Making use of methodological remarks made by Roland Meynet concerning biblical rhetorical critici... more Making use of methodological remarks made by Roland Meynet concerning biblical rhetorical criticism, the work undertakes a reconstruction of a dispositio of the 1 Letter of Apostle Paul to the Thessalonians. On the basis of lexical and thematic analysis, basic units are identified and their mutual structural and content connections outlined.
Rudolf Otto’s interpretation of the New Testament and Martin Luther’s doctrine of predestination ... more Rudolf Otto’s interpretation of the New Testament and Martin Luther’s doctrine of predestination in light of the mysterium tremendum experience
The article outlines Rudolf Otto’s understanding of the religious experience of mysterium tremendum as presented in his 1917 book, titled The Idea of the Holy: An Inquiry into the Non-Rational Factor in the Idea of the Divine and its Relation to the Rational. The experience of mysterium tremendum should be perceived as non-rational, thus cannot be fully expressed in concepts. It consequently shows that the doctrinal language is a linguistic expression of the phenomenon of the religious experience and should be interpreted accordingly as non-technical language. In this light the doctrine of predestination both in the NT and Luther’s thought is reread by Otto as an expression of a feeling of dependance of creation, which should not be seen as presupposing the literal bondage of a human’s will.
Selected ancient descriptions of the origin and destiny of Moses, Romulus, Buddha, Alexander the ... more Selected ancient descriptions of the origin and destiny of Moses, Romulus, Buddha, Alexander the Great and Jesus.
The paper presents selected descriptions of the divine beginnings and endings of religious and national heroes. Five such ancient examples are provided from sources dated more or less at the turn of the eras: Moses (13th century BC), Romulus (8th century BC), Buddha (6th / 5th century BC), Alexander III of Macedon (4th century BC) and Jesus (1st century BC). The aim of the work is to indicate basic similarities in the representations. The final reflections focus on a few selected threads, pointing to the issue of the non-verifiability and non-falsifiability of postulates about human fate beyond the world, as well as the ambiguity and incompatibility of the linguistic expression itself of these descriptions.
Buddha, Jesus and Peter walk on water. Zenistic and Christian types of relativization and represe... more Buddha, Jesus and Peter walk on water. Zenistic and Christian types of relativization and representation of man
We learn that drowning is on the list of the 10 most common causes of death in the group of people aged up to 24. We also know that the founders of the world’s religions, Buddha and Christ, were to walk miraculously on the deadly waters. In the paper we present the relevant Buddhist (Tipitaka) and Christian (New Testament) stories about Gautama and Jesus walking on the waters. Then we subject the theological and philosophical interpretation of the phenomenon of walking on water, first in the spirit of Zen, based on the available texts attributed to the founder of the Buddhist faction of Chan, Bodhidharma, and then from a Christian perspective in the light of selected letters of the Apostle Paul of Tarsus, the second key figure of Christianity after Jesus. The considerations reveal two key interpretative frameworks present in Zenist and Christian anthropology. Both religions relativize as well as submit to representation the human individual. Zen sees man as part of the totality of reality, while Christianity includes it in the fate of another person. From the perspective of these approaches, the specific religious visions of a human being in their temporal life and at the time of death emerge.
Artykuł stanowi przyczynek do rekonstrukcji poglądu Paula Tillicha odnośnie do symbolu piekła. Po... more Artykuł stanowi przyczynek do rekonstrukcji poglądu Paula Tillicha odnośnie do symbolu piekła. Podejmuje analizę kwestii zmartwychwstania ciała, ciągłości świadomości jednostki, pośmiertnego dualizmu losów jednostek i wreszcie samej koncepcji piekła w jej doczesnym i ostatecznym, jeśli chodzi o doświadczenie jednostki, ujęciu. Tillich poprzez wprowadzenie negacji nieciągłości i ciągłości między tym, co ostateczne a tym, co doczesne, deliteralizuje poszczególne pojęcia eschatologiczne i ukazuje ich symboliczną wartość, rozświetlającą egzystencjalną sytuację jednostki w jej skończoności i wyobcowaniu, także w przekraczalnej doczesność rzeczywistości.
Paul Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako tros... more Paul Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako troskę ostateczną. Wiara staje się więc centralnym i koniecznym stanem wszystkich. Chociaż podmiot wiary jest skończony, to ma zdolność to dążenia do ostatecznego, nieskończonego przedmiotu. Przedmiot wiary może być wyrażony jedynie symbolicznie, zatem nie istnieje jeden prawdziwy symbol wiary. Skończona natura przedmiotu w sposób nieunikniony rodzi zwątpienie i błądzenie. Takie ujęcie wiary ma implikacje dla edukacji religijnej. Ta winna stać się inkluzywną, włączającą wszystkich ludzi, zarówno religijnych, jak i niereligijnych, pomagać im pogłębiać ich wiarę, zgodnie z poszczególnym jej rozumieniem, a także przestrzegać przed niebezpieczeństwem absolutyzacji poszczególnych symboli wiary. Szczególnie teistyczne religie winny pamiętać o tym, że ostateczny obiekt wiary wykracza poza absolutny byt. Troska ostateczna, chociaż niebezpośrednio, to jednak jest także obecna w świeckim, nie tylko re...
The New Testament letters attributed to Paul depict Jesus Christ as the Son (υἱός) seventeen time... more The New Testament letters attributed to Paul depict Jesus Christ as the Son (υἱός) seventeen times. Using the phenomenon of intertextuality and typology, the present article aims to identify the Old Testament’s inspiration for Pauline use of the title “Son” for Jesus. It appears that some main archetypes of Jesus’ sonship can be recognized (Adam, Isaac, the paschal lamb replacing the firstborn son, Israel corporately as son, David, Solomon, Daniel’s Son of Man, and indirectly Isaiah’s Servant of the Lord). These pictures of sonship are intertwined by Paul and used for all main stages of Jesus’ life and activity (birth, death, resurrection, ascension and ruling, sending the Spirit and the second coming).
W starożytności śmierć władcy wiązała się z szerokimi konsekwencjami społecznymi, narodowościowym... more W starożytności śmierć władcy wiązała się z szerokimi konsekwencjami społecznymi, narodowościowymi i religijnymi, przez co zwykle była odnotowywana w relacjach historycznych. Odpowiednie jej ujęcie służyło wzmacnianiu tożsamości danej grupy społecznej, intensyfi kacji jej światopoglądu i wartości. Każdy opis śmierci wymaga decyzji odnośnie do formy jej przedstawienia, przez co, świadomie bądź nie, wiąże się z przekonywaniem do pewnego jej rozumienia. Teoretycznie można więc mówić o retorycznym wymiarze przedstawień śmierci jednostki. Celem niniejszego opracowania jest analiza opisów śmierci Heroda Agryppy I, króla żydowskiego, z perspektywy retorycznej. Omówione zostaną dwa przedstawienia chrześcijańskie obecne w Dziejach Apostolskich i u Euzebiusza oraz dwa żydowskie sporządzone przez Józefa Flawiusza. Odmienne pochodzenie i światopoglądy autorów wpływają na ich prezentacje-warunkują ich oceny oraz dobór środków perswazji. W niniejszej pracy zastosowane będą wybrane elementy tzw. nowej retoryki (new rhetoric), którą odróżnia się od metody znanej jako analiza retoryczna (rhetorical analysis, rhetorical criticism). "Obie metody różnią się między sobą w wielu punktach"-pisze Roman Pindel. Przedstawiciele rhetorical criticism w badaniach biblijnych odwołują się do klasycznej retoryki grecko-rzymskiej, którą uznają za uniwersalny model sztuki perswazji. Dodatkowo jeszcze uzasadniają jej zastosowanie do interpretacji Biblii faktem, że kultura grecko-rzymska była "retoryczna", a przynajmniej Dr Piotr LOREK-Zakład Biblistyki, Ewangelikalna Wyższa Szkoła Teologiczna we Wrocławiu; zainteresowania naukowe: teologia biblijna, krytyka literacka i retoryczna Biblii;
By reconstruction of the chiastic dispositio of the passage and providing the argumentation that ... more By reconstruction of the chiastic dispositio of the passage and providing the argumentation that follows from it, the article provides additional reasons to discussion about 1 Cor 14:33b-35’s: (1) authenticity, (2) placement, (3) delimitation,(4) content, and (5) contemporary application. This shows value of the rhetorical analysis that adds new rationale for various disciplines within the field of the biblical studies.
Accounts of the last moments of the life of an individual, and his or her death itself inevitably... more Accounts of the last moments of the life of an individual, and his or her death itself inevitably incorporate an interpretatory dimension. This is caused by the selectiveness of the representation, in which some facts are emphasized and others, out of necessity, are ignored. Ancient historiography frequently undertook to note the decease of a monarch. A relation of the death of a king, who was a representative of one of the main social institutions, became an opportunity to state his importance, which in turn functions as a means of propagating specific values and worldviews, and a way to strengthen the identity of a given social group. Particular accounts of a ruler’s death thus contain a persuasive dimension, by which the authors argue their own version of events and perspective. This rhetoric may be observed in the selected descriptions of the decease of Herod Agrippa, a Jewish ruler from the 1st century AD. The Christian relation from the Acts of Apostles and the Jewish versions from Josephus with later reference to them by Eusebius of Caesarea will be discussed. This analysis will not attempt to reconstruct the real history of the last moments of Agrippa on the basis of differing accounts. It will rather aim at underlining the multiple means of persuasion employed by individual authors. The paper will also tough upon the phenomenon of auto persuasion of the reader. A contemporary reader comparing available descriptions of Herod’s death observes new connections between them, which provide the basis for new meanings not present individually in the sources themselves. Ultimately it turns out that it is not only the separate accounts which aim to convince, but also their juxtaposition by the reader which also contains a persuasive dimension.
W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoły... more W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoływane są wybrane dzieła starożytnej literatury pozabiblijnej odnoszące się do Epimenidesa. Następnie uzyskane dane zestawiane są z dwoma fragmentami nowotestamentowymi (w szczególności z Tt 1,12, a także pokrótce z Dz 17,28). W ten sposób wydobyte zostaje specyficzne wykorzystanie postaci Epimenidesa w biblijnych urywkach. Dostrzec można powoływanie się na autorytet Epimenidesa, jednakże bez uwzględnienia pierwotnego kontekstu jego słów. Ciekawe jest także uchwycenie trudności interpretacyjnych u wybranych komentatorów chrześcijańskich żyjących na przełomie IV i V w. n.e., dostrzegających apologetyczne trudności wynikające z cytowania Epimenidesa w Tt 1,12.
Streszczenie
W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Kr... more Streszczenie W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoływane są wybrane dzieła starożytnej literatury pozabiblijnej odnoszące się do Epimenidesa. Następnie uzyskane dane zestawiane są z dwoma fragmentami nowotestamentowymi (w szczególności z Tt 1,12, a także pokrótce z Dz 17,28). W ten sposób wydobyte zostaje specyficzne wykorzystanie postaci Epimenidesa w biblijnych urywkach. Dostrzec można powoływanie się na autorytet Epimenidesa, jednakże bez uwzględnienia pierwotnego kontekstu jego słów. Ciekawe jest także uchwycenie trudności interpretacyjnych u wybranych komentatorów chrześcijańskich żyjących na przełomie IV i V w. n.e., dostrzegających apologetyczne trudności wynikające z cytowania Epimenidesa w Tt 1,12.
Abstract This paper introduces the figure of the ancient Greek sage, Epimenides of Crete. Some of the works of ancient extra-biblical literature referring to Epimenides are cited. Next, the data obtained are compared with two New Testament passages (in particular Titus 1:12 and also briefly Acts 17:28). In this way, the specific use of the figure of Epimenides in the biblical fragments is shown. One can see the reference to the authority of Epimenides, however, without considering the original context of his words. It is also interesting to capture the difficulties of interpretation in selected Christian commentators living at the turn of the 4th and 5th centuries, who perceive the apologetic difficulties resulting from the quotation of Epimenides in Titus 1:12.
WSPÓŁCZESNE OBLICZA DUCHOWOŚCI. NOVA ET VETERA, 2020
Non-dualistic, Divine-human Reality as Continous Incarnation in Willigis Jäger’s Thought
The art... more Non-dualistic, Divine-human Reality as Continous Incarnation in Willigis Jäger’s Thought
The article aims at showing elementary theological convictions of Willigis Jäger included in his book Modlitwa kontemplacyjna and other selected writings with a special respect to the theme of the wholeness of reality seen as non-dualistic, divine-human, centred in the incarnation of Jesus Christ.incarnation
Artykuł zestawia główne tezy, żyjącego na przełomie V i VI wieku n.e. pierwszego patriarchy buddy... more Artykuł zestawia główne tezy, żyjącego na przełomie V i VI wieku n.e. pierwszego patriarchy buddyjskiej tradycji chan (zen) Bodhidharmy, zawarte w przypisywanym mu dziele Wprowadzenie do praktyki z wybranymi odpowiednio ze spuścizny epistolarnej urywkami Pawła z Tarsu, żyjącego w I wieku n.e. i uważanego za współtwórcę myśli chrześcijańskiej. Analizowane są buddyjskie koncepcje bezistotowości rzeczywistości, karmy i zmienności oraz ich wpływ odpowiednią na postawę życiową. Następnie dyskutowane są chrześcijańskie przekonania o istotowości osób, byciu w Adamie, przemijalności, rychłego zmartwychwstania oraz doświadczenia łaski. Te przekonania również przekładane są na odpowiednią postawę życiową. Porównanie myśli Bodhidharmy i Pawła wskazuje na światopoglądowe różnice, ale i na wybrane funkcjonalne zbieżności. Praca ukazuje także zbieżność postaw życiowych wynikających z dwóch odmiennych systemów myśli religijnej.
Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako troskę os... more Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako troskę ostateczną. Wiara staje się więc centralnym i koniecznym stanem wszystkich. Chociaż podmiot wiary jest skończony, to ma zdolność do dążenia do ostatecznego, nieskończonego przedmiotu. Przedmiot wiary może być wyrażony jedynie symbolicznie, zatem nie istnieje jeden prawdziwy symbol wiary. Skończona natura przedmiotu w sposób nieunikniony rodzi zwątpienie i błądzenie. Takie ujęcie wiary ma implikacje dla edukacji religijnej. Ta winna stać się inkluzywną, włączającą wszystkich ludzi, zarówno religijnych, jak i niereligijnych, pomagać im pogłębiać ich wiarę, zgodnie z poszczególnym jej rozumieniem, a także przestrzegać przed niebezpieczeństwem absolutyzacji poszczególnych symboli wiary. Szczególnie teistyczne religie winny pamiętać o tym, że ostateczny obiekt wiary wykracza poza absolutny byt. Troska ostateczna, chociaż niebezpośrednio, to jednak jest także obecna w świeckim, nie tylko religijnym doświadczeniu.
THEOLOGICA Wratislaviensia Tom 12, s. 91-105, 2017
„I live; yet not I”: Martin Luther’s Understanding of unio mystica
between Christ and the Believe... more „I live; yet not I”: Martin Luther’s Understanding of unio mystica between Christ and the Believer
Abstract
The article aims at understanding the soteriological unity between the second person of the Holy Trinity and the human person of a believer in the thought of Martin Luther. On the basis of Piotr Augustyniak’s proposal concerning the influence of Rhineland mysticism, and especially the treatise Theologia Germanica, on the Reformer’s theology, the paper discusses the ontological nature of unio mystica between Christ and the believer considering theistic and pan(en)theistic possibilities of explanation. As an example, Martin Luther’s formulations present in his commentary on Ga 2, 20 are taken into consideration. The article draws some conclusions using mainly Rudolf Otto’s distinctions between the numinotic experience and language used as an expression of that experience.
Making use of methodological remarks made by Roland Meynet concerning biblical rhetorical critici... more Making use of methodological remarks made by Roland Meynet concerning biblical rhetorical criticism, the work undertakes a reconstruction of a dispositio of the 1 Letter of Apostle Paul to the Thessalonians. On the basis of lexical and thematic analysis, basic units are identified and their mutual structural and content connections outlined.
Rudolf Otto’s interpretation of the New Testament and Martin Luther’s doctrine of predestination ... more Rudolf Otto’s interpretation of the New Testament and Martin Luther’s doctrine of predestination in light of the mysterium tremendum experience
The article outlines Rudolf Otto’s understanding of the religious experience of mysterium tremendum as presented in his 1917 book, titled The Idea of the Holy: An Inquiry into the Non-Rational Factor in the Idea of the Divine and its Relation to the Rational. The experience of mysterium tremendum should be perceived as non-rational, thus cannot be fully expressed in concepts. It consequently shows that the doctrinal language is a linguistic expression of the phenomenon of the religious experience and should be interpreted accordingly as non-technical language. In this light the doctrine of predestination both in the NT and Luther’s thought is reread by Otto as an expression of a feeling of dependance of creation, which should not be seen as presupposing the literal bondage of a human’s will.
Selected ancient descriptions of the origin and destiny of Moses, Romulus, Buddha, Alexander the ... more Selected ancient descriptions of the origin and destiny of Moses, Romulus, Buddha, Alexander the Great and Jesus.
The paper presents selected descriptions of the divine beginnings and endings of religious and national heroes. Five such ancient examples are provided from sources dated more or less at the turn of the eras: Moses (13th century BC), Romulus (8th century BC), Buddha (6th / 5th century BC), Alexander III of Macedon (4th century BC) and Jesus (1st century BC). The aim of the work is to indicate basic similarities in the representations. The final reflections focus on a few selected threads, pointing to the issue of the non-verifiability and non-falsifiability of postulates about human fate beyond the world, as well as the ambiguity and incompatibility of the linguistic expression itself of these descriptions.
Buddha, Jesus and Peter walk on water. Zenistic and Christian types of relativization and represe... more Buddha, Jesus and Peter walk on water. Zenistic and Christian types of relativization and representation of man
We learn that drowning is on the list of the 10 most common causes of death in the group of people aged up to 24. We also know that the founders of the world’s religions, Buddha and Christ, were to walk miraculously on the deadly waters. In the paper we present the relevant Buddhist (Tipitaka) and Christian (New Testament) stories about Gautama and Jesus walking on the waters. Then we subject the theological and philosophical interpretation of the phenomenon of walking on water, first in the spirit of Zen, based on the available texts attributed to the founder of the Buddhist faction of Chan, Bodhidharma, and then from a Christian perspective in the light of selected letters of the Apostle Paul of Tarsus, the second key figure of Christianity after Jesus. The considerations reveal two key interpretative frameworks present in Zenist and Christian anthropology. Both religions relativize as well as submit to representation the human individual. Zen sees man as part of the totality of reality, while Christianity includes it in the fate of another person. From the perspective of these approaches, the specific religious visions of a human being in their temporal life and at the time of death emerge.
Artykuł stanowi przyczynek do rekonstrukcji poglądu Paula Tillicha odnośnie do symbolu piekła. Po... more Artykuł stanowi przyczynek do rekonstrukcji poglądu Paula Tillicha odnośnie do symbolu piekła. Podejmuje analizę kwestii zmartwychwstania ciała, ciągłości świadomości jednostki, pośmiertnego dualizmu losów jednostek i wreszcie samej koncepcji piekła w jej doczesnym i ostatecznym, jeśli chodzi o doświadczenie jednostki, ujęciu. Tillich poprzez wprowadzenie negacji nieciągłości i ciągłości między tym, co ostateczne a tym, co doczesne, deliteralizuje poszczególne pojęcia eschatologiczne i ukazuje ich symboliczną wartość, rozświetlającą egzystencjalną sytuację jednostki w jej skończoności i wyobcowaniu, także w przekraczalnej doczesność rzeczywistości.
Paul Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako tros... more Paul Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako troskę ostateczną. Wiara staje się więc centralnym i koniecznym stanem wszystkich. Chociaż podmiot wiary jest skończony, to ma zdolność to dążenia do ostatecznego, nieskończonego przedmiotu. Przedmiot wiary może być wyrażony jedynie symbolicznie, zatem nie istnieje jeden prawdziwy symbol wiary. Skończona natura przedmiotu w sposób nieunikniony rodzi zwątpienie i błądzenie. Takie ujęcie wiary ma implikacje dla edukacji religijnej. Ta winna stać się inkluzywną, włączającą wszystkich ludzi, zarówno religijnych, jak i niereligijnych, pomagać im pogłębiać ich wiarę, zgodnie z poszczególnym jej rozumieniem, a także przestrzegać przed niebezpieczeństwem absolutyzacji poszczególnych symboli wiary. Szczególnie teistyczne religie winny pamiętać o tym, że ostateczny obiekt wiary wykracza poza absolutny byt. Troska ostateczna, chociaż niebezpośrednio, to jednak jest także obecna w świeckim, nie tylko re...
The New Testament letters attributed to Paul depict Jesus Christ as the Son (υἱός) seventeen time... more The New Testament letters attributed to Paul depict Jesus Christ as the Son (υἱός) seventeen times. Using the phenomenon of intertextuality and typology, the present article aims to identify the Old Testament’s inspiration for Pauline use of the title “Son” for Jesus. It appears that some main archetypes of Jesus’ sonship can be recognized (Adam, Isaac, the paschal lamb replacing the firstborn son, Israel corporately as son, David, Solomon, Daniel’s Son of Man, and indirectly Isaiah’s Servant of the Lord). These pictures of sonship are intertwined by Paul and used for all main stages of Jesus’ life and activity (birth, death, resurrection, ascension and ruling, sending the Spirit and the second coming).
W starożytności śmierć władcy wiązała się z szerokimi konsekwencjami społecznymi, narodowościowym... more W starożytności śmierć władcy wiązała się z szerokimi konsekwencjami społecznymi, narodowościowymi i religijnymi, przez co zwykle była odnotowywana w relacjach historycznych. Odpowiednie jej ujęcie służyło wzmacnianiu tożsamości danej grupy społecznej, intensyfi kacji jej światopoglądu i wartości. Każdy opis śmierci wymaga decyzji odnośnie do formy jej przedstawienia, przez co, świadomie bądź nie, wiąże się z przekonywaniem do pewnego jej rozumienia. Teoretycznie można więc mówić o retorycznym wymiarze przedstawień śmierci jednostki. Celem niniejszego opracowania jest analiza opisów śmierci Heroda Agryppy I, króla żydowskiego, z perspektywy retorycznej. Omówione zostaną dwa przedstawienia chrześcijańskie obecne w Dziejach Apostolskich i u Euzebiusza oraz dwa żydowskie sporządzone przez Józefa Flawiusza. Odmienne pochodzenie i światopoglądy autorów wpływają na ich prezentacje-warunkują ich oceny oraz dobór środków perswazji. W niniejszej pracy zastosowane będą wybrane elementy tzw. nowej retoryki (new rhetoric), którą odróżnia się od metody znanej jako analiza retoryczna (rhetorical analysis, rhetorical criticism). "Obie metody różnią się między sobą w wielu punktach"-pisze Roman Pindel. Przedstawiciele rhetorical criticism w badaniach biblijnych odwołują się do klasycznej retoryki grecko-rzymskiej, którą uznają za uniwersalny model sztuki perswazji. Dodatkowo jeszcze uzasadniają jej zastosowanie do interpretacji Biblii faktem, że kultura grecko-rzymska była "retoryczna", a przynajmniej Dr Piotr LOREK-Zakład Biblistyki, Ewangelikalna Wyższa Szkoła Teologiczna we Wrocławiu; zainteresowania naukowe: teologia biblijna, krytyka literacka i retoryczna Biblii;
By reconstruction of the chiastic dispositio of the passage and providing the argumentation that ... more By reconstruction of the chiastic dispositio of the passage and providing the argumentation that follows from it, the article provides additional reasons to discussion about 1 Cor 14:33b-35’s: (1) authenticity, (2) placement, (3) delimitation,(4) content, and (5) contemporary application. This shows value of the rhetorical analysis that adds new rationale for various disciplines within the field of the biblical studies.
Accounts of the last moments of the life of an individual, and his or her death itself inevitably... more Accounts of the last moments of the life of an individual, and his or her death itself inevitably incorporate an interpretatory dimension. This is caused by the selectiveness of the representation, in which some facts are emphasized and others, out of necessity, are ignored. Ancient historiography frequently undertook to note the decease of a monarch. A relation of the death of a king, who was a representative of one of the main social institutions, became an opportunity to state his importance, which in turn functions as a means of propagating specific values and worldviews, and a way to strengthen the identity of a given social group. Particular accounts of a ruler’s death thus contain a persuasive dimension, by which the authors argue their own version of events and perspective. This rhetoric may be observed in the selected descriptions of the decease of Herod Agrippa, a Jewish ruler from the 1st century AD. The Christian relation from the Acts of Apostles and the Jewish versions from Josephus with later reference to them by Eusebius of Caesarea will be discussed. This analysis will not attempt to reconstruct the real history of the last moments of Agrippa on the basis of differing accounts. It will rather aim at underlining the multiple means of persuasion employed by individual authors. The paper will also tough upon the phenomenon of auto persuasion of the reader. A contemporary reader comparing available descriptions of Herod’s death observes new connections between them, which provide the basis for new meanings not present individually in the sources themselves. Ultimately it turns out that it is not only the separate accounts which aim to convince, but also their juxtaposition by the reader which also contains a persuasive dimension.
W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoły... more W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoływane są wybrane dzieła starożytnej literatury pozabiblijnej odnoszące się do Epimenidesa. Następnie uzyskane dane zestawiane są z dwoma fragmentami nowotestamentowymi (w szczególności z Tt 1,12, a także pokrótce z Dz 17,28). W ten sposób wydobyte zostaje specyficzne wykorzystanie postaci Epimenidesa w biblijnych urywkach. Dostrzec można powoływanie się na autorytet Epimenidesa, jednakże bez uwzględnienia pierwotnego kontekstu jego słów. Ciekawe jest także uchwycenie trudności interpretacyjnych u wybranych komentatorów chrześcijańskich żyjących na przełomie IV i V w. n.e., dostrzegających apologetyczne trudności wynikające z cytowania Epimenidesa w Tt 1,12.
Streszczenie
W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Kr... more Streszczenie W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoływane są wybrane dzieła starożytnej literatury pozabiblijnej odnoszące się do Epimenidesa. Następnie uzyskane dane zestawiane są z dwoma fragmentami nowotestamentowymi (w szczególności z Tt 1,12, a także pokrótce z Dz 17,28). W ten sposób wydobyte zostaje specyficzne wykorzystanie postaci Epimenidesa w biblijnych urywkach. Dostrzec można powoływanie się na autorytet Epimenidesa, jednakże bez uwzględnienia pierwotnego kontekstu jego słów. Ciekawe jest także uchwycenie trudności interpretacyjnych u wybranych komentatorów chrześcijańskich żyjących na przełomie IV i V w. n.e., dostrzegających apologetyczne trudności wynikające z cytowania Epimenidesa w Tt 1,12.
Abstract This paper introduces the figure of the ancient Greek sage, Epimenides of Crete. Some of the works of ancient extra-biblical literature referring to Epimenides are cited. Next, the data obtained are compared with two New Testament passages (in particular Titus 1:12 and also briefly Acts 17:28). In this way, the specific use of the figure of Epimenides in the biblical fragments is shown. One can see the reference to the authority of Epimenides, however, without considering the original context of his words. It is also interesting to capture the difficulties of interpretation in selected Christian commentators living at the turn of the 4th and 5th centuries, who perceive the apologetic difficulties resulting from the quotation of Epimenides in Titus 1:12.
WSPÓŁCZESNE OBLICZA DUCHOWOŚCI. NOVA ET VETERA, 2020
Non-dualistic, Divine-human Reality as Continous Incarnation in Willigis Jäger’s Thought
The art... more Non-dualistic, Divine-human Reality as Continous Incarnation in Willigis Jäger’s Thought
The article aims at showing elementary theological convictions of Willigis Jäger included in his book Modlitwa kontemplacyjna and other selected writings with a special respect to the theme of the wholeness of reality seen as non-dualistic, divine-human, centred in the incarnation of Jesus Christ.incarnation
Artykuł zestawia główne tezy, żyjącego na przełomie V i VI wieku n.e. pierwszego patriarchy buddy... more Artykuł zestawia główne tezy, żyjącego na przełomie V i VI wieku n.e. pierwszego patriarchy buddyjskiej tradycji chan (zen) Bodhidharmy, zawarte w przypisywanym mu dziele Wprowadzenie do praktyki z wybranymi odpowiednio ze spuścizny epistolarnej urywkami Pawła z Tarsu, żyjącego w I wieku n.e. i uważanego za współtwórcę myśli chrześcijańskiej. Analizowane są buddyjskie koncepcje bezistotowości rzeczywistości, karmy i zmienności oraz ich wpływ odpowiednią na postawę życiową. Następnie dyskutowane są chrześcijańskie przekonania o istotowości osób, byciu w Adamie, przemijalności, rychłego zmartwychwstania oraz doświadczenia łaski. Te przekonania również przekładane są na odpowiednią postawę życiową. Porównanie myśli Bodhidharmy i Pawła wskazuje na światopoglądowe różnice, ale i na wybrane funkcjonalne zbieżności. Praca ukazuje także zbieżność postaw życiowych wynikających z dwóch odmiennych systemów myśli religijnej.
Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako troskę os... more Tillich reinterpretuje chrześcijańskie pojęcie wiary w Boga jako bytu i ukazuje je jako troskę ostateczną. Wiara staje się więc centralnym i koniecznym stanem wszystkich. Chociaż podmiot wiary jest skończony, to ma zdolność do dążenia do ostatecznego, nieskończonego przedmiotu. Przedmiot wiary może być wyrażony jedynie symbolicznie, zatem nie istnieje jeden prawdziwy symbol wiary. Skończona natura przedmiotu w sposób nieunikniony rodzi zwątpienie i błądzenie. Takie ujęcie wiary ma implikacje dla edukacji religijnej. Ta winna stać się inkluzywną, włączającą wszystkich ludzi, zarówno religijnych, jak i niereligijnych, pomagać im pogłębiać ich wiarę, zgodnie z poszczególnym jej rozumieniem, a także przestrzegać przed niebezpieczeństwem absolutyzacji poszczególnych symboli wiary. Szczególnie teistyczne religie winny pamiętać o tym, że ostateczny obiekt wiary wykracza poza absolutny byt. Troska ostateczna, chociaż niebezpośrednio, to jednak jest także obecna w świeckim, nie tylko religijnym doświadczeniu.
THEOLOGICA Wratislaviensia Tom 12, s. 91-105, 2017
„I live; yet not I”: Martin Luther’s Understanding of unio mystica
between Christ and the Believe... more „I live; yet not I”: Martin Luther’s Understanding of unio mystica between Christ and the Believer
Abstract
The article aims at understanding the soteriological unity between the second person of the Holy Trinity and the human person of a believer in the thought of Martin Luther. On the basis of Piotr Augustyniak’s proposal concerning the influence of Rhineland mysticism, and especially the treatise Theologia Germanica, on the Reformer’s theology, the paper discusses the ontological nature of unio mystica between Christ and the believer considering theistic and pan(en)theistic possibilities of explanation. As an example, Martin Luther’s formulations present in his commentary on Ga 2, 20 are taken into consideration. The article draws some conclusions using mainly Rudolf Otto’s distinctions between the numinotic experience and language used as an expression of that experience.
Uploads
Papers by Piotr Lorek
The article outlines Rudolf Otto’s understanding of the religious experience of mysterium tremendum as presented in his 1917 book, titled The Idea of the Holy: An Inquiry into the Non-Rational Factor in the Idea of the Divine and its Relation to the Rational. The experience of mysterium tremendum should be perceived as non-rational, thus cannot be fully expressed in concepts. It consequently shows that the doctrinal language is a linguistic expression of the phenomenon of the religious experience and should be interpreted accordingly as non-technical language. In this light the doctrine of predestination both in the NT and Luther’s thought is reread by Otto as an expression of a feeling of dependance of creation, which should not be seen as presupposing the literal bondage of a human’s will.
The paper presents selected descriptions of the divine beginnings and endings of religious and national heroes. Five such ancient examples are provided from sources dated more or less at the turn of the eras: Moses (13th century BC), Romulus (8th century BC), Buddha (6th / 5th century BC), Alexander III of Macedon (4th century BC) and Jesus (1st century BC). The aim of the work is to indicate basic similarities in the representations. The final reflections focus on a few selected threads, pointing to the issue of the non-verifiability and non-falsifiability of postulates about human fate beyond the world, as well as the ambiguity and incompatibility of the linguistic expression itself of these descriptions.
We learn that drowning is on the list of the 10 most common causes of death in the group of people aged up to 24. We also know that the founders of the world’s religions, Buddha and Christ, were to walk miraculously on the deadly waters. In the paper we present the relevant Buddhist (Tipitaka) and Christian (New Testament) stories about Gautama and Jesus walking on the waters. Then we subject the theological and philosophical interpretation of the phenomenon of walking on water, first in the spirit of Zen, based on the available texts attributed to the founder of the Buddhist faction of Chan, Bodhidharma, and then from a Christian perspective in the light of selected letters of the Apostle Paul of Tarsus, the second key figure of Christianity after Jesus. The considerations reveal two key interpretative frameworks present in Zenist and Christian anthropology. Both religions relativize as well as submit to representation the human individual. Zen sees man as part of the totality of reality, while Christianity includes it in the fate of another person. From the perspective of these approaches, the specific religious visions of a human being in their temporal life and at the time of death emerge.
W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoływane są wybrane dzieła starożytnej literatury pozabiblijnej odnoszące się do Epimenidesa. Następnie uzyskane dane zestawiane są z dwoma fragmentami nowotestamentowymi (w szczególności z Tt 1,12, a także pokrótce z Dz 17,28). W ten sposób wydobyte zostaje specyficzne wykorzystanie postaci Epimenidesa w biblijnych urywkach. Dostrzec można powoływanie się na autorytet Epimenidesa, jednakże bez uwzględnienia pierwotnego kontekstu jego słów. Ciekawe jest także uchwycenie trudności interpretacyjnych u wybranych komentatorów chrześcijańskich żyjących na przełomie IV i V w. n.e., dostrzegających apologetyczne trudności wynikające z cytowania Epimenidesa w Tt 1,12.
Abstract
This paper introduces the figure of the ancient Greek sage, Epimenides of Crete. Some of the works of ancient extra-biblical literature referring to Epimenides are cited. Next, the data obtained are compared with two New Testament passages (in particular Titus 1:12 and also briefly Acts 17:28). In this way, the specific use of the figure of Epimenides in the biblical fragments is shown. One can see the reference to the authority of Epimenides, however, without considering the original context of his words. It is also interesting to capture the difficulties of interpretation in selected Christian commentators living at the turn of the 4th and 5th centuries, who perceive the apologetic difficulties resulting from the quotation of Epimenides in Titus 1:12.
The article aims at showing elementary theological convictions of Willigis Jäger included in his book Modlitwa kontemplacyjna and other selected writings with a special respect to the theme of the wholeness of reality seen as non-dualistic, divine-human, centred in the incarnation of Jesus Christ.incarnation
between Christ and the Believer
Abstract
The article aims at understanding the soteriological unity between the second person of the Holy Trinity and the human person of a believer in the thought of Martin Luther. On the basis of Piotr Augustyniak’s proposal concerning the influence of Rhineland mysticism, and especially the treatise Theologia Germanica, on the Reformer’s theology, the paper discusses the ontological nature of unio mystica between Christ and the believer considering theistic and pan(en)theistic possibilities of explanation. As an example, Martin Luther’s formulations present in his commentary on Ga 2, 20 are taken into consideration. The article draws some conclusions using mainly Rudolf Otto’s distinctions between the
numinotic experience and language used as an expression of that experience.
The article outlines Rudolf Otto’s understanding of the religious experience of mysterium tremendum as presented in his 1917 book, titled The Idea of the Holy: An Inquiry into the Non-Rational Factor in the Idea of the Divine and its Relation to the Rational. The experience of mysterium tremendum should be perceived as non-rational, thus cannot be fully expressed in concepts. It consequently shows that the doctrinal language is a linguistic expression of the phenomenon of the religious experience and should be interpreted accordingly as non-technical language. In this light the doctrine of predestination both in the NT and Luther’s thought is reread by Otto as an expression of a feeling of dependance of creation, which should not be seen as presupposing the literal bondage of a human’s will.
The paper presents selected descriptions of the divine beginnings and endings of religious and national heroes. Five such ancient examples are provided from sources dated more or less at the turn of the eras: Moses (13th century BC), Romulus (8th century BC), Buddha (6th / 5th century BC), Alexander III of Macedon (4th century BC) and Jesus (1st century BC). The aim of the work is to indicate basic similarities in the representations. The final reflections focus on a few selected threads, pointing to the issue of the non-verifiability and non-falsifiability of postulates about human fate beyond the world, as well as the ambiguity and incompatibility of the linguistic expression itself of these descriptions.
We learn that drowning is on the list of the 10 most common causes of death in the group of people aged up to 24. We also know that the founders of the world’s religions, Buddha and Christ, were to walk miraculously on the deadly waters. In the paper we present the relevant Buddhist (Tipitaka) and Christian (New Testament) stories about Gautama and Jesus walking on the waters. Then we subject the theological and philosophical interpretation of the phenomenon of walking on water, first in the spirit of Zen, based on the available texts attributed to the founder of the Buddhist faction of Chan, Bodhidharma, and then from a Christian perspective in the light of selected letters of the Apostle Paul of Tarsus, the second key figure of Christianity after Jesus. The considerations reveal two key interpretative frameworks present in Zenist and Christian anthropology. Both religions relativize as well as submit to representation the human individual. Zen sees man as part of the totality of reality, while Christianity includes it in the fate of another person. From the perspective of these approaches, the specific religious visions of a human being in their temporal life and at the time of death emerge.
W artykule przybliżona zostaje postać starożytnego mędrca greckiego Epimenidesa z Krety. Przywoływane są wybrane dzieła starożytnej literatury pozabiblijnej odnoszące się do Epimenidesa. Następnie uzyskane dane zestawiane są z dwoma fragmentami nowotestamentowymi (w szczególności z Tt 1,12, a także pokrótce z Dz 17,28). W ten sposób wydobyte zostaje specyficzne wykorzystanie postaci Epimenidesa w biblijnych urywkach. Dostrzec można powoływanie się na autorytet Epimenidesa, jednakże bez uwzględnienia pierwotnego kontekstu jego słów. Ciekawe jest także uchwycenie trudności interpretacyjnych u wybranych komentatorów chrześcijańskich żyjących na przełomie IV i V w. n.e., dostrzegających apologetyczne trudności wynikające z cytowania Epimenidesa w Tt 1,12.
Abstract
This paper introduces the figure of the ancient Greek sage, Epimenides of Crete. Some of the works of ancient extra-biblical literature referring to Epimenides are cited. Next, the data obtained are compared with two New Testament passages (in particular Titus 1:12 and also briefly Acts 17:28). In this way, the specific use of the figure of Epimenides in the biblical fragments is shown. One can see the reference to the authority of Epimenides, however, without considering the original context of his words. It is also interesting to capture the difficulties of interpretation in selected Christian commentators living at the turn of the 4th and 5th centuries, who perceive the apologetic difficulties resulting from the quotation of Epimenides in Titus 1:12.
The article aims at showing elementary theological convictions of Willigis Jäger included in his book Modlitwa kontemplacyjna and other selected writings with a special respect to the theme of the wholeness of reality seen as non-dualistic, divine-human, centred in the incarnation of Jesus Christ.incarnation
between Christ and the Believer
Abstract
The article aims at understanding the soteriological unity between the second person of the Holy Trinity and the human person of a believer in the thought of Martin Luther. On the basis of Piotr Augustyniak’s proposal concerning the influence of Rhineland mysticism, and especially the treatise Theologia Germanica, on the Reformer’s theology, the paper discusses the ontological nature of unio mystica between Christ and the believer considering theistic and pan(en)theistic possibilities of explanation. As an example, Martin Luther’s formulations present in his commentary on Ga 2, 20 are taken into consideration. The article draws some conclusions using mainly Rudolf Otto’s distinctions between the
numinotic experience and language used as an expression of that experience.