Kombod
Ur c'hombod zo ivez ur rann eus un ti, pe ul loch.
Ur c'hombod (cwmwd e kembraeg[1], ha cymwd er skridoù kozh), a oa ur rannvro vihan gant Brezhoned ar Grennamzer gozh, e Kembre hag e Breizh (hag e Bro-Leon eo deuet da vout un anv-tiegezh).
Gerdarzh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Dont a ra ar ger kembraek eus cym- ("ken-" e brezhoneg) ha bod[2]. Ar ger saoznek "commote" a zeu eus ar ger kembraek cymwt[3]. Diwar ar ger kembraek cwmwd eo bet savet ar ger cymydog, a dalveze "den o chom en hevelep kombod", hag a dalv hiriv kement hag amezeg.
E Kembre
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Diazez ar vuhez e oa ar barrez, pe tref (ur ger a gaver ivez e lec'hanvadurezh Breizh ). Dre vras e oa ezhomm 100 tref d'ober ur c'hantrev (cantref) hag an hanter pe an drederenn eus ar c'hantrev a oa ur c'hombod. Pa seller a-dost ne oa ket ken resis-se bep tro.
Cantrefi a veze lavaret eus meur a gantref. Gant ar c'hombodoù e oant rannadurioù ma oa diazezet warne an difenn hag ar justis. E penn pep kombod e oa ur penn pe un tiern a oa dindan ar penntiern a oa o ren. Hennezh a oa e lez en un dref, anvet maerdref.
E Kembre e oa ul lez-varn e pep kombod.
E Levr Ruz Hergest (1375-1425) e kaver ur roll resis eus kombodoù e dibenn ar XIVvet ha deroù ar XVvet kantved[4].
Sellit ouzh roll kombodoù Kembre.
E Breizh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Kavet e vez an anv-se e meur a lec'h e Breizh : e Gwiglann, e Kerien, e Kemperle, e Sant-Wazeg... Diwar an anv-se e teu ivez moarvat anv ar gumun Ar C'hembod.
Sellit ouzh ar pennad Kombod (anv-tiegezh).
Gwelet ivez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Notennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ cymydau, cymydoedd'' a-wechoù ivez, Geiriadur Prifysgol Cymru (University of Wales Dictionary), p. 643
- ↑ Geiriadur Prifysgol Cymru, p. 643
- ↑ Brown, Lesley (ed), "New Shorter Oxford English Dictionary", Clarendon Press, Oxford, 1993 ISBN 0-19-861134-X
- ↑ J. Gwenogvryn Evans (ed.), The Text of The Bruts from the Red book of Hergest (Oxford, 1890), er pajennoù 407-412