Cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych o różnej etiologii charakteryzujących się przewlekłą hiperglikemią spowodowaną zaburzeniami wydzielania lub działania insuliny, prowadząca do rozwoju miażdżycy tętnic oraz uszkodzenia licznych narządów, w tym wzroku, nerek i układu nerwowego.
– edukację
– żywienie
– wysiłek fizyczny
– farmakologia – leki doustne lub insulina
– samokontrola .
Każdy z wymienionych obszarów leczenia jest ważny.
Żywienie chorego na cukrzycę to podstawowy element terapii, leczenia pacjenta z cukrzycą. Światowa Organizacja Zdrowia uznała, że przyczyną wielu chorób cywilizacyjnych, w tym cukrzycy typu 2, są błędy dietetyczne i złe nawyki żywieniowe Spośród wielu czynników wypływających na nasze zdrowie — żywienie jest czynnikiem, który pozostaje całkowicie pod naszą kontrolą. My decydujemy ostatecznie, co dostanie się do naszych ust a w konsekwencji do żołądka.
Pożywienie może być lekarstwem wykorzystywanym do profilaktyki, zapobiegania i leczenia wielu chorób m.in. c u k r z y c y.
Podstawą leczenia żywieniowego jest odpowiednio zaplanowana i zrozumiana przez pacjenta, a tym samym przestrzegana dzienna racja pokarmowa ustalona przez lekarza lub/i dietetyka. Prawidłowo zaplanowany jadłospis musi być dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta w zależności od typu cukrzycy, wieku, wzrostu, rodzaju wykonywanej pracy, trybu życia i chorób współistniejących.
Celem leczenia żywieniowego w chorobie jest dostarczenie do organizmu odpowiedniej ilości energii, składników odżywczych w odpowiednich proporcjach, normalizacja glikemii, utrzymanie odpowiedniej masy ciała lub jej normalizacja, a tym samym poprawa sprawności fizycznej, ułatwienie leczenia farmakologicznego, prawidłowe przyswajanie składników odżywczych dostarczanych z pożywieniem oraz zapobieganie powikłaniom wynikającym z wadliwego odżywiania.
Składniki pokarmowe dzielimy na: związki organiczne tj. białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy, kwasy nukleinowe oraz na związki nieorganiczne tj. wodę i sole mineralne.
Udział procentowy w całodziennym żywieniu związków organicznych: białka do 15%, tłuszczu 30 – 35 %, resztę około 50-60% powinny stanowić węglowodany przede wszystkim węglowodany złożone, natomiast proste — nie powinny przekraczać 10% ogółu węglowodanów. Ilość płynów obojętnych , najlepiej wody nie powinna być mniejsza niż 2 litry dziennie, zamiast soli zaleca się używania świeżych lub suszonych ziół.
Podstawowym źródłem energii w żywieniu człowieka są węglowodany złożone, których dobrym źródłem, zgodnie z obowiązująca od 2016 roku Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej są warzywa i owoce w stosunku 3 do 1, produkty zbożowe z grubego przemiału, w mniejszym stopniu mleko i nabiał, ze względu na zawartość węglowodanów prostych. Poza tym zgodnie ze wspomnianą piramidą, warzywa strączkowe to również bogate źródło skrobi — węglowodanów złożonych, które w piramidzie znalazły miejsce wraz z produktami z mięsa i jego przetworów jako źródło białka. Należy pamiętać, że piramida została opracowana dla ludzi zdrowych ale jest punktem wyjścia dla dietetyków zajmujących się leczeniem żywieniowym ludzi chorych na cukrzycę. Dobry dietetyk powinien umieć dokonać modyfikacji żywienia ze względu podstawową jednostkę chorobową człowieka i inne współistniejące choroby.
PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA I AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
IŻŻ 2016
