دریای جنوبی چین

دریای جنوبی چین
دریای جنوبی چین
	دید ماهواره‌ای دریای جنوبی چین
	بخش شمال خاوری دریای جنوبی چین
گونه	دریا
بخشی از	اقیانوس آرام
منبع‌های رود	Agno; Jiulong; مکونگ; Min; Pahang; Pampanga; رود پاسیگ; رود پرل (چین); Rajang; رود سرخ (آسیا);
کشورهای حوضه	برونئی; چین; اندونزی; مالزی; فیلیپین; سنگاپور; تایوان; ویتنام;
مساحتِ رو	۳٬۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۱٬۴۰۰٬۰۰۰ مایل مربع)
جزیره‌ها	List of islands in the South China Sea
ژرف‌ناوه‌ها	Galathea Depth; Manila Trench; Philippine Trench;

دریای جنوبی چین دریایی حاشیه‌ای است که بخشی از اقیانوس آرام به‌شمار می‌آید و ناحیه‌ای در حدود ۳ و نیم میلیون کیلومتر مربع از سنگاپور تا تنگهٔ تایوان را دربر می‌گیرد. پس از پنج اقیانوس جهان این دریا بزرگ‌ترین ناحیهٔ دریایی جهان است. جزیره‌های واقع بر دریای جنوبی چین که با هم یک مجمع‌الجزایر را تشکیل می‌دهند بالغ بر صدها عدد هستند. این جزیره‌ها که عمدتاً خالی از سکنه هستند و همچنین خود دریا مورد جدال کشورهای مختلف بوده‌اند. به همین علت حتی نام‌های متفاوتی برای اشاره به این دریا به کار می‌رود که البته «دریای جنوبی چین» نام پذیرفته شدهٔ بین‌المللی، حداقل در انگلیسی و زبان‌های اروپایی است و سازمان آب‌نگاری بین‌المللی و سازمان‌های بین‌المللی دیگر آن را دریای چین جنوبی می‌نامند (Nan Hai)".^[۱]

نام‌های دیگر

ویتنامی‌ها بعضاً این دریا را «دریای شرق» می‌نامند و در فیلیپین بعضاً از اصطلاح «دریای لوزون» (اشاره به جزیرهٔ لوزون در کشور فیلیپین) استفاده می‌شود. در ادبیات فارسی این دریا را آب کبود^[۲] هم می‌گویند.

قلمرو آبی

جمهوری خلق چین تقریباً بر کل دریا و کشورهای ویتنام، فیلیپین، مالزی، برونئی و تایوان هریک بر بخش‌هایی از آن ادعای مالکیت دارند. همچنین این کشورها بر سر جزایر غنی از نفت و گاز اسپراتلی و پارسل اختلاف دارند. ایالات متحده این دریا را از آب‌های بین‌المللی می‌داند و بر حق قانونی کشتی‌ها و زیردریایی‌هایش در رفت‌وآمد در این دریا تأکید می‌ورزد.^[۳]

جزایر دریای جنوبی چین

در این دریا بیش از ۲۰۰ جزیره موجود است. بعضی از آن‌ها از این قرارند:

جزایر اسپراتلی (پراکنده)
هاینان (ساحل چین)
لوزون (ساحل فیلیپین)
پالاوان (ساحل فیلیپین)
جزایر ناتونا (ساحل اندونزی)
کو چانگ (در خلیج تایلند)
آموی (در تنگهٔ تایوان)
لابوآن (ساحل مالزی شرقی)
تیومان (ساحل مالزی غربی)
ردانگ (ساحل مالزی غربی)
مناطق پرهنتیان (ساحل مالزی غربی)

مناقشه‌های سرزمینی دریای جنوبی چین

۵ کشور منطقه با هم اختلاف دریایی دارند چین مدعی بزرگ‌ترین سهم در دریا است – منطقه‌ای را که با ۹ خط قرمز مشخص کرده از استان جنوبی هینان چین تا صدها کیلومتر در جهت جنوب و شرق ادامه دارد. ویتنام استدلال تاریخی چین را مورد اعتراض قرار داده و می‌گوید که تا پیش از دهه ۱۹۴۰، چین هیچ‌گاه ادعایی دربارهٔ حاکمیت ارضی این منطقه نداشته‌است. ویتنام ادعا می‌کند که در عمل از قرن هفدهم به این سو، این منطقه تحت فرمانروایی این کشور بوده – و مدارک لازم جهت اثبات این ادعا موجود است. مدعی اصلی دیگر در این منطقه فیلیپین است، که نزدیکی جغرافیایی خود به جزایر اسپراتلی را دلیل اصلی ادعای مالکیت بر بخشی از این مجموعه قرار داده‌است. فیلیپین و چین هر دو مدعی مالکیت سد ساحلی اسکاربورو (با نام چینی جزیره هوانگ یان) هستند که حدود ۱۶۰ کیلومتر با فیلیپین و ۸۰۰ کیلومتر با چین فاصله دارد.^[۴]مالزی و برونئی نیز ادعای مالکیت بخش‌هایی از این منطقه را دارند که ادعا می‌کنند، بر اساس کنوانسیون بین‌المللی حقوق دریایی، در منطقه آزاد تجاری آن‌ها قرار گرفته‌است. برونئی ادعایی دربارهٔ هیچ‌کدام از جزایر مورد مناقشه ندارد ولی مالزی مدعی چند جزیره کوچک از مجمع الجزایر اسپراتلی است. باید به خاطر داشت که تضادهای بین این کشورها، علاوه بر اختلافات مرزی، سوابق دیرین تاریخی دارد. دعاوی ژاپن و چین در مجمع الجزایر سنکاکو نیز بسیار جدی است. آمریکا ادعای چین بر حاکمیت دریایی را مطلقاً غیرقانونی می‌داند.^[۵]

منابع

ریشه منازعات دریای چین جنوبی؛ محمد عجم، خبر آنلاین [۲]

↑ "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). سازمان آب‌نگاری بین‌المللی. 1953. § 49. Archived from the original (PDF) on 8 October 2011. Retrieved 28 December 2020.
↑ علی‌اکبر نفیسی. سرواژه «آب کبود»، فرهنگ نفیسی (در ویکی‌نبشته)
↑ US warships head for South China Sea after standoff - Times Online
↑ [۱]
↑ محمدعجم (: 2020). اختلافات دریایی چین و آینده رویکرد واشینگتن به ائتلاف کواد پلاس. IRIB. {{cite book}}: Check date values in: |year= (help)

[IHO-1] "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). سازمان آب‌نگاری بین‌المللی. 1953. § 49. Archived from the original (PDF) on 8 October 2011. Retrieved 28 December 2020.

[2] علی‌اکبر نفیسی. سرواژه «آب کبود»، فرهنگ نفیسی (در ویکی‌نبشته)

[3] US warships head for South China Sea after standoff - Times Online

[4] [۱]

[5] محمدعجم (: 2020). اختلافات دریایی چین و آینده رویکرد واشینگتن به ائتلاف کواد پلاس. IRIB. {{cite book}}: Check date values in: |year= (help)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

ن ب و پهنه‌های آبی اندونزی
اقیانوس	اقیانوس هند اقیانوس آرام
دریاها	دریای آندامان دریای آرافورا دریای بالی دریای باندا دریای سلب دریای سرام دریای فلورس دریای هالماهرا دریای جاوه دریای ملوک دریای ساوو دریای جنوبی چین دریای تیمور
تنگه‌ها	تنگه آلاس تنگه آلور تنگه بادونگ تنگه بالی تنگه بانگکا تنگه برهالا تنگه دامپیر تنگه گاسپار تنگه کاریماتا تنگه لائوت تنگه لومبوک تنگه مادورا تنگه ماکاسار تنگه ملاکا تنگه منتاوای تنگه اومبای تنگه پیت تنگه ریاو تنگه روپات تنگه ساپه تنگه سلایار تنگه سنگاپور تنگه سومبا تنگه سوندا تنگه تورس تنگه وتار
خلیج‌ها	خلیج بالیکپاپان خلیج بینتونی خلیج بونی خلیج سندراواسی خلیج جاکارتا خلیج لامپونگ خلیج پلابوهانراتو خلیج ساله خلیج سمانگکا خلیج تولو خلیج تومینی

ن ب و مناقشه‌های سرزمینی چین
دریای جنوبی چین	دریای جنوبی چین جزایر اسپراتلی جزایر پاراسل جزایر ماتسو سد ساحلی اسکاربرو کینمن
دریای چین شرقی	سن‌کاکو
دریای زرد	صخره سوکوترا
هند و پاکستان	آروناچال پرادش اقصی چین ماورای قراقروم
تاجیکستان	مرز چین - تاجیکستان (کوه های پامیر)