Bleddyn ap Cynfyn

Bleddyn ap Cynfyn
Ganwyd	11 g
Bu farw	1075
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	teyrn, pendefig
Swydd	Teyrnas Powys, Teyrnas Gwynedd, tywysog
Tad	Cynfyn ap Gwerstan
Mam	Angharad ferch Meredydd
Priod	Clywch Am Bowd
Plant	Cadwgan ap Bleddyn, Madog ap Bleddyn, Rhiryd ap Bleddyn, Iorwerth ap Bleddyn, Maredudd ap Bleddyn, Gwenllian ferch Bleddyn ap Cynfyn, Hunydd ferch Bleddyn ap Cynfyn, Efa ap Bleddyn ap Cynfyn, Madog Goch ap Bleddyn ap Cynfyn o Fawddwy

Roedd Bleddyn ap Cynfyn (m. 1075) yn frenin Gwynedd a Powys.

Bywgraffiad

Roedd Bleddyn yn fab i Cynfyn ap Gwerstan o hil brenhinol Powys. Pan laddwyd Gruffydd ap Llywelyn gan ei wyr ei hun ar ôl ei orchfygu gan Harold Godwinson yn 1063, rhannwyd ei deyrnas rhwng nifer o dywysogion. Talodd Bleddyn a'i frawd Rhiwallon wrogaeth i Harold a derbyniasant deyrnasoedd Gwynedd a Phowys. Yn 1067 ymunodd Bleddyn a Rhiwallon ag Eadric o Fercia i ymosod ar y Normaniaid yn Henffordd, yna yn 1068 gwnaethant gynghrair a'r Iarll Edwin o Mersia a'r Iarll Morcar o Northumbria i ymosod ar y Normaniaid eto.

Ceisiodd dau fab Gruffydd ap Llywelyn gipio'r deyrnas o ddwylo Bleddyn, ond gallodd eu gorchfygu ym mrwydr Mechain yn 1070. Lladdwyd un o'r ddau yn y frwydr a bu farw'r llall o oerni ar ôl y frwydr. Lladdwyd Rhiwallon, brawd Bleddyn, yn y frwydr hon hefyd, ac o hynny ymlaen bu Bleddyn yn teyrnasu ar Wynedd a Phowys ei hun tan ei farwolaeth. Fe'i lladdwyd yn 1075 gan Rhys ab Owain ag uchelwyr Ystrad Tywi, llofruddiaeth a barodd fraw trwy Gymru. Yn ôl Brut y Tywysogion yr oedd Bleddyn yn frenin daionus ac yn gyfrifol am ddiweddaru cyfraith Hywel Dda.

O'i flaen : Gruffydd ap Llywelyn	Brenhinoedd Gwynedd	Olynydd : Trahaearn ap Caradog
	Brenhinoedd Powys	Olynydd : Maredudd ap Bleddyn (fel Tywysog Powys)