بیت رهبری
دفتر رهبر جمهوری اسلامی که با عنوان بیت رهبری[۴][۵] هم شناخته می‌شود، نام سازمانی حکومتی در جمهوری اسلامی ایران است که زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی سید علی خامنه‌ای اداره می‌شود. این سازمان به‌طور کلی مرکز مدیریت همه سازمان‌ها، نهادها، ادارات کل، مؤسسات غیرانتفاعی و سایر دستگاه‌هایی است که زیر نظر مستقیم رهبر جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شوند.[۶][۷]
 حسینیه امام خمینی در بیت رهبری، محل برگزاری برخی مراسم‌ها و سخنرانی‌ها | |
 | |
| دید کلی سازمان | |
|---|---|
| بنیان‌گذاری | مرداد ۱۳۶۸[۱] |
| ستاد | تهران، خیابان جمهوری اسلامی، انتهای خیابان شهید کشوردوست ۳۵°۴۱′۳۱″ شمالی ۵۱°۲۳′۵۵″ شرقی / ۳۵٫۶۹۱۹۴°شمالی ۵۱٫۳۹۸۶۱°شرقی |
| سازمانهای اجرایی |
|
| سند کلیدی | |
| وبگاه | |
بیت رهبری محل اقامت رسمی، دفتر دیوان سالاری و محل کار اصلی رهبر جمهوری اسلامی از سال ۱۳۶۸ است.
این سازمان از سال ۱۳۶۸ و با تغییر رهبر جمهوری اسلامی به صورت رسمی تشکیل شد و دارای اختیارات مشخصی در قانون اساسی گردید.[۸]
ساختار آن ترکیبی از بیت سنتی (دفتر مذهبی مرجع) و دیوان سالاری مدرن است.[۹] این مؤسسه در مرکز تهران واقع شده است[۱۰] و توسط محمد محمدی گلپایگانی اداره می‌شود.[۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]
بررسی اجمالی
دفتر رهبر جمهوری اسلامی توسط رهبر برای ارتباط و اجرای دستورها به سایر سازمانهای نظامی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی استفاده می‌شود. تعدادی از مشاوران سیاسی، نظامی و مذهبی زیر نظر این دفتر کار می‌کنند. این مشاوران نقش مهمی در تصمیم‌گیری در سراسر کشور دارند.
خامنه‌ای هیچ‌گاه به استقبال یا همراهی سیاستمداران خارجی نمی‌رود و این روند بر عهده رئیس‌جمهور یا وزیر امور خارجه است.[۱۵][۱۶] به همین دلیل سیاستمداران جهان برای دیدار با رهبر جمهوری اسلامی ایران باید به بیت رهبری بروند.
دیدارهای رسمی و عمومی افراد خاص و عزاداری‌های مختلف مردم با حضور خامنه‌ای در حسینیهٔ امام خمینی بیت رهبری صورت می‌پذیرد و سالانه چندیدن بار توسط مسئولان اجرائی و تشریفات دفتر رهبری این دیدارها در مناسبت‌های مختلف برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.[۱۷]
دیدارهای خصوصی خامنه‌ای که شامل افراد خاص همچون خانواده‌های کشته شدگان جنگ ایران و عراق، نیروهای مسلح، سران قوا، هیئت دولت دست‌اندرکاران سینما و اهل هنر، شاعران، ورزشکاران برتر، و غیره در سالن دیدارهای خصوصی در دفتر کار خامنه‌ای صورت می‌پذیرد.[۱۸]
بعضی از این دیدارهای خصوصی با مقامات بلندپایه و سران کشور و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی و مقامات امنیتی و اطلاعاتی است و بنا به تصمیمات مسئولان امنیتی دفتر رهبری هیچ‌گاه رسانه ای نمی‌شود.[۱۹] ولیکن دیدارهای دیگر از جمله خانواده‌های کشته شدگان و اهالی سینما و هنر و ورزشکاران به صورت مستند در صدا و سیما پخش می‌شود.[۲۰][۲۱]
خامنه‌ای در دیدار با اعضای سپاه حفاظت ولی امر و همچنین کارکنان دفتر خود و خانواده‌های آنها، اعلام کرد که ساعت کاری خود را از ۵:۰۰ بامداد شروع می‌کند و ممکن است تا شب ادامه پیدا کند.[۲۲]
به گفته علی مطهری، نماینده مجلس از تهران، تأثیر بیت رهبری در امور کشور آنقدر زیاد است که «مجلس در واقع شاخه ای از دفتر رهبر جمهوری اسلامی است».[۲۳]
دولت در سایه
دفتر رهبر ایران با تشکیلات موازی عریض و طویل اداری، سیاسی، اقتصادی، ارتباطات، نظامی، حفاظتی، فرهنگی و حوزوی با هزاران کارمند به نوعی «دولت در سایه» است و از چنان قدرت و توانایی فرا قانونی برخوردار است که سایر قوای سه‌گانه را به حاشیه برده است و در صورت هر خللی در قوای مجریه، می‌تواند امور را در دست بگیرد و وزارتخانه‌ها را هدایت و به گونه‌ای عمل کند که آب از آب تکان نخورد. به عنوان نمونه در ۲۸ فروردین‌ماه سال ۹۰ در پی اختلاف نظر محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت و رهبر ایران بر سر وزیر اطلاعات، احمدی‌نژاد به عنوان اعتراض، یازده روز از خانه بیرون نیامد. به نظر می‌رسد با قدرت دفتر رهبری، اگر خانه‌نشینی رئیس‌جمهور ادامه پیدا می‌کرد و حتی با استعفا هم تمام می‌شد مشکلی برای کشور به وجود نمی‌آمد.[۲۴]
تحریم‌ها
در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۹، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶ را امضا کرد که در آن دارایی‌های دفتر رهبر جمهوری اسلامی، به همراه علی خامنه‌ای، در پی حادثه حوالی خلیج عمان در روزهای قبل مسدود شد.[۲۵]
منابع
- ↑ «چرا خامنه‌ای در جماران مستقر نشد». مشرق نیوز. ۲۰ خرداد ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۳ خرداد ۱۳۹۵.
- ↑ «حجازی از دفتر رهبری: اژه ای در توقیف مطبوعات تک روی کرده/ دیدار کروبی، نبوی، نجفی، محمدرضا خاتمی و سلامتی بخاطر توقیف روزنامه‌ها با رهبری/ اخراج عبدالله نوری از مجمع تشخیص». خاطره نگار. ۶ اردیبهشت ۱۴۰۲.
- ↑ «کانادا دو فرد و سه نهاد ایرانی را تحریم کرد». جهان مانا. ۱۹ دی ۱۴۰۱.
- ↑ مهدی خلجی (۱۵ خرداد ۱۳۸۸). «نگاهی دیگر: بیت رهبری، کانون پیچیدگی‌های سیاست ایران». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۷.
- ↑ دفتر دفتر رهبر جمهوری اسلامی رهبری شبکه العالم، بازبینی شده در ۲۱ شهریور ۱۳۹۷
- ↑ «معاون نظارت دفتر خامنه‌ای: نهادهای اقتصادی زیر نظر بیت وارد بورس می‌شوند». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۸.
- ↑ «۱۵مرد کلیدی دولت پنهان خامنه‌ای». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۸.
- ↑ ««زیلوهای بیت رهبری» را چه کسانی بافتند؟». مشرق نیوز. ۲۰۲۰-۰۸-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۸.
- ↑ Brumberg, Daniel; Farhi, Farideh (2016). "Role of The Office of Supreme Leader". Power and Change in Iran: Politics of Contention and Conciliation. Indiana Series in Middle East Studies. Indiana University Press. pp. 150–151. ISBN 978-0253020796.
- ↑ Facebook؛ Twitter؛ options، Show more sharing؛ Facebook؛ Twitter؛ LinkedIn؛ Email؛ URLCopied!، Copy Link؛ Print (۲۰۱۵-۰۷-۱۴). «Key, secret concessions opened the way for Iran nuclear deal». Los Angeles Times (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۳.
- ↑ Sahimi, Muhammad (2013-05-29). "The Death of the Iranian Revolution". The National Interest (به انگلیسی). Retrieved 2021-03-13.
- ↑ رئیس دفتر رهبری، محمد محمدی گلپایگانی (سایت تحلیلی خبری) عصر ایران
- ↑ محمدی گلپایگانی خبرگزاری فارس
- ↑ محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر رهبری iqna.ir
- ↑ «جزئیات دیدار سران با رهبر انقلاب از زبان ولایتی». دیپلماسی ایرانی. ۱۵ شهریور ۱۳۹۱.
- ↑ «دفتر رهبر انقلاب دیدار اسماعیل هنیه با مقام معظم رهبری را تأیید کرد». نور نیوز. ۱۴ آبان ۱۴۰۲.
- ↑ «دیدار هزاران نفر از مردم قم با رهبر انقلاب». نور نیوز. ۱۹ دی ۱۴۰۲.
- ↑ «فیلم/ حاشیه‌های دیدنی از دیدار ورزشکاران با رهبرانقلاب». مشرق نیوز. ۸ مهر ۱۳۹۷.
- ↑ «دیداری که رسانه ای نشد». شعار سال. ۱۲ آبان ۱۳۹۷.
- ↑ «ویدئو | مستند غیررسمی ۶ روایتی از انس رهبر انقلاب با کتاب و اهالی فرهنگ». شهر آرا نیوز. ۳۰ آبان ۱۴۰۲.
- ↑ «مستند «آرمان روح‌الله»». مشرق نیوز. ۱۳ بهمن ۱۴۰۲.
- ↑ «رهبر انقلاب روزانه چند ساعت کار می‌کنند؟ / نظر فرماندهان نظامی دربارهٔ تسلط حیرت‌انگیز آیت الله خامنه‌ای». مشرق نیوز. ۱۶ خرداد ۱۳۹۶.
- ↑ «دولت پنهان رهبر». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۳.
- ↑ «دو دفتر، دو رهبر؛ 'بیت' آیت‌الله خمینی در حاشیه». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۲۱.
- ↑ Kalin, Steve Holland, Stephen (2019-06-25). "Trump puts sanctions on Iranian supreme leader, other top officials" (به انگلیسی). Retrieved 2021-03-13.