On altıncı sülalə (Misir)

	Qədim Misir tarixi
	Sülalə öncəsi dövr
	Tasi mədəniyyəti
	Badar mədəniyyəti
	Nakadi mədəniyyəti
	Amrat mədəniyyəti (I Nakad); Gerzey mədəniyyəti (II Nakad)
	Aşağı Misir
	Yuxarı Misir
	Sülalələr dövrü
	Erkən padşahlıq
	I sülalə • II sülalə
	Qədim padşahlıq
	III sülalə • IV sülalə; V sülalə • VI sülalə
	Birinci aralıq dövr
	VII sülalə • VIII sülalə; IX sülalə • X sülalə; XI sülalə
	Orta padşahlıq
	XI sülalə • XII sülalə
	İkinci aralıq dövr
	XIII sülalə • XIV sülalə; XV sülalə • XVI sülalə; XVII sülalə
	Yeni padşahlıq
	XVIII sülalə; XIX sülalə • XX sülalə
	Üçüncü aralıq dövr
	XXI sülalə; XXII sülalə • XXIII sülalə; XXIV sülalə • XXV sülalə; XXVI sülalə
	Sonrakı dövr
	XXVIII sülalə; XXIX sülalə • XXX sülalə
	Fars dövrü
	XXVII sülalə • XXXI sülalə
	Yunan-Roma dövrü
	Argeadlar • Ptolemeylər
	bax; müzakirə; redaktə;

XVI sülalə — ikinci aralıq dövrdə Qədim Misiri idarə edən sülalələrdən biri (e.ə. XVII–XVI əsrlər).

Ümumi məlumat

XVI sülalə fironları mərkəzi Tebes şəhəri olmaqla Yuxari Misirdə hökmdarlıq edirdilər.

Tədqiqatlar göstərir ki, XIII sülalədən bəri davam edən aclıq bu dövrdə də qalırdı. Bu hal ölkədə olan ağır sosial-iqtisadi vəziyyətlə bağlı idi.

Bu dövrdə Misir torpaqları vahid mərkəzdə birləşdirilməmişdi. Ölkənin ayrı-ayrı bölgələrində fərqli sülalələr hakimiyyətdə idi. Ikinci aralıq dövr mərkəzi hakimiyyət uğrunda gedən müharibələrlə xarakterikdir. Böhran vəziyyəti insanların həyat şəraitinə mənfi təsir edir, ölkəni yadelli hücumlarına dayanaqsız edirdi.

Fironlar

Yevseyiyə görə XVI sülalədən olan 5 hökmdar 190 il hökmdarlıq etmişlər. Kim Riholt Turin siyahısındakı 9 fironun adını bərpa etmişdir. 6 fironun adını isə oxumaq olmur^[1]^[2]. Daha 6 hökmdarın bu sülaləyə aidliyi təsdiq edilməmişdir.

Kim Riholtun araşdırmaları digər misirşünaslar tərəfindən tam təsdiq edilmir. Bəziləri Turin siyahısındakı hökmdarlardan bir qisminin digər sülalələrə aid olduğunu qeyd edirlər.

Tədqiqatlar göstərir ki, XVI xanədana aid edilən bəzi hökmdarlar hiksosların vassalları olmuşlar^[3]. Məmbələrə görə onların Semken və Anather kimi semit adları var.

Hiksoslardan vassal asılılığında olan fironlar^[4]

Ad	Hakimiyyət ili	Qeyd
Anat-herAnat-Har		Ola bilər ki, XV sülalənin hökmdarıdır.
Aperanat		Ola bilər ki, XV sülalənin hökmdarıdır.
Semqen		Ola bilər ki, XV sülalənin hökmdarıdır.
Sakir-Har		Ola bilər ki, XV sülalənin hökmdarıdır.
Apepi
Şeşi		XIV sülalənin əvvəlinə aid ola bilər.
Yaqub-Har		XIV sülalənin əvvəlinə aid ola bilər.
Camu		XIV sülalənin əvvəlinə aid ola bilər.
Cakebmu		XIV sülalənin əvvəlinə aid ola bilər.
Amu		XIV sülalənin əvvəlinə aid ola bilər.
III Pepi
Hepu
Anati
Bebnum
Nebmaatre		XVI sülalənin əvvəlinə aid ola bilər.
Aahotepre
Anetrire
Meribre
Nubanxre		Mübahisəlidir.
II Nikare		Mübahisəlidir.
[…]kare
[…]kare
[…]kare
[[Şarek
Vazad		XIV sülalənin əvvəlinə aid ola bilər.
Qur
Şenes
Inek
'A[…]
Apepi
Hibe
Aped		Oxunuşu dəqiq deyil.
Hapi
Shemsu
Meni[…]
Verqa

Müstəqil Tebes fironları

Ad	Hakimiyyət ili	Qeyd
Bilinmir	e.ə. 1649–1648
Dcehuti	e.ə. 1648–1645
VIII Sobekhotep	e.ə. 1645–1629
III Neferhotep	e.ə. 1629–1628
Seanxenre Mentuhotepi	e.ə. 1628–1627
I Nebirirav	e.ə. 1627–1601
II Nebiriau	e.ə. 1601
Semenre	e.ə. 1601–1600
Seuserenre Bebianx	e.ə. 1600–1588
Sexemre Şedvast	e.ə. 1588
Bilinmir	e.ə. 1588–1582

İstinadlar

↑ Kim Ryholt, The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c.1800–1550 B. C. by Museum Tuscalanum Press. 1997. p. 125
↑ "Kings of the Second Intermediate Period 16th dynasty (after Ryholt 1997)". 2008-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-25.
↑ see for example, Quirke, in Maree: The Second Intermediate Period (Thirteenth — Seventeenth Dynasties, Current Research, Future Prospects, Leuven 2011, Paris — Walpole, MA. ISBN 978-9042922280, p. 56, n. 6
↑ Jürgen von Beckerath: Handbuch der ägyptischen Königsnamen, Münchner ägyptologische Studien, Heft 49, Mainz : P. von Zabern, 1999, ISBN 3-8053-2591-6

[1] Kim Ryholt, The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c.1800–1550 B. C. by Museum Tuscalanum Press. 1997. p. 125

[2] "Kings of the Second Intermediate Period 16th dynasty (after Ryholt 1997)". 2008-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-25.

[3] see for example, Quirke, in Maree: The Second Intermediate Period (Thirteenth — Seventeenth Dynasties, Current Research, Future Prospects, Leuven 2011, Paris — Walpole, MA. ISBN 978-9042922280, p. 56, n. 6

[beck-4] Jürgen von Beckerath: Handbuch der ägyptischen Königsnamen, Münchner ägyptologische Studien, Heft 49, Mainz : P. von Zabern, 1999, ISBN 3-8053-2591-6

[1]

[2]

[3]

[4]