Neŭtrona stelo
kolapsita kerno de granda stelo konsistanta ĉefe el neŭtronoj
Neŭtrona stelo estas unu ebla finstadio en la evoluo de stelo. Ĝi formiĝas el la restaĵo de pezega stelo, kiam tiu kolapse kunpremiĝas pro sia propra gravito, post kiam la stelo eksplodis kiel supernovao de tipo II, Ib aŭ Ic.
2- Solida krusto dika de ĉ. 1,5 km
3- Likva interno konsistanta el neŭtronoj kaj aliaj partikloj
Strukturo
redaktiNeŭtrona stelo konsistiĝas el pluraj tavoloj:
- Surface, oni parolas pri atmosfero, por tavolo de kelkaj centimetroj da likva materio.
- Sube estas ekstera krusto, dika de ĉirkaŭ 1 kilometro, kies komponiĝo estas sama kiel tiu de blanka nano: solido da atomkernoj, verŝajne de fero, kiu povas esti fluidaĵo se la temperaturo superas 106 K. Kiam la krusto estas solida, povas okazi ties rompoj, kiuj estigas steltremojn.
- Sube, pro la premo, la atomkernoj sorbas siajn elektronojn kaj iĝas pli kaj pli riĉaj je neŭtronoj. Liberaj neutronoj aperas: Tie estas la interna krusto kies denso atingas 4,3×1011 g·cm−3.
- En regiono, kie denso superas 1,7×1014 g·cm−3, la atomkernoj kunfandiĝas en fluidaĵo da neŭtronoj (tre plimultaj), protonoj, elektronoj, kelkaj muonoj, tiu regiono estas tiel nomata ekstera kerno
- Se la denso superas 3×1015 g·cm−3, la materio estas en malbone konata stato: la neŭtronoj kunfandiĝas iĝante fluidaĵo da kvarkoj u kaj d sed eble ankaŭ s-kvarkoj (aŭ strangaj kvarkoj). Oni tiel nomas kvarkaj steloj hipotezajn neutronajn stelojn en kiu aperas fluidaĵo da kvarkoj, kaj strangaj steloj tiujn en kiuj aperas s-kvarkoj.
