Arte e cultura clásicas son conceptos que inclúen a literatura clásica ou grecorromana: as distintas formas da literatura grega e a literatura latina (como a poesía, o teatro, a historia -historiografía clásica- e a filosofía -filosofía grega, filosofía helenística-); e no eido da arte non só as denominadas belas artes, senón tamén todas as artes menores (estendéndose ás veces a toda a cultura material).

Hermes de Praxíteles

Tamén forman parte da civilización clásica ou civilización grecorromana os demais trazos da súa cultura, crenzas (mitoloxía clásica -mitoloxía grega, mitoloxía romana-) e mesmo da súa vida cotiá (costumes da Antiga Grecia, costumes da Antiga Roma), así como a súa economía, sociedade e organización política, militar e relixiosa (relixión grega, relixión romana), especialmente as institucións gregas e as institucións romanas.

Os seus límites temporais son tan imprecisos como os da idade que lle corresponde: do século -VIII ao século V; ou ben terminando no século III d. C. (pois desde o século IV d. C. comezaría a hexemonía cultural do cristianismo); ou ben comezando no -III milenio (incluíndo así a civilización minoica e a civilización micénica). Personalizando en dous autores, a cultura clásica incluiría dende Homero até Apuleio; en dúas obras, dende o palacio de Cnosos até a Columna Traxana.

En Grecia, resérvase o nome de período clásico ao que se coñece como século de Pericles (de mediados do século -V a mediados do século -IV, mentres que para Roma faise o propio desde os últimos séculos da República Romana (século -II) até os primeiros séculos do Imperio Romano, cos Antoninos (século II d. C.).

Na periodización da Arte antiga, especificamente para a arte occidental, adóitase identificar o período preclásico (civilizacións do Antigo Oriente Próximo), o período clásico (arte grega e romana) e o período posclásico (arte da Antigüidade Tardía: arte tardorromana, paleocristiá e bizantina).

Arte e cultura clásica como herdanza cultural de Occidente

editar

A arte e a cultura clásica son a herdanza cultural da civilización occidental, reivindicada conscientemente a partir do Renacemento (século XV e XVI), o Clasicismo (século XVII) e o Neoclasicismo (século XVIII).

Durante os debates da redacción do Proxecto de Constitución Europea (Tratado de Roma 2004, que finalmente non entrou en vigor), un dos asuntos que máis se discutiu foi cales son as raíces culturais e de civilización de Europa, e si conviña introducir no texto do Tratado unha cita expresa que puxese ou non ao mesmo nivel as raíces clásicas e as raíces cristiás do continente.[1]

Formación clásica

editar

A posesión dunha formación intelectual que incluíse aos clásicos gregos e latinos (posuír unha cultura clásica) constituía tradicionalmente a proba dunha excelente educación, identificada co que se coñecía como letras humanas, humanidades ou humanística (véxase tamén Humanismo). Con todo, a cada vez maior separación entre a formación humanística e a científica a partir do século XIX, invalidou tal identificación, o que terminou dando lugar, desde mediados do século XX, ao denominado problema de as dúas culturas.

No sistema educativo español hai unha materia denominada Cultura Clásica.

Estudos clásicos

editar

Os estudos clásicos son un conxunto de disciplinas académicas, habitualmente con rango universitario, na que se inclúen a arqueoloxía clásica (a especializada na Antigüidade clásica) e a filoloxía clásica (filoloxía grega e a filoloxía latina, que ás veces tamén inclúen organizativamente a filoloxía semítica ou outras. Antes moitos destes estudos eran impropiamente denominados de linguas mortas: latín, grego clásico, hebreo e outras linguas bíblicas, como o arameo, siríaco. Outras linguas clásicas son o árabe clásico (para a lingua e civilización árabe e a civilización islámica) ou o sánscrito (para a civilización india). Os estudos clásicos incorporan non só a lingua senón a cultura desas civilizacións, e son o herdeiro dos studia humanitatis do humanismo, que tamén deron orixe ao concepto de letras ou humanidades.

  1. Diego B. Poole Derqui, Constitución Europea e raíces cristiás de Europa, Anuario de dereito eclesiástico do Estado, ISSN 0213-8123, Nº 22, 2006, pp. 67?94 (ficha en Dialnet).

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar

Portais culturais e educativos: