آیداهو
آیداهو (به انگلیسی: Idaho) ایالتی است از ایالت‌های غرب آمریکا. مرکز و شهر بزرگ آن بویسی است. این ایالت در سال ۲۰۱۷ میلادی یک میلیون هفتصد هزار نفر جمعیت داشت. جمعیت شهر بویسی ۲۲۳ هزار نفر است.
| ایالت آیداهو Idaho | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| لقب(ها): Gem State (ایالت گوهری) | |||||
| شعار(ها): Esto perpetua (تا ابد جاویدان باد) (لاتین) | |||||
 | |||||
| زبان رسمی | English [۱] | ||||
| پایتخت | بویزی | ||||
| بزرگ‌ترین شهر | بویزی | ||||
| منطقه | رتبهٔ ۱۴امین | ||||
| - کل | ۲۱۶٬۶۳۲ کیلومتر مربع | ||||
| - پهنا | ۴۹۱ کیلومتر | ||||
| - طول | ۷۷۱ کیلومتر | ||||
| - % آب | ۰٫۹۸ | ||||
| - عرض جغرافیایی | ۴۲° N to ۴۹° N | ||||
| - طول جغرافیایی | ۱۱۱° W to 117° W | ||||
| جمعیت | رتبهٔ ۳۹امین | ||||
| - کل | ۱٬۲۹۳٬۹۵۳ | ||||
| - تراکم | ۶٫۰۴ بر کیلومتر مربع رتبهٔ ۴۴امین | ||||
| بلندی | |||||
| - بالاترین نقطه | قله بوراه[۱] ۳٬۸۶۲ متر | ||||
| - میانگین | ۱٬۵۲۴ متر | ||||
| - پایین‌ترین نقطه | رودخانه اسنیک[۱] ۲۱۷ متر | ||||
| پذیرش در اتحادیه | July ۳, ۱۸۹۰ (۴۳امین) | ||||
| فرماندار | بوچ آتر (جمهوری‌خواه) | ||||
| قوه مقننه | |||||
| سناتورهای ایالات متحده آمریکا | لری کریگ (جمهوری‌خواه) مایک کرپو (جمهوری‌خواه) | ||||
| هیئت مجلس ایالات متحده آمریکا | فهرست | ||||
| منطقه‌های زمانی | |||||
| - north of Salmon River | Pacific: UTC−۸/−۷ | ||||
| - remainder | Mountain: UTC 7/ ۶ | ||||
| کوته‌نوشت‌ها | ID، US-ID | ||||
| وبگاه | www | ||||
ایالت آیداهو در منطقه شمال غربی ایالات متحده قرار دارد و از شرق و شمال شرقی با مونتانا، از سوی شرق با وایومینگ، از جنوب با نوادا و یوتا، و در غرب با واشینگتن و اورگن هم‌مرز است.
پیشینه
ویرایشنام این ایالت از زبان بومیان شوشونی منطقه گرفته شده، و از Ee-da-how به‌معنای «بنگر! خورشید بر روی کوه می‌نشیند» می‌باشد.[۲]
یک دسته از پیشگامان پوینده، نخستین افراد آمریکایی بودند که به سرپرستی کلارک در سال ۱۸۶۰ به این سرزمین رفتند. نخستین ماندگاران آن ایالت نیز عبارت بودند از جویندگان خز، بازرگانان خز، و مبلغین مذهبی که به تدریج نزدیک معادن آن شهرک‌هایی به وجود آوردند. متصل شدن راه‌آهن غرب به این ایالت و نیز توسعه شبکه آبیاری سبب شد که عده بیشتری به این ایالت بروند و در آنجا ساکن شوند. آیداهو در سال ۱۸۹۰ چهل و سومین ایالت ایالات متحده آمریکا شد. آیداهو در ۱۹۵۱ مشهور شد زیرا در آن سال در جنوب این ایالت نخستین بار تولید برق را با انرژی اتمی آزمایش کردند.[۳]
جغرافیا
ویرایشایالت آیداهو و سرزمین کوه‌های برف‌پوش، دامنه‌های پر از جنگل، خشک‌رودها و دره‌های عمیق، رودهای فراوان و دریاچه‌های زیباست. این ناحیه از کشور آمریکا بیشتر سرد و کوهستانی است. آبشارهای شوشون در این ایالت از آبشارهای نیاگارا بلندترند. چشمه‌های آبگرم و پهنه‌های عظیم گدازه‌ای که در این سرزمین هست همه نشان می‌دهند که این ایالت کوه‌های آتشفشانی داشته‌است. جنگل ملی کاریبو-تارگی در این ایالت قرار دارد.[۳]
آیداهو ایالت بزرگی است و از نظر وسعت چهاردهمین ایالت آمریکا است اما جمعیت آن فراوان نیست. بویسی مرکز این ایالت و بزرگ‌ترین شهر آن است این شهر با احتساب حومه حدود ۶۴۳٬۶۵۰ نفر جمعیت دارد. با آنکه آیداهو کوهستانی و خشک است اما مهم‌ترین شغل مردم آن کشاورزی است. اهالی آن به وسیله آبیاری زمین‌های بایر را به زمین‌های حاصلخیز تبدیل کرده‌اند. بزرگ‌ترین ناحیه کشاورزی آیداهو در پیرامون رود اسنیک و شاخه‌های آن قرار دارد. معروف‌ترین محصولات آیداهو سیب زمینی و پرارزش‌ترین محصول آن گندم دیمی است. بسیاری از مردم آیدا به ویژه ساکنان اطراف رود اسنیک گاوداری دارند. بعضی از گاوداری‌ها آیداهو بیش از هزار هکتار وسعت دارند. در آیداهوی جنوبی شغل بسیاری از روستاییان لبنیات‌سازی است. این ایالت چند کارخانه برای تهیه آرد و کارخانه چغندر قند دارد. چون جنگل در آیداهو فراوان است کارخانه چوب‌بری نیز بسیار دارد. این ایالت از نظر کانی‌های مانند نقره، روی و فسفات نیز غنی است.[۳]
اقتصاد
ویرایشدر سال ۲۰۱۲، این ایالت تولید ناخالص داخلی برابر با ۶۲٬۴۶۳ میلیارد دلار داشت، که بیشتر از با تولید ناخالص داخلی کشور لیبی (۶۲٬۳۶۰ میلیارد دلار) بود.[۴] آزمایشگاه ملی آیداهو در این ایالت قرار دارد.
دانشگاه‌های مشهور آیداهو
ویرایش
نام‌آوران
ویرایشاز نام‌آوران این سرزمین می‌توان ازرا پاوند را نام برد.
نگارخانه
ویرایش-
یک نیروگاه برق آبی -
یک کلیسای مورمون در آیداهو -
چیف جوزف، رئیس قبیله سرخ‌پوستان قرن نوزدهم -
خیابانی در شهر پوکاتلو
پیوندهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Elevations and Distances in the United States", U.S Geological Survey (به انگلیسی), ۲۹ April ۲۰۰۵, archived from the original on 1 June 2008, retrieved 13 June 2007 Retrieved on November 6, ۲۰۰۶.
- ↑ "IDAHO in the Pacific Northwest". Barber -Martin. 1956. Caxton Printers Ltd. Library of Congress 55-5192
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ موریس پارکر، برتا: فرهنگنامه پارکر، جلد اول. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی با همکاری مؤسسه انتشارات فرانکلین. ترجمه و تنظیم و نگارش زیر نظر رضا اقصی. چاپ اول ۱۳۴۶. مدخل: آیداهو.
- ↑ بر طبق آمار ۲۰۰۷ صندوق بین‌المللی پول که در جداول قیاس زیر ارائه گردیده‌اند:
Wikipedia contributors, "Comparison between U.S. states and countries nominal GDP," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_between_U.S._states_and_countries_nominal_GDP (accessed September ۵, ۲۰۰۸).
