Donecka Popola Respubliko
| Donecka Popola Respubliko | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Origina nomo: | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Донецкая Народная Республика | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| pridisputata teritorio • okupata teritorio de Ukrainio • respubliko de Rusio • provinco de Ukrainio • neagnoskita ŝtato | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Geografio
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ĉefurbo: | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Areo:
|
8 539 km² ĝis komenco de Invado de Rusio en Ukrainio
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Loĝantaro | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kvanto de loĝantoj:
|
2 332 556 (2020)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ŝtat-strukturo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ŝtata himno de Donecka Popola Respubliko [1]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Donecka Popola Respubliko (ruse Донецкая народная республика, vaste uzanta siglo: "DPR", ruse ДНР) estis parte agnoskita ŝtato situinta en Donbaso, kiu laŭ internacia juro estas sud-orienta parto de Ukrainio. Ĝi estis agnoskita de Rusio, Sirio kaj Nord-Koreio. Multaj politikologoj konsideras ĝin marioneta ŝtato de Rusio. Ukrainio konsideras ĝin terorista organizo.[2][3][4][5] En 2022 jaro, la ŝtato estis aneksita per Rusio.[6]
Historio
[redakti | redakti fonton]La agado komenciĝis la 7-an de aprilo 2014, kiam separistoj okupis konstruaĵon de provinca administrejo kaj urba konsilantaro en Donecko. Semajnon poste aktivistoj de Donecka Popola Respubliko transprenis kontrolon de pluraj administrejoj en multaj urboj de la Donecka provinco: Mariupol, Horlivka, Makijivka, Slovjansko aŭ Kramatorsko.
La ŝtato aperis post referendumo, okazinta la 11-an de majo 2014.[7] Post la voĉdonado, la ĉefo de la Voĉdona Komitato de la respubliko, Roman Ljagin, deklaris ke 89,7 % da voĉdonintoj subtenas la establon de la nova respubliko.[8] La donecka voĉdona komitato aprobis la rezulton, menciante ke 74,87 % da personoj voĉdonis.[9] Ukrainio kaj okcidentaj nacioj ne agnoskas la rezultojn de la referendumo.[7]
La 16-an de majo 2014 sur postenon de la ĉefministro de la respubliko estis nomumita fare de Plejsupera Konsilio rusia civitano Aleksandr Borodaj.
La 24-an de majo 2014 Donecka Popola Respubliko kaj Luhanska Popola Respubliko subskribis interkonsenton pri kreo de Federacia Respubliko Novorusio.
Batalgrupoj de Donecka Popola Respubliko estas akuzataj pri pluraj militkrimoj dum batalado kontraŭ la ukraina armeo, same akuzata je militkrimoj.
La 17-an de julio 2014 aŭtoritatoj de Donecka Popola Respubliko estis akuzitaj pri pafalterigo de la pasaĝera aviadilo de Malajzia Aerlinio. Konforme al la donitaĵoj de spionagentejoj de Ukrainio kaj Usono la pafalterigo okazis helpe de kontraŭaviada sistemo BUK, priservata de tiel nomataj „verdaj hometoj" (batalantoj en uniformoj sen rangosignoj), poste oni asertis, ke tio estas soldatoj de rusiaj taĉmentoj kaj ankaŭ anoj de la rusia Federacia Sekureca Servo.
En la respubliko ofte okazis homforkaptoj kaj eksterjuĝaj ekzekutoj. En aprilo de kiu jaro? batalgrupoj forkondukis en Slovjansko mision de la Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo, kies membroj estis dum kelkaj semajnoj entenataj en la urbo. En Slovjansko oni ankaŭ kaptis kaj murdis plurajn civitanojn de Ukrainio. Sur la teritorio de la rekonkerita urbo oni trovis amasan tombon, kie oni sukcesis identigi korpojn de kvar paroĥanoj de loka ortodoksa preĝejo. Laŭ Sekureca Servo de Ukrainio de aŭgusto 2014, batalgrupoj de Donecka Popola Respubliko detenis kelkcent ostaĝojn.
La 31-an de aŭgusto 2018 ĉefministro de la respubliko Aleksandr Zaĥarĉenko estis morte vundita pro eksplodo en kafejo en Donecko.
La 22-an de februaro 2022 prezidanto de Rusio Vladimir Putin subskribis la ukazon pri agnosko de Donecka Popola Respubliko. Sekvis subskribo de traktatoj pri amikeco, kunlaboro kaj reciproka helpo.
De la 23-a ĝis la 27-a de septembro 2022 en la respubliko okazis referendumo, surbaze de kiu la 30-an de septembro estis subskribita kontrakto pri ĝia aliĝo al Rusio. Ĝi iĝis regiono de Rusio, sed konservis sian historian nomon.[10] Multe da ŝtatoj ne rekonis rezulton de referendumo kaj nomis ĝin aneksado, kondamninte per rezolucio de Ĝenerala Asembleo de UN.[11]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ "Закон Донецкой Народной Республики «О Государственном гимне Донецкой Народной Республики»" Arkivigite je 2022-02-24 per la retarkivo Wayback Machine (ruse)
- ↑ Jones, Sam."Ukraine fighting points to Russia designs for puppet state". // Financial Times (angle)
- ↑ Socor, Vladimir (2016). "Conserved Conflict: Russia's Pattern in Ukraine's East". In Iancu, Niculae; Fortuna, Andrei; Barna, Cristian; Teodor, Mihaela (eds.). Countering Hybrid Threats: Lessons Learned from Ukraine. Washington, DC: IOS Press. pp. 187–192. ISBN 978-1614996507. (angle)
- ↑ Rosjanie od roku szykują Donbas do eskalacji // www.gazetaprawna.pl (pole)
- ↑ Чотири місяці війни. Чого досяг Путін і чого досягла Україна // BBC News (ukraine)
- ↑ "Putin annexes four regions of Ukraine in major escalation of Russia’s war" // The Guardian (angle)
- ↑ 7,0 7,1 Ukraine crisis: Will the Donetsk referendum matter? (angle). BBC. Alirita 2014-05-12 .
- ↑ Nearly 90% of Voters Support Independent Donetsk People’s Republic (angle). RIA Novosti. Arkivita el la originalo je 2014-05-22. Alirita 2014-05-12 .
- ↑ Referendum results in Donetsk and Lugansk Regions show landslide support for self-rule (angle). Russia Today. Alirita 2014-05-12 .
- ↑ Федеральный конституционный закон от 04.10.2022 № 5-ФКЗ "О принятии в Российскую Федерацию Донецкой Народной Республики и образовании в составе Российской Федерации нового субъекта - Донецкой Народной Республики" (ruse)
- ↑ "With 143 Votes in Favour, 5 Against, General Assembly Adopts Resolution Condemning Russian Federation’s Annexation of Four Eastern Ukraine Regions" // Unuiĝintaj Nacioj (angle)
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Luhanska Popola Respubliko
- Politika krizo en Krimeo (2014)
- Rus-ukraina milito (de 2014)
- Novorusio
- Donbaso
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Znalazła się porwana misja OBWE. Oficerowie są gośćmi w piwnicy mera Słowiańska Homforkaptita misio de OSKE ektroviĝis. La oficiroj estas gastoj en la kelo de la urbestro - laŭ Gazeta Wyborcza
