Tren lixeiro

O tren lixeiro é un sistema de transporte que utiliza o mesmo material rodante có tranvía, mais inclúe segmentos parcial ou totalmente segregados do tráfico, con carrís reservados, vías apartadas e nalgúns casos túneles no centro da cidade de características semellantes ás dun ferrocarril convencional. Ten unha capacidade media de transporte a escala rexional e metropolitana, polo xeral menor có tren ou metro e maior có tranvía. O tren lixeiro permite a conexión entre zonas peonís en núcleos urbanos e zonas rurais, creando ademais novos potenciais de desenvolvemento urbano.

Tren-Tram na estación Sangueta do TRAM Metropolitano de Alacant.

Tren Lixeiro da Cidade de México

Tren do Leste, un dos sistemas de tren lixeiro en Buenos Aires

Definición de tren lixeiro

O termo é unha tradución non literal do inglés «Light rail» (ou LRT, Light Rail Transit). Foi concibido pola US Urban Mass Transportation Administration (UMTA) (actualmente FTA - Federal Transit Administration) nos Estados Unidos para describir as transformacións que se estaban a levar a cabo nese país e Europa en materia tranviaria. En Alemaña, o termo usado é «Stadtbahn», que significa «ferrocarril urbano». Con todo, a UMTA finalmente adoptou o termo tren lixeiro para todos os sistemas modernos, mentres que aos tradicionais se lles segue a chamar tranvía. Outros países con sistemas deste tipo seguen a empregar o termo tranvía.

Categorías do tren lixeiro

O máis difícil é determinar a diferenza entre un tren lixeiro e o tranvía. Hai unha gran cantidade de semellanzas entre as tecnoloxías e as máis delas pódense utilizar para ambos sistemas, e é común clasificar os tranvías como un subtipo do tren lixeiro e non como un tipo particular de transporte. As tres versións xerais son:

Tranvía

• O tranvía é un medio de transporte de pasaxeiros que circula pola superficie en áreas urbanas, nas propias rúas, sen separación do resto da vía nin senda ou sector reservado.

Tren lixeiro

• O tren lixeiro é un sistema tranviario que circula en gran parte do seu percorrido por unha plataforma parcial ou totalmente segregada do tráfico rodado e nalgúns casos teñen prioridade semafórica.

Metro lixeiro

• Un derivado do tren lixeiro é tamén coñecido como metro lixeiro. Estes sistemas caracterízanse polos dereitos exclusivos de vía, sistemas avanzados de control de trens, maior capacidade e frecuencia, e as portas a nivel das plataformas. Estes sistemas aproxímanse á capacidade de pasaxeiros dos sistemas de metro convencional, mais poden ser máis baratos de construír pola habilidade das unidades para tomar curvas pechadas e subir costas máis empinadas cós sistemas do metro convencional.

Tren-tram

• O tren-tram (ou tren-tranvía) é un vehículo derivado do tranvía capaz de executar varias rutas. A dobre capacidade de voltaxe do tren-tram permítelle o acceso ás infraestruturas de ferrocarrís e tranvías, pode funcionar dentro das normas ferroviarias e pasar a un funcionamento en modo tranvía ao entrar na cidade. Permite no centro da cidade circular a velocidades menores de 70 km/h e na rede ferroviaria rexional a velocidades máximas duns 100 km/h.

Vantaxes e inconvenientes

A elección por parte dunha cidade dun sistema de tren lixeiro baséase nas súas vantaxes e inconvenientes:

Vantaxes

• Os sistemas de trens lixeiros son xeralmente máis económicos de construír có de trens pesados, dado que a infraestrutura é relativamente menos robusta, as unidades máis baratas e polo xeral non se requiren os túneles usados na maioría dos sistemas do metro.
• Permite percorrer curvas pechadas e maiores pendentes, o que ademais reduce o traballo de construción.
• Comparado cos autobuses, os sistemas de trens lixeiros teñen unha capacidade máis alta, contaminan menos, son silenciosos, cómodos e en moitos casos máis rápidos.
• Comparados co metro aforran enerxía, posto que non necesitan de iluminación nas estacións (plataformas e corredores) durante o día e moven menos masa.
• Pódense aproveitar vellas redes de ferrocarril, tanto se están en servizo coma se están abandonadas. Un exemplo é o moderno Tren da Costa de Buenos Aires ou o TRAM Metropolitano de Alacant (España), no tramo de Luceros a Benidorm.
• Xeralmente son máis silenciosos cós ferrocarrís ou os metros, e a mitigación do ruído é máis sinxela de deseñar.
• Harmonizan coa contorna urbana si están ben deseñados.

Inconvenientes

• Ao compartir en parte a superficie co tráfico rodado, son máis propensos a accidentes ca outros tipos de ferrocarril.
• Algúns trens teñen unha relación carga útil / carga transportada peor que os trens pesados ou os monorraís, debido a que deben ser deseñados para soportar colisións con automóbiles.

Sistemas existentes de Metro Lixeiro

Tren-Tram na estación MARQ do TRAM Metropolitano de Alacante.

Metropolitano de Granada.

Tranvía de Vitoria.

Metro lixeiro en Cidade do Cine, Madrid.

METRORail, en Houston, Texas, Estados Unidos

España

En funcionamento

• TRAM Metropolitano de Alacant
• Metro de Sevilla
• Metro de Málaga
• Tranvía de Tenerife
• Tranvía de Murcia
• Tranvía de Zaragoza
• Tranvía de Bilbao
• Tranvía de Vitoria
• Tranvía de Parla
• Metro Lixeiro de Madrid
• Trambaix e Trambesòs

En construción

• Tranvía Metropolitano da Baía de Cádiz
• Metropolitano de Granada
• Tranvía Metropolitano de Dos Hermanas (Sevilla)
• Tranvía Metropolitano de Alcalá de Guadaíra (Sevilla)
• Tranvía Tavernes Blanques-Nazaret (Valencia)

En proxecto ou estudo

• Tranvía de León
• Tranvía de Palma de Mallorca
• Metro lixeiro da Huerta Sur (Valencia)
• Liña Manacor-Artá, (Mallorca)
• Tranvía de Barakaldo (Bilbao)
• Tranvía UPV - Lejona - Urbinaga (Bilbao)
• Metro de Santander
• Tranvía de Toledo
• Metro lixeiro da Coruña
• Tranvía de Pamplona
• Tren-Tram Camp de Tarragona

Sen servizo

• Tranvía de Xaén
• Tranvía de Vélez-Málaga (Málaga)

Europa

• Metro de Copenhague (Dinamarca)
• Docklands Lixeiro Railway (Londres)
• Metro de Oslo (Noruega)
• Metro do Porto (Portugal)

América

• Tren lixeiro de Arequipa (Perú)
• Tranvía de Conca (Ecuador)
• Tren lixeiro de Guadalaxara (México)
• Tren lixeiro da Cidade de México (México)
• Metro de Monterrey (México)
• Premetro (Subte de Buenos Aires) (Arxentina)
• Metro de Valencia (Venezuela)
• AirTrain JFK (Nova York)
• Liña Vermella (Los Ángeles)

Asia

• Metro Aéreo de Bangkok (Tailandia)

Automotores rexionais lixeiros

Automotor lixeiro eléctrico Stadler GTW no cantón de Argovia, Suíza.

Os automotores rexionais lixeiros son unidades de ferrocarril en versións diésel ou eléctricas de unidade múltiple que operan en liñas principais e que en parte do seu percorrido saen a vías exclusivas en áreas urbanas. Utilízanse sobre todo para que os servizos rexionais e interurbanos poidan entrar nas cidades. Pertencen a unha nova xeración de «ferrocarrís lixeiros» modulares con deseños aerodinámicos que se fixeron moi comúns nalgúns países europeos.

Véxase tamén

Outros artigos

• Tranvía
• Metro