Магнітар

Уяўны выгляд магнітара. Чырвоныя лініі прадстаўляюць сілавыя лініі магнітнага поля.

Магніта́р, ці магнета́р — нейтронная зорка, якая валодае моцным магнітным полем (больш за 4,4×10¹³ Гс), і ў якой электрамагнітнае выпрамяненне адбываецца пераважна пад уздзеяннем гэтага магнітнага поля. Выпрамяненне магнітара адбываецца ў рэнтгенаўскім і гама-дыяпазонах і практычна не існуе ў радыёдыяпазоне.

Магчымымі назіранымі праявамі магнітараў лічацца: крыніцы мяккіх паўторных гама-ўсплёскаў (SGR), анамальныя рэнтгенаўскія пульсары (AXP), крыніцы гама-усплёскаў (GRB).

Астрафізікі Роберт Данкан і Крыстафер Томпсан прапанавалі ў 1990-х гг. тэорыю ўтварэння такіх цел у першыя 10—30 сек пасля моманту гравітацыйнага калапсу і ўзнікнення нейтроннай зоркі ў выпадку яе вярчэння, хутчэйшага за пэўны парог (парадку 3 мс), праз механізм т.зв. α-Ω дынама-машыны (хуткае і ўнутрана неаднароднае вярчэнне вельмі шчыльнага і гарачага цела).

Гл. таксама

• Нейтронная зорка
• Пульсар
• Крыніца мяккіх паўторных гама-ўсплёскаў

Літаратура

• Peter Douglas Ward, Donald Brownlee Rare Earth: Why Complex Life Is Uncommon in the Universe. Springer, 2000. ISBN 0-387-98701-0.
• Chryssa Kouveliotou The Neutron Star-Black Hole Connection. Springer, 2001. ISBN 1-4020-0205-X.
• Robert C. Duncan, Cristopher Thompson. Magnetars // High Velocity Neutron Stars and Gamma-Ray Bursts, eds. R. E. Rothschild & R. E. Lingenfelter (AIP Conf. Proc. 366, Am. Inst. Phys., New York, 1996). — [1] Архівавана 25 чэрвеня 2010..
• Robert C. Duncan, Cristopher Thompson. Formation of Very Strong Magnetized Neutron Stars: Implications for Gamma-Ray Bursts // The Astrophysical Journal, 392:L9-L13, 1992 June 10.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Магнітар
• "Origin of magnetars". CNN. 2 лютага 2005.
• "The Brightest Blast". Sky and Telescope. 18 лютага 2005. Архівавана з арыгінала 16 мая 2008. Праверана 15 лістапада 2011.
• Recording Архівавана 31 жніўня 2007. (and animation) of XTE J1810-197.
• Creation of magnetars solved Formed when the biggest stars explode
• NASA: «Magnetar» discovery solves 19-year-old mystery Архівавана 11 сакавіка 2009. Citat: «…suggested a magnetic field strength of about 800 trillion [g]auss…»).
• Robert C. Duncan, University of Texas at Austin: 'Magnetars', Soft Gamma Repeaters & Very Strong Magnetic Fields Архівавана 11 чэрвеня 2007.
• NASA Astrophysics Data System (ADS): Duncan & Thompson, Ap.J. 392, L9) 1992
• NASA Astrophysics Data System (ADS): Katz, J. I., Ap.J. 260, 371 (1982)
• NASA ADS, 1999: Discovery of a Magnetar Associated with the Soft Gamma Repeater SGR 1900+14
• Chryssa Kouveliotou, Robert Duncan, and Christopher Thompson, "Magnetars, " Scientific American, Feb. 2003, pp. 34-41 Архівавана 25 снежня 2010. (PDF)
• Robert C. Duncan and Christopher Thompson (June 10, 1992). "Formation of Very Strongly Magnetized Neutron Stars: Implications for Gamma-Ray Bursts". Astronomical Journal. 392 (1): pp. L9–L13. {{cite journal}}: |pages= мае залішні тэкст (даведка); Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)
• Strange Pulsing Star Puzzles Astronomers — A magnetar found to emit radio waves, contrary to previous theories.
• 04/04/07: X-ray Satellites Catch Magnetar in Gigantic Stellar 'Hiccup'