| ||
Ĉefurbo | Trento | |
Areo | 13.605,5 km² | |
Loĝantaro | 1.078.893 (31-8-2022) | |
Trentio-Sudtirolo, (en la itala: Trentino-Alto Adige [trenTIno-ALto Adiĝe], en la germana: Trient-Südtirol [triENT-züttiRO:L]) estas aŭtonoma regiono de Nordorienta Italio.
Subregionoj
redaktiTrentio-Südtirol konsistas, kiel jam sugestas ĝia nomo, el du teritorioj:
Trentio kaj Sudtirolo administre estas du aŭtonomaj provincoj. Ambaŭ provincoj geografie estas en la valo de la rivero Adiĝo (itale Adige, germane Etsch), apud kiu situas la du ĉefurboj Trento kaj Boceno.
Trentio Ĝi estas la suda areo de la Regiono; ĝi limas kun Lombardio okcidente kaj sude, kun Veneto oriente kaj sude. Ĝi etendiĝas de la norda pinto de Garda Lago ĝis la norda limo kun Sudtirolo. Trentino estas itallingva, kun malgranda germana kaj ladina malplimulto, kaj ĝia ĉefurbo estas Trento. Aliaj urboj estas Rovereto, Pergine Valsugana, Arco, Riva del Garda, Mori. |
Sudtirolo Ĝi estas la norda areo de la Regiono; ĝi limas sude kun Trentio, okcidente kun Lombardio, Svislando kaj Aŭstrio kiu ankaŭ norde ĉirkaŭas ĝin, oriente kun Veneto . Ĝiaj ĉefaj urboj estas, Boceno, Merano, Bresanono, Laiveso kaj Bruniko. |
Urboj
redaktiAliaj cellokoj
redaktiEn Sudtirolo:
Merano, Bressanone, Chiusa, Brunico, Vipiteno, Glorenza e Laives.
En Trentio:
Rovereto, Riva del Garda.
Kompreni
redaktiDum Trentio estas plejparte itallingva, Supra Adiĝo (Sudtirolo) estis tradicie germanlingva kaj ĝis la Unua mondmilito estis parto de Aŭstrio. Ankoraŭ nun la germana lingvo estas kun-oficiala kaj la hejma lingvo de la pliparto de la loĝantaro (62% laŭ la censo de 2011); 23% parolas la italan, 4,1% la ladinan (en la valoj Val Gardena, Val Badia kaj Val di Fassa); krome, kiel en la tuta Italio, estas iom pli ol 10% da enmigrintoj, alvenintaj en la lastaj jaroj, kiuj hejme parolas tute alian lingvon.
En la adiĝa valo estas unu el la plej gravaj vojoj kiuj transiras la Alpojn, tiu de la pasejo Brenero (germane: Brennerpass, itale: Passo del Brennero), kiu konsistigas la landlimon inter Italio kaj Aŭstrio.
Tre interesa ankaŭ la pasejo de Stelvio.
Ferio en Trentio/Sudtirolo signifas naturon, bonan manĝaĵon, sporton, amuzon, malstreĉiĝon...
Tereno
redaktiGranda vario en malgranda teritorio
En Sudtirolo, kontraŭoj kunfandiĝas kaj esplorante la areon oni povas atingi alpajn kaj mediteraneajn areojn. Tiel la "palaj montoj", niaj Dolomitoj - Monda Heredaĵo de Unesko, alternante kun verdaj arbaroj kaj herbejoj logas vin en la orienta parto de la provinco, dum en la okcidenta parto reĝas la monto Ortles akompanata de sia kortego kaj norde altas la protektiva landlima kresto. En la mezo, la teritorio estas karakterizita de valoj formitaj de glaciejoj kaj akvoj, kaj de riveroj kiuj fluas suden tra fruktoplantejoj kaj vinberejoj, trapasas pitoreskajn urbojn, vinajn vilaĝojn kaj kuras ĉe la piedo de fortikaĵoj kaj kasteloj.
Historio
redaktiKlimato
redaktiEniri
redaktiTransportiĝi
redaktiVidi
redakti"Biotopo Lavini di Marco" estas natura areo kie oni eltrovis spurojn de dinosaŭro. Eblas vidi la spurojn kaj la eksplikaj paneloj
Fari
redaktiDum la vintraj festoj, ravaj ferioj, inter neĝo, montoj, kaj kristnaskaj foiretoj.
Komuniki
redaktiLerni
redaktiLabori
redaktiAĉeti
redaktiVendejaroj
redaktiManĝi
redaktiTrinki
redaktiAlkoholaĵoj
redaktiLoĝi
redaktiSekureco
redaktiSano
redaktiRespekto
redaktiEsperanto
redaktiKonsulejoj
redaktiViziti plu
redaktiRimarkoj
redaktiEksteraj ligiloj
redakti
permesilo Krea Komunaĵo A