Llansantffraid Glyn Ceiriog

Cymuned ym mwrdeistref sirol Wrecsam yw Llansantffraid Glyn Ceiriog. Mae'n cynnwys pentrefi Glynceiriog, Pandy a Nantyr. Mae ganddo gysylltiad pwysig â diwydiant chwareli llechi. Gorwedd y pentref ar lan afon Ceiriog a'r ffordd B4500, 6.5 milltir (10 km) i'r gorllewin o'r Waun a 3.5 milltir (5.5 km) i'r de o Langollen. Yn wleidyddol mae'n rhan o ward Dyffryn Ceiriog, yn etholaeth cynulliad De Clwyd a'r etholaeth seneddol o'r un enw. Roedd chwareli llechi estynedig yno ac adeiladwyd Tramffordd Dyffryn Glyn i gymryd y llechi i lanfa ar Gamlas Undeb Swydd Amwythig ac yn nes ymlaen i gyfnewid traciau gyda Rheilffordd y Great Western o Gaer i Amwythig.

Llansantffraid Glyn Ceiriog

Math	cymuned
Enwyd ar ôl	Ffraid
Poblogaeth	1,040, 959
Daearyddiaeth
Sir	Wrecsam
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	2,964.17 ha
Cyfesurynnau	52.9322°N 3.1839°W
Cod SYG	W04000232
Cod OS	SJ205384
Cod post	LL20
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Am leoedd eraill o'r enw "Llansantffraid" (neu enwau tebyg), gweler Llansantffraid (gwahaniaethu).

Daearyddiaeth a gweinyddiaeth

Hanes gweinyddol

Yn hanesyddol, gweinyddwyd Glyn Ceiriog fel plwyf ac yn nes ymlaen fel plwyf gweinyddol Llansanffraid Glyn Ceiriog. O ganol y 16g hyd 1974, llywodraethwyd Glyn Ceiriog gan sir weinyddol Sir Ddinbych, a rannwyd yn sawl ardal wledig. Rhwng 1895 a 1935, roedd Glyn Ceiriog yn rhan o Ardal Wledig y Waun, a gyfunwyd gydag Ardal Wledig Llansilin yn 1935 i greu Ardal Wledig Ceiriog. Roedd Glyn Ceiriog yn rhan o Ardal Wledig Ceiriog wedyn o 1935 hyd 1974.

Yn 1974, cafwyd wared ar yr hen Sir Ddinbych fel sir weinyddol, a chyfunwyd Glyn Ceiriog ag Ardal Glyndŵr yn sir newydd Clwyd. Cafwyd wared ar sir Clwyd ac Ardal Glyn Dŵr yn 1996, a daeth Glyn Ceiriog yn rhan o awdurdod unedol Bwrdeistref Sirol Wrecsam, fel y mae hyd heddiw.

Cynrychiolaeth wleidyddol

Fe'i gweinyddir o fewn Bwrdeistref Sirol Wrecsam, a drodd yn awdurdod unedol yn 1998. Mae Glyn Ceiriog yn rhan o ward Dyffryn Ceiriog, ac mae ganddi gynghorwr annibynnol.

Mae yn etholaeth cynulliad De Clwyd a chynrychiolir yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru o 1999 hyd 2011 gan Karen Sinclair ac ers 2011 gan Ken Skates, y ddau yn aelod o'r Blaid Lafur.

Saif hefyd mewn etholaeth seneddol o'r enw De Clwyd a chynrychiolir yn Senedd y Deyrnas Unedig o 1997 hyd 2010 gan Martyn Jones ac ers 2010 gan Susan Elan Jones, y ddau yn aelod o'r Blaid Lafur.

Daearyddiaeth/daeareg

Lleolir y gymuned yn Nyffryn Ceiriog, dyffryn a grewyd gan Afon Ceiriog. Yn ddaearegol, mae gan y dyffryn stratau Ordoficiaidd a Silwriaidd. Mae'r pridd yn fân ac yn fawnog.

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Llansantffraid Glynceiriog (pob oed) (1,040)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Llansantffraid Glynceiriog) (335)			33.2%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Llansantffraid Glynceiriog) (611)			58.8%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer mewn gwaith rhwng 16 a 74 oed (Llansantffraid Glynceiriog) (173)			37.5%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Dolenni allanol

• Gwefan Gymunedol Glyn Ceiriog
• Partneriaeth y Waun a Dyffryn Ceiriog Archifwyd 2007-09-29 yn y Peiriant Wayback

Trefi a phentrefi Bwrdeistref Sirol Wrecsam

Trefi
Y Waun  · Wrecsam
Pentrefi
Acrefair  · Bangor-is-y-coed  · Y Bers  · Bronington  · Brymbo  · Brynhyfryd  · Bwlchgwyn  · Caego  · Cefn Mawr  · Coedpoeth  · Erbistog  · Froncysyllte  · Garth  · Glanrafon  · Glyn Ceiriog  · Gresffordd  · Gwersyllt  · Hanmer  · Holt  · Llai  · Llanarmon Dyffryn Ceiriog  · Llannerch Banna  · Llan-y-pwll  · Llechrydau  · Llys Bedydd  · Marchwiail  · Marford  · Y Mwynglawdd  · Yr Orsedd  · Owrtyn  · Y Pandy  · Pentre Bychan  · Pentredŵr  · Pen-y-bryn  · Pen-y-cae  · Ponciau  · Pontfadog  · Rhiwabon  · Rhos-ddu  · Rhosllannerchrugog  · Rhostyllen  · Rhosymedre  · Talwrn Green  · Trefor  · Tregeiriog  · Tre Ioan  · Wrddymbre