Эўкаліпт

Эўкаліпт (Eucalyptus) — род дрэў і некаторых кустоў, налічваецца больш за 700 відаў.

Эўкаліпт
Eucalyptus melliodora. Лісце і кветкі.
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Міртакветныя Сямейства:  Міртавыя Падсямейства:  Myrtoideae Трыба:  Eucalypteae Род:  Eucalyptus
Міжнародная навуковая назва
Eucalyptus L'Hér., 1788
Сінонімы
Aromadendron Andrews ex Steud., nom. inval. Eucalypton St.-Lag. Eudesmia R.Br. Symphyomyrtus Schauer
Тыпавы від
Eucalyptus obliqua L'Her.
Арэал
Распаўсюджанне
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   27187 NCBI   3932 EOL   29916 GRIN   g:4477 IPNI   27534 FW   261144

Гісторыя

Упершыню еўрапейцы пабачылі эўкаліпт на востраве Тасманія, больш 200 гадоў назад. У 1777 г. яго насенне было завезена ў Англію.

Большасць эўкаліптаў паходзіць з Аўстраліі, некаторыя — з астравоў Новай Гвінеі і Інданезіі, а адзін від — нават з Філіпінскіх астравоў. Шматлікія віды былі інтрадукаваны ў засушлівых раёнах іншых частак свету, уключаючы Каліфорнію, Афрыку, Паўднёвую Еўропу, Індыю і Кітай.

Характарыстыка

Дасягаюць вышыні 100—155 метраў. Варта адзначыць, што вышыня эўкаліптаў розная, бо сярод іх налічваецца 700 відаў. І не ўсе яны дасягаюць такіх гіганцкіх памераў. Ёсць сярод іх і карлікі, якія ледзь дасягаюць 2—3 метраў у вышыню.

Дзякуючы каштоўнай драўніне і здольнасці да хуткага росту, эўкаліптавыя лясы культывуюць амаль ва ўсіх трапічных і субтрапічных краінах. З-за хуткага росту ім патрабуецца вялікая колькасць вады, што прыводзіць да высушвання глебы. Адзін сталы эўкаліпт можа на працягу года спажыць 14 тон вады.

Эўкаліпт расце вельмі хутка і да стогадовага ўзросту дасягае вышыні 100 м. Асабліва хуткі рост назіраецца ў першае дзесяцігоддзе, калі кожны год дрэва вырастае на 4—5 м. Затым рост запавольваецца. Праз 20—30 гадоў эўкаліпт дасягае вышыні 35 м пры дыяметры ствала, як у 200-летняга дуба. Пяцігадовыя эўкаліпты ўтвораць сапраўдны лес.

Выкарыстанне

З некаторых відаў эўкаліпта атрымліваюць алей, а з іншых — вельмі цвёрдую драўніну. Эўкаліпт таксама вядомы як араматычная расліна, з якога атрымліваюць каштоўныя эфірныя алеі (эўкаліптавы алей), выкарыстоўваемыя ў медыцыне і парфумерыі. Эўкаліпты таксама вырошчваюць у якасці дэкаратыўных раслін, у мэтах меліярацыі.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1.: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 187. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18. Кн. 1.).

Спасылкі

• Эвкалипт (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
• Эвкалипт // Праект «Вся Биология» (руск.)
• EUCLID Sample, CSIRO