Pertsonifikazio nazional
Pertsonifikazio nazionala nazio baten antropomorfizazioa da, argitalpen-karikaturetan zein propagandan ager daitekeena. Euren nazioek erabiltzen dituzte herrialdearen berezko ezaugarriak goraipatzeko.
Mendebaldeko munduko pertsonifikazio goiztiar batzuk, eskandinaviar herrialdeetan emagin, gerlari edo balkiria itxura zuten adierazpen nazionalak izatera jotzen zuten, eta, sarri, antzinako erromatar probintziaren latindar izena hartzen zuten, alegoria gisa: Hispania, Britania, Germania edo Helvetia bezala sinbolizatzen zena.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Alegoriak, emakume formadun pertsonifikazio nazional bezala jada sortu ziren Antzinako Grezian, izan ere, inongo hondarrik geratzen ez den arren, ezagutzen da jada Grezian erliebe eta estatuen bat egon zela Hellas greziar alegoria irudikatzen, garai hartan Grezia hiri-estatuetan banatuta egonda ere. Ziur asko, euren historia eta kultura komuna goraipatzeko sortu zuten, kanpoko etsai komun baten aurrean (persiarrak), Gerra Medikoetan[1]. Erromak jarraitu egin zuen ohitura hau, batez ere numismatikan, Erroma, Konstantinopla edo erromatar probintziak irudikatzen zituzten alegorien txanponak eginez. Besteak beste, Hispania, Britania eta Galia txanponetan agertu ziren hasiera batean, Erromak eskualde hauetako batekiko zuen garaipena ospatzeko modu bat bezala, eta, beraz, ohikoa zen hasieran erromatar probintzien alegoriak ikustea, erromatar txanponetan belaunikatuak eta garaituak, erromatar txanponetan bezala. Hadrianoren garaian, probintziako alegoria batzuk aurkeztu ziren, baina, oraingoan, ez ziren garaituak izan, duintasunez ordezkatuak baitziren, Inperioko probintzietan zehar bere bisitak ospatzeko[2].
Alegoria hauetako batzuk, Erdi Aroan edo Aro Modernoan agertzen jarraitu zuten, hauen gorakada, XIX. mendean eman zen erromantizismoaren mugimendu artistikoan gertatu zen arren. Herrialde batek horrelakorik ez balu, asmatzen ziren, horretarako bere izena Erdi Aroko neolatinez erabiliz edo egokituz, "A" hizkiarekin amaituz. Adibidez, Hanburgoko alegoria, Hammonia zen, bere neolatinezko izena Hammaburgum zelako.
Erromantizismoak nazioen jatorrira itzultzea aldarrikatzen zuen, iraganari nostalgia apur batekin begiratzen zion, bai Antzinaroari, bai Erdi Aroari, eta honek, ondorio bezala, nazioen iraganarekin zerikusia zuen guztian garapen artistiko bat ekarri zuen, nazionalismoa berpizteko asmoz. Pertsonifikazio nazionalak gobernuen tresna bat izan ziren gerra garaian propaganda egiteko edo herritarren artean nazioko kide izatearen eta harrotasunaren sentimendua areagotzeko. Antzinako probintzia erromatar edo korronte horrek asmatu berrien pertsonifikazio estatuak Europa osoko kale eta plazetan eraiki ziren. Batzuk, Britania bezalako olerkiak edo ereserkiak protagonizatzen dituzte Rule Britannia abestian, eta, beste batzuk, aldiz, ahanzturan eroriko lirateke edo alde batera utziko lirateke faxismoak herrialde batzuetan izan zuen gorakadagatik eta Bigarren Mundu Gerran izan zuen porrotagatik, Austrian bezala.
Pertsonifikazio nazional gehienak emakumeak izaten dira. Batzuetan emagin edo ama bezala agertzen dira, eta beste batzuetan gerlari bezala, edo balkiria bezala eskandinaviar alegorietan, euren herria defendatzen. Beste kasu batzuetan pertsonifikazioak gizonezko figurak dira, Osaba Sam edo John Bull kasu. Nazio askok animalia alegoriko bat ere badute, Errusiak errusiar hartzarekin bezala. Azkenik, badira beste pertsonifikazio batzuk herrialde bateko batez besteko herritarraren ezaugarri direnak, hala nola Ze Povinho, Juan Español edo Deutscher Michel, eta gehienetan gizonezko figurak izaten direnak.
Pertsonifikazioak herrialdearen arabera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hemen zerrendatzen dira itxura antropomorfoa edo zoomorfoa duten izaki legendarioak, pertsonifikazio nazionalak eta herritar arruntaren pertsonifikazioak.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ «Athenian Political Art from the Fifth and Fourth Centuries BCE: Images of Political Personifications» www.stoa.org (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
- ↑ Birley, Anthony, 1937-. (1997). Hadrian : the restless emperor. Routledge ISBN 0-415-16544-X. PMC 36024001. (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
- ↑ (Gaztelaniaz) «El león hispano: el símbolo despreciado y olvidado por España» abc 2014-11-29 (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
- ↑ Neue Staaten, neue Bilder? : visuelle Kultur im Dienst staatlicher Selbstdarstellung in Zentral- und Osteuropa seit 1918. Böhlau 2005 ISBN 3-412-14704-4. PMC 61714563. (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
- ↑ Trinidad Deiros, Handala, el icono de la amargura de Palestina, 05/01/14, La Marea