Rapa Nui (etnia)

Rapa Nui
	; Dantza tradizionala
Biztanleak guztira
	5.682
Biztanleria nabarmena duten eskualdeak
	Txile
Hizkuntza
	Rapa Nui; Gaztelania
Erlijioa
	Kristautasuna
Zerikusia duten beste giza taldeak
	Austronesiar herriak

Artikulu hau herriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Rapa Nui».

Rapa Nui edo Rapanui Pazko uharteko etnia indigena da.

Deskribapena

Rapanui herria Polinesiatik etorritako lehen biztanleetatik eratorritakoa da. Arikiek, zuzenean jainkoengandiko jatorria zutenek, gizartea gobernatzen zuten. Gizarte hau tributan (mata) banatuta zegoen, oso maila estratifikatuekin. Tribu bakoitzak gune bat (kāinga) hartzen zuen. Biztanle gehienak barnealderantz bizi ziren, laborantza guneen ondoan. Kostaldean gune erlijioso, politiko eta zeremonialak ezarri ziren (Anakena, Akahanga), non moaiek ordezkatutako arbaso ia jainkotuak gurtzen ziren.

Uste denez, Rapa Nuiko populazioak gainpopulazio krisi bat jasan zuen XVII. eta XVIII. mendeetan, tribuen artean gerrak eragin zituena. Honen ondorioz, aldare zeremonialak suntsitu eta moaiak zizelkatzen ziren harrobiak bertan behera utzi zituzten. Bertakoak haitzuloetan bizitzen hasi ziren, eta aldian-aldian elikagai eskasia jasan behar izan zuten. Orduan zeremonia berri bat sortu zen: Tangata Manena ('gizon-txoria') deritzona.

Rapa Nuiek 1722ko apirilak 5ean izan zuten lehen harremana mendebaldar batekin, Jacob Roggeween itsasgizon holandarra uhartera iritsi zenean.

Egun, bere aktibistek uhartearen burujabetza aldarrikatzen dute.^[1]