Βικιπαίδεια

Φερνάν Μπρωντέλ

Ο Φερνάν Μπρωντέλ (Fernand Paul Achille Braudel, 24 Αυγούστου 1902 – 27 Νοεμβρίου 1985) ήταν Γάλλος ιστορικός. Είναι ο σπουδαιότερος Γάλλος ιστορικός της μεταπολεμικής περιόδου και εξέχουσα μορφή της Σχολής των Annales. Οργάνωσε την ακαδημαϊκή του πορεία γύρω από τρεις μεγάλες εργασίες, καθεμιά από τις οποίες πήρε δεκαετίες εντατικής μελέτης: "Η Μεσόγειος" (1923-49, έπειτα 1949-66), "Πολιτισμός και Καπιταλισμός" (1955-79), και το ανολοκλήρωτο, "Ταυτότητα της Γαλλίας" (1970-85).

Φερνάν Μπροντέλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Fernand Braudel (Γαλλικά)
Γέννηση24  Αυγούστου 1902[1][2][3]
Λουμεβίλ-εν-Ορνουά[4]
Θάνατος27  Νοεμβρίου 1985[5][6][7]
Κλυζ[4]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ (48°51′31″ s. š., 2°23′41″ v. d.) και Grave of Braudel
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[8][9]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Παρισιού
Lycée Voltaire
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιστορικός[10]
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Σάο Πάολο (1934–1937)
Ανώτατη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Παρισιού
Κολλέγιο της Γαλλίας (1950–1972)[11]
Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού
Πανεπιστήμιο του Παρισιού
École pratique des hautes études
Πανεπιστήμιο του Αλγερίου (1923–1932)
Ahmed Reda Houhou High School
Αξιοσημείωτο έργοThe Mediterranean and the Mediterranean World in the Age of Philip II
Οικογένεια
ΣύζυγοςPaule Braudel (1933–1985)
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα15η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1984–1985)[12]
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστήμιου Κονπλουτένσε της Μαδρίτης (1964)
επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου του Λέιντεν (1975)[13]
Διοικητής της Τάξης των Ακαδημαϊκών Φοινίκων
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Αναμνηστική πλάκα στην οδό Brillat-Savarin αρ. 59, Παρίσι, όπου έζησε ο Μπρωντέλ

Σύνοψη

Επεξεργασία

Η φήμη του πηγάζει εν μέρει από τα γραπτά του, αλλά πολύ περισσότερο από την επιτυχία του στο να καταστήσει τη Σχολή Annales την πιο σημαντική μηχανή ιστορικής έρευνας στη Γαλλία και σε αρκετά μέρη του κόσμου, μετά το 1950. Ως η κύρια μορφή της Σχολής Annales της ιστοριογραφίας κατά τις δεκαετίες του 1950 και 1960, άσκησε τεράστια επιρροή στη γραφή της ιστορίας στη Γαλλία και σε άλλες χώρες.

Ο Μπρωντέλ έχει θεωρηθεί ως ένας από τους σπουδαιότερους εκείνους ιστορικούς που έχουν δώσει έμφαση στο ρόλο μεγάλης κλίμακας κοινωνικοοικονομικών παραγόντων στη γραφή και αφήγηση της ιστορίας.[14]. Είναι επίσης δυνατόν να θεωρηθεί ως ένας από τους προδρόμους της Θεωρίας Παγκόσμιων Συστημάτων.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Μπρωντέλ γεννήθηκε το 1902 στη Λυμεβίλ-αν-Ορνουά (Luméville-en-Ornois), στο διαμέρισμα Μεζ της Γαλλίας, όπου επίσης έζησε με τη γιαγιά του για αρκετό χρονικό διάστημα. Ο πατέρας του, ο οποίος ήταν μαθηματικός, τον βοήθησε στις σπουδές του. Ο Μπρωντέλ μελέτησε ακόμη αρκετά τα λατινικά και τα ελληνικά. Αγαπούσε την Ιστορία και έγραφε ποίηση. Ήθελε να σπουδάσει Ιατρική, αλλά ο πατέρας του ήταν αντίθετος με την ιδέα αυτή. Το 1922 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο φιλολογικό τμήμα του Πανεπιστημίου του Παρισιού. Σε ηλικία 20 ετών έγινε υφηγητής (γαλλ.: agrégé) της Ιστορίας. Καθώς δίδασκε σε σχολείο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Αλγερία, μεταξύ του 1923 και του 1932, γοητεύτηκε από τη Μεσόγειο Θάλασσα και καθετί γύρω από αυτή. Από το 1932 μέχρι το 1935 δίδασκε στα παρισινά λύκεια Παστέρ, Κοντορσέ και Ερρίκου Δ΄. Γνώρισε τον Λυσιέν Φεβρ (Lucien Febvre), συνιδρυτή του σημαντικού περιοδικού Annales, ο οποίος επρόκειτο να επηρεάσει σημαντικά το έργο του.

Στη Βραζιλία

Επεξεργασία

Μέχρι το 1900 οι Γάλλοι παγίωσαν την πολιτιστική τους κυριαρχία στη Βραζιλία με την εγκαθίδρυση της Βραζιλιάνικης Ακαδημίας Καλών Τεχνών. Η Βραζιλία είχε, ωστόσο. ακόμη έλλειψη σε πανεπιστήμια, και το 1934 ο γαλλόφιλος Χούλιο δε Μεσκουΐτα Φίλιο (Julio de Mesquita Filho) προσεκάλεσε τον ανθρωπολόγο Κλωντ Λεβί-Στρος και τον Μπρωντέλ να βοηθήσουν στην ίδρυση ενός νέου πανεπιστημίου. Το αποτέλεσμα ήταν η ίδρυση του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο. Ο Μπρωντέλ αργότερα είπε πως ο χρόνος του στη Βραζιλία ήταν "η σπουδαιότερη περίοδος της ζωής του"[15]. Επέστρεψε στο Παρίσι το 1937 και το 1939 κατατάχθηκε στον Στρατό, αλλά συνελήφθη αιχμάλωτος το 1940 και κρατήθηκε σε στρατόπεδο κοντά στο Λίμπεκ (Lübek) της Γερμανίας, όπου, εργαζόμενος από μνήμης, οργάνωσε το μεγάλο του έργο Η Μεσόγειος και ο μεσογειακός κόσμος την εποχή του Φιλίππου Β΄. Μερικά από τα κίνητρα συγγραφής του βιβλίου, όπως είπε, ήταν ότι, ως "Βόρειος" αγάπησε, τελικά, τη Μεσόγειο. Μετά τον Πόλεμο δούλεψε με τον Φεβρ σε ένα καινούριο κολέγιο, που ιδρύθηκε ξεχωριστά από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, αφιερωμένο στην Κοινωνική και Οικονομική Ιστορία.

Έργο

Επεξεργασία

Ο Μπρωντέλ είχε ήδη αρχίσει αρχειακή έρευνα στο διδακτορικό του για τη Μεσόγειο όταν υπήχθη στην επιρροή της Σχολής των Annales, γύρω στο 1938, αφού μπήκε στην Πρακτική Σχολή Ανωτάτων Σπουδών (École Pratique des Hautes Études) ως ιστορικός σύμβουλος. Εργάστηκε με τον Φεβρ, ο οποίος αργότερα διάβασε τις πρώιμες εκδόσεις του magnum opus του Μπρωντέλ και του παρείχε εκδοτικές συμβουλές. Κατά το ξέσπασμα του πολέμου το 1939, κλήθηκε στο στρατό και τελικά αιχμαλωτίστηκε από τους Γερμανούς (1940-45). Καθώς ήταν αιχμάλωτος πολέμου, ο Μπρωντέλ δεν είχε πρόσβαση σε βιβλία ή σημειώσεις· βασίστηκε στο αξιοθαύμαστο μνημονικό του για να μελετήσει και να αντλήσει πληροφορίες για το έργο του.

Το 1949 εξελέγη στο Κολλέγιο της Γαλλίας μετά την απόσυρση του Φεβρ. Το 1947, μαζί με τους Φεβρ και Μοραζέ, ο Μπρωντέλ ίδρυσε το γνωστό "Έκτο Τμήμα" (Sixième Section) για "Οικονομικές και Κοινωνικές Επιστήμες" στην Πρακτική Σχολή Ανωτάτων Σπουδών. Αποσύρθηκε το 1968, και το 1983 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.

Το 1962 συνέγραψε Μια Ιστορία των Πολιτισμών ως βάση μιας ιστορικής σειράς, αλλά η απόρριψη της παραδοσιακής αφήγησης - βασισμένης σε γεγονότα - κρίθηκε αρκετά ριζοσπαστική από το Γαλλικό Υπουργείο Παιδείας, το οποίο και απέρριψε το βιβλίο[16].

Εκτός από τη Μεσόγειο, το πιο γνωστό έργο του είναι το τρίτομο Υλικός πολιτισμός, καπιταλισμός και οικονομία, XV - XVIII, XVe-XVIIIe, που πρωτοεμφανίστηκε το 1979. Είναι μια εκτενής σε κάλυψη ιστορία του προβιομηχανικού σύγχρονου κόσμου, που παρουσιάζει τη λεπτομερή κάλυψη που απαιτεί η σχολή της κλειομετρικής, που εστιάζει στο πώς οι άνθρωποι έθεσαν τις βάσεις λειτουργίας των οικονομιών. Όπως όλα τα μεγάλα του έργα, αναμειγνύει το παραδοσιακό οικονομικό υλικό με εκτενή περιγραφή του κοινωνικού αντίκτυπου οικονομικών γεγονότων στην καθημερινή ζωή, και δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή, τη μόδα, τις κοινωνικές νόρμες και παρεμφερείς περιοχές.

Ο Μπρωντέλ υποστηρίζει ότι υπάρχουν μακροπρόθεσμοι κύκλοι στην καπιταλιστική οικονομία, οι οποίοι αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη το 12ο αιώνα. Πόλεις και αργότερα εθνικά κράτη ακολουθούν το ένα το άλλο διαδοχικά ως κέντρα αυτών των κύκλων. Η Βενετία και η Γένοβα το 13ο με 15ο αιώνα (1250–1510), η Αμβέρσα το 16ο (1500–1569), το Άμστερνταμ το 16ο με 18ο (1570–1733), το Λονδίνο και η Αγγλία το 18ο και 19ο (1733–1896). Υποστήριζε ότι "δομές" — λέξη που χρησιμοποιεί για να δηλώσει αρκετά είδη οργανωμένων συμπεριφορών, στάσεων, και συνηθειών, όπως επίσης και κυριολεκτικά δομές και υποδομές — που οικοδομήθηκαν στην Ευρώπη κατά το Μεσαίωνα που συνέβαλαν σε ή ίσως ήταν υπαίτιες για την επιτυχία των βασισμένων στην Ευρώπη πολιτισμών μέχρι σήμερα. Αρκετές από αυτές φαίνεται να αποδίδει στη μακρόβια ανεξαρτησία πόλεων-κρατών, τα οποία, παρότι αργότερα αντικαταστάθηκαν από γεωγραφικά κράτη, δεν ήταν πάντα εντελώς υπό πίεση - ίσως για λόγους ωφέλειας.

Ένα χαρακτηριστικό του έργου του Μπρωντέλ είναι η εμφανής συμπόνια του για τη δυστυχία περιθωριποιημένων ανθρώπων[17]. Επισημαίνει το προφανές, ότι οι περισσότερες ιστορικές πηγές προέρχονται από τις οικονομικά (ή τουλάχιστον πνευματικά) ισχυρές τάξεις — αυτές που είναι είτε πλούσιες είτε αναρριχώνται για να γίνουν. Δίνει σημασία στις φαινομενικά εφήμερες ζωές σκλάβων, δουλοπάροικων και χωρικών, όπως επίσης και των πτωχών αστών, και υποδεικνύει τις προσφορές τους στον πλούτο και τη δύναμη των αντίστοιχων αφεντών και κοινωνιών. Πράγματι, φαίνεται να θεωρεί πως οι άνθρωποι αυτοί σχηματίζουν το πραγματικό υλικό του πολιτισμού. Η εργασία του συχνά διευκρινίζεται με ταυτόχρονες απεικονίσεις της καθημερινής ζωής, σπάνια με εικόνες ευγενών ή βασιλέων.

Έργα μεταφρασμένα στα ελληνικά

Επεξεργασία
  • Η Μεσόγειος και ο μεσογειακός κόσμος την εποχή του Φιλίππου Β' της Ισπανίας, ΜΙΕΤ, 1999 ISBN 960-250-134-0 (τρεις τόμοι)
  • Μεσόγειος (τρεις τόμοι)
    • Α΄: Ο ρόλος του περιγύρου, μτφ. Κλαίρη Μιτσοτάκη, ΜΙΕΤ
    • Β΄: Συλλογικά Πεπρωμένα, μτφ. Κλαίρη Μιτσοτάκη, ΜΙΕΤ
    • Γ΄: Γεγονότα, Πολιτική, Άνθρωποι, μτφ. Κλαίρη Μιτσοτάκη, ΜΙΕΤ
  • Μεσόγειος, Εκδ. Αλεξάνδρεια
  • Μπρωντέλ, Ντυμπύ (Duby), Η Μεσόγειος, Εκδ. Αλεξάνδρεια
  • Κοινωνική Ανθρωπολογία, ΜΙΕΤ, 2005, μτφ. Άρης Αλεξάκης, 787 σελ.
  • Οι μνήμες της Μεσογείου, Α. Α. Λιβάνης, 2000, μτφ. Ουγουρλόγλου Κλεοπάτρα, σελ. 476
  • Γραμματική των Πολιτισμών, ΜΙΕΤ, 2001, μτφ. Άρης Αλεξάκης, σελ. 784, ISBN 978-960-250-219-8
  • Υλικός Πολιτισμός, Οικονομία και Καπιταλισμός (δύο τόμοι), ΜΙΕΤ, μτφ. Αικατερίνη Ασδραχά
  • Η δυναμική του Καπιταλισμού, Αλεξάνδρεια, μτφ. Ρίκα Μπενβενίστε
  • Η Μεσόγειος: Άνθρωποι και πολιτισμική κληρονομιά, Αλεξάνδρεια, μτφ. Κώστας Αντύπας
  • Η Μεσόγειος: Ο Χώρος και η Ιστορία, Αλεξάνδρεια, μτφ. Έφη Αβδελά, Ρίκα Μπενβενίστε
  • Μελέτες για την Ιστορία, Μνήμων, μτφ. Ρόδη Σταμούλη, Οντέτ Βαρών
  • Υλικός Πολιτισμός, Οικονομία και Καπιταλισμός, Μορφωτικό Ινστιτούτο Αγροτικής Τράπεζα, 1995 σετ δυο τόμων ISBN 960-8405-12-2

Παραπομπές

Επεξεργασία
  • Aurell, Jaume. "Autobiographical Texts as Historiographical Sources: Rereading Fernand Braudel and Annie Kriegel." Biography 2006 29(3): 425-445. Issn: 0162-4962 Fulltext: Project Muse
  • Burke, Peter. The French Historical Revolution: The Annales School 1929-89, (1990), excerpt and text search
  • Carrard, Philippe. "Figuring France: The Numbers and Tropes of Fernand Braudel," Diacritics, Vol. 18, No. 3 (Autumn, 1988), pp. 2–19 in JSTOR
  • Carrard, Philippe. Poetics of the New History: French Historical Discourse from Braudel to Chartier, (1992)
  • Pierre Daix, Braudel, (Paris: Flammarion, 1995)
  • Dosse, Francois. New History in France: The Triumph of the Annales, (1994, first French edition, 1987) excerpt and text search
  • Giuliana Gemelli, Fernand Braudel (Paris: Odile Jacob, 1995)
  • Harris, Olivia. "Braudel: Historical Time and the Horror of Discontinuity." History Workshop Journal 2004 (57): 161-174. Issn: 1363-3554 Fulltext: OUP
  • Hexter, J. H. "Fernand Braudel and the Monde Braudellien," Journal of Modern History, 1972, vol. 44, pp. 480–539 in JSTOR
  • Hufton, Olwen. "Fernand Braudel", Past and Present, No. 112. (Aug., 1986), pp. 208–213. in JSTOR
  • Hunt, Lynn. "French History in the Last Twenty Years: the Rise and Fall of the Annales Paradigm." Journal of Contemporary History 1986 21(2): 209-224. Issn: 0022-0094 Fulltext: in Jstor
  • Kaplan, Steven Laurence. "Long-Run Lamentations: Braudel on France," The Journal of Modern History, Vol. 63, No. 2, A Special Issue on Modern France. (Jun., 1991), pp. 341–353. in JSTOR
  • Kinser, Samuel. "Annaliste Paradigm? The Geo-historical Structuralism of Fernand Braudel." American Historical Review 1981 86(1): 63-105. Issn: 0002-8762 Fulltext: in Jstor
  • Lai, Cheng-chung. "Braudel's Concepts and Methodology Reconsidered." European Legacy 2000 5(1): 65-86. Issn: 1084-8770 Fulltext: Ebsco
  • Moon, David. "Fernand Braudel and the Annales School" online edition
  • Santamaria, Ulysses, and Bailey, Anne M. "A Note on Braudel's Structure as Duration." History and Theory 1984 23(1): 78-83. Issn: 0018-2656 Fulltext: in Jstor
  • Stoianovich, Traian. French Historical Method: The Annales Paradigm, (1976)
  • Wallerstein, Immanuel. "Time and Duration: The Unexcluded Middle" (1997) online version

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11893813t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Fernand-Braudel. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6cn8pqh. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Fichier des personnes décédées». Fichier des personnes décédées. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2023.
  5. ↑ (Αγγλικά) Discogs. 2825002. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. braudel-fernand.
  7. ↑ «Store norske leksikon» (Μποκμάλ, Νεονορβηγικά) Fernand_Braudel.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11893813t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. ↑ CONOR.SI. 11021411.
  10. ↑ BeWeB. 1946. Ανακτήθηκε στις 12  Φεβρουαρίου 2021.
  11. ↑ list of professors at Collège de France. www.college-de-france.fr/media/chaires-et-professeurs/UPL3451746530003663772_LISTE_DES_PROFESSEURS.pdf.
  12. ↑ «Académie française». (Γαλλικά) academie-francaise.fr. fernand-braudel. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2020.
  13. ↑ www.universiteitleiden.nl/en/about-us/facts-and-figures/laureates.
  14. ↑ δηλ. Φερνάν Μπρωντέλ, "Η Μεσόγειος και ο μεσογειακός κόσμος την εποχή του Φιλίππου Β' της Ισπανίας" (ΜΙΕΤ, 1999, ISBN 960-250-134-0 ή -3)
  15. ↑ Thomas E. Skidmore, "Levi-Strauss, Braudel and Brazil: a Case of Mutual Influence." Bulletin of Latin American Research 2003 22(3): 340-349. Issn: 0261-3050 Fulltext: Ebsco
  16. ↑ Richard Mayne, "Translator's Introduction" in Fernand Braudel, "A History of Civilization," (New York: Penguin Books, 1993), pp. xxvi-xxvii.
  17. ↑ Fernand Braudel, A History of Civilizations, translated by Richard Mayne (New York: Penguin Books, 1993).

Επιπλέον βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Ruggiero Romano, Ο Braudel κι εμείς. Σκέψεις πάνω στην ιστορική παιδεία της εποχής μας, μτφρ. Σταύρος Παπασταύρου, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Φερνάν_Μπρωντέλ&oldid=10357399"