اسلام، دین توحیدی

|

کعبه در مسجدالحرام در مکه، عربستان سعودی، مقدس‌ترین مکان اسلامی

اِسلام دینی یکتاپرستی و ابراهیمی است که عمدتاً پیرامون و حول کتاب قرآن و آموزه‌های محمد بن عبدالله، بنیانگذار آن متمرکز شده‌است. پیروان اسلام را مسلمان می‌گویند که ۱.۸ میلیارد نفر از جمعیت جهان را شامل می‌شوند. اسلام دومین دین پرجمعیت دنیا پس از مسیحیت است. مسلمانان بر این باورند که اسلام نسخه کامل و جهانی یک ایمان نخستین است که بارها از طریق پیامبران پیشین نازل شده‌است که مهم‌ترین آنها آدم، نوح، ابراهیم، موسی و عیسی هستند. مسلمانان قرآن را کلام خدا و وحی بدون تغییر و قطعی می‌دانند.

در کنار قرآن، مسلمانان به آیات کتاب‌های قبلی مانند تورات، زبور و «انجیل» نیز اعتقاد دارند. آنها معتقدند که محمد پیامبر اصلی و پایانی خدا است که دین از طریق او تکمیل شده‌است. کتابی مذهبی که مسلمانان آن را کلام مستقیم خدا (الله) می‌دانند و معتقدند بر محمد نازل شده‌است. اسلام سریع‌ترین دین بزرگ در حال رشد در جهان است و مرکز تحقیقاتی پیو پیش‌بینی می‌کند که تا پایان قرن بیست و یکم بزرگ‌ترین دین جهان باشد و از مسیحیت پیشی بگیرد. اسلام تعلیم می‌دهد که خداوند بخشنده، توانا و بی‌همتا است و بشریت را از طریق پیامبران مختلف، کتب آسمانی نازل شده و نشانه‌های طبیعی (آیات) هدایت کرده‌است. مسلمانان بر این باورند که قرآن به عنوان وحی نهایی و جهانی بر محمد به عنوان آخرین پیامبر خدا نازل شده‌است. آموزه‌ها و اعمال محمد (سنت) هستند و احادیث، قوانین و آموزه‌های مهم اسلام پس از قرآن است. اسلام می‌آموزد که الله یکتا و بی همتا است. بیان می‌کند که «قضاوت نهایی» با خدا خواهد بود که در آن نیکوکاران در بهشت پاداش می‌گیرند و ستمکاران در جهنم مجازات می‌شوند.

مسلمانان بر این باورند که خدا، قرآن را از طریق فرشته‌ای به نام جبرئیل به محمد داده‌است. مهم‌ترین آموزه‌های اسلام، توحید، معاد و نبوت است. به باور مسلمانان، اسلام کامل‌ترین دین جهان و خدا بر همهٔ پیامبران، وحی فرستاده و محمد آخرین آنان است. مسلمانان محمد را اعاده‌کننده «بازگرداننده» ایمان توحیدی خالص ابراهیم، موسی، عیسی و دیگر پیامبران می‌دانند. اسلام اعمال مختلف را در قالب پنج دستور واجب، مستحب، مباح، مکروه (که به عنوان حلال شناخته می‌شوند)؛ و حرام برای پیروانش وضع کرده و مهم‌ترین اعمالی که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته، روزه، نماز، حج و زکات است. مسلمانان با ادای شهادتین، اسلام را می‌پذیرند. (Full article...)

نوشتار برگزیده

سنگ مقام علی بن موسی الرضا
ولایتعهدی علی بن موسی الرضا به واقعه احضار و انتصاب علی بن موسی (۱۴۸ ه‍.ق، مدینه – ۲۰۳ ه‍.ق، خراسان) (امام هشتم شیعیان) به ولایتعهدی مأمون، خلیفه عباسی گفته می‌شود که از سال ۲۰۱ تا ۲۰۳ هجری رخ داد. این رویداد که فصل مهمی در حیات سیاسی علی بن موسی الرضا است، در راستای تلاش‌های مأمون جهت اقناع عمومی، در پی جنگ میان مأمون و امین بر سر حکومت بر کل قلمرو عباسیان رخ داد. این انتصاب سیاسی، در ابتدا با مخالفت و استنکاف علی بن موسی الرضا مواجه شد، اما نهایتاً با اصرارهای مأمون و اجبار و تهدید علی بن موسی، وی در سال ۲۰۰ ه‍.ق به سمت مرو حرکت کرد. در طول مسیر، اتفاقات فراوانی از کاروان علی بن موسی گزارش شده‌است که پررنگ‌ترین آنها، استماع و استنساخ حدیث سلسله‌الذهب توسط اهالی نیشابور می‌باشد. با رسیدن علی بن موسی الرضا به مرو، پایتخت مأمون، ابتدا پیشنهاد خلافت از سوی مأمون ارائه شد. علی بن موسی الرضا به مدت دو ماه از پذیرش خلافت و ولایتعهدی استنکاف کرد، اما در نهایت ولایتعهدی را به اجبار پذیرفت.

آیا می‌دانستید؟

گفتاورد منتخب

از نشانه‌های عالم، نقد سخن و اندیشهٔ خود و آگاهی از دیدگاه‌های مختلف است.

زندگی‌نامهٔ برگزیده

کاشی‌نگاری از نام حجت بن الحسن العسکری
حجت بن حسن آخرین امام شیعیان دوازده‌امامی است که به عقیده این مذهب، فرزند حسن عسکری است. شیعیان او را همان مهدی موعود می‌دانند. نامش همچون پیامبر اسلام، «محمد» و کنیه‌اش «ابوالقاسم» است. «امامِ زمان»، «صاحبُ الزَّمان»، «ولیِّ عَصر»، «قائمِ آلِ محمد» و «مَهدیِ موعود» از القاب مشهور اوست. در باور کنونی شیعه دوازده امامی، حجت بن حسن در نیمهٔ شعبان سال ۲۵۵ یا ۲۵۶ ه.ق. در سامرا به دنیا آمد؛ او در پنج سالگی و پس از مرگ پدرش به امامت رسید. پس از مرگ حسن عسکری، مهدی تنها از طریق چهار سفیر با شیعیان تماس می‌گرفت. پس از یک دوره هفتاد ساله (موسوم به غیبت صغری) و با مرگ علی بن محمد سمری، چهارمین نائب، بار دیگر حیرت شیعیان را فراگرفت. آنها در نهایت در سده پنجم به تبیینی عقلی در کلام شیعه از غیبت امام دست یافتند. به باور شیعیان، پس از دوران سفرا، شیعیان با مهدی در ارتباط نیستند و این دوران را اصطلاحاً غیبت کبری می‌نامند. پس از پایان دورهٔ غیبت، وی با عنوان مهدی قیام خواهد کرد و او کسی خواهد بود که از طریق وی حقیقت و عدالت بار دیگر به پیروزی خواهد رسید.

فهرست برگزیده

تصویری از اسامی چهارده معصوم
تصویری از اسامی چهارده معصوم

چهارده معصوم چهارده شخصیت دور از اشتباه و گناه یا معصوم هستند که از سوی شیعیان دوازده‌امامی محترم شمرده می‌شوند. این چهارده نفر عبارتند از محمد، دخترش فاطمه زهرا و دوازده امام. به‌گفتهٔ حامد الگار، صفت عصمت برای امامان در اوایل نیمهٔ اول سدهٔ دوم هجری پدیدار شد و خیلی سریع به پیامبران نیز تعمیم یافت. شیخ صدوق (د. ۳۸۱ ه‍.ق)، شیخ مفید (د. ۴۱۳ ه‍.ق) و شریف مرتضی (د. ۴۳۶ ه‍.ق) به‌طور پی‌درپی، عصمت محمد و امامان را به‌شکلی فزاینده‌تر تعریف کردند، تا اینکه این نظریه برای مستثنی کردن این افراد از هر گناهی یا خطایی چه پیش و چه پس از تصدی منصب‌شان به‌وجود آمد. در مورد فاطمه زهرا، عصمت او از پیوند میان نَبُوَّت و امامت — دو نهادی که به عصمت شناخته می‌شوند — و نیز ارتباطش با امامان و صفات آنان در روایات بی‌شمار ناشی می‌شود. او را گاهی به‌عنوان «مَجمَعُ النّورَیْن» می‌نامند. اثبات قرآنیِ عصمت چهارده معصوم از آیهٔ تطهیر و آیهٔ ۱۲۴ سورهٔ بقره گرفته شده‌است. عصمت پیامبر، علی بن ابی‌طالب، حسن مجتبی و حسین بن علی و نُه نفر از فرزندان حسین که نام‌شان برده نشده‌است، در روایتی منتسب به پیامبر آمده‌است. در روایتی دیگر، که پیامبر خطاب به سلمان فارسی دارد، این نُه نفر به‌روشنی یاد شده‌اند و فاطمه زهرا نیز نام برده شده‌است. در همین روایت آمده‌است که پیامبر، فاطمه زهرا و دوازده امام، «پیش از خلقت» از نور آفریده شده‌اند.

نگارهٔ برگزیده

تاج محل

تاج‌محل، آرامگاهی در نزدیکی شهر اگرا، در ۲۰۰ کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هند. این بنا به دستور شاه جهان، امپراتور گورکانی هند برای یادبود از همسر ایرانی‌تبارش، ممتاز محل، بنا شده‌است.

مطالب باکیفیت

محمدفاطمه زهراحسن مجتبیحسین بن علیعلی بن موسی الرضاحجت بن الحسنقریش (سوره)کافرونکوثرمسدناس (سوره)نصرغزوه بدرخلافت علی بن ابی‌طالبولایتعهدی علی بن موسی الرضاجنگ امین و مأمونانقلاب فرهنگی ایرانتفسیر کتاب‌اللهجنگ صلیبی پنجمجنگ صلیبی چهارمجنگ صلیبی ششمجنگ غزه (۲۰۰۸–۲۰۰۹)حسن صباحخان احمد خانداعی کبیرشورش طبرستان (۱۶۸ تا ۱۸۹ هجری)شیرازطاهر بن حسینطاهر بن عبداللهطغرل بیکعبدالله بن طاهرکیا افراسیاب چلاویمسجد جامع اصفهانمشهدمنوچهر زیارینبرد حطینوشمگیریاقوت حمویسید عباس مجتهد گراشیبیستون زیاریهمدان

اللهآدمنوحابراهیماسحاقیعقوبیوسفیونسعیسیعلی بن ابی‌طالبسجادمحمد باقرجعفر صادقموسی کاظممحمد تقیعلی النقیحسن عسکریاصحاب کساانقلاب مشروطهابوطالبرقیه بنت حسینجنگ جملحدیث ریان بن شبیبحرم امام رضافلقفیل (سوره)کتب اربعهکشته شدن علی بن ابی‌طالبنادرشاهمحمدرضا پهلویمختار ثقفینخستین جنگ صلیبینرجسبراقآیه اطعامآیه تطهیرآیه مباهلهآیه مودتآیه نورآقامحمدخان قاجارانوشیروان زیاریجنبش مشروطه ایرانجنگ صلیبی دومجنگ صلیبی سومجنگ صلیبی عوام‌الناسجنگ صلیبی نهمجنگ صلیبی هشتمجنگ صلیبی هفتمرستم شاه غازیروضة الشهدازیاریانزینب بیگمشاه اسماعیل دومشاه صفی یکمعباس میرزاعبدالرحمن دومعبدالله میرزاغازان خانقابوس بن وشمگیرقیام و محاصره مشروطه‌خواهان تبریزلطفعلی‌خان زندمحاصره انطاکیه (۱۰۹۸)محاصره دمشق (۱۱۴۸)محمد بن طاهرمحمدشاهمرداویج زیاریمرعشیانحسین واعظ کاشفیدقیقیآرامگاه فردوسیکمال‌الدین بهزادجنگ اول هراتبجکمابن یمینالاستبصارعمرکشانرویداد خانه فاطمه زهراکرمانشاهمحمد بن مسافر

دوازده امامچهارده معصومآثار منسوب به امامان شیعه دوازده‌امامیپیامبران اولوالعزمفهرست سوره‌های قرآنفهرست شاهان پهلویفهرست شاهان قاجارفهرست غزوه‌های محمدفهرست فرماندهان ایرانی جنگ ایران و عراقفهرست مسلمانان برنده جایزه نوبلفهرست وزیران امور خارجه ایرانکتاب‌شناسی شیخ طوسیهمسران محمدفهرست رئیس‌جمهورهای ایرانفهرست رئیسان دانشگاه علامه طباطبائیفهرست رؤسای مجلس شورای ملیفهرست حاکمان ایوبیفهرست پادشاهان گورکانی هند • فهرست اهالی سبزوار • فهرست امیران طاهریفهرست امیران زیاریتولیت آستان قدس رضویمعجزات محمدهمسران علی بن ابی‌طالب

کمک و همکاری

ویکی‌پروژه‌ها

پروژه اصلی
WikiProjects

اسلام

پروژه‌های مرتبط

مهدویت - تشیع - امامزاده

موضوعات

درگاه‌های وابسته

درگاه‌های وابسته
محمد علی تشیع مهدویت

در دیگر ویکی‌پروژه‌های ویکی‌مدیا

اسلام در  ویکی‌خبر  اسلام در   ویکی‌گفتآورد  اسلام در  ویکی‌کتاب  اسلام در  ویکی‌نبشته  اسلام در  ویکی‌واژه  اسلام در  ویکی‌دانشگاه  اسلام در ویکی‌انبار
مرجع خبری با محتوای آزاد مجموعه‌ای از نقل قول‌ها متون و کتابچه راهنماهای آزاد متون پایه و مرجع آزاد فرهنگ واژه‌ها و اصطلاح‌نامه مرجع متون آموزشی منبع پرونده‌های چندرسانه‌ای عمومی

رده‌ها