Edward Ratcliffe Garth Russell Evans
Edward Ratcliffe Garth Russell Evans almirantea (Londres, 1880ko urriaren 28a - Golå, Norvegia, 1957ko abuztuaren 20a), Mountevanseko 1. baroia, "Teddy" Evans bezala ezaguna, britainiar itsas armadako ofiziala eta Antartikako esploratzailea izan zen. Terra Nova espedizioko bigarren agintaria izan zen, Hego polora zuzendua eta Robert Falcon Scott-ek agindu zuena 1911 eta 1912. urteen artean, eta polora iritsi ziren gizon guztiek biziaz ordaindu zutena.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Evansek aurretik bigarren ofizial gisa jardun zuen Morning-n, Scott-en lehenengo Antartikako espedizioaren txanda-ontzia 1901 eta 1904. urteen artean. Scottek bere espedizioan Evansi bigarren agintaria izatea eskaini zion Eduardo VII.aren penintsula aztertzeko espedizio bat antolatzeko konbentzitzeko. Hala eta guztiz ere, ez zen lan-harremana erraza, Scottek oraindik ere jotzen baitzuen Evans lehiakide gisa.
Antartikan, Evans Scott-en lera motorizatuen taldearen arduraduna izan zen hasiera batean, baina matxuratu egin zirenean, hegoalderantz jarraitu zuten, lerak leban arrastatuz, Scott poloraino joateko azken laguntza-taldearen lider gisa. Evansek Scott taldea utzi zuen 1912ko urtarrilaren 4an, polotik 250 kilometro baino gutxiagora. Itzulera-bidaian, Evans larriki gaixotu zen eskorbutorekin eta leraz eraman behar izan zuten. Bere egoera gero eta okerragoa zen eta William Lashly-k, bere bidaia lagunak, bidaiaren egunkarian honela islatu zuen: "[Evans] ... zuria eta urdina bihurtzen da, baita beste kolore batzuk ere", eta geroago, minak jasaten hasi zen, jasanezinak egiten zirenak. Ordurako, Thomas Crean-ek, espedizioko beste kideak, oinez eta guztiz bakarrik espedizioaren kanpamentu baserainoko gainerako ia 70 kilometro egin behar izan zituen laguntza lortzeko.
Bere gaixotasunagatik, Evans, 1912ko martxoan, espedizioko Terra Nova ontzian etxera bueltan bidali zuten, baina suspertu zen eta hurrengo urtean itzuli zen, espedizioan bizirik atera zirenak erreskatatu zituen ontziaren buru.
Antartikako zerbitzuari jarraiki, Evansek itsas ibilbide arrakastatsua izan zuen. 1917an, HMS Broke destruktorea agindu zuen destruktore alemaniarren aurkako operaziotan. Almirantearen mailara igo eta Chelseako Lord Mountevans eman zioten baroitza bat sortu zuten 1945ean. Zerbitzu berezien Ordena (1917) jaso zuen eta Batheko Ordenako zaldun komendadore izendatu zuten (1935), baita kondekorazio ugari ere.
E.R.G.R. "Teddy" Evans ez dugu nahastu behar Edgar Evans kontramaisuarekin, Hegoburutik itzultzen ari zirenean hil zen Scotteko taldekoetako bat izan zena.
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Preston, Diana: A First Rate Tragedy. ISBN 0-618-00201-4
- Huntford, Roland: The Last Place on Earth. ISBN 0-689-70701-0
- Cherry-Garrard, Apsley: The Worst Journey in the World. ISBN 0-88184-478-0
Kanpoko loturak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez) www.burkespeerage.com
- (Ingelesez) Royal Navy Flag Officers 1904-45
- 1880ko jaiotzak
- 1957ko heriotzak
- Londrestarrak
- Royal Navyko ofizialak
- Ohorezko Legioko ofizialak
- Lehen Mundu Gerrako militarrak
- Bigarren Mundu Gerrako militarrak
- Almiranteak
- Terra Nova espedizioa
- Royal Navyko almiranteak
- Bigarren Mundu Gerrako Royal Navyko almiranteak
- Lehen Mundu Gerrako Royal Navyko ofizialak