Razlika između verzija stranice "Sijera Leone"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m r2.7.3) (Bot: mijenja tk:Sýerra Leone sa tk:Sýerra-Leone |
Rescuing 2 sources and submitting 0 for archiving.) #IABot (v2.0.8 |
||
| (Nije prikazana 35 međuverzija 17 korisnika) | |||
Red 1:
{{Nedostaju izvori}}
{{Preuređivanje}}
{{Čišćenje}}
Red 12:
glavni_grad =[[Freetown]]|
vrsta_prve_vlasti =Predsjednik|
vladar_prva_vlast =[[
vrsta_druge_vlasti =
vladar_druga_vlast =[[
po_površini_na_svijetu =116.|
površina =71.740|
procenat_vode =0,2|
po_broju_stanovnika_na_svijetu =
stanovnika =7.075.641<ref>http://www.statistics.sl/2004_pop._&_hou._census_analytical_reports/2004_population_and_housing_census_report_on_projection_for_sierra_leone.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130730173852/http://www.statistics.sl/2004_pop._%26_hou._census_analytical_reports/2004_population_and_housing_census_report_on_projection_for_sierra_leone.pdf |date=30. 7. 2013 }} Popis stanovništva u Sijera Leoneu (2013)</ref>|
gustoća =76|
nezavisnost =Od [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Ujedinjenog Kraljevstva]] [[27. april]]a [[1961]].|
valuta =[[Leone]] (100 centa, <small>izvan upotrebe</small>)|
vremenska_zona =[[UTC]]|
himna ="[[High We Exalt Thee, Realm of the Free]]"<center></center>|
internetski_nastavak =[[.sl]]|
pozivni_broj =232|
|}}
'''Sijera Leone''' je suverena država u [[Zapadna Afrika|Zapadnoj Africi]]. Zauzima površinu od 71.740 km<sup>2</sup> a prema popisu iz 2015. godine u državi je živjelo 7.075.641 stanovnika. Graniči sa [[Gvineja|Gvinejom]] na sjeveru, [[Liberija|Liberijom]] na jugoistoku dok na jugozapadu izlazi na [[Atlantski okean]]. U Sijera Leoneu je zastupljena tropska klima sa raznovrsnim predjelima, od savana do kišnih šuma. Po uređenju je ustavna republika sa direktno izabranim predsjednikom i jednodomnim parlamentom.
Država je administrativno podijeljena na 4 provincije: [[Sjeverna provincija (Sijera Leone)|Sjeverna]], [[Istočna provincija (Sijera Leone)|Istočna]], [[Južna provincija (Sijera Leone)|Južna]] i [[Zapadna provincija (Sijera Leone)|Zapadna]], a koje se dalje dijele na 16 distrikta. Svaki distrikt ima svoju, direktnim izborom, izabranu lokalnu samoupravu. [[Freetown]] je [[Glavni grad|glavni]] i najveći grad Sijera Leonea sa populacijom od 1.050.301 stanovnika. Nalazi se u Zapadnoj provinciji i ekonomski je centar države. Drugi najveći grad u državi je [[Bo (grad)|Bo]].
Sijera Leone je postala nezavisna od [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Ujedinjenog Kraljevstva]] [[27. april]]a 1961. godine, na čelu sa Sir [[Milton Margai]]jem. Sadašnji [[ustav]] Sijera Leonea usvojen je [[1991]]. godine, iako je nekoliko puta mijenjan. Od nezavisnosti do danas, političkom scenom Sijera Leonea dominiraju dvije glavne političke partije: Narodna stranka Sijera Leonea (SLPP) i Svenarodni kongres (APC), iako je od sticanja nezavisnosti vojska Sijera Leonea šest puta preuzimala vlast putem [[Državni udar|državnog udara]]. Posljednji takav slučaj desio se 1997. i trajao je do 1998. godine.
Sijera Leone je u periodu između 1991. i 2002. prošla kroz [[Građanski rat u Sijera Leoneu|građanski rat]] koji je razorio i uništio zemlju. Posljedice rata su bile strahovite, sa više od 50.000 mrtvih, većina infrastrukture zemlje je uništena, a preko dva miliona stanovnika izbjeglo je u susjedne države. U januaru 2002. godine, tadašnji predsjednik Sijera Leonea Ahmad Tejan Kabbah, uz pomoć britanske vlade, ECOWAS-a i Ujedinjenih nacija ispunio je predizborno obećanje vezano za okončanje građanskog rata. U novije vrijeme, epidemija ebole iz 2014. preopteretila je slab zdravstveni sistem, što je dovelo do brojnijih smrtnih slučajeva. Nastala je humanitarna kriza koja je snažno utjecala na ekonomski rast. Država ima izuzetno nizak životni vijek u odnosu na druge zemlje, sa prosječnim trajanjem ljudskog života koje iznosi samo 57,8 godina.
== Etimologija ==
Ime je država preuzela po [[Lavlje planine|Lavljim planinama]] u blizini [[Freetown|Freetowna]]. Izvorno nazvano ''Serra Leoa'' (na [[Portugalski jezik|portugalskom]] „planine lavice“) od portugalskog istraživača [[Pedro de Sintra|Pedra de Sintra]] 1462. godine, moderno ime izvedeno je iz [[Italijanski jezik|italijanskog]] pravopisa, koji je uveo [[Venecija|venecijanski]] istraživač [[Alvise Cadamosto]], a potom kopirali drugi [[Evropa|evropski]] [[Kartografija|kartografi]].<ref>{{Cite web|url=https://reignministries.org/5-things-know-sierra-leone/|title=5 stavi o Sijera Leoni|access-date=27. 6. 2021|archive-date=26. 3. 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200326125346/https://reignministries.org/5-things-know-sierra-leone/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.etymonline.com/word/sierra%20leone|title=sierra leone {{!}} Origin and meaning of the name sierra leone by Online Etymology Dictionary|website=www.etymonline.com|language=en|access-date=2021-06-27}}</ref>
== Historija ==
Stanovnici su Bulon Šeme. Otkrivena je od strane Evropljana [[1462]]. Od [[1788]]. je
== Geografija ==
{{Glavni|Geografija Sijera Leonea}}
Sijera Leone se nalazi u [[Zapadna Afrika|Zapadnoj Africi]], uglavnom između 7° i 10° sjeverne [[Geografska širina|geografske širine]] i 10° i 14° zapadne [[Geografska dužina|geografske dužine]]. Na sjeveru graniči sa Gvinejom, na jugoistoku sa Liberijom. Na zapadu izlazi na obalu Atlantskog okeana.
Prostire se na površini od 71.740 km<sup>2</sup> od čega je 71.620 km<sup>2</sup> kopna i 120 km<sup>2</sup> površine pod vodom. Podijeljena je na 4 geografska područja. Istočnim dijelom Sijera Leone se prostire plato sa visokim planinama, gdje dominira planina Bintumani sa 1.948 m visine i predstavlja najvišu tačku u državi. Gornji dio sliva rijeke [[Moa]] nalazi se na jugu ovog dijela Sijera Leonea.
Centar zemlje je ravničarsko područje, sa šumama, niskim rastinjem i poljoprivrednim zemljištem i zauzima oko 43% površine ove države. U sjevernom dijelu ovog područja nalazi se gvinejski šuma-savana mozaični ekoregion kategorizovan od strane [[Svjetska fondacija za prirodu|Svjetske fondacije za prirodu]].
== Vlada ==
Jedina partija Svenarodni kongres.
==
Država se sastoji od 4 provincije.
== Privreda ==
Slabo razvijena. [[Rudarstvo]] veoma razvijeno. U poljoprivredi zaposleno 65%stanovništva u rudarstvu i [[Industrija|industriji]] 17%. Dolazi do jačanja državnog sektora.Poljoprivreda;[[kafa]], [[kakao]], [[kukurukuz]], slatki [[krompir]], [[kikiriki]], sogrum, agrumi,,. Industrija: prehrambena, hemijska, građevinska, [[dijamant]],,.Rude;dijamant,[[boksit]], [[hrom]], [[zlato]],,,.
== Stanovništvo ==
{{Proširiti sekciju}}
== Kultura ==
{{Proširiti sekciju}}
==
{{reference}}
== Vanjski linkovi ==
{{Commons|Sierra Leone}}
{{Commonscat|Sierra Leone}}
{{wikiatlas|Sierra Leone}}
* {{službeni sajt|http://www.statehouse.gov.sl}} Predsjednika Sijera Leonea
* [http://www.bbc.com/news/world-africa-14094194 Sijera Leone] na [[BBC|BBC News]]
* {{CIA World Factbook link|sl|Sijera Leone}}
* [http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=SL Sijera Leone] na "International Futures"
{{Države Afrike}}
{{
{{Commonwealth}}
{{OIK}}
[[Kategorija:Sijera Leone|*]]
[[Kategorija:Države svijeta]]
[[Kategorija:
[[Kategorija:Države i teritorije osnovane 1961.]]
[[Kategorija:Države članice Afričke unije]]
[[Kategorija:Države članice Organizacije islamske konferencije]]
[[Kategorija:Države članice Ujedinjenih nacija]]
| |||