Elektron hökumət (Azərbaycan)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

"E-hökumət" layihəsi — "Azərbaycan Respublikasının inkişafı naminə informasiya-kommunikasiya texnologiyaları üzrə Milli Strategiyaya (2003–2012-ci illər)" əsasən işlənib hazırlanmışdır və "Elektron Azərbaycan" Dövlət Proqramı çərçivəsində həyata keçirilir. Layihə informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının (İKT) geniş tətbiqi ilə dövlət orqanlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinin və operativliyinin yüksəldilməsini, əhali, biznes qurumları, həmçinin öz aralarında əlaqələrin asanlaşdırılması və sərbəstləşdirilməsinə yönəldilmiş fəaliyyəti nəzərdə tutur, vətəndaş-məmur münasibətlərinin yeni müstəvidə qurulmasına, şəffaflığın təmin olunmasına və informasiya tələbatının dolğun ödənilməsinə şərait yaradır. 

Layihənin məqsədi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Dövlət orqanlarında müasir İKT-dən istifadəni genişləndirməklə idarəetmə metod və mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsi
  • Dövlət orqanlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması, şəffaflığın təmin edilməsi
  • İctimai qərarların qəbul edilməsində vətəndaşların iştirakına şərait yaradılması və hökumət orqanları ilə əlaqələrin daha sadə və münasib olan elektron üsullarla həyata keçirilməsi

Layihənin həyata keçirilməsinin əsas istiqamətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • E-hökumətin və onun istifadəçilərinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ-hüquqi bazanın formalaşdırılması
  • Dövlət idarəçiliyində müasir texnologiyaların tətbiqinin genişləndirilməsi
  • E-hökumət infrastrukturunun əsas komponentlərinin yaradılması
  • "Bir pəncərə" prinsipi əsasında e-xidmətlərin tətbiqi və inkişaf etdirilməsi
  • Dövlət qulluqçularının, İKT üzrə mütəxəssislərin hazırlıq səviyyəsinin yüksəldilməsi
  • E-hökumət infrastrukturunun və informasiya sistemlərinin fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin, fərdi məlumatların mühafizəsinin təmin olunması
  • Əhali qruplarının informasiya texnologiyaları sahəsində savadlılıq səviyyəsinin artırılması, e-hökumət xidmətlərinə çıxışının təmin olunması 

E-hökumət infrastrukturunun əsas komponentləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Dövlət orqanlarının vahid şəbəkə infrastrukturu
  • E-hökumət portalı
  • E-hökumət şlüzü
  • İnformasiya resursları və sistemlərinin dövlət reyestri
  • E-imza üzrə milli infrastruktur
  • E-sənəd dövriyyəsi üzrə milli infrastruktur (hazırlanmaqdadır)
  • E-hökumət verilənlər mərkəzi (data-center) (hazırlanmaqdadır)
myGov

Vətəndaşların rəqəmsal portfeli rolunu oynayan "myGov" elektron hökumət portalı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin Elektron Hökumətin İnkişafı Mərkəzi (EHİM) tərəfindən yaradılıb.

"myGov"u əsas fərqləndirən xüsusiyyət, qabaqlayıcı hökumət konsepti əsasında fəaliyyət göstərməsidir. Vətəndaşlar "myGov" portalında (https://my.gov.az/intro/) qeydiyyatdan keçərək öz şəxsi kabinetlərini yarada və burada dövlət qurumları tərəfindən verilmiş şəxsi məlumatları ilə tanış ola, xidmətlərə elektron qaydada müraciət edə, e-arayışlar və digər sənədləri əldə edə, məlumatlarının doğruluğunu təsdiq edə, həmçinin məlumatlarının digər qurumlara ötürülməsi prosesini tənzimləyə bilirlər. Vətəndaş, həmçinin şəxsi kabinetindəki bütün növ əməliyyatlarının tarixçəsini (kabinetə giriş, giriş vasitəsi, xidmətlərdən istifadə, çıxış) izləmə imkanına sahibdir.

Portalın funksiyaları:

1. Şəxsi məlumatların vətəndaş tərəfindən əldə olunması.

2. Vətəndaşa dair məlumatlar yeniləndikdə, onun hər hansı sənədinin etibarlılıq müddəti başa çatdıqda və sistemə yeni xidmətlər əlavə edildikdə vətəndaşa bununla bağlı şəxsi kabinet vasitəsilə məlumatlandırma və xatırlatma xarakterli bildirişlər göndərilir.

3. Şəxsi kabinet vasitəsilə vətəndaş öz fikirlərini, şərhlərini, şikayət və təkliflərini aidiyyəti quruma göndərə bilir. Eyni zamanda vətəndaş özü haqqında sistemdə aşkarladığı səhv məlumatlar barədə müvafiq quruma müraciət ünvanlaya bilir.

4. "Sorğulanmış məlumatlarım" bölməsi vasitəsilə vətəndaş məlumatlarının hansı qurum tərəfindən və nə zaman sorğulandığını öyrənə bilər.

5. Portala müxtəlif qurumların sistem və xidmətləri inteqrasiya olunub. Hər bir vətəndaş şəxsi kabinetinə daxil olaraq dövlət qurumlarının təqdim etdiyi elektron xidmətlərdən istifadə edə bilir. Vətəndaşla bağlı sistemdə olmayan məlumatların inteqrasiyası istiqamətində digər dövlət qurumları ilə işlər davam etdirilir.

Dövlət xidmətlərinin vətəndaşlar üçün daha da əlçatan olmasını təmin etmək, reaktiv xidmətlərdən proaktiv xidmətlərə keçidi sürətləndirmək məqsədilə 2021-ci ildə "myGov" elektron hökumət portalının mobil tətbiqi istifadəyə verilib. Vətəndaşlar, artıq rəqəmsal hökumət xidmətlərindən mobil tətbiq vasitəsilə də istifadə edə bilərlər. "myGov" mobil tətbiqini yükləməklə vətəndaşlar qurumlar tərəfindən təqdim edilən arayışlar, o cümlədən COVID-19 sertifikatları ilə tanış ola bilər, habelə yükləyərək və ya mobil tətbiq üzərindən müvafiq qurumlara təqdim edə bilərlər.

"myGov" mobil tətbiqini həm "Android", həm də "iOS" əməliyyat sistemləri vasitəsilə yükləmək mümkündür. Yükləmək üçün linklər:

· "Android": https://play.google.com/store/apps/details?id=az.gov.my

· "iOS": https://apps.apple.com/az/app/mygov/id1533956540

Layihənin əsas üstünlükləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hökumət üçün

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Müasir texnologiyaların geniş tətbiqi ilə dövlət orqanlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinin artması
  • Büdcə vəsaitlərinə qənaət edilməsi, dövlət xidmətlərinin göstərilməsi müddəti və xərclərinin azalması
  • Dövlət orqanlarının vahid informasiya fəzasının formalaşması və təhlükəsizliyinin təmin olunması
  • Effektiv, şəffaf, nəzarət oluna bilən dövlət idarəetməsinin və yerli özünüidarəetmənin bərqərar olması 

Vətəndaşlar üçün

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Vətəndaşların dövlət idarəçiliyində fəal iştirak etməsi
  • Vətəndaşların dövlət orqanları ilə təmaslarının sadələşdirilməsi, daha münasib və çevik formada həyata keçirilməsi
  • İnformasiya tələbatının dolğun ödənilməsində rahatlıq
  • Məhdud imkanlı insanların dövlət xidmətlərinə çıxış imkanı əldə etməsi

Biznes sektoru üçün

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Dövlət orqanları ilə səmərəli və operativ şəkildə əlaqə qurulması, xərclərin azaldılması
  • İqtisadi aktivliyin, rəqabət qabiliyyətinin və xarici bazarlara çıxış imkanlarının artması

Layihənin icrasından əldə olunacaq nəticələr: E-xidmətlərin göstərilməsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vətəndaşlar üçün e-xidmətlər:

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Gəlir vergisi
  • İş axtarışı (müəssisələrdə vakansiyalar)
  • Sənədlərin verilməsi (pasport və sürücülük vəsiqəsi)
  • Vətəndaşların qeydiyyat aktları (doğum, ölüm, nikah)
  • Avtomobillərin qeydiyyatı
  • "On-layn" ərizə (ali məktəbə daxil olmaq, tikinti aparmağa razılıq almaq, pensiya, müavinət və s. haqqında)
  • Yaşayış yerində qeydiyyat
  • Səhiyyə xidmətləri (e-məsləhət) və s.

Biznes sektoru üçün e-xidmətlər:

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Sosial fondlara ödəmə
  • E-bəyannamə, e-vergi hesab-fakturası
  • Yeni şirkətlərin qeydiyyatı
  • Gömrük bəyannamələri
  • E-lisenziya
  • E-satınalma, e-kotirovka
  • E-hərrac
  • Arayışların verilməsi və s.

Layihə üzrə çap edilən aylıq bülletenlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2013-cü ilin yanvar ayından etibarən layihə üzrə aylıq bülletenlər Arxivləşdirilib 2016-10-24 at the Wayback Machine hazırlanır. Bülleten ölkədə elektron hökumətin formalaşması istiqamətində görülən və nəzərdə tutulan işləri, elektron hökumət layihələri haqqında məlumatları, o cümlədən elektron xidmətlərin sayını, onlardan istifadə və s. müqayisəli statistikasını təqdim edir.

Layihələrin loqotipləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]