Με τον όρο κοινωνία εννοείται το σύνολο των ανθρώπων που συμβιώνουν σε κάποιον τόπο ή σε μία ιστορική περίοδο και έχει ευρεία (ανθρωπότητα) ή στενή εφαρμογή (ομάδες ανθρώπων στον χώρο και τον χρόνο) ως έννοια. Σε έναν εναλλακτικό ορισμό ως κοινωνία φέρεται η διαρκής στον χρόνο συνεργατική ομάδα, τα μέλη της οποίας ανέπτυξαν οργανωμένα πρότυπα σχέσεων μέσω της διαρκούς αλληλεπίδρασής τους[1]

Οι κοινωνίες διαμορφώνουν διάφορα πρότυπα συμπεριφοράς που τα θεωρούν απαράδεκτα ή αποδεκτά. Αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς σε μια σταθερή κοινωνία είναι γνωστά ως κοινωνικοί κανόνες. Οι κοινωνίες και οι νόρμες τους υφίστανται σταδιακές και διαρκείς αλλαγές.

Από την άποψη της κοινωνιολογίας, η κοινωνία αντιπροσωπεύει ένα σύνολο συνειδητών ανθρώπινων σχέσεων που βασίζονται σε κοινές πολιτισμικές παραστάσεις. Εδώ ο όρος εξετάζεται επιστημονικά υπό τη στενή του έννοια και αναφέρεται στην ύπαρξη πολλών κοινωνιών με κριτήριο τον ιδιαίτερο χρόνο και τον ιδιαίτερο χώρο στον οποίο αυτές οι κοινωνίες εμφανίζονται. Συνεπώς, η έννοια κοινωνία στην ειδική μορφή της συσχετίζεται με ιδιαίτερες δομές που υπόκεινται σε διαρκή μεταβολή. Η μεταβολή μπορεί να είναι γραμμική ή κυκλική. Το μεγαλύτερο τμήμα της συνήθους κοινωνικής ζωής οργανώνεται βάσει κυκλικών εναλλαγών -χρόνος, εβδομάδα, έτος- οι οποίες θεωρούνται αναγκαίες συνθήκες σταθερότητας της κοινωνικής δομής[2]. Σε ό,τι αφορά στη γραμμική μεταβολή, τη διαρκή ευθύγραμμη εξέλιξη της κοινωνίας μέσα στον χρόνο με σχέσεις αιτίου αιτιατού, η ιδέα θεμελιώθηκε κυρίως από τους κοινωνικούς εξελικτικιστές Αύγουστο Κοντ και Χέρμπερτ Σπένσερ και υποδηλώνει ότι η κοινωνική εξέλιξη σε ιδανικές μορφές κοινωνίας είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης επιλογής.

Η λέξη «κοινωνία» ως έννοια προήλθε από τη γαλλική «société» του 12ου αιώνα («εταιρεία»).[3] Αυτή με τη σειρά της προήλθε από τη λατινική λέξη «societas», η οποία με τη σειρά της προήλθε από το ουσιαστικό «socius» (σύντροφος, φίλος, σύμμαχος).

Οι ανθρώπινες κοινωνίες χαρακτηρίζονται από τις σχέσεις (κοινωνικές σχέσεις) μεταξύ ατόμων που μοιράζονται έναν κοινό πολιτισμό· μια δεδομένη κοινωνία μπορεί να περιγράφει ως το άθροισμα των σχέσεων αυτών μεταξύ των ιδρυτικών μελών της. Όπως και άλλες ομάδες, μια κοινωνία επιτρέπει στα μέλη της να επιτύχουν ανάγκες ή επιθυμίες που δεν θα μπορούσαν να εκπληρώσουν μόνα τους. Το κοινωνικό γεγονός μπορεί να προσδιοριστεί, να γίνει κατανοητό, ή να διευκρινιστεί μέσα σε μια περίσταση όπου ορισμένα πόροι, στόχοι, απαιτήσεις, ή αποτελέσματα χρειάζονται αλλά δεν μπορούν να επιτευχθούν, να αποκτηθούν, ή να εκπληρωθούν κατά τρόπο μεμονωμένο αλλά, αντίθετα, μπορούν να αποκτηθούν μόνο κατά τρόπο συλλογικό. Η ομαδική εργασία παρέχει τα έγκυρα λειτουργικά μέσα σε ένα άτομο που πρέπει να τα έχει αλλά δεν είναι ικανό να τα αποκτήσει από μόνο του. Με αυτό τον τρόπο οι κοινωνικές ανησυχίες ή τα κοινωνικά ενδιαφέροντα (το αρχικό και προγενέστερο επίτευγμα των σφαιρικών στόχων στο επίπεδο κοινωνίας) και τα ατομικά (προσωπικά)ενδιαφέροντα είναι λογικά διαφορετικά και όχι αμοιβαία - αποκλειστικές απόψεις και φάσεις που εξετάζουν μέσα στο κοινωνικό γεγονός. Τα μέλη πρέπει να εργαστούν για τη σφαιρική επιτυχία της κοινωνίας (με ορισμένους κανόνες), ως μέσο για τη μεμονωμένη επιτυχία τους.

Ευρύτερα, μια κοινωνία είναι μια οικονομική, κοινωνική, ή βιομηχανική υποδομή, φτιαγμένη από μία ποικίλη συλλογή ατόμων. Τα μέλη μιας κοινωνίας μπορούν να είναι από διαφορετικές εθνικές ομάδες. Μια κοινωνία μπορεί να αποτελείται από μία συγκεκριμένη εθνική ομάδα, όπως οι Σάξονες που ανήκουν σε ένα έθνος, ή μια ευρύτερη πολιτιστική ομάδα, όπως μια δυτική κοινωνία.

Ο όρος κοινωνία στην Ανθρωπολογία

Επεξεργασία

Οι ανθρώπινες κοινωνίες οργανώνονται συνήθως σύμφωνα με τα αρχικά μέσα επιβίωσής τους. Οι κοινωνικοί επιστήμονες έχουν προσδιορίσει τις κοινωνίες με διάφορους όρους. Μερικοί θεωρούν τις βιομηχανικές και μεταβιομηχανικές κοινωνίες ποιοτικά διαφορετικές από τις παραδοσιακές γεωργικές κοινωνίες.

Ο όρος κοινωνία στην Πολιτική

Επεξεργασία

Οι κοινωνίες μπορούν επίσης να οργανωθούν σύμφωνα με την πολιτική δομή τους. Ανάλογα με το αυξανόμενο μέγεθος και την πολυπλοκότητα, υπάρχουν ζώνες, φυλές και κρατικές κοινωνίες. Αυτές οι δομές μπορούν να έχουν τις ποικιλίες βαθμών της πολιτικής δύναμης, ανάλογα με τα πολιτιστικά, γεωγραφικά, και ιστορικά περιβάλλοντα με τα οποία αυτές οι κοινωνίες πρέπει να υποστηρίξουν. Μια κοινωνία που είναι ικανή να προσφέρει μια αποτελεσματική απάντηση σε άλλες κοινωνίες που ανταγωνίζεται θα ενταχθεί συνήθως στον πολιτισμό της ανταγωνιστικής κοινωνίας.

Τύποι κοινωνιών

Επεξεργασία

Οι τύποι κοινωνιών είναι κατηγορίες κοινωνικών ομάδων που διαφέρουν σύμφωνα με τις στρατηγικές επιβίωσης, οι τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την τεχνολογία και για να παρέχουν τις ανάγκες τους. Αν και οι άνθρωποι έχουν καθιερώσει πολλούς τύπους κοινωνιών καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας, οι ανθρωπολόγοι τείνουν να ταξινομήσουν τις διαφορετικές κοινωνίες σύμφωνα με τον βαθμό στον οποίο οι διαφορετικές ομάδες μέσα σε μια κοινωνία έχουν άνιση πρόσβαση στα πλεονεκτήματα όπως οι πόροι, το γόητρο, ή η δύναμη. Ουσιαστικά όλες οι κοινωνίες έχουν αναπτύξει κάποιο βαθμό ανισότητας μεταξύ των ανθρώπων τους μέσω της διαδικασίας της κοινωνικής στρωματοποίησης, του τμήματος των μελών μιας κοινωνίας στα επίπεδα με τον άνισο πλούτο, του γοήτρου, ή της δύναμης. Οι κοινωνιολόγοι τοποθετούν τις κοινωνίες σε τρεις ευρείες κατηγορίες: προβιομηχανικές, βιομηχανικές, και μεταβιομηχανικές.

Παραπομπές & σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Merriam Webster Online: Society
  2. Encyclopedia Brittanica Online: Social change, cyclic change.
  3. «Society». Merriam-webster dictionary. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία