolítico e iberos.
Antes da conquista, en 1149, foi entregada en doazón á Orde de San Xoán do Hospital. En 1233, Xaime I de Aragón conquistou o seu castelo que coroa a parte alta da pintoresca poboación. En 1259 pasou a mans da Fernando Pérez de Pina, en cuxa familia manter ata finais de século. En 1296 pasa a pertencer a Berenguer Dalmau, de quen a herda o seu fillo Guillem. Cara a 1330 pasou a Guillem Jàver, e en 1350 era o seu señor Pere de Tous, permanecendo nesta familia ata finais do século XV. En 1497 foi comprada por Joan de Cervelló e herdárona os seus fillos. En 1589, concedéuselle carta poboa para mellorar a situación dos veciños, e outra nova en 1609. En 1654, Filipe IV crea o título de conde de Gerard de Cervelló, título que obtivo grandeza de España en 1727. Por matrimonio, pasou en 1821 aos condes de Fernán-Núñez. Poboación de cristiáns, foi lugar de frecuentes ataques de piratas berberiscos; por isto no século XVI construír a Torre do Rei con obxecto de vixiar a costa. Nesta poboación, durante a guerra das Germanías, foi derrotado o exército de Estellés a mans do duque de Segorbe. En outubro de 1811 mantivo unha forte resistencia contra a conquista do lugar polo exército francés do Mariscal Suchet, sendo destruído o castelo no curso de devandito ataque.
Demografía
[editar | editar a fonte]Durante os séculos XIX e XX a súa poboación experimentou un continuo crecemento: 856 habitantes en 1900 e 2671 en 1994.
O desenvolvemento do sector turístico deulle un forte impulso demográfico durante os últimos anos, especialmente coa construción do macrocomplexo turístico Marina d'Or. Tamén se incrementou a inmigración estranxeira. No 2007 Orpesa tiña 9613 habitantes.
1857 | 1887 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 1996 | 2000 | 2006 | 2007 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Poboación | 630 | 688 | 856 | 950 | 914 | 1.029 | 1.053 | 1.194 | 1.156 | 1.580 | 1.724 | 2.451 | 2.578 | 3.734 | 8.527 | 9.613 |
Economía
[editar | editar a fonte]Entre a serra e o litoral ábrese unha franxa de terras cultivadas ocupadas por laranxeiras e hortalizas. Nas zonas de secaño abunda a amendoeira, a oliveira e a vide, cuxas uvas se utilizan para elaborar o coñecido viño moscatel.
O sector turismo predomina sobre os demais. Destaca o macrocomplexo turístico Marina d'Or - Cidade de Vacacións, que se atopa na liña costeira do seu municipio, en dirección a Cabanes.
Monumentos
[editar | editar a fonte]Monumentos relixiosos
[editar | editar a fonte]- Igrexa Virxe da Paciencia. No seu interior consérvanse mostras de azulejería do século XVIII e unha imaxe do século XVI da Patroa.
Monumentos civís
[editar | editar a fonte]- Castelo de Orpesa. Castelo de orixe musulmá. Situado no alto do Casco Antigo, dominaba a cidade.
- Torre do Rei. Torre construída no século XVI para a defensa dos ataques piratas.
- Casco Antigo. Trazado medieval de rúas estreitas e empinadas, recunchos típicos e murallas. Cidade dos Anticuarios.
Lugares de interese
[editar | editar a fonte]- Orpesa la Vella. Poboado ibero con máis de 2000 anos de antigüidade. Estaba formado por unha poboación pouco numerosa que vivía, principalmente da pesca. Está situado entre as calas de Orpesa a Vella e do Retor, a escasos metros do Porto Deportivo. Actualmente, é de propiedade privada e só se pode ver desde detrás duns valos que o delimitan.
- La Renegá e Playetas de Bellver. Bela paisaxe de cantís e calas rodeadas de piñeiros e vexetación típica mediterránea.
- Praia da Concha. Bandeira Azul da Unión Europea. Atópase ao sur das praias de Les Amplàries e de Morro de Gos.
- Praias de Les Amplaries e de Morro de Gos. De areas brancas. Bandeira Azul da Unión Europea.
Festas
[editar | editar a fonte]- Santo Antón Abade.
- A "fogueira" de San Xoán.
- Festas de San Xaime.
- Virxe da Paciencia. Festas Patronais.
Gastronomía
[editar | editar a fonte]Orpesa ten un rica gastronomía que une aos produtos do mar os da súa extensa horta. Dos pratos típicos da poboación destacan: o arroz en todas as súas variedades como paella,arroz negro, arroz caldoso, arrosejat, arroz ao forno, o fideuá, os "caracois" (caragolada), e a oropesina que consiste nunha sobremesa de améndoas.