Craiova
 Craiova | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  Rumanía | ||
Județ (es)  | Dolj | ||
| Tipu d'entidá | conceyu de Rumanía | ||
| Mayor of Craiova (en) | Lia Olguța Vasilescu | ||
| Nome oficial | Craiova (ro) | ||
| Nome llocal | Craiova (ro) | ||
| Códigu postal |
200008–200820 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 44°20′00″N 23°49′00″E / 44.3333°N 23.8167°E | ||
  Craiova Craiova (Rumanía)  | |||
| Superficie | 81.41 km² | ||
| Altitú | 90 m | ||
| Demografía | |||
| Población | 234 140 hab. (1r avientu 2021) | ||
| Porcentaxe | 39.06% de Dolj | ||
| Densidá | 2876,06 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria |
UTC+02:00 (horariu estándar) UTC+03:00 (horariu de branu) | ||
| Llocalidaes hermaniaes | Patras, Kuopio, Lyon, Nanterre, Shiyan, Skopie, Vratsa, Figueres y Ferrara | ||
| primariacraiova.ro | |||
 | |||
Craiova (en llingua rumana /kra'jo.va/) ye una ciudá de Rumanía, capital del distritu de Dolj, emplazada cerca de la vera izquierda del ríu Jiu na Oltenia central, equidistante aproximao ente los Cárpatos meridionales y el ríu Danubiu. Craiova ye la principal ciudá comercial, cultural y centru universitariu al oeste de Bucuresti.
Historia
[editar | editar la fonte]Craiova, que s'asitia sobre l'antigua ciudá dacica y romana de Pelendava, ye la capital de la Oltenia. Oltenia foi nel so orixe un Ban de Valaquia, correspondiendo'l vocablu Ban al títulu eslavu más altu d'una familia boyarda, siendo nesti casu la familia de los Craioveşti, de los que'l más conocíu ye Miguel el Valiente (en rumanu Mihai Viteazul). Los Ban teníen el derechu d'acuñar moneda utilizando la so propia imaxe (l'orixe de la pallabra rumana ban, como subdivisión del Leu rumanu ta nestes monedes).
En 1395 Craiova foi probablemente'l llugar en que'l Príncipe de Valaquia Mircea I de Valaquia, en rumanu conocíu tamién como Mircea cel Bătrân (Mircea el Viejo) ganó a Beyazid I (o Bayaceto I), sultán otomanu.
Frecuentemente denomada a cencielles como la "Ciudá" dende mediaos del sieglu XVI, Craiova y la so rexón foi siempres considerada como una de les zones económicamente importantes de Valaquia y del conxuntu de Rumanía.
Nel periodu en que Craiova y la so rexón pertenecíen al Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, ente 1718 y 1739, producióse un cayente económicu, motiváu poles presiones centralizadores de la monarquía austriaca, lo que portó protestes de los ban de Craiova. En 1761, mientres el reináu del príncipe Constantino Mavrocordatos, los ban treslladaron la so residencia a Bucuresti, dexando unos kaymakam o representantes nel so llugar, a efeutos d'alministración.
En dómina del príncipe Emanuel Giani Ruset, la capital de Valaquia treslladar a la ciudá de Craiova (1770 a 1771), yá que yera vista como un llugar d'abellugu mientres la Guerra Ruso-Turca de 1768-1774. Gran parte de la ciudá quedó afeutada por una quema provocáu pol pachá rebalbu Osman Pazvantoğlu en 1800.
Mientres la revuelta válaca de 1821, los habitantes del actual judeţ de Dolj xunir en gran númberu a los Pandur de Tudor Vladimirescu, contribuyendo asina a una marcha revolucionaria escontra Bucuresti. Costache Romanescu, ciudadanu de Craiova, atopar ente los líderes del Gobiernu provisional mientres la revolución válaca de 1848. Los dos últimos soberanos de Valaquia, Gheorghe Bibescu y Barbu Dimitrie Ştirbei, pertenecíen a una importante familia boyarda de Craiova, la familia Bibescu.
El periodu que siguió a les lluches pola independencia de Rumanía foi un momentu de puxanza y progresu económicu y cultural y, d'esta miente, a finales del sieglu XIX la ciudá, que yá algamara los 40.000 habitantes, desenvolviera igualmente delles pequeñes industries (relatives a productos químicos, material agrícola y materiales de construcción), según manufactures testiles.
Esistió na ciudá de Craiova una Academia de Fíos de Militares, na qu'estudió'l futuru mariscal y dictador de Rumanía Ion Antonescu.[1]
Mientres la Primer Guerra Mundial la ciudá foi ocupada poles Potencies Centrales tres la entrada en guerra de Rumanía. Igualmente, mientres la Segunda Guerra Mundial foi ocupada pol Exércitu Coloráu en 1944, tres el fundimientu del sector sur del Frente Oriental.
Economía
[editar | editar la fonte]En Craiova esiste una planta automovilística, que perteneció a Citroën pa pasar darréu a Daewoo,[2] y na que nel periodu en que formó parte de Citroën producía'l Citroën Visa, que nel mercáu rumanu adoptó'l nome d'Oltcit.[3] Tres la quiebra de la empresa coreana Daewoo pasó a manes de la empresa d'Estaos Xuníos Ford Motor Company y del Gobiernu de Rumanía.[2]
Patrimoniu cultural
[editar | editar la fonte]Ye de destacar el Parque Nicolae Romanescu, con una superficie de 90 hectárees, polo que ye aparente a los llargos paseos, y nel que s'atopa un llagu con restorán y terraza con funciones de cai. La maqueta d'esti parque, presentada pol arquiteutu francés Edgar Redont, llogró'l Gran Premiu de la Esposición Universal de París (1900). Trátase del segundu parque paisaxísticu urbanu n'Europa per superficie.
La Prefeutura atópase na plaza central de la ciudá, pudiéndose almirar nesta mesma plaza la estatua de Miguel el Bravo.
El Muséu d'Arte de Craiova tien delles escultures de Constantin Brâncuşi, ente elles El Besu, según numberosos cuadros de Theodor Pallady, pintor amigu de Henri Matisse. Brâncuşi tuvo venceyáu a Craiova dende los entamos de la so carrera artística nos últimos años del sieglu XIX, efeutuando na mesma los sos primeros estudios escultóricos.[4]
Esisten igualmente un Muséu Etnográficu y un Muséu Históricu.
Tamién se caltienen dos ilesies de los sieglos XVI y XVII.
La ciudá de Craiova ye la sede de la Orquesta Filarmónica de Craiova, fundada nel añu 1904.[5]
Educación
[editar | editar la fonte]La Universidá de Craiova, fundada en 1950, ye unu de los más importantes centros universitarios rumanos, cuntando con unos 25.000 estudiantes nel añu 2005.[6].
Hai igualmente numberosos institutos, siendo los más importantes los de Balcescu, Hermanos Buzeşti, Carol, Elena Cuza o Stefan Odobleja.
Deportes
[editar | editar la fonte]Esiste un club de fútbol, el Universitatea Craiova (que toma'l so nome del nome en rumanu de la Universidá de Craiova) fundáu en 1948, que ganó delles vegaes la Lliga y la Copa de Rumanía, pero foi eslleíu nel añu 2010[7] El so estadiu ye l'Ion Oblemenco, asina denomináu n'honor del futbolista rumanu, orixinariu de la ciudá.
Cuenta con un pabellón polivalente (Sala Polivalentă din Craiova) con un aforu averáu pa recibir a 4215 espectadores. Foi termináu en payares de 2012 con un costu de 35 millones d'euros. Ye una propiedá del conceyu de Craiova y xestionar la RAADPFL Craiova.[8]
Política
[editar | editar la fonte]El Conceyu de Craiova, tres les eleiciones municipales de 2004, ta formáu por un total de 27 conceyales, según la distribución siguiente:
- Partíu Socialdemócrata 12
- Xusticia y Verdá 8
- Partíu de la Gran Rumanía 4
- Partíu Conservador 2
- Independiente 1
Relixón
[editar | editar la fonte]La ciudá de Craiova ye la sede de la Metropolía de Oltenia (Arzobispáu de Craiova),[9] dientro de la xerarquía de la Ilesia Ortodoxa Rumana.[10]
Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Istoria Craiovei, Editura Scrisul Românesc, 1977
- Florea Firan, Alexandru Firescu, Craiova, Ghidul oraşului, Editura Sport-Turism, 1982
- Documentare statistică privind evoluţia economică şi socială a municipiului Craiova, Dolj County Statistical Office, 1992
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Grupu Editorial Bitácora (ed.): «Ion Antonescu». Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
- ↑ 2,0 2,1 www.terra.es (ed.): «Ford comprometer a invertir 675 millones en modernizar la planta de Daewoo en Craiova (Rumanía)». Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
- ↑ «[http://www.patiotuerca.com/chalajacobo/patiotuerca/ct.nsf/paginaprinc/AAD37690Y0334943052570190068325A CITROËN AXEL O OLTCIT]». Consultáu'l 26 de xunetu de 2010.
- ↑ www.masdearte.com (ed.): «Constantin Brancusi». Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
- ↑ www.terra.es (ed.): «La Orquesta Filarmónica de Craiova (Rumanía) interpreta nel Baluarte'l Gran Conciertu d'Añu». Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
- ↑ Universidá de Craiova. «Universitatea din Craiova» (francés-inglés-rumanu). Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
- ↑ «Universitatea Craiova». Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
- ↑ «Dato sobre la estructura» (rumanu). Consultáu'l 15 de xunu de 2014.
- ↑ «Mitropolia Oltienei» (rumanu). Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
- ↑ «Metropolía Ortodoxa Rumana». Consultáu'l 9 d'agostu de 2007.
