Talmud

Talmud, (hebreeraz: תַּלְמוּד‎, talmūd, "ikasketa, ikaskuntza") judaismoan, Mishna edo ahoz jasotako legeen kode nagusiari eginiko oharrak, iruzkinak eta azalpenak biltzen dituen obra zabala da.

Juduen erlijio eta bizitza zibileko arauak zehaztea du helburu Talmudak. Bi Talmud daude, juduen munduan garatu ziren bi tradizio nagusien arabera:

• Palestinako Talmuda, Jerusalemgo Talmuda ere deitua, IV. mendean osatua eta Jochanan ben Nappacha Tiberiadesko rabbien eskola sortu zuen doktore juduak (180-Tiberiades, 279) mendebaleko arameraz idatzi zituen lanetan oinarritua.
• Babiloniako Talmuda, askoz ere zabalduagoa, Rab Ashi (352-427) maisuak eta Surako akademiako rabbiek prestatua eta Rabbina II.ak (499an hila) osatua. Ekialdeko arameraz idatzi zuten Babiloniako Talmud hori, eta judu-erlijioaren bigarren liburu nagusi bihurtu zen, Bibliaren ondoren, hurrengo mendeetatik aurrera.

Talmud liburuak garrantzi handia du gaur egun ere, judu kontserbadoreen artean, bereziki. Israelen eta Estatu Batuetan daude gaur egungo Talmudaren eskola nagusiak.

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

• Datuak: Q43290
• Multimedia: Babylonian Talmud / Q43290