Bario kloruro
Bario kloruro | |
---|---|
Formula kimikoa | BaCl2 |
SMILES kanonikoa | [Cl-.[Cl-].[Ba+2]&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua] |
MolView | [Cl-.[Cl-].[Ba+2] 3D eredua] |
Konposizioa | bario eta kloro |
Mota | konposatu kimiko |
Ezaugarriak | |
Dentsitatea | 3,86 g/cm³ (20 ℃) |
Disolbagarritasuna | 38 g/100 g (ur, 20 ℃) |
Fusio-puntua | 963 ℃ 962 ℃ |
Irakite-puntua | 1.560 ℃ (760 Torr) |
Formazio entalpia estandarra | −860,1 kJ/mol |
Masa molekularra | 207,843 Da |
Arriskuak | |
NFPA 704 | |
Gutxieneko dosi hilgarria | ikusi
|
Batezbesteko dosi hilgarria | ikusi
|
Denboran ponderatutako esposizio muga | 0,5 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak, Australia, Belgika, Danimarka, Europako Batzordea, Finlandia, Frantzia, Alemania, Hungaria, Hego Korea, Mexiko, Zeelanda Berria, Norvegia, Polonia, Suedia, Suitza, Herbehereak, Filipinak, Turkia, Erresuma Batua) 0,3 mg/m³ (, Errusia) |
Denbora laburreko esposizio muga | 2 mg/m³ (Hungaria) 1,5 mg/m³ (Polonia) 1 mg/m³ (Errusia) |
IDLH | 50 mg/m³ |
Eragin dezake | barium chloride exposure (en) |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | WDIHJSXYQDMJHN-UHFFFAOYSA-L |
CAS zenbakia | 10361-37-2 |
ChemSpider | 23540 |
PubChem | 25204, 5360350 eta 139046011 |
Reaxys | 1209229 eta 8128158 |
Gmelin | 63317 |
ChEMBL | CHEMBL3184191 |
NBE zenbakia | 1564 |
RTECS zenbakia | CQ8750000 |
ZVG | 1960 |
DSSTox zenbakia | CQ8750000 |
EC zenbakia | 233-788-1 |
ECHA | 100.030.704 |
RxNorm | 1311065 |
UNII | 0VK51DA1T2 |
Bario kloruroa BaCl2 formulako konposatu ez-organikoa da. Bario-gatz disolbagarrienetako bat da. Beste bario-gatz batzuk bezala, toxikoa da eta garrari kolore urdin-berdea ematen dio. Higroskopikoa ere bada.
Egitura eta propietateak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]BaCl2-a bi formatan krisalizatzen da. Batean fluoritaren egitura du eta bestean cotunnitarena. Bi egitura horiek Ba2+ ioi handien zaletasuna seitik gorako koordinazio-indizeekiko asebete dezakete[1][2]. Ba2+ ioiaren koordinazio-indizea 8koa da fluorita-egituran[3] eta 9koa cotunnitarenean[4].
Ur-disoluzioetan BaCl2-ak gatz arrunt baten gisa jokatzen du. Uretan 1:2 elektrolito bat da eta disoluzioak pH neutroa du.
Bario kloruroak sulfato ioiekin erreakzionatzen du, bario sulfatozko prezipitatu zuri lodia sortzeko.
Ba2+ + SO42− → BaSO4
Oxalatoarekin antzeko erreakzioa gertatzen da:
Ba2+ + C2O42− → BaC2O4
Prestaketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bario kloruroa bario hidroxidotik edo bario karbonatotik abiatuta presta daiteke. Atzen honek witherita minerala osatzen du.. Oinarrizko gatz horiek azido klorhidrikoarekin erreakzionatzen dute bario kloruro hidratatua emateko.
Eskala industrialean, bi urratseko prozesu baten bidez prestatzen da, baritina mineraletik abiatuta (bario sulfatotik, alegia)[5]:
BaSO4 + 4 C → BaS + 4 CO
Lehen urrats horrek tenperatura altuak eskatzen ditu.
BaS + 2 HCl → BaCl2 + H2S
Bigarren urratsean azido klorhidrikoaren ordez kloroa usa daiteke[6].
Erabilera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Merkea izanik ere bario kloruroak erabilera mugatua du laborategian zein industrian[6].
Industrian, sosa kaustikoko plantetan gatzuna purutzeko erabiltzen da nagusiki. Altzairugintzan bero bidezko tratamenduetako gatzak prestatzeko baliatzen da.
Pirotekniak baliatzen du garrari kolore berde bizia emateko[7].
Dena dela, bere toxikotasunak erabilgarritasuna mugatzen du.
Toxikotasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bario kloruroa, beste barioa-gatz disolbagarri batzuk bezala, oso toxikoa da[8]. Sodio sulfatoa eta magnesio sulfatoa dira antidoto posibleak, nahikoa disolbaezin den bario sulfatoa hauspearazten dutelako.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Wells, A. F. (Alexander Frank), 1912-. (1984, ©1975). Structural inorganic chemistry. (5th ed. argitaraldia) Clarendon Press ISBN 0-19-855370-6. PMC 8866491. (Noiz kontsultatua: 2021-01-02).
- ↑ Castillo Garcia, Oscar & Beobide Pacheko , Garikoitz. (2015). Kimika ez-organiko aurreratuta. Euskal Heriko Unibertsitatea, 58 or. ISBN 978-84-9082-142-8..
- ↑ (Alemanez) Haase, A.; Brauer, G.. (1978). «Hydratstufen und Kristallstrukturen von Bariumchlorid» Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie 441 (1): 181–195. doi: . ISSN 1521-3749. (Noiz kontsultatua: 2021-01-02).
- ↑ Brackett, Elizabeth B.; Brackett, Thomas E.; Sass, Ronald L.. (1963-10-01). «THE CRYSTAL STRUCTURES OF BARIUM CHLORIDE, BARIUM BROMIDE, AND BARIUM IODIDE» The Journal of Physical Chemistry 67 (10): 2132–2135. doi: . ISSN 0022-3654. (Noiz kontsultatua: 2021-01-02).
- ↑ (Ingelesez) Greenwood, Norman M. & Earnshaw, Alan. (1997). Chemistry of the Elements (2nd ed.). Butterworth-Heinemann ISBN 978-0-08-037941-8..
- ↑ a b Ullmann's encyclopedia of industrial chemistry. (Sixth edition. argitaraldia) ISBN 978-3-527-30673-2. PMC 751968805. (Noiz kontsultatua: 2021-01-02).
- ↑ Joana, Mendiburu. (2002-07-01). «Udako ikuskizun koloretsua» Zientzia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-01-02).
- ↑ The Merck index : an encyclopedia of chemicals, drugs, and biologicals.. (Fifteenth edition. argitaraldia) ISBN 978-1-84973-670-1. PMC 824530529. (Noiz kontsultatua: 2021-01-02).