Sichuan

Sichuan (四川) Sìchuān Shěng
Txinako Herri Errepublika
Administrazioa
Estatua	Txina
Izen ofiziala	四川省
ISO 3166-2	CN-SC
Hiriburua	Chengdu
Gobernuburua	Yin Li
Zatiketa	ikusi Chengdu, Zigong, Panzhihua, Luzhou, Deyang, Mianyang, Guangyuan, Suining, Neijiang, Leshan, Nanchong, Meishan, Yibin, Guang'an, Dazhou, Ya'an, Bazhong, Ziyang, Ngawa Tibetar eta Qiang Prefektura autonomoa, Garzê Tibetar Prefektura autonomoa eta Liangshan Yi Prefektura autonomoa
Geografia
Koordenatuak	30°N 103°E
Azalera	485,000 km²
Mugakideak	Chongqing, Tibeteko eskualde autonomoa, Gansu, Yunnan, Qinghai, Guizhou eta Shaanxi
Punturik altuena	Mount Gongga (en)
Demografia
Biztanleria	81.100.000 (2013) 83.674.866 (2020) (2013)
Dentsitatea	180 bizt/km²
Informazio gehigarria
Gobernadorea	Jiang Jufeng
Etniak	Han %95 Yi %2,6 Tibetar %1,5
Ordu eremua	UTC+08:00
www.sichuan.gov.cn

Sichuan (四川 txinera sinplifikatuz), Txinako Herri Errepublikako probintzia baten izena da. Probintziak 485.000 kilometro koadroko azalera dauka eta 2004ko erroldaren arabera 87.250.000 biztanle bizi ziren bertan.

Inguru naturala eta kokapena

IX. mendean eraikitako Leshango buda erraldoiaren ikuspegia.

Sichuan probintziaren mugakideak honakoak dira: Qinghai probintzia ipar-mendebaldean, Gansu probintzia iparraldean, Shaanxi probintzia ipar-ekialdean, Chongqing udaltasuna ekialdean, Guizhou probintzia hego-ekialdean, Yunnan probintzia hegoldean, eta Tibeteko lurralde autonomoa mendebaldean.

Probintziako hiriburua eta hiririk handiena Chengdu da.

Geografia eta klima

Sichuan probintzia gehiena izen bereko arroan dago, mendebaldean Himalaia dago, Qingling mendiak oparraldean, eta Yunnango gune menditsuak hegoaldean. Yangtze ibaiak probintzia erditik zeharkatzen du, bidean gune menditsuan haran sakonak zizelkatuz. Mugimendu tektonikoek Txinako failarik handiena sortu zuten Sichuanen Longmen Shan faila. Faila honetan 2008ko lurrikararen epizentroa kokatu zen.

Klima nahiko aldakorra da. Sichuango arroak (Chengdu barne), probintziaren ekialdean, montzoiak baldintzaturiko klima azpitropikala dauka. Udak luzeak eta epel eta maiz sargoriak izaten dira. Neguak beste aldetik hodeitsuak eta hotzak izaten dira, nahiz eta urtaro hontan prezipitazioak oso urriak diren.

Probintziaren mendebaldeko klimak, mendialdeko klimaren ezaugarriak ditu, negu oso hotz eta uda epelekin. Hegoaldean, Panzhihua barne, uda eguzkitsu, eta klima azpitropikala nagusi da, neguan gutxitan egiten du elurra botatzeko beste hotz.

Historia

Sakontzeko, irakurri: «2008ko Sichuango lurrikara»

2008ko maiatzaren 12an, 8,0 graduko lurrikara batek, probintzia osoan kalte handiak eragin zituen, eta 70.000 pertsona inguruk bizia galdu zuten.

Banaketa administratiboa

Mapa	#	Izena	Txinera sinplifikatuz	Pinyineraz	Mota
	1	Garzê (Tibetarra)	甘孜藏族自治州	Gānzī Zàngzú Zìzhìzhōu	Prefektura autonomoa
	2	Ngawa (Tibetar eta Qiang)	阿坝藏族羌族自治州	Ābà Zàngzú Qiāngzú Zìzhìzhōu	Prefektura autonomoa
	3	Mianyang	绵阳市	Miányáng Shì	Prefektura mailako hiria
	4	Guangyuan	广元市	Gǔangyúan Shì	Prefektura mailako hiria
	5	Nanchong		南充市	Prefektura mailako hiria
	6	Bazhong	巴中市	Bāzhōng Shì	Prefektura mailako hiria
	7	Dazhou	达州市	Dázhōu Shì	Prefektura mailako hiria
	8	Ya'an	雅安市	Yǎ'ān Shì	Prefektura mailako hiria
	9	Chengdu	成都市	Chéngdū Shì	Azpiprobintzia hiria
	10	Deyang	德阳市	Déyáng Shì	Prefektura mailako hiria
	11	Suining	遂宁市	Sùiníng Shì	Prefektura mailako hiria
	12	Guang'an	广安市	Guǎng'ān Shì	Prefektura mailako hiria
	13	Meishan	眉山市	Méishān Shì	Prefektura mailako hiria
	14	Ziyang	资阳市	Zīyáng Shì	Prefektura mailako hiria
	15	Leshan	乐山市	Lèshān Shì	Prefektura mailako hiria
	16	Neijiang	内江市	Nèijiāng Shì	Prefektura mailako hiria
	17	Zigong	自贡市	Zìgòng Shì	Prefektura mailako hiria
	18	Yibin	宜宾市	Yíbīn Shì	Prefektura mailako hiria
	19	Luzhou	泸州市	Lúzhōu Shì	Prefektura mailako hiria
	20	Liangshan (Yi)	凉山彝族自治州	Liángshān Yízú Zìzhìzhōu	Prefektura autonomoa
	21	Panzhihua	攀枝花市	Pānzhīhūa Shì	Prefektura mailako hiria

Politika

Sichuan probintziako gobernadorea Jiang Jufeng da. Txinako Alderdi Komunistak probintzian duen ordezkaria Liu Qibao da.

Garraioa

Aireportuak

Kokapen Hiria	NAZE	NAGE	Aireportuaren izena
SICHUAN
Chengdu	ZUUU	CTU	Chengdu Shuangliu Nazioarteko Aireportua
Dazhou	ZUDX	DAX	Dachuan Aireportua
Guangyuan	ZUGU	GYS	Guangyuan Aireportua
Jiuzhaigou, Songpan	ZUJZ	JZH	Jiuzhaigou Huanglong Aireportua
Luzhou	ZULZ	LZO	Luzhou Aireportua
Mianyang	ZUMY	MIG	Mianyang Nanjiao Aireportua
Nanchong	ZUNC	NAO	Nanchong Aireportua
Panzhihua		PZI	Panzhihua Aireportua
Xichang	ZUXC	XIC	Xichang Qingshan Aireportua
Yibin	ZUYB	YBP	Yibin Aireportua

Kanpo estekak

• (Txineraz) Sichuango gobernuaren webgunea.

• Datuak: Q19770
• Multimedia: Sichuan / Q19770

Artikulu hau Txinako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.