Bandeira de Filipinas

A bandeira de Filipinas foi adoptada o 12 de xuño de 1898. Está composta por dúas franxas horizontais do mesmo tamaño, de cor azul a superior e de vermello a inferior. No bordo máis próximo ao mastro figura un triángulo equilátero de cor branca que contén no seu centro un sol dourado ou amarelo con dezaseis raios que rodean a outro oito de maior grosor e tres estrelas do mesma cor con cinco puntas cada unha, situadas preto dos vértices do triángulo. As proporcións da bandeira son de: 1:2.

Bandeira de Filipinas
Características
Uso	...
Proporción	1:2
Adopción	12 de xuño de 1898
Cores	Azul     Vermello     Branco     Amarelo

A cor vermella da bandeira simboliza o sangue, o valor e a coraxe de quen loitaron pola independencia do país; o azul representa a unidade nacional e os ideais, e o branco é a cor da pureza e da paz. O sol representa o nacemento dunha nova era iniciada coa independencia do país. O oito raios do sol simbolizan ao oito provincias que iniciaron a revolta contra o dominio colonial español. O tres estrelas de cinco puntas representan o tres áreas xeográficas máis importantes das Illas Filipinas: Luzón, Visayas e Mindanao.

Tanto o sol, a cor vermella como o triángulo branco foron usados orixinalmente polo Katipunan, a organización revolucionaria que encabezou a revolta contra o domino español a finais do século XIX. A bandeira foi deseñada en 1897 polo xeneral Emilio Aguinaldo, presidente do goberno revolucionario, cando residía en Hong Kong durante o seu exilio e iniciada xa a revolución filipina en contra do dominio español. A bandeira orixinal estaba formada polos mesmos elementos que a versión actual, pero o sol aparecía representado cun rostro mitolóxico e os seus raios eran máis numerosos. Filipinas conta cunha bandeira que se usa en tempo de guerra, posúe os mesmos elementos que a bandeira nacional pero diferénciase en que a cor da súa franxa superior é o vermello e o da inferior é o azul.

Deseño

Construción

A bandeira está dividida horizontalmente en dúas cores, azul e vermello, cun triángulo equilátero branco colocado no lado do mastro. No centro do triángulo atópase un sol dourado con oito raios primarios, cada un contén tres raios individuais e en cada esquina do triángulo aparecen unha estrela dourada de cinco puntas. A bandeira móstrase coa franxa azul arriba e a vermella abaixo en tempos de paz mentres, que en tempos de guerra estas dúas franxas intercámbianse.

A lonxitude da bandeira é dúas veces a súa anchura, o que supón unhas proporcións de 1:2. O lado do triángulo equilátero branco é igual que a anchura da bandeira. Cada estrela está orientada de modo que unha das súas puntas apunta ao vértice no cal está encadrada.

Esquema de construción da bandeira de Filipinas.

As cores da bandeira están especificados na lei 8491 en base ao cable number segundo o sistema desenvolvido pola Color Association of the United States. As cores oficiais e a súa aproximación a outros espazos de cores se listan a continuación:

Scheme	Azul	Vermello	Branco	Amarelo
Cable Number	80173	80108	80001	80068
Pantone	286	186	n/d	116
RGB	0-56-168	206-17-38	255-255-255	252-209-22
CMYK	C100-M60-E0-K5	C0-M90-E65-K10	n/d	C0-M18-E85-K0

A bandeira filipina é a única que indica o estado de guerra. Cando a franxa vermella está situada na parte alta da bandeira (ou na parte esquerda do observador no caso de que estea disposta verticalmente, co triángulo branco na parte superior) significa que Filipinas está en guerra.

Bandeira de guerra.

Simbolismo

Detalle do sol.

Segundo o goberno filipino, o triángulo branco significa igualdade e fraternidade; a franxa azul representa a paz, a verdade e a xustiza, e o campo vermello o patriotismo e o valor. O oito raios de sol primarios representan o oito primeiras provincias (Batangas, Bulacán, Cavite, Laguna, Manila, Nueva Écija, Pampanga, e Tarlac) que buscaron a independencia de España e que foron colocadas baixo a lei marcial polos españois durante a Revolución Filipina de 1896. Ás veces, o sol de oito raios representan a Hispanidade de Filipinas e os filipinos. O tres estrelas representan o tres maiores divisións xeográficas do país: Luzón, Visayas e Mindanao.

Con todo, a explicación dada na Proclamación de Independencia Filipina de 1889 difire da actual explicación oficial. Esta sostiña que o triángulo branco representaba o emblema de Katipunan, a sociedade secreta que se opuña ao control español. Tamén afirmaba que as cores da bandeira representaban os da bandeira dos Estados Unidos como mostra de gratitude cara á protección que lles outorgou Estados Unidos fronte a España durante a Revolución Filipina. Así mesmo mantén que unha das estrelas representa a illa de Panay, no canto da toda Visayas.

Historia

Bandeiras históricas

Foi común desde 1960 asociar o desenvolvemento da bandeira de Filipinas cos estandartes de guerra dos líderes do Katipunan, un movemento revolucionario pseudo-masónico que se opuña ao poder español en Filipinas durante a Revolución Filipina. Con todo, mentres algúns símbolos comúns das bandeiras do Katipunan foron adoptados na iconografía da Revolución, non se sabe de que maneira estes estandartes de guerra pódense considerar precursores da actual bandeira de Filipinas.

• 
  A primeira bandeira do Katipunan.
• 
  Bandeira da facción Magdiwang.
• 
  Bandeira da facción Magdalo.
• 
  Bandeira adoptada polo Katipunan en 1887.

A primeira bandeira do Katipunan foi unha bandeira vermella rectangular con tres "K" aliñadas horizontalmente (un acrónimo do nome completo do Katipunam: Kataastaasang, Kagalanggalangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan). O vermello da bandeira simbolizaba o sangue. Os membros de Katipunan asinaban os documentos de membresía co seu propio sangue.

Algúns membros do Katipunan, como Andrés Bonifacio, Emilio Aguinaldo ou Gregorio do Pilar, ademais, tiñan estandartes de guerra individuais. Durante o transcurso da revolución, produciuse unha escisión na rama de Cavite da organización, dando lugar ás faccións Magdiwang e Magdalo, as cales adoptaron bandeiras propias. En 1887 durante unha asemblea en Naic, o Katipunan adoptou unha nova bandeira. Esta nova insignia era vermella e mostraba un sol branco cunha cara. O sol tiña oito raios, representando o oito provincias nas que España decretara a lei marcial.

Deseño actual

A bandeira de Filipinas no Centro Internacional de Convencións de Filipinas.

O deseño moderno da bandeira de Filipinas foi desenvolvido por Emilio Aguinaldo durante o seu exilio en Hong Kong en 1897. A primeira bandeira foi cosida por Dona Marcela Mariño de Agoncillo coa axuda da súa filla Lorenza e de Dona Delfina Herbosa de Natividade (unha sobriña do líder reformista José Rizal). A primeira vez que se viu foi nunha batalla o 28 de maio de 1898. A bandeira foi formalmente izada durante a proclamación da independencia o 12 de xuño de 1898 en Cavite. O seu simbolismo orixinal foi enumerado no texto da proclamación, o cal facía referencia a un debuxo adxunto, aínda que o debuxo orixinal nin ningunha reprodución sobreviviron até os nosos días. O deseño orixinal da bandeira adoptaba un sol cunha cara, símbolo común de moitas antigas colonias españolas. A particular tonalidade do azul da bandeira orixinal é causa de controversia. Baseados en probas anecdóticas e nas poucas bandeiras que sobreviven daquela época, algúns historiadores argumentan que as cores da bandeira orixinal eran os mesmos que os da bandeira de Cuba.

A bandeira de Cuba influenciou o deseño da bandeira de Filipinas, do mesmo xeito que a revolución cubana contra España inspirou, dalgún modo, a Revolución Filipina. As hostilidades entre Filipinas e os Estados Unidos estalaron en 1899. A bandeira izouse por primeira vez coa franxa vermella na parte superior o 4 de febreiro de 1899 para mostrar que existía un estado de guerra. Aguinaldo foi capturado polos americanos dous anos despois e foi obrigado a xurar lealdade aos Estados Unidos. Coa derrota da República Filipina, Filipinas acabou baixo o dominio colonial americano e o uso da bandeira filipina foi declarado ilegal pola Lei de Sedición de 1907. Esta lei foi revogada o 30 de outubro de 1919. Coa legalización da bandeira filipina, as teas dispoñibles en moitas tendas eran as vermellas e azuis da bandeira dos Estados Unidos, polo que a partir de 1919 a bandeira adoptou a cor azul mariño.

O lexislativo filipino aprobou o 26 de marzo de 1920 a Lei nº 2928, a cal adoptaba a bandeira filipina como a oficial das illas. Até as vésperas da segunda guerra mundial, o día da bandeira celebrábase anualmente o 30 de outubro, conmemorando a data na que a prohibición de uso da bandeira foi eliminada. A Mancomunidade de Filipinas foi inaugurada en 1935. O 25 de marzo de 1936, o presidente Manuel L. Quezon emitiu a Orde Executiva N.º 23, a cal detallaba as especificacións e a descrición técnica da bandeira. Entre as disposicións da orde atopábase a definición do triángulo no mastro como un triángulo equilátero, a definición das proporcións como 1:2, os ángulos das estrelas, o deseño xeométrico e estético do sol, e a eliminación formal da cara mítica do sol. Estas especificacións conserváronse inalteradas até a data. Os tons exactos das cores, con todo, non foron definidos con precisión. En 1941, o día da Bandeira foi trasladado oficialmente ao 12 de xuño, conmemorando a data da independencia filipina proclamada en 1898.

A bandeira foi de novo prohibida tras a invasión e ocupación de Filipinas que comezou en decembro de 1941 polo exército xaponés. A prohibición foi levantada tras o establecemento da Segunda República de Filipinas, monicreque do Xapón. Nalgunhas cerimonias celebradas en outubro de 1943, Emilio Aguinaldo izou a bandeira co azul e vermello orixinais da bandeira cubana. Inicialmente, a bandeira foi izada coa banda azul na parte superior, ata que o presidente pro-xaponés Jose P. Laurel proclamou o estado de guerra contra os Aliados en 1944. O goberno da Mancomunidade exiliado en Washington D. C. continuou usando a bandeira coas cores americanas e mantivo a franxa vermella na parte superior desde a inicial invasión dos xaponeses. Co retorno das forzas americanas e a liberación de Filipinas en 1944, a bandeira coas cores americanas foi restaurada e foi a que estivo izada no momento da concesión da independencia de Filipinas por parte dos Estados Unidos o 4 de xullo de 1946.

En 1955 o Instituto Histórico Nacional adoptou unhas especificacións de cor, coas cores da bandeira dos Estados Unidos. En 1985, o presidente Ferdinand Marcos ordenou restaurar o azul e vermello orixinais da bandeira cubana. Con todo, este feito foi revogado tras a Revolución de 1986 que derrocou a Marcos do poder. En 1998, ano do primeiro centenario da proclamación da independencia de Filipinas, a bandeira e o código heráldico foron transformados, cambiando o ton de azul polo de azul mariño.

Bandeiras usadas

• 
  Bandeira usada durante o período no que Filipinas formaba parte do virreinato da Nova España desde 1535 a 1821.
• 
  Bandeira de España usada durante o período da Capitanía Xeneral de Filipinas (1821-1898).
• 
  A bandeira de Filipinas segundo a concibiu Emilio Aguinaldo. Foi usada desde 1898 até 1901, e desde 1943 até 1944 pola Segunda República Filipina.
• 
  Bandeira usada desde 1901 a 1908 cando Filipinas estaba administrada directamente por Estados Unidos.
• 
  Bandeira usada desde 1919 até 1985 e desde 1986 até 1998.
• 
  Bandeira usada desde 1985 até 1986.
• 
  Bandeira usada desde 1998 até o presente.

Uso

Cando a bandeira está exposta nunha parede, a franxa azul debe estar á esquerda do observador.

A Lei número 8491 da República especifica detalladamente as directrices de uso da bandeira filipina.

Protocolo

A bandeira debe ser exposta en todos os edificios gobernamentais, residencias oficiais, prazas públicas e escolas, todos os días do ano. Do 28 de maio (Día da bandeira) ao 12 de xuño (Día da Independencia) son designados como os días da bandeira, durante os cales todas as oficinas gobernativas, negocios privados e casas particulares son convidados a expor a bandeira nacional.

Por lei, a bandeira filipina debe ondear permanentemente e estar iluminada de noite nos seguintes lugares:

• Palacio de Malacañáng
• Congreso de Filipinas
• Corte suprema de Filipinas
• Parque Rizal
• Santuario de Aguinaldo
• Igrexa de Barasoain
• Tumba do Soldado Descoñecido
• Mausoleo dos Veteranos da Revolución
• Todos os portos de entrada internacionais
• Calquera outra praza que sexa designada polo Instituto Histórico Nacional.

Media hasta

A bandeira de Filipinas ondeando a media hasta no Parlamento rexional de Rizal.

A bandeira debe ondear a media hasta como signo de duelo. Tras o anuncio oficial da morte dun Presidente ou un expresidente, a bandeira debe ondear a media hasta dez días. A bandeira debe ondear sete días pola morte dun Vicepresidente, o Presidente da Corte Suprema de Xustiza, o Presidente do Senado ou o do Parlamento.

Por requirimento do Instituto Histórico Nacional, a bandeira pode ondear a media hasta pola morte doutras persoas por un período menor de sete días. A bandeira debe ondear a media hasta en todos os edificios e lugares onde o falecido traballaba, desde o día da morte até o do enterro dun membro da Corte Suprema, do Gabinete presidencial, do Senado, ou do Congreso e en calquera outro lugar determinado polo Instituto Histórico Nacional.

Cando a bandeira é izada a media hasta, primeiramente debe ser alzada até a zona máis alta do mastro para posteriormente deixala no estado de media hasta. Cando é arriada igualmente debe ser elevada até a zona superior do mastro antes de ser recollida.

A bandeira pode ser usada para cubrir os cadaleitos de militares defuntos, veteranos de guerra, artistas nacionais e outras persoas ilustres cando determine o goberno local. Neses casos o triángulo branco debe situarse á altura da cabeza do defunto e a banda azul cubrindo a parte dereita do cadaleito. A bandeira nunca debe ser enterrada nin se permite que toque o chan, solemnemente debe ser dobrada e entregada aos herdeiros do falecido.

Prohibición do seu uso

Está prohibido por lei, mutilar ou ridiculizar a bandeira, así como engadirlle marcas de calquera natureza. Igualmente non está permitido usala como cortina, engalanado, mantel ou como cuberta para obxectos, tampouco se permite que forme parte de traxes ou uniformes.

Algúns usos comerciais da bandeira están igualmente prohibidos, como poden ser incluíla en marcas rexistradas ou para etiquetas comerciais ou distintos deseños. Tamén está prohibido usar a imaxe da bandeira como merchandising ou en anuncios. Tampouco pode ser colocada como bandeirola nos coches, ben sexa no capó, na parte superior ou nos lados.

Xuramento

O Xuramento de Lealdade á Bandeira debe ser recitado de pé coa palma da man dereita aberta levantada por encima do ombreiro. Aquelas persoas cuxa fe ou relixión prohíbelles facer ese tipo de xuramentos están escusados de facelo, pero deben, con todo, mostrar unha actitude de respecto cando o xuramento está a ser recitado e manterse de pé con atención.

Filipino Ako ai Pilipino Buong katapatang nanunumpa Sa watawat ng Pilipinas At sa bansang kanyang sinasagisag Na may dangal, katarungan at kalayaan Na pinakikilos ng sambayanang Maka-Diyos Maka-tao Makakalikasan at Makabansa.

Tradución ao galego Eu son filipino Xuro a miña lealdade Á bandeira de Filipinas E ao país que esta representa Con honra, xustiza e liberdade Posta en movemento por un pobo Por Deus, Polo Pobo, Pola Natureza, Polo País.

A lei non indica en que idioma debe ser recitado o xuramento, a pesar de que orixinalmente foi escrito (e por tanto recitado) en filipino.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Filipinas en Flags of the World (en inglés)