Gwleidyddiaeth yr adain dde

Term cyffredinol sy'n cwmpasu pawb sydd â daliadau gwleidyddol ceidwadol yn hytrach na rhai rhyddfrydol yw adain dde.

Mae'n gysylltiedig â'r syniad o gyfrifoldeb yr unigolyn tuag at y gymdeithas; mae'n ffafrio buddion pobl gefnog ac yn derbyn trefn gymdeithasol elitaidd.

5 Mai 1789: Agoriad yr *États généraux* yn Versailles; eisteddai'r ceidwadwyr ar y dde.

Bathwyd y term yn y 1790au, pan eisteddai cynrychiolwyr ceidwadol yn senedd chwyldroadol Ffrainc ar ochr dde'r llywydd.^[1] Ffurfiwyd adain Dde Ffrainc fel ymateb i'r adain Chwith, ac roedd yn cynnwys y gwleidyddion hynny a oedd yn cefnogi hierarchaeth, traddodiad a chlerigiaeth.^[2] Daeth yr amadrodd la droite ('y dde') yn gyffredin yn Ffrainc wedi adfer y frenhiniaeth yn 1815 i gyfeirio at y Brenhinwyr.^[3] Ni ddaeth y term i'r Saesneg na'r Gymraeg tan yr 20g.^[4]

Cyfeiriadau

↑ "Termau Iaith Uwch". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-07-29. Cyrchwyd 2017-03-29.
↑ Carlisle, Rodney P. (2005). Encyclopedia of Politics: The Left and the Right. Thousand Oaks [u.a.]: SAGE Publishing. ISBN 1-4129-0409-9.
↑ Gauchet, Marcel, "Right and Left" in Nora, Pierre, ed., Realms of Memory: Conflicts and Divisions (1996) tt. 247–8
↑ "The English Ideology: Studies in the Language of Victorian Politics" George Watson Allen Lane: London 1973 t.94

[1] "Termau Iaith Uwch". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-07-29. Cyrchwyd 2017-03-29.

[Carlisle-2] Carlisle, Rodney P. (2005). Encyclopedia of Politics: The Left and the Right. Thousand Oaks [u.a.]: SAGE Publishing. ISBN 1-4129-0409-9.

[3] Gauchet, Marcel, "Right and Left" in Nora, Pierre, ed., Realms of Memory: Conflicts and Divisions (1996) tt. 247–8

[4] "The English Ideology: Studies in the Language of Victorian Politics" George Watson Allen Lane: London 1973 t.94

[1]

[2]

[3]

[4]