James K. Polk
James K. Polk | |
---|---|
11. predsjednik Sjedinjenih Američkih Država | |
Vrijeme na dužnosti 4. mart 1845 – 4. mart 1849. | |
Prethodnik | John Tyler |
Nasljednik | Zachary Taylor |
9. guverner savezne države Tennessee | |
Vrijeme na dužnosti 14. oktobar 1839 – 15. oktobar 1841. | |
Prethodnik | Newton Cannon |
Nasljednik | James C. Jones |
Lični podaci | |
Rođenje | James Knox Polk 2. novembar 1795. Pineville, Sjeverna Karolina |
Smrt | 15. juni 1849 Nashville, Tennessee | (53 godine)
Nacionalnost | Amerikanac |
Politička stranka | Demokratska stranka |
Djeca | - |
Obrazovanje | University of North Carolina u Chapel Hillu |
Vjera | Prezbiterijanizam |
Potpis |
James Knox Polk bio je 11. predsjednik Sjedinjenih Američkih Država.
Rođen je u Sjevernoj Karolini, ali je uglavnom živio u Tennesseeju. Roditelji su mu bili škotsko-irskog porijekla. Bio je prvo Jeffersonov demokrat, te blizak prijatelj Andrewa Jacksona. Oženio se Sarah Childress. Godine 1824. Polk je ušao u kuću predstavnika. Na izborima 1844. Polk je pobijedio Henryja Claya. Bio je u Demokratskoj stranci i predsjednik SAD-a od 1845. do 1849.[1] [2]
Rani život
[uredi | uredi izvor]Rođen je 1795 u okrugu Mecklenburg, Sjeverna Karolina. Završio je studije prava na Univerzitetu Sjeverne Karoline uz nagrade. Kao advokat je već u šao u politiku i postao bliski prjatelj Andrew Jacksona (Endru Džekson). Bio je nadležan u tzv. Ratu banaka. Između 1835 do 1839 postaje guverner Tennesseeja. Ambiciozan bio je 1844 favorit za vice predsjednika. Za vrijeme predsjedničke kampanje između Martin van Burena i Henryja Claya, Polk je zauzeo poziciju da bi se Texas trebao "ponovo anektirati" a Oregon može biti i "okupiran". Američki kongres donosi rezoluciju koja odobrava zauzimanje teritorije Texasa, koji je tada pripadao Meksiku. Ostarjeli predsjednik Jackson koji je favorizovao širenje SAD-a pomogao je Polku kod kampanje za predsjednika.[2]
Predsjednik
[uredi | uredi izvor]4. marta 1845 Polk ulazi s 49 godina u Bijelu kuću kao, do tada, najmlađi predsjednik SAD-a. Još prije toga je Američki kongres odobrio zauzimanje Texasa. Diplomatski odnosi između Meksika i SAD-a si se znatno pogoršali. Polk je nudio 20 miliona dolara Meksiku ako dopusti seobu američkih doseljenika u Texas. Meksiko to odbija, Polk šalje vojsku pod komandom generala Zachary Taylora (Zahari Tejlor) na Rio Grande. Izbija američko-meksički rat. [1][2]
Ekspanzija SAD-a
[uredi | uredi izvor]Američko-meksički rat
[uredi | uredi izvor]1848. nakon dugih borbi SAD zauzima Mexico City i pobjeđuje. Time se okončava širenje od zapadne do istočne obale. SAD plaća 15 miliona dolara Meksiku kao odštetu.
Kanada
[uredi | uredi izvor]Pod pritiskom SAD-a Britanija pristaje da se granica proširi do 49' geografske širine odnosno Vancouvera.
Oregon
[uredi | uredi izvor]Shodno Polkovom sloganu "54-40 ili bitka" (54-40 or fight) zatraženo je da Britanija preda SAD-u teritoriju Oregana koji je već 30 godina bi okupiran. Oregon je ležao na 54' 40" stepenu geografske širine.
Polk je predsjednik koji je najviše proširio SAD, mada je ova ekspanzija potjecala svađu između Sjevera i Juga zbog širenja robovlasništva. Povlači se iz politike nakon što se je razbolio i umire juna 1854.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Biografija sa stranice biography.com pristupljeno 15.6.2014 (en)
- ^ a b c Biografija sa stranice whitehouse.gov, Bijela kuća pristupljeno 15.6.2014 (en)
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- James K. Polk na Wikimedia Commonsu