Μετάβαση στο περιεχόμενο

Οδοντόκρεμα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Διάφορες μάρκες οδοντόκρεμας προς πώληση.

Η οδοντόκρεμα ή η οδοντόπαστα είναι μια πάστα ή γέλη συσκευασμένη συνήθως σε σωληνάριο, η οποία χρησιμοποιείται επάνω στην οδοντόβουρτσα σαν συμπλήρωμα, για να καθαρίσει και να διατηρήσει την αισθητική και την υγεία των δοντιών. Η οδοντόκρεμα χρησιμοποιείται για την προώθηση της στοματικής υγιεινής (oral hygiene): χρησιμεύει ως ένα λειαντικό που βοηθά στην αφαίρεση της οδοντικής πλάκας (dental plaque) και των τροφίμων από τα δόντια, βοηθά στην καταστολή της δυσοσμίας του στόματος (halitosis) και παραδίδει δραστικά συστατικά (συνηθέστερα φθόριο) για να βοηθήσει στην πρόληψη των ασθενειών των δοντιών και των ούλων (ουλίτιδα) (gingivitis).[1] Το μεγαλύτερο μέρος του καθαρισμού επιτυγχάνεται από τη μηχανική δράση της οδοντόβουρτσας και όχι από την οδοντόπαστα. Το αλάτι και το διττανθρακικό νάτριο (μαγειρική σόδα) (sodium bicarbonate) (baking soda) είναι μεταξύ των υλικών που μπορούν να αντικατασταθούν στην εμπορική οδοντόκρεμα. Η οδοντόκρεμα, λόγω της περιεκτικότητάς της σε φθόριο, δεν προορίζεται για κατάποση, αλλά, γενικά δεν είναι πολύ επιβλαβής εάν καταποθεί σε μικρή ποσότητα. Ωστόσο, θα πρέπει να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια μετά την κατάποση ασυνήθιστα μεγάλης ποσότητας.[2]

Συστατικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πέραν της περιεκτικότητάς των σε νερό (20–42%), οι οδοντόκρεμες προέρχονται από μια ποικιλία συστατικών, τα τρία κυριότερα είναι: τα λειαντικά, το φθοριούχο νάτριο και τις επιφανειοδραστικές ουσίες (απορρυπαντικά - καθαριστικά) συστατικά.

Λειαντικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα λειαντικά αποτελούν το 50% τουλάχιστον μιας τυπικής οδοντόκρεμας. Αυτά τα αδιάλυτα σωματίδια βοηθούν στην απομάκρυνση της πλάκας από τα δόντια. Η απομάκρυνση της πλάκας και της οδοντικής πέτρας βοηθά στην ελαχιστοποίηση των κοιλοτήτων και της περιοδοντικής νόσου. Αντιπροσωπευτικά λειαντικά περιλαμβάνουν σωματίδια του υδροξειδίου του αργιλίου (aluminum hydroxide) (Al(OH)3), ανθρακικό ασβέστιο (calcium carbonate) (CaCO3)), διάφορα φωσφορικά υδρογόνου ασβεστίου, διάφορους πυρόλιθους (silicas), ζεόλιθους (zeolites), και υδροξυαπατίτη (hydroxyapatite) (Ca5(PO4)3OH).

Τα λειαντικά, όπως και οι παράγοντες οδοντικής στίλβωσης που χρησιμοποιούνται στα ιατρεία των οδοντιάτρων, επίσης προκαλούν μια μικρής κλίμακας διάβρωσης του σμάλτου, ονομαζόμενη "στιλβωτική" δράση. Ορισμένες μάρκες περιέχουν λευκή σκόνη μίκας (ένα λαμπερό μεταλλικό πυριτικό άλας με μια πολυεπίπεδη δομή, που βρίσκεται σε λεπτές κλίμακες στο γρανίτη και σε άλλα πετρώματα, ή με τη μορφή κρυστάλλων. Χρησιμοποιείται ως θερμικό ή ηλεκτρικό μονωτικό υλικό), η οποία ενεργεί ως ήπιο λειαντικό και προσθέτει επίσης μια αισθητικά ευχάριστη αστραφτερή λάμψη στην πάστα. Το γυάλισμα των δοντιών, αφαιρεί τους λεκέδες από τις επιφάνειες των δοντιών, αλλά δεν έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την υγεία των δοντιών, πέρα και πάνω από τις επιπτώσεις της απομάκρυνσης της οδοντικής πλάκας και πέτρας.[3]

Οδοντόκρεμα αντισηπτική και ελεύθερη φθορίου.

Φθοριούχο νάτριο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το φθόριο σε διάφορες μορφές στην οδοντόκρεμα, είναι το δημοφιλέστερο δραστικό συστατικό για την πρόληψη των κοιλοτήτων. Τo φθόριο εμφανίζεται σε μικρές ποσότητες στα φυτά, τα ζώα και σε ορισμένες φυσικές πηγές νερού. Το φθόριο, προστιθέμενο στην οδοντόκρεμα, έχει ευεργετικά αποτελέσματα στον σχηματισμό της οδοντικής αδαμαντίνης και των οστών. Το φθοριούχο νάτριο (Sodium fluoride) (NaF) είναι η πιο κοινή πηγή φθορίου, χρησιμοποιούνται επίσης ο φθοριούχος κασσιτέρος (stannous fluoride) (SnF2), το olaflur (ένα οργανικό άλας του φθορίου) και το μονοφθοροφωσφορικό νάτριο (sodium monofluorophosphate) (Na2PO3F). Ο φθοριούχος κασσίτερος (stannous fluoride) (SnF2) έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο αποτελεσματικός από το φθοριούχο νάτριο (Sodium fluoride) (NaF) στη μείωση της συχνότητας εμφάνισης της οδοντικής τερηδόνας,[4] και τον έλεγχο της ουλίτιδας.[5]

Πολλές από τις οδοντόκρεμες που πωλούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν 1000-1100 μέρη φθόριο, ανά εκατομμύριο,. Στις ευρωπαϊκές χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ελλάδα, η περιεκτικότητα σε φθόριο είναι συχνά υψηλότερη. Μια περιεκτικότητα σε φθοριούχο νάτριο (Sodium fluoride) (NaF) του 0,312% w/w (1450 ppm φθοριούχo) δεν είναι ασυνήθιστη.

Επιφανειοδραστικές ουσίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλές, αν όχι όλες, οι οδοντόκρεμες περιέχουν λαυρυλοθειικό νάτριο (SLS) ή σχετικές επιφανειοδραστικές ουσίες (απορρυπαντικά). Το SLS βρίσκεται σε πολλά άλλα προϊόντα προσωπικής περιποίησης, όπως στο σαμπουάν και είναι κυρίως ένας παράγοντας αφρισμού, η οποία επιτρέπει την ομοιόμορφη κατανομή της οδοντόπαστας, βελτιώνοντας την καθαριστική της δύναμη.[3]

Άλλα συστατικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αντιβακτηριακοί παράγοντες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τρικλοζάνη (Triclosan), ένα αντιβακτηριακός παράγοντας, είναι ένα κοινό συστατικό στις οδοντόκρεμες στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η τρικλοζάνη ή ο χλωριούχος ψευδάργυρος (zinc chloride) προλαμβάνει την ουλίτιδα και σύμφωνα με την American Dental Association, βοηθά στη μείωση της πέτρας και την κακή αναπνοή.[1][6] Μια επισκόπηση κλινικής έρευνας του 2006, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ενδείξεις για την αποτελεσματικότητα 0,30% τρικλοζάνης στη μείωση της πλάκας και της ουλίτιδας.[7]

Αρωματικές ουσίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οδοντόκρεμα έρχεται σε μια ποικιλία χρωμάτων και γεύσεων που σκοπό έχει την ενθάρρυνση της χρήσης του προϊόντος. Οι τρεις πιο κοινές αρωματικές ουσίες είναι: η μέντα (peppermint), ο δυόσμος (spearmint) και η πυραλίς (wintergreen). Η αρωματισμένη με αιθέριο έλαιο μέντας, γλυκάνισου οδοντόκρεμα, είναι δημοφιλής στην περιοχή της Μεσογείου. Αυτές οι γεύσεις, παρέχονται από τα αντίστοιχα έλαιά τους, π.χ. έλαιο μέντας.[3] Πιο εξωτικές γεύσεις περιλαμβάνουν: ανιθόλη (anethole) από τον γλυκάνισο, βερίκοκο, τσιχλόφουσκα, κανέλα, μάραθο, λεβάντα, neem[Σημ. 1], τζίντζερ, βανίλια, λεμόνι, πορτοκάλι και πεύκο. Περισσότερες ασυνήθιστες γεύσεις έχουν χρησιμοποιηθεί π.χ. φυστικοβούτυρο, παγωμένο τσάι, ακόμη και ουίσκι. Υπάρχουν και οδοντόκρεμες χωρίς αρωματική γεύση.

Επαναμεταλλοποιητές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νανοκρύσταλλοι (nanocrystals) υδροξυαπατίτη (hydroxyapatite) και φωσφορικό ασβέστιο (calcium phosphate) περιλαμβάνονται σε ορισμένα σκευάσματα για επαναμετάλλωσης των δοντιών,[8] δηλαδή, την αναμόρφωση του σμάλτου.

Οδοντόκρεμα που απλώνεται επάνω στην οδοντόβουρτσα.

Διάφορα συστατικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάφοροι παράγοντες προστίθενται για να καταστείλουν την τάση της οδοντόκρεμας να στεγνώνει σε σκόνη. Περιλαμβάνονται διάφορες αλκοόλες σακχάρου όπως: η γλυκερόλη (glycerol), σορβιτόλη (sorbitol) ή ξυλιτόλη (xylitol) ή σχετικοί παράγοντες όπως 1,2-προπυλενογλυκόλη (1,2-propylene glycol) και πολυαιθυλενογλυκόλη (polyethyleneglycol).[9] χλωριούχο στρόντιο (strontium chloride) ή νιτρικό κάλιο (potassium nitrate) συμπεριλαμβάνεται σε μερικές οδοντόκρεμες για τη μείωση της ευαισθησίας. Το πολυφωσφορικό νάτριο (sodium polyphosphate) προστίθεται για να ελαχιστοποιήσει τον σχηματισμό πέτρας.

Ασφάλεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φθοριούχα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά το γεγονός ότι η φθορίωση του νερού έχει επαινεθεί ως ένα από τα κορυφαία ιατρικά επιτεύγματα του 20ου αιώνα,[10] η φθοριούχος οδοντόκρεμα μπορεί να είναι έντονα τοξική αν καταποθεί σε μεγάλες ποσότητες.[11][12] Ο κίνδυνος από τη χρήση φθορίου είναι αρκετά χαμηλός ώστε η χρήση της οδοντόκρεμας "πλήρους ισχύος" (1350-1500ppm φθορίου) συνιστάται για όλες τις ηλικίες (αν και χρησιμοποιούνται μικρότερες ποσότητες για τα μικρά παιδιά, ένα "επίχρισμα" οδοντόκρεμας μέχρι την ηλικία των τριών ετών).[12] Μια σημαντική ανησυχία που αφορά στην οδοντική φθορίωση, είναι για τα παιδιά κάτω των 12 μηνών, που λαμβάνουν υπερβολική ποσότητα φθορίου μέσω της οδοντόκρεμας. Αρκετές μη-φθοριούχες οδοντόκρεμες είναι διαθέσιμες.

Διαιθυλενογλυκόλη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ένταξη της γλυκιάς γεύσης, αλλά τοξικής διαιθυλενογλυκόλης (diethylene glycol) στην κινεζική παρασκευή οδοντόκρεμας, οδήγησε το 2007 αρκετά έθνη, να ανακαλέσουν πολλές μάρκες οδοντόκρεμας.[13] Η παγκόσμια κατακραυγή έκανε τους Κινέζους αξιωματούχους να απαγορεύσουν τη χρησιμοποίηση της διαιθυλενογλυκόλης (diethylene glycol) στις οδοντόκρεμες.[14]

Τρικλοζάνη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μελέτες έχουν εισηγηθεί την τρικλοζάνη (triclosan), ως ένα ενεργό συστατικό σε πολλές οδοντόκρεμες, το οποίο συνδυαζόμενο με το χλώριο στο νερό της βρύσης σχηματίζει το χλωροφόρμιο (chloroform),[15] και που η Αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος το κατατάσσει ως μια πιθανή ανθρώπινη καρκινογόνο ουσία (carcinogen). Μια μελέτη σε ζώα έδειξε ότι η χημική ουσία μπορεί να τροποποιήσει τη ρύθμιση των ορμονών, καθώς και πολλές άλλες εργαστηριακές έρευνες απέδειξαν ότι τα βακτήρια μπορεί να είναι σε θέση να αναπτύξουν αντίσταση στην τρικλοζάνη (triclosan) με έναν τρόπο που μπορεί επίσης να τα βοηθήσει να αντισταθούν στα αντιβιοτικά.[16]

Μοντέρνα γέλη οδοντόκρεμας.

Διάφορα θέματα και συζητήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την εξαίρεση της οδοντόκρεμας που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί για τα κατοικίδια όπως σκύλους και γάτες και της οδοντόκρεμας που χρησιμοποιείται από τους αστροναύτες, οι περισσότερες οδοντόκρεμες δεν προορίζονται προς κατάποση και κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει ναυτία ή διάρροια. Οι οδοντόκρεμες "καταπολέμησης της πλάκας" έχουν αμφισβητηθεί.[17] Εκθέσεις υποθέσεων του κυττάρου πλάσματος ουλίτιδας (plasma cell gingivitis) έχουν αναφερθεί με τη χρήση της φυτικής οδοντόκρεμας που περιέχει κανέλα.[18] Το λαυρυλοθειικό νάτριο (SLS) έχει αναφερθεί ότι σε ορισμένα άτομα, αυξάνει τη συχνότητα των ελκών στο στόμα, καθώς μπορεί να στεγνώσει το προστατευτικό στρώμα των ιστών του στόματος, προκαλώντας τους υποκείμενους ιστούς να πάθουν βλάβη.[19]

Η αλλοίωση της αντίληψης της γεύσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη χρήση οδοντόκρεμας, ο χυμός πορτοκαλιού και άλλοι χυμοί έχουν μια δυσάρεστη γεύση. Το λαυρυλοθειικό νάτριο (SLS) αλλοιώνει την αντίληψη της γεύσης, μπορεί να σπάσει τα φωσφολιπίδια (phospholipids) που αναστέλλουν τους υποδοχείς γεύσης για τη γλυκύτητα, δίνοντας τροφή σε μια πικρή γεύση. Σε αντίθεση, τα μήλα είναι γνωστό ότι έχουν πιο ευχάριστη γεύση μετά τη χρήση οδοντόκρεμας.[20] Η διάκριση μεταξύ των υποθέσεων που αφήνει η πικρή γεύση του χυμού πορτοκαλιού είναι τα αποτέλεσμα από το φθοριούχο κασσιτέρο (stannous fluoride) (SnF2) ή από το λαυρυλοθειικό νάτριο (SLS), το οποίο εξακολουθεί να παραμένει ένα άλυτο πρόβλημα και πιστεύεται ότι η μενθόλη (menthol) που προστίθεται για τη γεύση, μπορεί να είναι η αιτία στην αλλαγή της αντίληψης της γεύσης, όταν είναι δεσμευτικοί οι θερμο-υποδοχείς ή κρυο-υποδοχείς της γλώσσας.

Άλλοι τύποι οδοντόκρεμας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οδοντόκρεμες λεύκανσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλές οδοντόκρεμες αξιώνουν πως κάνουν λεύκανση. Ορισμένες από αυτές τις οδοντόκρεμες περιέχουν υπεροξείδιο (peroxide), το ίδιο συστατικό που βρίσκεται σε γέλες (πηκτώματα) λεύκανσης των δοντιών. Τα λειαντικά σε αυτές τις οδοντόκρεμες αφαιρούν τους λεκέδες, όχι το υπεροξείδιο (peroxide).[21] Η λευκαντική οδοντόκρεμα δεν μπορεί να αλλάξει το φυσικό χρώμα των δοντιών ή να αντιστρέψει τον αποχρωματισμό διεισδύοντας στους επιφανειακούς λεκέδες ή τη φθορά. Για να αφαιρεθούν οι επιφανειακοί λεκέδες, η λευκαντική οδοντόκρεμα μπορεί να περιλαμβάνει λειαντικά που γυαλίζει τα δόντια απαλά και / ή πρόσθετα όπως τριπολυφωσφορικό νάτριο (sodium tripolyphosphate) για να σπάσει ή να διαλύσει τους λεκέδες. Όταν χρησιμοποιείται λευκαντική οδοντόκρεμα δύο φορές την ημέρα, συνήθως χρειάζονται δύο έως τέσσερις εβδομάδες για να κάνει τα δόντια να εμφανίζονται πιο λευκά. Η λευκαντική οδοντόκρεμα είναι γενικά ασφαλής για καθημερινή χρήση, αλλά η υπερβολική χρήση της μπορεί να βλάψει το σμάλτο των δοντιών. Η λεύκανση δοντιών με τζελ, αποτελεί μια εναλλακτική λύση.[22] Ωστόσο, η διαδικασία λεύκανσης μπορεί να μειώσει μόνιμα την αντοχή των δοντιών – η διαδικασία αυτή, απομακρύνει με το ξύσιμο, ένα προστατευτικό εξωτερικό στρώμα του σμάλτου. [23]

Φυσικές οδοντόκρεμες και με βότανα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εταιρείες όπως αυτή του Τομ από το Μέιν (Tom's of Maine), μεταξύ άλλων, την παρασκευάζουν φυσικές οδοντόκρεμες και με βότανα και τις εμπορεύονται με καταναλωτές που επιθυμούν να αποφύγουν τα τεχνητά συστατικά που βρίσκονται συνήθως στις κοινές οδοντόκρεμες. Πολλές οδοντόκρεμες με βότανα, δεν περιέχουν φθόριο (fluoride) ή λαουροθειικό νάτριο (sodium lauryl sulfate). Τα συστατικά που βρίσκονται στις κοινές οδοντόκρεμες διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό, συχνά περιλαμβάνουν σόδα, αλόη, έλαιο ευκαλύπτου, σμύρνα, φυτικό εκχύλισμα (εκχύλισμα φράουλας) και αιθέρια έλαια.

Σύμφωνα με μια μελέτη από το Ινστιτούτο Φαρμακευτικών Επιστημών και Έρευνας του Δελχί, πολλά από τα βότανα στις οδοντόκρεμες που πωλούνται στην Ινδία, είχαν νοθευτεί με νικοτίνη.[24]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες οδοντόκρεμες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Έλληνες και στη συνέχεια οι Ρωμαίοι, βελτίωσαν τις συνταγές της οδοντόκρεμας με την προσθήκη λειαντικών, όπως θρυμματισμένα οστά και όστρακα στρειδιών.[25] Τον 9ο αιώνα, ένας Πέρσης μουσικός και σχεδιαστής μόδας, ο Ζίριαμπ, εφηύρε έναν τύπο οδοντόκρεμας, ο οποίος διαδόθηκε σε όλη την Ισλαμική Ισπανία.[26] Τα ακριβή συστατικά αυτής της οδοντόκρεμας είναι άγνωστα,[27] αλλά, αναφέρθηκε ότι ήταν τόσο "λειτουργική και ευχάριστη σε γεύση".[26] Δεν είναι γνωστό αν αυτές οι πρώιμες οδοντόπαστες χρησιμοποιούντο μόνες ή τρίβονταν πάνω στα δόντια με κουρέλια ή επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν με τις πρώιμες οδοντόβουρτσες, όπως κλαδάκια δένδρων από το neem (ένα τροπικό δέντρο του Παλαιού Κόσμου που παράγει ξυλεία σαν μαόνι, πετρέλαιο, φαρμακευτικά προϊόντα και εντομοκτόνα) και miswak. Οι οδοντόκρεμες ή οι σκόνες (καθαρισμού των δοντιών) τέθηκαν σε γενική χρήση τον 19ο αιώνα.

Σκόνη δοντιών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σκόνες δοντιών για χρήση με οδοντόβουρτσες τέθηκαν σε γενική χρήση τον 19ο αιώνα στη Βρετανία. Οι περισσότερες ήσαν παρασκευασμένες στα σπίτια, με κιμωλία, κονιορτοποιημένο τούβλο ή το άλας στα συστατικά τους. Το 1866 η Οικιακή Εγκυκλοπαίδεια, σύστηνε κονιορτοποιημένο άνθρακα και προειδοποιούσε ότι πολλές πατενταρισμένες σκόνες δοντιών, που κυκλοφορούσαν στο εμπόριο έκαναν περισσότερο κακό παρά καλό.

Η Arm & Hammer διαφήμιζε στην αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών, μια σκόνη δοντιών που είχε ως βάση τη σόδα, μέχρι περίπου το 2000 και η Colgate εμπορεύεται σήμερα, σκόνη δοντιών στην Ινδία και σε άλλες χώρες.

Η σύγχρονη οδοντόκρεμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια αμερικανική και βρετανική συνταγή οδοντόκρεμας του 18ου αιώνα, αναφέρετο στο καμένο ψωμί. Ένας άλλος τύπος, την ίδια περίπου εποχή, ονομάζετο το αίμα του δράκου (μια ρητίνη), κανέλα και καμμένη στυπτηρία (alum).[28]

Μέχρι το 1900, συνίστατο για χρήση με οδοντόβουρτσες, μια πάστα από το υπεροξείδιο του υδρογόνου και μαγειρική σόδα. Τον 19ο αιώνα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην αγορά οι προ-μικτές οδοντόκρεμες, αλλά δεν ξεπέρασαν τη δημοτικότητα της οδοντικής σκόνης μέχρι τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1880, ο ιατρός Ουάσιγκτον Σέφιλντ (Washington Sheffield) από το New London, CT κατασκεύασε την Οδοντόκρεμα του Δρ Σέφιλντ, μια οδοντόκρεμα σε ένα πτυσσόμενο σωλήνα. Είχε την ιδέα από τον γιο του, που σε ένα ταξείδι του στο Παρίσι, είδε τους ζωγράφους να χρησιμοποιούν χρώματα μέσα από σωληνάρια. Στην Υόρκη το 1896, η οδοντιατρική κρέμα της εταιρείας Colgate, συσκευάζονταν σε εύκαμπτα σωληνάρια μιμούμενη τον Δρ Σέφιλντ. Οι αρχικοί πτυσσόμενοι σωλήνες οδοντόκρεμας, έγιναν από μόλυβδο.[29][30]

Το φθόριο πρωτοπροστέθηκε στις οδοντόκρεμες στα 1890. Η "Τανάγρα" ("Tanagra"), που περιείχε φθοριούχο ασβέστιο ως το δραστικό συστατικό, πωλήθηκε από την εταιρεία του Karl F. Toellner, στη Βρέμη, Γερμανία, βασισμένη στην πρώιμη εργασία του χημικού Albert Deninger.[31] Μια ανάλογη εφεύρεση από τον Roy Cross, της πόλης του Κάνσας στη Μοντάνα, αρχικά επικρίθηκε (το 1937) από την American Dental Association (ADA). Οι φθοριούχες οδοντόκρεμες που αναπτύχθηκαν στη δεκαετία του 1950, έλαβαν την έγκριση της ADA. Για να αναπτύξει την πρώτη ADA-εγκεκριμένη φθοριούχο οδοντόκρεμα, η Procter & Gamble ξεκίνησε ένα ερευνητικό πρόγραμμα στις αρχές του 1940. Το 1950, η Procter & Gamble ανέπτυξε μια κοινή ερευνητική ομάδα του έργου, με επικεφαλής τον Δρ Joseph Muhler στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα για να μελετήσει νέα οδοντόκρεμα με φθόριο. Το 1955, η οδοντόκρεμα Crest της Procter & Gamble, ξεκίνησε την πρώτη κλινικά αποδεδειγμένη οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο. Την 1η Αυγούστου 1960, η ADA ανέφερε ότι Crest έχει αποδειχθεί ότι είναι μια αποτελεσματική οδοντόκρεμα κατά της κοιλότητας (anticavity) (πρόληψης τερηδόνας), που μπορεί να είναι σημαντικής αξίας, όταν χρησιμοποιείται σε ένα ευσυνείδητα εφαρμοζόμενο πρόγραμμα στοματικής υγιεινής και τακτικής επαγγελματικής φροντίδας." Η ποσότητα του φθορίου στις οδοντόκρεμες ποικίλλει από χώρα σε χώρα: οι οδοντόκρεμες στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ελλάδα, συνήθως περιέχουν περισσότερο φθόριο από ότι οι οδοντόκρεμες στις ΗΠΑ, με την οδοντόκρεμα που πωλείται στην Ελλάδα, συνήθως να περιέχει 1.450 ppm F.

Το 2006 η BioRepair εμφανίστηκε στην Ευρώπη με την πρώτη οδοντόκρεμα που περιέχει συνθετικό υδροξυαπατίτη (hydroxylapatite) ως εναλλακτική λύση στο φθόριο για την επαναμετάλλωση και την αποκατάσταση του σμάλτου των δοντιών. Η "βιομιμητική υδροξυλαπατίτη", προορίζεται για την προστασία των δοντιών με τη δημιουργία ενός νέου στρώματος συνθετικού σμάλτου γύρω από το δόντι, αντί της σκλήρυνσης του υπάρχοντος στρώματος με φθόριο που το αλλάζει χημικά σε fluorapatite.[32]

Τον Ιούνιο του 2007, η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration) και παρόμοιοι οργανισμοί στον Παναμά, το Πουέρτο Ρίκο και την Αυστραλία συμβούλευσαν τους καταναλωτές να αποφεύγουν ορισμένες μάρκες οδοντόπαστας που κατασκευάζονται στην Κίνα καθώς κάποιες από αυτές βρέθηκαν να περιέχουν τη δηλητηριώδη διαιθυλενογλυκόλη (diethylene glycol), που επίσης ονομάζεται διγλυκόλη (diglycol) ή που έχουν στον σωλήνα, την ένδειξη "DEG ".[33]

Ριγέ οδοντόκρεμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κόκκινη περιοχή αντιπροσωπεύει το υλικό που χρησιμοποιείται για λωρίδες και το υπόλοιπο είναι το κύριο υλικό οδοντόπαστας. Τα δύο υλικά δεν είναι σε χωριστά διαμερίσματα, είναι επαρκώς ιξώδη ώστε να μην αναμειγνύονται. Όταν εφαρμόζεται η πίεση στον σωλήνα της οδοντόκρεμας, το κύριο υλικό πιέζεται προς τα κάτω του λεπτού σωλήνα, στο ακροφύσιο. Ταυτόχρονα, η πίεση που εφαρμόζεται στο κύριο υλικό, προκαλεί την πίεση που πρέπει να διαβιβαστεί στο υλικό της λωρίδας, η οποία στη συνέχεια, εξωθείται μέσα από τις μικρές οπές (στην πλευρά του σωλήνα) στο βασικό φερόμενο υλικό, όπως περνά αυτές τις οπές.

Η ριγέ οδοντόκρεμα εφευρέθηκε το 1955, από έναν Νεοϋορκέζο που ονομάζεται Leonard Lawrence Marraffino. Το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας (πατέντα US 2789731, που εκδόθηκε το 1957) ακολούθως, πωλήθηκε στην εταιρεία Unilever, που διατέθηκε στην αγορά στις αρχές του 1960, με την εμπορική ονομασία "Stripe" ("λωρίδα"). Αυτό ακολουθήθηκε το 1965 στην Ευρώπη, από την εισαγωγή της οδοντόκρεμας με την εμπορική ονομασία "Signal" ("σήμα, σινιάλο")(UK δίπλωμα ευρεσιτεχνίας 813514). Παρά το γεγονός ότι η "Stripe" ήταν αρχικά πολύ επιτυχημένη, ποτέ δεν επέτυχε ξανά το 8% του μεριδίου αγοράς, που κατάφερε κατά το δεύτερο έτος.

Ο σχεδιασμός Marraffino, ο οποίος παραμένει σε χρήση για τις λωρίδες μονού χρώματος, είναι απλός. Το κύριο υλικό, συνήθως λευκό, κάθεται στο τσακισμένο άκρο του σωλήνα της οδοντόκρεμας και αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του όγκου του. Ένας λεπτός σωλήνας, μέσω του οποίου το φερόμενο υλικό εξωθείται, κατέρχεται από το ακροφύσιο σε αυτό. Το υλικό της λωρίδας (αυτό ήταν κόκκινο, στη "Stripe"), γεμίζει το κενό μεταξύ του φερόμενου υλικού και της κορυφής του σωλήνα. Τα δύο υλικά δεν είναι σε χωριστά διαμερίσματα, είναι επαρκώς ιξώδη ώστε να μην αναμειγνύονται. Όταν εφαρμόζεται η πίεση στον σωλήνα της οδοντόκρεμας, το κύριο υλικό πιέζεται προς τα κάτω του λεπτού σωλήνα, στο ακροφύσιο. Ταυτόχρονα, η πίεση που εφαρμόζεται στο κύριο υλικό, προκαλεί την πίεση που πρέπει να διαβιβαστεί στο υλικό της λωρίδας, η οποία στη συνέχεια, εξωθείται μέσα από τις μικρές οπές (στην πλευρά του σωλήνα) στο βασικό φερόμενο υλικό, όπως περνά αυτές τις οπές.

Το 1990 χορηγήθηκε στην Colgate-Palmolive ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ΗΠΑ (USPTO 4969767) για δύο διαφορετικού χρώματος ρίγες. Σε αυτό το σχήμα, ο εσωτερικός σωλήνας έχει γύρω του ένα κωνικό πλαστικό κάλυμμα και στα μισά περίπου της διαδρομής έως το μήκος της. Μεταξύ του προφυλακτήρα και του ακροφυσίου άκρου του σωλήνα, υπάρχει ένας χώρος για το υλικό του ενός χρώματος, το οποίο στη συνέχεια εξέρχεται από τρύπες στον σωλήνα. Από την άλλη πλευρά του προφυλακτήρα, υπάρχει χώρος για το υλικό του δεύτερου χρώματος λωρίδας, το οποίο έχει το δικό του σύνολο οπών.

Η ριγέ οδοντόκρεμα δεν θα πρέπει να συγχέεται με την πολυεπίπεδη οδοντόκρεμα. Η πολυεπίπεδη οδοντόκρεμα απαιτεί ένα σχέδιο πολλαπλών θαλάμων (π.χ. USPTO 5020694), στην οποία στη συνέχεια, οι δύο ή τρεις στρώσεις εξωθούνται από το ακροφύσιο. Το σύστημα αυτό, όπως και εκείνο των διανεμητών αντλιών (USPTO 4461403 ), είναι πιο περίπλοκο (και ως εκ τούτου, πιο ακριβό στην κατασκευή του), από τον σχεδιασμό Marraffino ή τον σχεδιασμό της Colgate.

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Το neem (Αζαδιράχτη η ινδική - Azadirachta indica), είναι ένα τροπικό δέντρο του Παλαιού Κόσμου, το οποίο παράγει ξυλεία σαν το μαόνι, έλαιο, φαρμακευτικά προϊόντα και εντομοκτόνα.
Παραπομπές σημειώσεων


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 American Dental Association Description of Toothpaste«Toothpaste». 15 Απριλίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2014. 
  2. ↑ «Toothpaste overdose». National Library of Medicine. National Institutes of Health. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2014. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Wolfgang Weinert in "Oral Hygiene Products" Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2005, Wiley-VCH, Weinheim
    doi:10.1002/14356007.a18_209
  4. ↑ Nevitt GA, Witter DH, Bowman WD (September 1958). «Topical applications of sodium fluoride and stannous fluoride». Public Health Rep 73 (9): 847–50. doi:10.2307/4590256. PMID 13579125. PMC 1951625. https://archive.org/details/sim_public-health-reports_1958-09_73_9/page/847. 
  5. ↑ Perlich, MA; Bacca, LA; Bollmer, BW; Lanzalaco, AC; McClanahan, SF; Sewak, LK; Beiswanger, BB; Eichold, WA και άλλοι. (1995). «The clinical effect of a stabilized stannous fluoride dentifrice on plaque formation, gingivitis and gingival bleeding: a six-month study». The Journal of Clinical Dentistry 6 (Special Issue): 54–58. PMID 8593194. 
  6. ↑ «Triclosan: What Consumers Should Know». 17 Απριλίου 2010. 
  7. ↑ Gunsolley, JC (December 2006). «A meta-analysis of six-month studies of antiplaque and antigingivitis agents». J Am Dent Assoc 137 (12): 1649–57. doi:10.14219/jada.archive.2006.0110. PMID 17138709. «Seventeen studies support the antiplaque, antigingivitis effects of dentifrices containing 0.30 percent triclosan, 2.0 percent Gantrez copolymer.». 
  8. ↑ Calcium Phosphate Technologies from. dentist.net. Retrieved on April 4, 2013.
  9. ↑ Simon Quellen Field "Why There's Antifreeze in Your Toothpaste: The Chemistry of Household Ingredients" 2008, Chicago Review Press. ISBN 1-55652-697-0
  10. ↑ Division of Oral Health, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, CDC (1999). «Achievements in public health, 1900–1999: Fluoridation of drinking water to prevent dental caries». MMWR Morb Mortal Wkly Rep 48 (41): 933–40. http://cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm4841a1.htm. 
  11. ↑ Canedy, Dana (March 24, 1998). Toothpaste a Hazard? Just Ask the F.D.A. New York Times. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?sec=health&res=9406E2D81338F937A15750C0A96E958260. Ανακτήθηκε στις December 21, 2008. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Delivering Better Oral Health: An evidence-based toolkit for prevention. NHS. UK, 2007.
  13. ↑ "Tainted toothpaste across the world", New York Times, September 30, 2007.
  14. ↑ Bogdanich, W. "The Everyman Who Exposed Tainted Toothpaste", New York Times, October 1, 2007.
  15. ↑ Rule KL, Ebbett VR, Vikesland PJ (2005). «Formation of chloroform and chlorinated organics by free-chlorine-mediated oxidation of triclosan». Environ. Sci. Technol. 39 (9): 3176–85. doi:10.1021/es048943. PMID 15926568. 
  16. ↑ Mukherjee, Ketan (2010-09-04). «FDA Reviewing Triclosan, an Antibacterial Agent Found in Soap». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-05-17. https://web.archive.org/web/20100517103607/http://topnews.net.nz/content/23170-fda-reviewing-triclosan-antibacterial-agent-found-soap. Ανακτήθηκε στις 2010-10-27. 
  17. ↑ «Tartar Fighting Toothpastes & Toxic Reactions». toxictoothpaste.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014. 
  18. ↑ Anil S. (2007). «Plasma cell gingivitis among herbal toothpaste users: a report of three cases». J Contemp Dent Pract 8 (4): 60–6. PMID 17486188. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-03-06. https://web.archive.org/web/20090306045847/http://thejcdp.com/issue033/anil/anil.pdf. Ανακτήθηκε στις 2014-12-30. 
  19. ↑ Canker Sores Αρχειοθετήθηκε 2006-02-08 στο Wayback Machine.. Dentalgentlecare.com. Retrieved on April 4, 2013.
  20. ↑ DeSimone A., John; Heck, Gerard L.; Bartoshuk, Linda M. (1980). «Surface active taste modifiers: a comparison of the physical and psychophysical properties of gymnemic acid and sodium lauryl sulfate». Chemical Senses 5 (4): 317–330. doi:10.1093/chemse/5.4.317. 
  21. ↑ Tooth Whitening, Colgate.com
  22. ↑ Carr, Alan et al. Whitening toothpaste: Does it actually whiten teeth? mayoclinic.com
  23. ↑ Are yellow teeth stronger? | Focus Magazine
  24. ↑ Chandra, Neetu (September 11, 2011). «Toothpastes contain cancer causing nicotine, finds study». Mail Today (indiatoday.in). http://indiatoday.intoday.in/story/toothpastes-contain-cancer-causing-nicotine-study/1/150836.html. Ανακτήθηκε στις 22 August 2014. 
  25. ↑ The History of Toothpaste and Toothbrushes. Bbc.co.uk. Retrieved on April 4, 2013.
  26. ↑ 26,0 26,1 Sertima, Ivan Van (1992). The Golden Age of the Moor. Transaction Publishers. σελ. 267. ISBN 1-56000-581-5. 
  27. ↑ Lebling Jr., Robert W. (July–August 2003). «Flight of the Blackbird». Saudi Aramco World: 24–33. http://www.islamicspain.tv/Arts-and-Science/flight_of_the_blackbird.htm. Ανακτήθηκε στις January 28, 2008. 
  28. ↑ «Other ingredients in toothpaste». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2007. 
  29. ↑ Schlosser, Jim (December 20, 2005) "Get the lead out didn't always mean for soldiers to speed up during World War II. It meant removing lead from toothpaste tubes to make bullets." blog.news-record.com
  30. ↑ The Talk of the Town: Collapsible. The New Yorker (August 6, 1960). Retrieved on April 4, 2013.
  31. ↑ Early dental fluoride preparations (dentifrice, mouthwash, tablets, etc.). Fluoride-history.de. Retrieved on April 4, 2013.
  32. ↑ An enamel toothpaste that repairs teeth Αρχειοθετήθηκε 2012-03-31 στο Wayback Machine.. BioRepair (January 18, 2013). Retrieved on April 4, 2013.
  33. ↑ «MSNBC: Throw away Chinese toothpaste, FDA warns». Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2007. 

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Οδοντόκρεμα&oldid=10675634"