Ronald Reagan

Honorigoj
Honorigoj	(2018) Labor Hall of Honor (en) ../... 28+ ; vd

Postenoj
Postenoj	Prezidanto de Usono (1981–1989); elektita estonta usona prezidanto (1980–1981); Guberniestro de Kalifornio (1967–1975); President of SAG (en) (1959–1960); President of SAG (en) (1947–1952); prezidanto vd

**Ronald Reagan**
Ronald Reagan
	La 40-a prezidento de Usono
	Oficiala portreto de Ronald Reagan en 1985
Persona informo
	Ronald Wilson Reagan
Naskonomo	Ronald Wilson Reagan
Naskiĝo	6-an de februaro 1911; en Tampico, Illinois, Usono
Morto	5-an de junio 2004 (93-jaraĝa); en Bel Air, Los Angeles, Kalifornio, Usono
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Pneŭmonito kaj Alzheimer-malsano vd
Tombo	Ronald Reagan Presidential Library (en) vd
Religio	Presbiterianismo • Restaŭrismo • Kristana Preĝejo (Disĉiploj de Kristo) vd
Etno	Blankulo vd
Lingvoj	usona angla • angla vd
Loĝloko	Rancho del Cielo • Ronald Reagan Boyhood Home vd
Ŝtataneco	Usono vd
Alma mater	Eureka College
Partio	Respublikano
Subskribo
Familio
Patro	Jack Reagan (en) vd
Patrino	Nelle Wilson Reagan (en) vd
Gefratoj	Neil Reagan (en) vd
Edz(in)o	Jane Wyman (geedziĝo 1940, divorco 1948); Nancy Davis (geedziĝo 1952)
Infanoj	Maureen Reagan; Christine Reagan; Michael Reagan (adoptita); Patti Reagan; Ron Reagan
Profesio
Okupo	aktoro
Aktiva en	Des Moines • Holivudo • Fort Mason • Culver City • Fort MacArthur • Holivudo • Sakramento • Vaŝingtono vd
Aktiva dum	1-a de junio 1937– vd
Verkado
Verkoj	Tear down this wall! vd
Postenoj
Postenoj	Prezidanto de Usono (1981–1989); elektita estonta usona prezidanto (1980–1981); Guberniestro de Kalifornio (1967–1975); President of SAG (en) (1959–1960); President of SAG (en) (1947–1952); prezidanto vd
Honorigoj
Honorigoj	(2018) Labor Hall of Honor (en) ../... 28+ ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Usona Legio ; Screen Actors Guild ; Tau Kappa Epsilon (en) vd
En TTT	–
40-a Prezidento de Usono
Dum	20-a de januaro 1981 – 20-a de januaro 1989
Vicprezidento	George H. W. Bush
Antaŭulo	Jimmy Carter
Sekvanto	George H. W. Bush
33-a Guberniestro de Kalifornio
Dum	3-a de januaro 1967 – 7-a de januaro 1975
Antaŭulo	Edmund G. "Pat" Brown, Sr.
Sekvanto	Edmund G. "Jerry" Brown, Jr.
Aktorado
	Reagan en Cowboy from Brooklyn en 1938
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Ronald Wilson REAGAN [ron.ld rejg.n] (naskiĝis la 6-an de februaro 1911, mortis la 5-an de junio 2004) - la kvardeka prezidanto de Usono. Konservulo, kontraŭkomunisto, membro de Respublikana Partio.

Vivo

Reagan naskiĝis en Tampico, Ilinojo. Li laboris unue kiel radio-anoncisto de sportaj eventoj, kaj poste (1937) kiel aktoro por Warner Brothers. Post la dua mondmilito li apogis la liberalan Demokratan Partion, sed dumtempe helpos la fifaman komunisto-ĉasan Holivudan komisionon. Li batalis kontraŭ komunistoj en la kinofilma industrio kaj elektiĝis sepfoje kiel la prezidanto de la sindikato de kinofilmaj aktoroj "The Screen Actors Guild". (Ĝis 1966 lia politika konvinko ŝanĝiĝis kaj en 1966 li komencis sian politikan karieron per esti elektita guberniestro de Kalifornio (37 jarojn post tio denove venkis aktoro tie, nome Arnold Schwarzenegger). Li reelektiĝis en 1970. En 1980 li estis elektita prezidanto de Usono kaj gajnis duan periodon en 1984. En 1984 li venkis en 49 el la 50 ŝtatoj. En la centro de lia politiko staris la antikomunismo (nomis Sovetunion Akso de la Malbono). Li parolis tre klare kaj efike al la civitanoj kaj promesis reakiri la memfidon post la Vjetnama fiasko. Li parolis ofte pri la aparta valoro de Usono.

Li edziĝis dufoje; la unua edzino estis Jane Wyman, kaj la dua estas Nancy Davis. Li estis presbiteriano. En 1994, li verkis "Leteron al la Usona Popolo" en kiu li skribis ke li suferas pro la morbo de Alzheimer. Post tio li ne surprenis oficialan sinprezenton, sed li vizitis sian buroon ĝis 1999.

Subtenantoj de Reagan opinias ke lia firma sinteno pri la Sovetunio helpis al disfalo de Sovetunio. Kritikoj atribuas la disfalon al internaj kaŭzoj, kiujn antaŭhelpis la eksport-malpermeso de la plej modernaj teknologioj, la devigita armado tiel ekonomia kolapso en la Sovetunio. (La armadon kaj la ekonomian kreskon de la Reagan-a periodo financis aliaj ŝtatoj per aĉeto de ŝtataj valorpaperoj).

Reagan intencis vundi kaj helpi detrui komunismon. Tiucele li sendis helpon al la pola kontraŭkomunista sindikato Solidareco, li sendis helpon al tiuj en Afganujo kiuj batalis kontraŭ la soldatoj Sovetuniaj, li malpermesis sendi modernajn teknologion al la Sovetunio por ne helpi la ekonomion Sovetan. Per la usonaj misiloj "Stinger", Afganaj batalantoj detruis multajn aeroplanojn sovetajn. Kiel la Komunistoj ŝtatoj antaŭe sendis helpon al Vjetnamaj soldatoj kiuj mortigis Usonajn soldatojn, Usono sendis helpon al Afganaj soldatoj kiuj mortigis Sovetajn soldatojn.

Kiel prezidento Reagan parolis elokvente kontraŭ Komunismo. Li priskribis la Sovetunion kiel "la malbona imperio". En Berlino li paroladis pri la fifama Berlinmurego dirante "Sinjoro Gorbaĉev, disfaligu tiun muron!" Liaj prelegoj donis esperon al la kontraŭkomunistaj malliberuloj en la Sovetunio.

Dum lia administrado (1981-1989) okazis;

1981- Sensukcesa murda atenco je la 30-a de marto fare de John Hinckley. James Brady estis paralizita en la atako.
1981- La ekonomia politiko de Supply-Side (Reaganomics}
1981- La milito kontraŭ la disvastiĝo de komunismo - Libio, Nord-Koreio, Kubo, Nikaragvo
1986- Skandalo Iran-Contra
1986- Reagan renkontas Gorbachev en Islando pri la usona Plano por Strategia Defendo (ĵurnale Star Wars)